Gazze Şeridi sakinlerinin dünyayla tek iletişim aracı ‘eSIM kartlar’ oldu

Bir Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta bulunan bir mülteci kampında radyo dinliyor (AFP)
Bir Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta bulunan bir mülteci kampında radyo dinliyor (AFP)
TT

Gazze Şeridi sakinlerinin dünyayla tek iletişim aracı ‘eSIM kartlar’ oldu

Bir Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta bulunan bir mülteci kampında radyo dinliyor (AFP)
Bir Filistinli, Gazze Şeridi’nin güneyindeki Refah’ta bulunan bir mülteci kampında radyo dinliyor (AFP)

Telefonlarda kullandığımız SİM kartın dijitale dönüştürülmüş hali olan elektronik SIM kart (eSIM), telefon ve internet ağlarının sık sık kesintiye uğraması nedeniyle, Gazze Şeridi’nde yaşayan pek çok kişinin akrabalarıyla iletişim kurmasının veya İsrail ile Hamas arasındaki savaşın aktarılmasının tek yolu haline geldi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, savaştan zarar gören Gazze’de elektrik kesintileri hayatın bir gerçeği haline geldi.

Ancak telefona gömülü olan eSIM kartlar sayesinde Filistinliler hala internete erişebiliyor ve yurtdışındaki sevdikleriyle iletişim halinde kalabiliyor.

Kuşatma altındaki Gazze’de, dün iletişim ve internet hizmetleri, savaşın başladığı 7 Ekim’den bu yana dördüncü kez tamamen kesildi.

Doğrudan bir cihaza yerleştirilen bu kartlar, Gazze sakinlerinin yurt dışında yaşayan aile üyelerinden aldığı QR kodu kullanılarak etkinleştirilebiliyor.

Gazze sakinleri daha sonra dolaşım modunda yabancı bir ağa (çoğunlukla İsrailli veya bazen Mısır) bağlanabiliyor.

Canlı yayınlarını eSIM kartlarıyla yapan yerel gazeteci Hani Şaer (35), AFP muhabirine şunları söyledi:

“Gazze Şeridi’ndeki iletişim ve internet kesintisi nedeniyle bu eSIM kartları kullanmaktan başka seçeneğimiz yok. Onlar olmasaydı dünyayla bağlantımız kesilir ve Gazze’de ne olduğunu kimse bilemezdi.”

Hamas’ın 7 Ekim’de, Gazze Şeridi’nden İsrail’in güneyine yönelik ani saldırısının ardından İsrail ile Hamas arasında savaş çıktı.

İsrail’in resmi rakamlarına göre, Hamas’ın saldırısı, İsrail’de çoğunluğu sivil olmak üzere yaklaşık bin 140 kişinin ölümüne yol açtı. Ayrıca, 129’u halen Gazze’de olmak üzere yaklaşık 250 kişi rehin alındı.

Hamas’ı yok etme sözü veren İsrail, misilleme olarak Gazze’ye yönelik büyük bir hava ve kara harekatı başlattı.

Söz konusu saldırılarda çoğu çocuk ve kadın 20 bin 915 kişi hayatını kaybetti.

Birleşmiş Milletler’e (BM) göre, savaş, Gazze Şeridi nüfusunun yüzde 85’ini oluşturan 1,9 milyon kişinin yerinden edilmesini de içeren ciddi bir insani krize neden oldu.

İsrail ayrıca, Gazze’ye yönelik ablukayı sıkılaştırdı ve yardım girişini kısıtladı.

Gazze Şeridi’nin kuzeyinde yaşayan Samar Labad, eSIM’in bir nimet olduğunu söyledi.

Şu anda üç çocuğuyla birlikte güneydeki Refah şehrine göç etmiş olan ev hanımı Labad (38) ise söz konusu kartlar hakkında şu ifadeleri kullandı:

“Bir haftadan fazla bir süredir ailemle iletişimimi kaybetmiştim. Ancak daha sonra Belçika’da yaşayan erkek kardeşim bir eSIM gönderdi. Bağlantı stabil değil ama işe yarıyor. En azından ara sıra da olsa birbirimizin içini rahatlatmak için iletişim halinde kalabiliyoruz.”

Labad, Han Yunus şehrinde yakınları olduğunu dile getirerek, “Onlarla birlikte yaşayan ve telefonu eSIM’e uyumlu olan birinden ne durumda olduklarını öğreniyorum” diye ekledi.

Bu hizmet yalnızca İsrail sınırına yakın bölgelerde mevcut. Aksi takdirde insanlar sinyali yakalamak için çatı gibi yüksek yerlere çıkmak zorunda kalıyor.

Bir cep telefonu mağazasının sahibi olan İbrahim Muhaymar ise ana müşterilerinin, Gazze’deki duruma ilişkin doğru bilgileri dış dünyaya sunmak için eSIM kullanan gazeteciler olduğunu söyledi.

Muhaymar, eSIM müşterilerinin aynı zamanda insanlara yardım etmek için saldırıların tam yerini öğrenmek isteyen doktorlar ve sivil savunma çalışanlarını da içerdiğini dile getirdi.

Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Ajansı (UNRWA) çalışanları da bu kartları yardım konvoyları düzenlemek için kullanıyor.

Kartlar telekom kesintilerini dengelemeye yardımcı olsa da ilk etapta bunları etkinleştirmek için iki veya üç saatlik internet erişimi gerekiyor.

Video muhabiri Yaser Kudeyh, eSIM fiyatının ‘ne kadar süreyle geçerli olduğuna’ bağlı olarak 15 ila 100 dolar arasında değiştiğini söyledi.

Kudeyh, konuya ilişkin ayrıca şunları söyledi:

“İletişim ve internet hizmetlerinin kesintiye uğraması nedeniyle eSIM kullanarak çalışmaya başladık. Ancak basın içeriklerimi gönderebilmek için iyi bir sinyal almakta zorlanıyoruz, çünkü bu kartların iyi sinyal çekmesi için yüksek ve açık yerlere çıkılması gerekiyor.”

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), ekim ayı sonlarında Gazze’de iletişimin kesilmesinin ‘kitlesel vahşetleri örtbas etme ve insan hakları ihlallerinin cezasız kalmasına katkıda bulunma’ işlevi görebileceği uyarısında bulundu.

eSIM’e sahip olan Gazze’deki Filistinli gazeteciler, savaşı aktarmadaki rollerinin yanı sıra, Gazze Şeridi’nde yaşayanlarla yurt dışındaki akrabaları arasında bir köprü haline geldi.

Gazeteci Hani Şaer, “Gazze’den gelen son haberleri takip etmek ve Gazze’dekilerin yurt dışındaki aileleri veya akrabaları bilgi almak için bizimle iletişime geçiyor” dedi.



Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?
TT

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Hizbullah'a yönelik çağrı cihazı saldırısıyla ilgili en büyük soru: Neden şimdi?

Colin P. Clarke

Lübnan ve Suriye’nin bazı bölgelerinde salı günü gerçekleştirilen eş zamanlı bir saldırıda, Lübnan’daki Hizbullah Hareketi tarafından kullanılan yüzlerce çağrı cihazı peş peşe patladı. Saldırıda en az 10 kişi öldü, binlerce kişi yaralandı.

Birçok kişi saldırının neden şimdi düzenlendiğini ve saldırının zamanlamasının daha geniş bir anlamı olup olmadığını merak ediyor.

İsrail, ABD'nin daha geniş çaplı bir operasyonun, bölgede topyekûn bir savaşa yol açabileceği yönündeki uyarılarına rağmen, Hizbullah’ın saldırılarını önlemenin savaştaki hedeflerinden biri olduğunu açıkladı. Çağrı cihazı saldırısı İsrail'in Lübnan'da Hizbullah'a karşı yürüteceği uzun vadeli bir askeri harekatın başlangıcı olabileceği gibi, İsrail ile İran'ın vekilleri arasında uzun süredir devam eden gölge savaşının son gizli operasyonu da olabilir. İsrail, saldırıyı fark edilmeden gerçekleştirilebileceği zaman aralığı sınırlı olduğu için de böyle bir saldırı düzenlemiş olabilir.

İsrail'in istihbarat servisi Mossad için bu saldırı, 7 Ekim 2023 tarihinde Hamas'ın İsrail'e yönelik saldırısında yaşanan başarısızlıklar nedeniyle ciddi şekilde zedelenen itibarını iyileştirme yolunda atılan sağlam bir adım olabilir. Saldırı aynı zamanda bir casus romanından fırlamış gibi görünüyor. Mossad'ın böylesine büyük ve dramatik bir operasyonu nasıl gerçekleştirebildiğine dair çok sayıda hipotez ortaya atıldı. Patlayıcıların çağrı cihazlarına üretim aşamasında mı yoksa tedarik süreci sırasında mı yerleştirilmiş olabileceğini henüz bilmiyoruz.

Hizbullah, İsrail'in siber saldırılarına karşı önlem amacıyla çağrı cihazları gibi eski iletişim araçlarını kullanıyordu. Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın alternatif iletişim araçları kullanmaya çağırdığı Hizbullah üyeleri 7 Ekim saldırısının ardından cep telefonu kullanmaktan büyük ölçüde kaçındılar.

Bazı kişiler cihazlara sızan kötü amaçlı yazılımın pillerin aşırı ısınmasına ve sonunda patlamasına neden olduğunu düşünüyor. Oysa saldırı titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi. Saldırının anlık etkisi ne olursa olsun, ortaya çıkan tablo Hizbullah'ın paranoyasını arttıracak ve Mossad'ın gelecekte yapabileceklerine karşı daha fazla temkinli olmasına yol açacak. Hizbullah'ın bu saldırının ardından iç güvenlik aygıtında bir revizyona gidebilir, operasyonel güvenliğindeki boşlukları gözden geçirebilir ve üyelerinin yeteneklerini arttırmaya çalışabilir. Tüm bunlar aynı zamanda Hizbullah içinde kan dökülmesine yol açabilir ve içeride bir casus avı başlayabilir. Bu da İsrail istihbaratı için bir başka kazanç olacaktır.

Saldırı, titiz bir planlama ve ayrıntılara gösterilen özenle dikkatlice organize edildi.

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’ye geçtiğimiz temmuz ayı sonlarında Tahran'da düzenlenen suikastta olduğu gibi çağrı cihazı saldırısının arkasındaki nedenlerden biri de Mossad'ın prestijini yeniden kazanma konusundaki kararlılığıydı. İsrail istihbaratı 7 Ekim 2023 saldırısından önce her şeye gücünün yetebileceği yönünde güçlü bir imaja sahipti. Mossad efsaneleri, Steven Spielberg yönettiği Münih ve Netflix yapımı Kaos gibi popüler casusluk filmleriyle ekranlara taşınmıştı.

İsrail'in hedef odaklı suikastlarında, geçtiğimiz ocak ayında Beyrut'ta Hamas'ın Siyasi Büro Başkan Yardımcı Salih el-Aruri, temmuz ayı sonlarında yine Beyrut'ta Hizbullah’ın üst düzey komutanlarından Fuad Şükür ve Şükür’den kısa bir süre sonra da İsmail Heniyye öldürüldü.

dfv fdev
Patlayan çağrı cihazlarından birinden geri kalanlar Beyrut'ta sergilendi, 18 Eylül (AFP)

İsrail'in gizli operasyonlarının Mossad'ın imajını iyileştirmenin yanı sıra daha pratik bir etkisi de var. Saldırı büyük olasılıkla Hizbullah'ın komuta ve kontrol merkezini yok etti. Bu da öngörülebilir gelecekte Hizbullah için büyük iletişim sorunlarına yol açacak. Dahası, salı günü gerçekleşen saldırıda yüzlerce Hizbullah üyesi yaralandı. Bazılarının parmaklarının ya da ellerinin koptuğu ya da geçici de olsa sahadan uzaklaşmalarına neden olan başka yaralanmalar gibi fiziksel bozukluklara sebep olduğu şüphesiz.

Yemen'deki Husiler, Irak ve Suriye'deki milisler ve İran'ın diğer vekilleri daha fazla önlem almaya başlayacaktır. Bu durum söz konusu grupların birbirleriyle iletişim kurma şekillerinde değişikliklere yol açarak koordinasyon düzeylerini doğrudan etkileyebilir ve saldırı düzenleme kabiliyetlerini engelleyebilir.