Haşdi Şabi liderinin Anbar ziyareti ‘Sünni bölge ilan etme’ konusunda tartışmalara yol açtı

Halbusi Anbar’ın batısında destekçileriyle birlikte (Arşiv - X)
Halbusi Anbar’ın batısında destekçileriyle birlikte (Arşiv - X)
TT

Haşdi Şabi liderinin Anbar ziyareti ‘Sünni bölge ilan etme’ konusunda tartışmalara yol açtı

Halbusi Anbar’ın batısında destekçileriyle birlikte (Arşiv - X)
Halbusi Anbar’ın batısında destekçileriyle birlikte (Arşiv - X)

Irak’ta Haşdi Şabi (Halk Seferberlik Güçleri) grubu lideri Falih el Feyyad ile ülkedeki en güçlü Sünni aşiret liderlerinden Ali Hatem Süleyman arasında Cuma günü Anbar’da yapılan toplantı ülkede tartışmalara yol açtı.

Feyyad, yıllardır görevde kalmasına itiraz eden siyasi partilerin sert eleştirilerine maruz kaldı.

Haşdi Şabi liderine yöneltilen eleştirilerin çoğu, DEAŞ’ın 2014’ün başlarında Anbar’a girmesiyle ilgili önceki tutumları göz önüne alındığında, yakın zamana kadar ‘terör’ suçlamasıyla aranan Süleyman’la görüşmesine neden olan ‘yeni gelişmeye’ odaklandı.

Süleyman, Haşdi Şabi güçlerinin DEAŞ’a saldırı amacıyla bu şehre girmesine de ilk başta açıkça karşı çıkmıştı.

dcbgrf
Feyyad Cuma günü Anbar’da yaptıkları toplantıda Süleyman’la el sıkışırken (X)

Haşdi Şabi Medya Ofisi tarafından yapılan açıklamada, Ali Hatem Süleyman ile yapılan görüşmenin önceden planlandığı ve bu ziyaretin doğrudan Başbakan Muhammed Şiya Es Sudani’nin direktifi altında gerçekleştiğini vurgulandı.

Açıklamada, “Anbar’a ziyaretin amacı, kurtarılmış bölgelerdeki güvenlik gelişmelerini takip etmek ve Irak’ın birliğini, bölünmesini öngören projelerden korumaya yönelik kararlılığı teyit etmekti” denildi.

Sünni bölge planını baltalamak

Söz konusu açıklamada, “Anbar’daki taraflar, devletin egemenliğine ve birliğine meydan okuyan ‘Sünni bir bölge ilan etme’ isteklerini dile getirirken, Feyyad ve Haşdi Şabi Güçleri ulusal birlik ve egemenliği korumaya çalışıyor” ifadelerine yer verildi.

Bu bağlamda, ‘Sünni bölge ilan etme planını baltalamayı’ amaçlayan ziyaretin amacının açıkça ifade edildiği belirtildi.

Süleyman ise, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada şunları yazdı;

Kapılarımız açık. Ülkenin istikrarı ve Anbar halkının çıkarları adına siyasi, sosyal ve hükümet yetkililerinden herkesi kabul ediyoruz.

Sünni bölge meselesi, Anbar’da haftalardır tartışmalara yol açıyor ve Bağdat’taki siyasi ve hatta yargı salonlarında geniş yankı uyandırıyor.

Şii güçlerin çoğu projeye karşı çıkıyor.

Irak Yüksek Yargı Konseyi Başkanı Faik Zeydan iki hafta önce yaptığı açıklamada, her ne kadar ülkenin anayasası belirli ve karmaşık olmayan koşullar altında bölgeler oluşturma yetkisini veriyorsa da, Irak’ın ‘birliğinin parçalandığı’ bahanesiyle Sünni bir bölgenin kurulmasına şiddetle karşı çıktığını söyledi.

Söz konusu anayasaya göre herhangi bir bölgenin meclis üyelerinin üçte birinin veya seçmen sayısının yüzde 10’unun oyu bölgenin kurulması için yeterli.

Şii kaygısı

Görevden alınan Meclis Başkanı Muhammed el Halbusi’nin liderliğindeki Tekaddum Partisi’nin Aralık ayında yapılan yerel seçimlerde Anbar Konseyi’ni kazanmasıyla, Şiilerin Anbar’da Sünni bölgesinin kurulacağına yönelik korkusu arttı.

Partinin, vali ve il meclisi başkanı pozisyonundaki kontrolü, söz konusu bölgeyi oluşturma adımlarına başlamasının önünü açabilir.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Halbusi’ye yönelik Sünni-Şii rekabeti nedeniyle ‘ülkeyi bölmek’ istediği yönündeki kışkırtma ve suçlamalara rağmen, kendisine yakın çevreler bunu reddediyor.

Ayrıca, Sunni bölgelerin kurulması meselesinin yasal olduğunu ve ülkenin daimi anayasası hükümlerine aykırı olmadığını belirtiyorlar.

Gözlemciler, Feyyad’ın ziyaretinin ve Süleyman’ın yanı sıra Anbar’daki diğer aşiretlerin liderleriyle görüşmesinin, ‘Halbusi’nin partisinin etkisine karşı koymak için yeni siyasi partiler yaratma’ amacı taşıdığını öne sürdü.

Yazar Falah el-Mishaal, ziyaretin normal bir bağlamda gerçekleştiğine inandığını söyleyerek, “Çünkü siyasette kalıcı bir düşmanlık yoktur, kalıcı çıkarlar vardır” dedi.

Mishaal, açıklamasını şu ifadelerle sürdürdü;

İktidardaki çerçeve partilerinin yönelimi, Süleyman da dahil olmak üzere Anbar şeyhleri ​​başta olmak üzere pek çok Sünni şahsın üzerinde çalıştığı bölge projesine karşı hale geldi. Bu eğilimin ortadan kaldırılması ve şeyhlerin maddi ve manevi olarak kazanılması için talimatlar verildi. Feyyad’ın yaptığı da bu çerçeveye giriyor.

Sadr hareketine bağlı bir analist olan Issam Hüseyin, sosyal medya platformunda Feyyad ve Süleyman’ın görüşmesine değindi.

Hüseyin,” Feyyad’a gelen öfkeli tepkiler, Koordinasyon çerçevesi liderlerinin ABD Büyükelçisi ile toplantılarının varlığı nedeniyle abartılıyor. Herhangi bir ihanet ya da gizli anlaşma suçlaması görmedik” dedi.



Amerika, Gazze'den “gönüllü” olarak ayrılmaya karar veren Filistinlileri kabul etmeleri için birçok ülkeye çağrıda bulundu

İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)
İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)
TT

Amerika, Gazze'den “gönüllü” olarak ayrılmaya karar veren Filistinlileri kabul etmeleri için birçok ülkeye çağrıda bulundu

İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)
İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD'nin, Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırılarından kaçmak için "gönüllü olarak" Gazze'yi terk etmeye karar veren Filistinlileri kabul etmeleri için çeşitli ülkelerle iletişime geçtiğini açıkladı.

İsrail, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e yönelik saldırısının ardından başlayan savaş nedeniyle tamamen yerlerinden edilen Gazze halkını, iki aydan fazla süren ablukanın ardından yeni bir saldırı konusunda tekrar uyardı.

ABD Başkanı Donald Trump, Gazze'nin yeniden inşası için bölgedeki 2 milyon nüfusun başka bir yere taşınmasını önerdi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Senato Dış İlişkiler Komitesi'nde düzenlenen oturumda bir soruya yanıt veren Rubio, “Nakletme yok” dedi.

  ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 20 Mayıs 2025'te Washington'daki ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi önünde ifade veriyor (AP)ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 20 Mayıs 2025'te Washington'daki ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi önünde ifade veriyor (AP)

"Bazı ülkelerle görüştüğümüz konu, birisi hasta olduğu veya çocuklarının okula gitmesi gerektiği için ya da başka bir sebepten dolayı bir süreliğine başka bir yere gitmeyi gönüllü olarak kabul ederse, bölgede onları bir süreliğine kabul etmeye istekli ülkeler var mı?" dedi. "Bunlar gönüllü bireysel kararlar olacak" diye ilave etti.

Demokrat Senatör Jeff Merkley ise şöyle yanıt verdi: “Temiz su ve yiyecek yoksa, her yer bombalanıyorsa, bu gerçekten gönüllü bir karar mıdır?”

Rubio, hangi ülkelerin dahil olduğunu açıklamadı, ancak Libya'nın bunlar arasında olduğunu reddetti.

NBC News, ismini açıklamadığı kaynaklara dayanarak, Trump yönetiminin Gazze Şeridi'ndeki yaklaşık bir milyon Filistinliyi Libya'ya kalıcı olarak nakletme planı üzerinde çalıştığını bildirdi.

Rubio, iki aylık abluka sonrasında Gazze'ye insani yardımın ulaşmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Yardımların Gazze'ye yeniden ulaştığını görmekten mutluluk duyuyoruz” dedi.

Bir Demokrat senatörün, 100 kamyonluk yardımın kıtlık tehlikesi nedeniyle yetersiz olduğu yönündeki sözlerine yanıt olarak Rubio, “Miktarın yetersiz olduğu görüşünüzü anlıyorum, ancak kararın alınmasından memnunuz” ifadesini kullandı.