Gazze’de savaş devam ederken sükuneti sağlamaya yönelik uluslararası çabalar tüm hızıyla sürüyor

BM raporu: Gazze’deki gıda krizi Afganistan ve Yemen’deki açlık krizini aştı

Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)
Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)
TT

Gazze’de savaş devam ederken sükuneti sağlamaya yönelik uluslararası çabalar tüm hızıyla sürüyor

Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)
Gazze’nin Şucaiye Mahallesi’ne yaptıkları kara operasyonu sırasında İsrail askerleri (AP)

Dün Gazze Şeridi, yeni bir insani ateşkes üzerinde anlaşmaya varmaya yönelik yoğun uluslararası çabalarla rekabet eden bir gerilime tanık oldu. İsrail ordusu, en şiddetli ve kıyasıya olarak nitelendirilen çatışmalar sonucunda Şucaiye Mahallesi’nin kontrolünü ele geçirdiğini duyurdu. Ordu yaptığı açıklamada, 36. Tümen’in Şucaiye’deki Hamas hareketinin ‘temel gücünü dağıtmayı’ tamamladığını vurguladı. Bununla birlikte, ‘Hamas’ın kurduğu pusuda aralarında iki üst düzey subayın da bulunduğu dokuz İsrail askerinin’ öldüğüne de dikkat çekti.

İsrail’in Gazze Şeridi’nin güneyindeki Kerem Şalom sınır kapısına düzenlediği bombalı saldırıda sınır kapısı sorumlusu dahil dört kişi hayatını kaybetti. Bu sırada ordu, Han Yunus şehrini bombalamayı ve kuşatmayı yoğunlaştırdı ve ‘Hamas’ın Filistin Meydanı’nın altındaki stratejik tünel ağını’ yok ettiğini duyurdu.

Öte yandan Hamas’ın askeri kanadı El-Kassam Tugayları, Gazze’nin farklı bölgelerindeki çatışmalarda 19 İsrail askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Kassam, savaşçılarının Gazze şehrinin kuzeyindeki Et-Tevam bölgesindeki özel bir İsrail kuvvetini Şevaz adlı el yapımı patlayıcılar ve ağır makineli silahlarla hedef aldıklarını, 11 askeri öldürdüklerini, sekiz askerden oluşan destek gücüne karşı anti-personel mayını kullandıklarını ve yedi İsrail aracını imha ettiklerini duyurdu.

Sahadaki gerilim tırmanırken sükunete ulaşmaya yönelik uluslararası çabalar yoğunlaştırılıyor. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron dün Ürdün Kralı 2. Abdullah ile Gazze krizi ve Ortadoğu’daki barış sürecini görüştü.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ve İngiltere Dışişleri Bakanı David Cameron da Kahire’de yaptıkları görüşmede sürdürülebilir bir ateşkese ulaşmanın gerekliliğini vurguladılar. ABD ayrıca Gazze Şeridi’ndeki savaşa ilişkin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) bir karar tasarısı üzerinde çalışmaya devam ettiğini duyurdu. Bu konuyla ilgili bir tasarıyı oylamayı defalarca erteledikten sonra Beyaz Saray’ın Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü John Kirby, Washington’un karar tasarısı ve bunun formüle edilmesi için BM’deki ortaklarıyla hala aktif olarak çalıştığını belirtti. Öte yandan Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) hazırladığı raporda, savaş nedeniyle Gazze’de yaşanan gıda krizinin, Afganistan ve Yemen’de yaşanan açlık krizlerini aştığı kaydedildi.



İsrail ordusu Gazze'yi işgal etmek için ayrıntılı bir plan hazırladı

TT

İsrail ordusu Gazze'yi işgal etmek için ayrıntılı bir plan hazırladı

İsrail ordusu Gazze'yi işgal etmek için ayrıntılı bir plan hazırladı

Gazze'ye yönelik savaşı tamamen durduracak yeni bir takas anlaşmasının imzalanması için büyük çaba sarf edildiği, Mossad şefi David Brennai'nin anlaşma ve diğer konuları takip etmek üzere Doha'ya gittiği ve ABD Başkanı Donald Trump'ın Tel Aviv'i ziyaret etme ihtimalinin güçlü olduğu bir dönemde, İsrail ordusu Gazze Şehrini ve tüm Gazze Şeridini işgal etmek için bir plan hazırladığını duyurdu.

Güvenlik birimleri, Gazze'yi işgal etmenin büyük bir hata olacağını, İsrail askerleri için ölüm tuzağı ve stratejik bir pusuya dönüşebileceğine inandıklarını hükümete bildirmelerine rağmen, özellikle de bir atılım ve müzakerelere dönüş umutlarının yeniden açıldığı bu dönemde, savaşta ve barışta karar verici olan siyasi liderliğin iradesine boyun eğdiler. Gazze Şeridi'nde işgal edilmemiş bölgeleri işgal etmek için bir savaş planı hazırladı. Genelkurmay Başkanı operasyonun hedeflerini Gazze'yi kontrol altına almak ve (Hamas'ı) yenilgiye uğratmak olarak formüle etti.

u6y7
İsrail askerleri 8 Haziran 2025'te Han Yunus'taki Avrupa Hastanesi'ni koruyor (DPA)

Siyasi çevreler planı, eksik ve Gazze'yi yavaş yavaş işgal etmeyi amaçlayan bir plan olarak değerlendirerek, hızlandırmak için gerekli araç ve planları geliştirmesi için orduya iade etmeyi planlıyor. Askeri kaynaklar siyasi çevrelerden gelen eleştirilere şu yanıtı verdi: "Neredeyse iki yıldır süren çatışmalardan sonra ordu, manevra yapan savaşçılarının güvenliği için en güvenli yöntemin bu yavaş yöntem olduğunu anlamaktadır. Ordu ayrıca tüm nüfusu (yaklaşık 800.000 kişi ve muhtemelen daha fazlası) sivil bölgeden çıkarıp Mevasi'deki bölgelere taşımadan işe başlamanın doğru olmayacağını da anlıyor."

Cesaret ve çatışma doktrinini terk etmekle suçlanmamak için ordu, Gazze Şehri'ndeki Zeytun mahallesine saldırarak Gazze'yi işgal etme yolunda önemli bir deneye başladığını duyurdu. Amaç bir sonraki güçlü adım için hazırlık ortamı yaratmak. İlerleme hızının yavaş olması, en azından birkaç ay sürmesi bekleniyor. Ordu, siyasi liderliğin çok sayıda silah ve  askerle hızlı ve güçlü bir “tek vuruş” operasyonu talebinin gerçekçi olmadığını açıkladı.

sdfertg
Gazze Şeridi sınırına yakın bir İsrail askeri karakolu Salı (Reuters)

İsrail Savunma Bakanlığı (IDF) Sözcüsü bugün yaptığı açıklamada “önümüzdeki günlerde binlerce yedek kuvvetler mensubunun, yedek kuvvetler için acil çağrı emri olan (Emir No. 8)'i alacağını” duyurdu. Sözcüye göre Gazze'ye doğru ilerleyişin en az iki alanda (Batı Şeria ve Yemen'deki Husiler) çatışmaların tırmanmasına yol açacağı ve başka bir alandan da meydan okuma girişimlerinin olabileceği tahmin ediliyor. Bu da Batı Şeria cephesi ve doğu sınırındaki tabur ve tugayların yanı sıra hava savunma sistemini takviye etmek üzere ilave yedek askerlerin seferber edilmesini gerektiriyor.

Yediot Ahronot'un askeri muhabiri Yoav Zeitoun'a göre dün (Perşembe) Genelkurmay Başkanı Korgeneral Eyal Zamir, Gazze'nin işgalinin düzenli ordu güçlerine ek olarak 80 ila 100 bin arasında yedek askerin askere alınmasını gerektirdiğine inanıyor. Önümüzdeki günlerde çeşitli birimler Gazze'nin en az kayıpla işgal edilmesinin nasıl olacağı konusunda ayrıntılı müzakerelere devam edecek ve tatbikata katılacak tümen ve tugaylarda yapılandırılmış bir savaş sisteminin uygulanması bekleniyor. Gazze Şehri'nde, batı yakasındaki kulelerinde ve Hamas tarafından hazırlanan gerilla hücrelerine karşı, Gazze Şeridi'nin kuzeyinin geri kalanında sık sık çatışmaların, devam etmesi bekleniyor.

safrgt
Bombardıman nedeniyle Gazze'nin kuzeyinden yükselen dumanların sınırın İsrail tarafından görüntüsü... (Reuters)

Zeitoun bu görüşmelerin Genelkurmay'ın askerlerin moralinin erozyona uğramasından endişe duyduğu bir ortamda gerçekleştiğini ve bu nedenle toparlanmanın sağlanması ve bir sonraki görevler öncesinde nefes aldırılması ışığında kuvvetlerin verimliliğinin arttırılması ve yedeklerin askere alınmaya hazır hale getirilmesinin önemine dikkat çekildiğini belirtti. Genelkurmay Başkanı'nın geçen hafta ortak bir siyasi ve askeri liderlik toplantısında uyardığı gibi IDF'nin ciddi insan gücü sıkıntısı ve sahadaki birliklerin tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olduğu bir dönemde gerçekleşiyor. Gazze Şeridi'ni işgal etmenin bir hata olacağını ve stratejik bir pusuya ve ölüm tuzağına dönüşebileceğini söyledi. Ancak siyasi liderlik bu sözleri reddetti. Netanyahu, ABD Büyükelçiliği'nin Ulusal Gün kutlamasını fırsat bilerek kendisini eleştirenlere saldırdı: “Tam zaferin ne demek olduğunu bilmeyen generaller var" dedi.

Safed'deki Kuzey Komutanlığı karargahında yaptığı konuşmada General Zamir eleştirilere şu yanıtı verdi: "Ordunun mücadelesi tüm cephelerde ve Gazze Şeridi'nde aralıksız devam ediyor. Bu, güney sakinlerinin güvenliğini sağlama hedefi doğrultusunda cesaret ve kararlılıkla yürütülen günlük bir fedakarlık gerçeğidir. Hamas yönetimini temelinden sarsmak ve kaçırılanları onurlu bir şekilde defnederek ya da evlerine getirmek, halkımıza ve aynı zamanda düşmanlarımıza verdiğimiz açık bir mesajdır. IDF güçlüdür, proaktiftir, saldırır ve tehditleri yok eder ve yeniden şekillenme sürecindedir. Yıllardır bizi boğan kıskaç düşmanlarımızın etrafında dönüyor ve sıkılaşıyor. Bu, sözlerle değil eylemlerle hayata geçirilen yeni bir gerçekliktir."