Gazze'de çadır almanın maliyeti 150 dolar

Mülteciler kışın yağmur ve soğuğundan korunmak için almaları gereken çadır konusunda para sıkıntısı çekiyor

Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu / Fotoğraf: Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia=Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu / Fotoğraf: Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia=Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
TT

Gazze'de çadır almanın maliyeti 150 dolar

Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu / Fotoğraf: Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia=Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu / Fotoğraf: Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia=Savaş, Gazze'de 1,8 milyondan fazla kişinin iç göçüne neden oldu (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)

Gazze Şeridi'nin en güneyinde bulunan Refah'ta, İsrail askeri saldırılarından korunmak için sığınma merkezlerine dönüştürülen eğitim tesislerinde boş sınıf bulamayan Tahsin, Mısır sınırının yakınında bir çadır kurmaya karar verdi

Yeniden yerinden edilme, baskı oluşturuyor

Gerçekte, İsrail, 13 Ekim'de Gazze şehri ve Kuzey Gazze'deki sakinlere güneye gitmeleri talimatını verdiğinde, 1,8 milyonun üzerinde insan yerlerinden oldu.

Bu kişilerin bir kısmı Refah iline gitti ve Birleşmiş Milletler ve hükümete ait barınma merkezlerinde yer buldular.

Son yerinden etme dalgası ise Aralık ayının başında başladı. Bu seferki yerinden edilenlerin çoğu Refah iline kaçtı.

Barınma merkezlerinin aşırı kalabalık olduğunu gördükleri için boş arazilere çadırlar kurmak zorunda kaldılar, bu araziler ise Mısır sınırına yakındı.

Kişisel harcamaları düşününce Tahsin, savaş sona erene kadar geçici bir çadıra sığınmaya karar verdi.

Tahsin, bölgede hizmet veren kurumlardan ücretsiz bir çadır temin etmek için birçok yer araştırdı ancak çadır bulamadı.  

Bu nedenle kendi imkanlarıyla ailesi için bir barınak oluşturmaya karar verdi.

Birleşmiş Milletler, Han Yunus'ta bir çadır kampı kurdu, ancak yerinden etme baskısı şimdi Refah'ta yoğunlaştı (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Birleşmiş Milletler, Han Yunus'ta bir çadır kampı kurdu, ancak yerinden etme baskısı şimdi Refah'ta yoğunlaştı (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)

Zorla boş bir arazi parçası bulan Tahsin, bulduğu yeri işaretlemek için hemen ailesini oturttu ve bavulunu buraya koydu.

Sonra barınağı nasıl inşa edeceğine dair araştırmalara başladı. Bu esnada istek üzerine barınak inşa eden kişileri aradı. 

Yağmur ve rüzgardan koruyan basit bir barınak kurmanın maliyetini soran Tahsin, "Bana 150 dolar istediler, bu büyük bir miktar, savaştan sonra kalan paramla bu kadar büyük bir miktarı ödemem ne kadar sürecek?" dedi.

60'lı yaşlarındaki Tahsin, sözlerine şunları ekledi:

Savaş sonrasında atacağım bu basit barınak için vereceğim bu para boşa gidecek.

Maliyet detayları

Çadırın maliyet detayları ise şöyle:

İlk olarak, çadırı inşa edecek kişiye ödenecek olan 35 dolarlık işçilik ücreti, çadırın iskeletini oluşturacak olan ahşap panellere ödenecek yaklaşık 60 dolar, vida ve diğer bazı temel malzemelerin alımı için 10 dolar, çadırı yağmur ve rüzgarlardan korumak için kullanılacak olan naylon veya kumaş ise 45 dolar tutuyor.

Maliyet ayrıntılarını dikkatlice dinleyen Tahsin, karmaşık duygular içerisinde şöyle bağırdı:

Basit bir barınağın bile bu kadar yüksek maliyetli hale geldiği bir noktaya geldik. Bu kadar yüksek bir maliyeti karşılayamayız.

Tahsin, alternatif bir çözüm düşündü, ancak tüm kapılar önünde kapalıydı.

Refah'ta akraba veya tanıdığı yoktu, bu yüzden çadırı kendisi inşa etmeye karar verdi ve çadırı kuracak kişiye ödemesi gereken 35 dolardan tasarruf etti.

Gazze'de yerinden edilmiş kişiler genellikle 3 farklı yerde kalıyorlar: Okullara dönüştürülen barınma merkezlerinde, uluslararası kuruluşlarda veya kendi masraflarıyla kurulan çadırlarda.

Kimileri de akrabaları ya da arkadaşları tarafından misafir ediliyorlar.

Maddi sıkıntılar ve fiyatların yükselmesi

Tahsin, çadırın inşa maliyetini 115 dolara çıkardı.

Ahşapları yerde sabitledi, iskeleti kurdu ve çivileri çaktı.

Birkaç saat içinde ailesi için barınma hazırdı.

Tahsin, "Gazze'de fakiriz ve her şey kötüye gidiyor. Bu durum savaştan önce de böyleydi. Uzun bir savaş döneminde paranız tükendi mi ve bir gün bile çalışmadınız mı? Oysa şimdi hayat değişti ve enflasyon var" dedi.

Kişisel harcamalarıyla barınak yapmaya karar veren Tahsin'in başına gelenler bütün yerinden edilmiş Gazzelilerin başına geldi.

Çoğu 150 dolar ödedi ve bu fiyat onları kızdırdı. Çünkü bu maliyetin, yardım kuruluşlarının kendilerine ücretsiz çadır vermemesinden kaynaklandığını düşünüyorlar. 

Bir başka mülteci Hamis ise, Gazze'nin ortasında yer alan Deyr el-Belah bölgesinde, Aksa Hastanesi yakınında çadır kurmaya karar verdi.

Maliyeti duyduğunda, şaşkınlık içinde elini yüzüne vuran Hamis, "500 şekel, yani 150 dolar, bu çok fazla ve inanılmaz. Ben üç çocuğumla enkaz altından çıktım ve yeterli param yok" dedi.

Yerinden edilenler, kendilerini yağmurdan ve soğuktan koruyacak çadır kurmanın maliyetinin çok yüksek olduğunu söylüyor (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)
Yerinden edilenler, kendilerini yağmurdan ve soğuktan koruyacak çadır kurmanın maliyetinin çok yüksek olduğunu söylüyor (Meryem Ebu Dakka-Independent Arabia)

Ücretsiz bir çadır almak için hastaneye geldiğini, ama bulamadığını söyleyen Hamis, "Şu anda konaklama maliyeti bana 500 dolardan fazla mal olacak. Bir çadır inşa ettikten sonra yere sermek için bir mat, kışın kullanılacak örtü, yatak, yiyecek ve içecek gerekecek ve tüm bunlar için para gerekiyor" diye konuştu.

İnsanî yardım çağrılarını karşılamak oldukça zor

Aslında, savaşın başlamasıyla UNRWA (Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı), Han Yunus şehrinin güneyindeki Muvasi bölgesinde mültecilere yönelik bir çadır kampı inşa etti.

Ancak askeri operasyonların genişlemesi ve İsrail'in o bölgeyi işgal etmesi nedeniyle hava saldırılarına maruz kalan insanlar, çadırları terk edip kaçtılar.

UNRWA Sözcüsü Kazım Ebu Halef, "İnsanî yardım çağrıları, bizim cevaplama kapasitemizden çok daha büyük ve mülteci sayısı oldukça fazla. Bu nedenle barınma ihtiyaçlarını karşılamak oldukça zor"

Halef, sözlerine şunları ekledi:

Aslında, askeri operasyonların etkisiyle çoğu insan bu bölgeden ayrıldı. Biz de yardım taleplerine cevap vermek için çabalıyoruz. Ancak Gazze'ye gelen yardımlar hala sınırlı ve ihtiyaçlarla dengelenmiş değil. Mültecilerin daha fazla çadır bulabilmeleri için kapasitemizi zorluyoruz.

Ebu Halef, "En iyi çözüm, ateşkesin sağlanması ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin çağrısına cevap verilmesidir. Bu, insani nedenlerle gerekli bir adımdır. İnsanî yardım çağrılarına cevap verme imkanımız oldukça sınırlı hale geldi ve İsrail'in saldırıları nedeniyle çalışamıyoruz" şeklinde konuştu.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Hizbullah'ın askeri cephaneliği, Güney Lübnan'dan çekilmesiyle birlikte azalıyor

Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında Hizbullah mensupları (Arşiv – AP)
Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında Hizbullah mensupları (Arşiv – AP)
TT

Hizbullah'ın askeri cephaneliği, Güney Lübnan'dan çekilmesiyle birlikte azalıyor

Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında Hizbullah mensupları (Arşiv – AP)
Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında Hizbullah mensupları (Arşiv – AP)

Lübnan hükümetinin önümüzdeki salı günü ‘silahların devletin elinde toplanmasını’ onaylamak için yaptığı çağrı, uzmanların, Ekim 2023 ile Kasım 2024 arasında İsrail ile yaşanan savaşın yanı sıra İsrail'in sürekli saldırıları ve Güney Litani bölgesindeki Hizbullah tesislerinin yıkılması nedeniyle aşındığını söylediği Hizbullah’a ait askeri cephanelik hakkında sorular gündeme getirdi.

Lübnan hükümeti, Hizbullah'ın Litani Nehri'nin güneyindeki askeri mevzilerinin çoğundan çekildiğini, tesislerinin ve fırlatma merkezlerinin yüzde 90'ından fazlasının yoğun İsrail saldırılarına maruz kaldığını ve Lübnan ordusunun diğer tesisleri de yıktığını söylüyor. Bu arada Hizbullah, askeri yeteneklerini tanıtmaya ve gerektiğinde savaşı genişletme tehdidinde bulunmaya devam ediyor.

Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında roketatarların önünde duran Hizbullah mensupları (AP)Mayıs 2023'te Güney Lübnan'da düzenlenen bir askeri tatbikat sırasında roketatarların önünde duran Hizbullah mensupları (AP)

Şarku’l Avsat’a konuşan askeri uzmanlar, bu söylemin arkasında ‘Hizbullah’ın muharebe yapısındaki derin boşlukların ortaya çıktığına’ inanıyor. Uzmanlar, ‘Hizbullah'ın lojistik avantajlarını kaybettiği ve stratejik derinliğinin zedelendiği, İsrail'in gözetleme kabiliyetlerinin ise eşi benzeri görülmemiş seviyelere ulaştığı’ konusunda hemfikir.

Saha gerilemesine rağmen Hizbullah, İsrail'in derinlerine ulaşabilecek orta ve uzun menzilli füzelere sahip olduğunu vurgulamaya devam ediyor. Ancak saha gelişmeleri ciddi şüpheler uyandırıyor: Bu cephanelik halen etkili mi? Hava kontrolünün sıkı olduğu bir ortamda kullanılabilir mi?

Açıkta bulunan ve etkisiz hale getirilebilen füzeler

Uzmanların değerlendirmesine göre, bu füzeler fiilen hizmet dışı kalmış durumda. Emekli Tuğgeneral Halil el-Halu, ‘Hizbullah’ın kışkırtıcı söyleminin operasyonel kapasitesindeki büyük gerilemeyi gösterdiğini’ düşünüyor. Şarku’l Avsat’a konuşan el-Halu, “Bu tür füzeler, zaman ayarlı ekipmanlar ve sabit veya yarı sabit platformlar gerektirir; bu da onları İsrail hava gözetleme sistemleri için kolay hedefler haline getirir” dedi.

İsrail teknolojisinin üstünlüğü

El-Halu sözlerini şöyle sürdürdü: “Güney Lübnan artık fırlatma için güvenli bir ortam değil ve Bekaa Vadisi’nin kuzeyi de hassas vuruşlar aldı. Dolayısıyla, bu silahın ciddi bir saldırı görevi yerine getiremeyeceği kesinleşmiştir. Bu füzelerin bir kısmı kalmış olsa bile, yoğun hava gözetimi altında çalıştırılması, anında tespit edilmeden veya önleyici bir saldırıya maruz kalmadan ateşlenmesi imkânsız.”

İsrail hava savunma sistemi, Ağustos 2024'te İsrail'in kuzeyinde Hizbullah'a ait bir insansız hava aracını (İHA) etkisiz hale getirdi. (AFP)İsrail hava savunma sistemi, Ağustos 2024'te İsrail'in kuzeyinde Hizbullah'a ait bir insansız hava aracını (İHA) etkisiz hale getirdi. (AFP)

‘Tel Aviv'in insansız hava araçları (İHA), uydular ve biyometrik sensörlere dayanan, görsel ve termal sinyalleri analiz edebilen yapay zekâ sistemleriyle desteklenen üstün bir gözetim ağı geliştirdiğini’ belirten el-Halu, “Bu ağ, herhangi bir füze hareketi, fırlatıcıların nakliyesi veya platformların donatılması gibi adımları riskli hale getiriyor” dedi.

El-Halu, “İsrail, Demir Kubbe ile birlikte lazerle önleme teknolojilerini kullanmaya başladı. Bu da Hizbullah'ın kalan füze kapasitesinin etkinliğini azaltıyor ve silahlarını caydırıcı olmaktan çok bir yük haline getiriyor” ifadelerini kullandı.

Suriye artık güvenli bir geçit değil

Emekli Tuğgeneral Nizar Abdulkadir, Hizbullah'ın askeri gerçekliğini inkâr ettiğini ve uzun menzilli füze fırlatma tehditlerinin sahadaki gerçekliği yansıtmadığını vurguladı.

Abdulkadir, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte şunları söyledi: “Hizbullah’ın füzelerini fırlatmak için Litani'nin güneyinde konuşlanmasına gerek olmadığını düşünüyordum. Bekaa'ya yönelik İsrail saldırıları bu yeteneğin ciddi şekilde kısıtlı olduğunu kanıtladı. Artık füzelerini açığa çıkmadan veya hedef alınmadan fırlatma esnekliği kalmadı.”

İsrail ordusu, kasım ayında Lübnan'ın güneyinde Hizbullah'a ait tanksavar füzeler de dahil olmak üzere pek çok mühimmat ele geçirdi. (AP)İsrail ordusu, kasım ayında Lübnan'ın güneyinde Hizbullah'a ait tanksavar füzeler de dahil olmak üzere pek çok mühimmat ele geçirdi. (AP)

Abdulkadir, “Suriye üzerinden kaçakçılık yolları felç oldu, kara geçişleri ve deniz limanları sıkı denetim altına alındı. Bu da füzelerin veya bunların üretim ekipmanlarının İsrail saldırılarına maruz kalmadan ülkeye sokulmasını neredeyse imkânsız hale getiriyor” şeklinde konuştu.

Abdulkadir, Hizbullah'ın bugün ağır silahlarına sarılmasının ‘askeri yararından değil, siyasi sembolizminden kaynaklandığını’ düşünüyor ve “Cephaneliğin geri kalanı askeri amaçlarla kullanılmıyor, iç ve dış baskı aracı olarak kullanılıyor” diyor.

Cephanelikten geriye ne kaldı?

Birkaç gün önce İsrail Kuzey Komutanlığı'ndan gelen bir açıklama da dahil olmak üzere, birbiriyle kesişen askeri tahminler, füze cephaneliğinden geriye kalanların son savaşın patlak vermesinden önceki boyutunun yüzde 30'unu geçmediğini gösteriyor.

El-Halu, “Hizbullah artık herhangi bir saldırıyı püskürtmeyi amaçlayan yerel bir strateji kapsamında, önleyici saldırılar gerçekleştirmek yerine, hafif taşınabilir silahlar ve savunma zırhlarına karşı silahlar kullanıyor” dedi.

Caydırıcılıktan yük haline

Hizbullah’ın medyadaki söylemi değişmemiş olsa da güç dengeleri değişti. El-Halu ve Abdulkadir’e göre ‘on yıl önce Tel Aviv'i tehdit eden füze, bugün yapay zekanın merceği altında.’

Bu bağlamda el-Halu şu ifadeleri kullandı: “Hizbullah’ın Litani Nehri'nin güneyinden çekilme ve Lübnan'ın iç kesimlerinde askerî açıdan açık hale gelmesiyle birlikte saldırı başlatma kabiliyeti azaldı. Uzun menzilli füzeleri, artık bir enkaz gibidir. Ağır caydırıcı silahlara duyulan güven ise eskisi gibi bir güç kartı olmaktan çıkıp siyasi ve askeri bir yük haline geldi.”