Filistin yönetimi, GKRY ile Gazze Şeridi arasında açılması planlanan deniz koridorunu araştıracak

Filistin hükümeti, Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki'yi, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ile Gazze Şeridi arasında açılması planlanan deniz koridoruyla ilgili ayrıntıları araştırmakla görevlendirdi

(AA)
(AA)
TT

Filistin yönetimi, GKRY ile Gazze Şeridi arasında açılması planlanan deniz koridorunu araştıracak

(AA)
(AA)

Filistin hükümetinden yapılan yazılı açıklamada, işgal altındaki Batı Şeria’nın Ramallah kentinde düzenlenen haftalık kabine toplantısında GKRY ile Gazze Şeridi arasında açılması planlanan deniz koridoru ele alındı.

İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki Filistinlileri göçe zorlama çabalarına dikkat çekilen açıklamada, Dışişleri Bakanı Maliki’nin GKRY ile Gazze arasında açılması planlanan deniz koridoruyla ilgili temaslarda bulunmak üzere görevlendirildiği belirtildi.

Maliki'nin gerçekleştireceği görüşmelerde Filistinlilerin Gazze Şeridi’nde kalmalarının garanti altına alınacağı vurgulandı.

Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye, söz konusu kabine toplantısının açılışında yaptığı konuşmada, "GKRY ile İsrail'in üzerinde anlaşmaya vardığı deniz koridoruna itiraz ettik. Çünkü GKRY’nin işleteceği gemilerin halkımızı Gazze’den çıkaracak gemiler olabileceğine dair şüphelerimiz var." demişti.

Iştiyye, "GKRY’den bu şüpheleri resmi olarak reddeden bir şey duymadık. Yine onlardan bu gemilerin İsrail planının bir parçası olmayacağına dair güvence almadık." diyerek GKRY’ye İsrail’in bu planının bir parçası olmaması çağrısında bulunmuştu.

İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcülüğü 20 Aralık'ta yaptığı yazılı açıklamada, Dışişleri Bakanı Eli Cohen'in GKRY'de Rum mevkidaşı Constantinos Kombus ile Gazze'ye bir "deniz koridoru" açılması konusunu görüştüğünü duyurmuştu.

Açıklamada, planlanan "deniz koridoru" kapsamında Gazze'ye gönderilen insani yardımların Larnaca Limanı'nda kurulan çok amaçlı merkezde İsrail'in koordinasyonuyla teftişten geçerek "İsrail'e uğramadan" doğrudan Gazze'ye gönderileceği belirtilmişti.

Cohen, Gazze'ye GKRY'den açılacak deniz koridorunun "İsrail'in Gazze Şeridi'nden ekonomik olarak çekilmesine katkı sağlayacağını" ifade etmişti.

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ndeki kara işgalini genişletmesinin ardından Gazze'ye İsrail'den mal girişinin sağlandığı Kerm Ebu Salim Sınır Kapısı kapatılmıştı.

Mısır'dan Gazze'ye açılan Rafah Sınır Kapısı'ndan giren insani yardımlar İsrail'in denetiminden geçiyor.

BM'ye bağlı insani kuruluşlar, 2,3 milyon nüfusun 1,9 milyonunun saldırılar karşısında zorla göç ettirildiği Gazze Şeridi'nde barınma imkanından yoksun sivillerin açlık, temiz su eksikliği, salgın hastalıklar riski altında yaşadığına ve insani yardımların yetersizliğine dikkati çekiyor.



Suriye topraklarında FHKC-GK’ya ne kaldı?

Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
TT

Suriye topraklarında FHKC-GK’ya ne kaldı?

Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki yıkımdan (Şarku’l Avsat)

Suriye makamlarının Filistin Halk Kurtuluş Cephesi- Genel Komutanlık (FHKC-GK) Genel Sekreteri Talal Naci'yi birkaç saat gözaltında tuttuktan sonra serbest bırakması, 8 Aralık 2024'te gerçekleşen Suriye devriminin ardından bu ‘cephenin’ (savaşçıları, silahları, mülkleri, ofisleri ve kampları) ve halen Suriye'de bulunan diğer Filistinli grupların akıbetinin ne olacağı sorusunu gündeme getirdi.

Beşşar Esed'in devrik rejimi döneminde Suriye'deki en büyük ve en aktif Filistinli gruplardan biri olan FHKC-GK, Suriye devrimi yıllarında, özellikle Şam'ın güneyindeki Yermuk Filistin Mülteci Kampı’nda, eski rejimin ordusu ve müttefikleriyle birlikte savaşmakla suçlanıyor.

Adının açıklanmasını istemeyen Filistinli bir kaynak, yeni Suriye yönetiminin ülkede iktidarı ele geçirdikten sonra Ebu Abdurrahman eş-Şami adlı bir kişiyi FHKC-GK da dahil olmak üzere Filistinli grupların dosyalarını yönetmekle görevlendirdiğini açıkladı.

op
Filistin Halk Kurtuluş Cephesi- Genel Komutanlık (FHKC-GK) Genel Sekreteri Talal Naci, 2008 (Arşiv – AP)

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynak, eş-Şami'nin halen Suriye'de bulunan grupların liderleriyle birçok toplantı yaptığını ve FHKC-GK temsilcilerinin de bu toplantılara katıldığını, toplantılarda grupların durumu, faaliyetleri, silahları, mülkleri ve Suriye topraklarındaki kamplarının ele alındığını söyledi.

Şarku’l Avsat'ın edindiği bilgilere göre Naci ve FHKC-GK'nin ikinci ve üçüncü kademe liderlerinin çoğu Esed rejiminin devrilmesinden sonra Suriye'de kalırken, Filistinli kaynaklar Esed rejiminin yanında savaşan Filistinli grupların bir dizi liderinin rejimin devrilmesinden hemen sonra Suriye topraklarını terk ettiğini doğruladı.

dvfgthy
Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile birlikte 18 Nisan'da Şam'da bir araya geldi. (AP)

Kaynak, Filistinli grupların temsilcileriyle yapılan toplantılarda eş-Şami'nin Suriyelilere karşı işlenen cinayetlere karışanlardan hesap sorulması, Filistinli grupların silahlarını ve askeri teçhizatlarını yeni Suriye yönetimine teslim etmeleri ve faaliyetlerini ‘insani yardım çalışmaları’ ile sınırlandırmaları gerektiğine odaklandığını belirtti.

Filistinli kaynaklar Şarku’l Avsat'a, eski FHKC Genel Sekreteri Ahmed Cibril'in (ölümü 2021) oğlu Ebu el-Omrin'in savaş yıllarında FHKC savaşçılarını denetlemek üzere birden fazla kez Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki cephede görüldüğünü doğruladı.

Filistinli kaynaklar ayrıca, eski rejimin yanında savaşırken Suriyelilere karşı suç işleyenlerin yargılanması kapsamında bir dizi FHKC-GK savaşçısının gözaltına alındığını ve yeni Suriye hükümetinin Genel Güvenlik Dairesi’ne teslim edilerek sorumlu tutulduklarını bildirdi.

dfgthy
Filistin İslami Cihad Hareketi’nin Suriye Temsilcisi Halid Halid (Arşiv)

Şarku’l Avsat'a konuşan kaynağa göre Suriyeli yetkililer, Fetih el-İntifada ve Özgür Filistin Hareketi'nin ofislerinin yanı sıra, henüz Suriye topraklarını terk etmeyen Muhammed Kays liderliğindeki es-Saika Güçleri'nin Şam'ın merkezindeki askeri komutanlığının karargâhı da dahil olmak üzere, Esed rejiminin yanında savaşan Filistinli grupların bir dizi karargâh ve ofisine el koydu.

Kaynak, ‘Filistinli grupların kamu ve özel Suriye bankalarına yatırdıkları paraların da dondurulduğunu’ belirtirken, bu kararın FHKC-GK’yi etkileyip etkilemediğinin bilinmediğini kaydetti.

Filistinli kaynaklar FHKC-GK’nin Suriye topraklarında kurduğu ve başta Şam kırsalı, Dera, Halep ve Suveyda olmak üzere birçok vilayete yayılan eğitim kamplarını yeni Suriyeli yetkililere devrettiğini öne sürdü. Bir kaynak Şarku’l Avsat'a şunları söyledi: “Durum çok hassas ve herkes endişeli. Muhtemelen onları teslim ettiler.”

Şarku’l Avsat'a göre, eski rejimin yanında savaşan ve rejimin devrilmesinden sonra Suriye'yi terk eden Filistinli grupların liderleri arasında şunlar yer alıyor: Filistin Halk Mücadelesi Cephesi Genel Sekreteri Halid Abdulmecid, Fetih el-İntifada Genel Sekreteri Ziyad es-Sağir, Kudüs Tugayı lideri Muhammed es-Said ve Özgür Filistin Hareketi lideri Said Abdulal. Basında yer alan haberlere göre bu kişiler Lübnan da dahil olmak üzere farklı ülkelere kaçtı.

xsfgthy
Suriye’nin başkenti Şam'da bulunan Yermuk Filistin Mülteci Kampı’ndaki mezarlıkta yakınlarının mezarlarını ziyaret eden insanlar (Arşiv- AFP)

Suriye'de yaklaşık beş ay önce yeni yönetimin işbaşına gelmesinin ardından, Suriye'de bulunan Filistinli gruplar akıbetleri konusunda son derece endişeli ve temkinli. Suriyeli yetkililer cumartesi günü FHKC-GK Genel Sekreteri’ni birkaç saat gözaltında tuttuktan sonra serbest bırakırken, hem FHKC-GK hem de Şam gözaltının nedenleri konusunda bir açıklama yapmadı.

Talal Naci'nin gözaltına alınması, Filistin İslami Cihad Hareketi’nin Suriye Temsilcisi Halid Halid ve Suriye Organizasyon Komitesi Başkanı Ebu Ali Yaser'in Suriye makamları tarafından geçen ayın ortasından beri nedenleri açıklanmadan gözaltında tutulmaya devam edildiği bir dönemde oldu.

Bu grupların liderleri ve yetkililerinin Suriye'de faaliyet gösteren Arap ve yabancı medya kuruluşlarının muhabirlerine yaptıkları açıklamalarda isimlerinin zikredilmemesini istemeleri dikkat çekici.

Mart 2011'de Suriye devriminin patlak vermesinden önceki yıllarda, Suriye'de 13'ten fazla Filistinli grup vardı. Savaş yılları boyunca, Esed rejiminin yönlendirmesiyle onun saflarında savaşmak üzere çoğunluğu Filistinli mültecilerden oluşan yeni gruplar kuruldu.