İsrail'in Gazze'ye saldırılarında yaklaşık 100 kişi öldü

BM'den Gazze'de kıtlık riskinin artması uyarısı

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği saldırıda bir Filistinli yaralandı (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği saldırıda bir Filistinli yaralandı (Reuters)
TT

İsrail'in Gazze'ye saldırılarında yaklaşık 100 kişi öldü

İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği saldırıda bir Filistinli yaralandı (Reuters)
İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyine düzenlediği saldırıda bir Filistinli yaralandı (Reuters)

İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki saldırılarında bir gecede yaklaşık 100 Filistinli öldürülürken, Mossad Başkanı’nın bugün (Cumartesi) Paris'te, Hamas'la ateşkes ve hareketin elindeki rehineleri kurtarma çabalarını ilerletmek amacıyla görüşmelerde bulanacağı ifade edildi.

Söz konusu gelişme, Birleşmiş Milletler'in artan kıtlık riskine ilişkin uyarısı ve Birleşmiş Milletler Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı'nın (UNRWA) Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Gazze’deki sivillerin kaderine ilişkin korkuların arttığı bir zamanda geliyor.

Gazze’de İsrail’in şiddetli saldırıları devam ederken, Cebaliye sakinlerinden Ahmed Atef Safi “Bakın, biraz pirinç için kavga ediyoruz. Nereye gitmemiz gerekiyor?” diye sordu.

Vecdi’nin annesi Salha ise "Su ve unumuz yok, açlıktan da bitkin durumdayız. Yangından ve dumandan sırtımız, gözlerimiz ağrıyor. Açlık ve yiyeceksizlikten dolayı ayaklarımızın üzerinde bile duramıyoruz” dedi.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA) Cuma gecesi X platformunda yayınlanan bir açıklamada “Yeterli gıda ve su tedarikinin yanı sıra sağlık ve beslenme hizmetleri olmadan kıtlık riski Gazze'de artması bekleniyor” ifadelerini kullandı.

2007'de Gazze'de iktidara gelen Hamas'ı ortadan kaldırma sözü veren İsrail, Aksa Tufanı'nın ardından Gazze Şeridi’ne şiddetli saldırılar düzenliyor.

Gazze Şeridi Sağlık Bakanlığı Cumartesi günü yaptığı açıklamada, savaşın başladığı 7 Ekim'den bu yana Gazze Şeridi'ndeki ölü sayısının 29 bin 606'ya yükseldiğini, yaklaşık 70 bin kişinin de yaralandığını duyurdu. Bakanlık, son 24 saatte en az 92 kişinin öldürüldüğünü belirtti.

Sağlık Bakanlığı, İsrail'in dün (Cuma) düzenlediği hava saldırısında Filistinli ünlü komedyen Mahmud Zuaiter'in evinin yıkıldığını, en az 23 kişinin hayatını kaybettiğini, onlarca kişinin de yaralandığını duyurdu.

Perşembe akşamı Başbakan Binyamin Netanyahu, hükümetinin güvenlik kabinesine, savaş sona erdiğinde İsrail'in Gazze Şeridi üzerindeki ‘güvenlik kontrolünü’ sürdürmesini ve işlerin Hamas'la hiçbir bağlantısı olmayan Filistinli yetkililer tarafından yönetilmesini öngören bir plan sundu.

Paris heyeti

İsrailli bir yetkiliye göre Cuma günü, Mossad Başkanı David Barnea başkanlığındaki bir heyet, yeni bir ateşkes görüşmelerindeki ‘çıkmazı kırmak’ umuduyla Paris'e gitti.

Netanyahu hükümetine ateşkes müzakeresi yapması ve dört aydan fazla süren savaşın ardından rehinelerin serbest bırakılmasını sağlaması yönündeki baskı artıyor. Tutukluların ailelerini temsil eden bir grup, eylemin hızlandırılması talebiyle Cumartesi akşamı Paris görüşmelerine denk gelecek şekilde "büyük bir yürüyüş" yapılması çağrısında bulundu.



Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
TT

Meclis Başkanı'nın ‘Irak'ın kimliği’ konusundaki açıklamaları siyasi krize yol açtı

 Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)
Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani (Irak Temsilciler Meclisi internet sitesi)

Irak Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani'nin açıklamaları, yardımcısı Muhsin el-Mendelavi ile yaşadığı tartışmanın ardından siyasi krize yol açarak dün yapılması planlanan oturumun ertelenmesine neden oldu.

El-Meşhedani, ‘Irak'ın kimliği’ olarak tanımladığı şeyin anayasa metninde belirtildiği gibi ‘Arap Birliği'nin kurucu üyesi’ olmakla ilişkilendirilmesini kınamış ve açıklamasında ‘bu kimliğin binlerce yıl öncesine dayandığını’ belirtmişti.

Söz konusu kimliğin bu bağlantıyla nitelendirilmesine ilişkin bir soruya cevaben el-Meşhedani, bu bağlantıyı tamamen uygunsuz bularak ‘saçma’ kelimesini kullandı ve siyasi bir krize yol açtı.

Oturumun ertelenmesine, yapılmaması konusunda ısrar etmesine ve açıklamalarını geri çekmemesine rağmen el-Meşhedani bugün X platformunda “Gerçek bir sınav anında Sünni bloklar başkan etrafında kenetleniyor” diye yazdı ve meclis başkanına destek vermek için parlamento merkezinde toplanan Sünni milletvekillerine atıfta bulundu.

Irak'ın siyasi geleneğine göre meclis başkanlığı Sünni güçlerin elindeyken, Kürtler cumhurbaşkanlığı, Şiiler ise başbakanlık koltuğuna oturuyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani'nin liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu, yardımcısıyla patlak veren krizi kontrol altına almak amacıyla Sünni kampı dışından el-Meşhedani'ye desteğini açıklayan ilk siyasi bloklardan biri oldu.

İnşa ve Kalkınma Bloğu Sözcüsü Firas el-Meslemavi yaptığı basın açıklamasında, “Cabbar el-Kenani, Muhammed es-Sayhud, Kazım et-Tuki ve Murtaza es-Saadi'nin de aralarında bulunduğu 5 milletvekilinden oluşan blok liderliği, oturumu etkileyen sözlü tartışmalarla ilgili olarak parlamento içinde yaşananların koşullarını belirlemek üzere Temsilciler Meclisi Başkanlığı ile kapalı bir toplantı gerçekleştirdi” dedi.

El-Meslemavi, “Yaşananlar, meclis başkanlığının toplu olarak sorumlu olduğu bir emsal teşkil ediyor. Çünkü en yüksek yasama otoritesi olan yasama kurumunun başkanlığını ve üyelerini düzenleyen usul kuralları ve Temsilciler Meclisi yasası vardır. Bu nedenle bir blok olarak çözümlerle birlikteyiz ve oturumları düzenlemek ve önemli yasaları geçirmek için uygun yolları destekliyoruz” ifadelerini kullandı.

Sudani liderliğindeki İnşa ve Kalkınma Bloğu’nun el-Meşhedani ve yardımcılarıyla görüşmesi, parlamentodaki Sünni blokların el-Meşhedani'yi destekleyici bir tutum sergilemek üzere bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti.

 Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile Temsilciler Meclisi Başkanı Mahmud el-Meşhedani arasında Bağdat'ta gerçekleşen bir görüşmeden (hükümet medyası)

Yanlış anlama

Sünni bir siyasetçiye göre, ‘el-Meşhedani'nin açıklamaları herhangi bir belirsizlik içermiyor, ancak Şii güçlerin yardımcısını bu yöne iten kasıtlı bir iradesi olduğu anlaşılıyor’.

Adının açıklanmaması kaydıyla Şarku'l Avsat'a konuşan Sünni siyasetçi, “El-Meşhedani ile pek çok konuda aynı fikirde olmasam da, Irak'ın kimliği ve anayasal olarak Arap Birliği üyeliğiyle ilişkilendirilmesi konusunda söyledikleri doğru. Hatalı olan Irak anayasasını hazırlayan taraftır” dedi.

Söz konusu tartışma, Temsilciler Meclisi Başkan Yardımcısı Muhsin el-Mendelavi’nin el-Meşhedani'yi telefonla arayarak “Irak'a hakaret ettin” demesiyle başladı.

Telefon görüşmesiyle yetinmeyen el-Mendelavi tartışmayı sürdürmek üzere el-Meşhedani'nin ofisine gitti ve ‘Irak'ın kimliği’ hakkındaki açıklamalarına itiraz etti. El-Meşhedani ise “Irak, Arap Birliği kurumundan daha büyüktür, 7 bin yıllıktır ve kimliğini onlarca yıllık bir kurumdan alması makul değildir” şeklinde yanıt verdi.

El-Meşhedani'nin Arap Birliği'ne ilişkin açıklamaları, meclis başkanlığı ile ilişkilerde bardağı taşıran son damla gibi görünse de el-Meşhedani televizyonda yaptığı açıklamalarda, Irak'ta önümüzdeki ay gösteriler düzenleneceğini ve bir güvenlik sorunu yaşanması halinde ‘acil durum hükümetine’ gidilebileceğini söylemek gibi başka önemli konuları da gündeme getirdi. ABD'nin Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) ile ilgili olarak tüm siyasi liderlere mesaj gönderdiğini de doğrulayan el-Meşhedani, ABD'nin yaklaşımının Halk Seferberlik Güçleri’ni yapılandırmak değil, güvenlik güçlerine entegre etmek olduğunu belirtti.

‘Boşluğu doldurmak’

Araştırmacı Yahya el-Kubeysi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada şöyle dedi: “Devlet içindeki Sünni temsiliyeti sadece bir boşluğu dolduruyor, çünkü bu boşluğu Şii siyasi aktörler yönlendiriyor.”

El-Kubeysi'ye göre bu durum, Federal Yüksek Mahkeme'nin Irak Temsilciler Meclisi eski Başkanı Muhammed el-Halbusi'yi görevinden alma ve parlamentodan ihraç etme kararına kadar uzanıyor.

El-Kubeysi, “Bu karar anayasal ya da yasal bir argümana dayanmıyordu; daha ziyade siyasi bir karardı. Federal Yüksek Mahkeme de bu kararı almak için bir araçtı” ifadelerini kullandı.

Araştırmacı Seyf es-Saadi'ye göre ‘Temsilciler Meclisi'nin krizi 61. madde ve fıkralarında öngörülen yasama sürecinden sapması ve siyasi bloklar ile liderlerinin meclisin genel gidişatını kontrol etmesidir. Tüm sorumluluk meclis başkanlığına atfedilemez; aksine Temsilciler Meclisi Başkanı’nın sorumluluğu milletvekillerinin sorumluluğunu tamamlayıcı niteliktedir. Milletvekillerinin çoğu kendi bloklarının direktiflerini takip etmekte ve başkanlarının kararlarına uymamakta, bu da parlamento içinde tıkanıklığa yol açmaktadır.’

Es-Saadi Şarku’l Avsat'a verdiği demeçte, ‘beşinci parlamento döneminin sona erdiğini ve halen yürütme makamının performansını denetleyecek anayasal bir dayanaktan yoksun olduğunu’ ifade etti.