Libya Başsavcısı Sadık es-Sur, ülkesinde birçok yasanın hızla çıkarılmasına tepki göstererek söz konusu yasaların amacının ‘kamuoyunu ya da bir kısmını memnun etmek ve acil meseleleri çözmek’ olduğunu vurguladı. "Bu tür yasalar, insan hakları ve kamu özgürlüklerinin garantilerini dikkate almıyor" dedi.
Sur, Trablus'ta salı günü düzenlenen ‘Ceza Adalet Sistemi: Değerlendirme ve Düzenleme’ başlıklı uluslararası bilimsel konferansta konuştu. Terörle mücadele, siber suçlar, büyü ve büyücülükle mücadele gibi bazı yasalara dikkat çeken Sur, ‘bu yasaların bilimsel ve teknik normları gözetmeden, herhangi bir çalışma veya araştırma yapılmadan çıkarıldığını’ ifade etti.
Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Libya Başsavcısı tarafından eleştirilen ve Libya Temsilciler Meclisi tarafından zaman içinde aralıklı olarak çıkarılan bu yasalar, muhalif siyasetçiler ve uluslararası kuruluşlardan itirazlarla karşılandı.
İnsan hakları alanında çalışmalar yürüten Human Rights Watch örgütü Nisan 2023'te, 2022 yılı için çıkarılan siber suçlarla mücadele yasasının ‘ifade özgürlüğünü kısıtladığını’ belirterek, Libya Temsilciler Meclisi'ne bu yasayı iptal etme çağrısında bulunmuştu. Örgüt, Birleşmiş Milletler’den dört uzman, söz konusu yasanın ifade özgürlüğü, mahremiyet hakları ve topluluk oluşturma hakkını ihlal ettiğini belirterek yasayı eleştirmiş ve iptal edilmesi gerektiğini bildirmişti.
Başsavcı konuya dair şunları söyledi:
“Acil ihtiyaçları karşılamak veya kamuoyunu ya da bir kısmını memnun etmek amacıyla çıkarılan, 'kriz yasaları' olarak adlandırabileceğimiz yasalar mevcut. Bu yasalar polisin yetkilerinin genişletilmesi, ağır cezalar verilmesi ve özgürlüklere müdahale edilmesi gibi çeşitli kusurlar barındırıyor."
Başsavcı, herhangi bir yasanın çıkarılmasında göz ardı edilemeyecek temel unsurların olduğuna işaret ederken söz konusu yasaların kamu düzenini koruma kavramına dayandığını ancak ‘değerleri ve menfaatleri koruma zorunluluğunu ihmal ettiğini’ belirtti. Yasama ve araştırma merkezleri arasında ‘uyumun önemini’ vurguladı.
Trablus'taki El-Mahari otelinde düzenlenen konferansın açılışına, Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Muhammed Tekala, Yüksek Mahkeme Başkanı Danışman Abdullah ebu Ruzeyze, mahkeme ve savcılık başkanları, birçok hâkim, üniversite dekanları, avukatlar, savcı yardımcıları ve hukuk ve insan hakları alanında uzmanlaşmış kişiler katıldı.
Sur söz konusu isimlere hitaben yaptığı konuşmada ayrıca ‘toplumsal davranışın düzenleyicisi olarak ceza kanununun, yaşayan toplumun vicdanında kök salmış değer ve çıkarlardan türetilmesi gerektiğini’ söyledi.
