Hamas'ın teknolojik yetenekleri İsrail'i şoke etti

Rapor: Hamas iki bin 100 üye topladı ve ‘askeri istihbarat’ kurdu.

Hamas'ın teknolojik yetenekleri İsrail'i şoke etti
TT

Hamas'ın teknolojik yetenekleri İsrail'i şoke etti

Hamas'ın teknolojik yetenekleri İsrail'i şoke etti

İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki siyasi sağın, 7 Ekim'deki başarısızlıklarda hükümet ve cumhurbaşkanının değil, ordu ve istihbaratın parmağı olduğunu kanıtlamak için bir mücadele yürütüyor. Bu mücadelenin bir parçası olarak Israel Hayom gazetesi, istihbaratın, Hamas ve onun askeri ve siber güvenlik alanında çalışan unsurlarının sahip olduğu yüksek teknolojik yetenekler karşısında yaşadığı şoku ortaya çıkardı.

Sağcı Amerikalı milyarder Sheldon Adelson tarafından özellikle Netanyahu'nun sözcülüğünü yapmak üzere kurulan gazete, Hamas'ın Han Yunus'taki ‘askeri karargâhı’ olarak tanımladığı yere ve Gazze Şeridi'ndeki diğer kasabalara girmeyi başaran İsrail ordu güçlerinin ‘Hamas tarafından yeraltında kullanılan sunucular ve bilgisayarlar’ bulduğunu belirtti.

Gazetede şu ifadeler yer aldı: “Hamas üyelerinin istihbarat alanındaki gerçek yeteneklerinin boyutunu ortaya çıkaran şey, İsrail istihbarat yetkililerini suskun ve şaşkına çevirdi.”

Israel Hayom'un askeri muhabiri Itay Ilnai, özeti dün (perşembe) yayınlanan ve yarınki (cumartesi) ekte tamamı yayınlanacak olan ayrıntılı raporunda “Sorun, İsrail ordusu ve istihbaratının son yıllarda bu kabiliyetler hakkında pek çok bilgiye sahip olmasına rağmen, yönetimin bunları göz ardı ederek ve kibirle hareket etmesinde yatıyor” değerlendirmesinde bulundu.

Rapora göre Hamas, İsrail askeri dilinde ‘askeri istihbarat departmanı’ anlamına gelen ‘Modats’ olarak bilinen bir birim kurdu. Söz konusu birim, eğitim ve uzmanlığı İran ve Hizbullah’tan aldıklarını gösteren yöntem ve teknolojiyle çalışan yaklaşık iki bin 100 üyeyi içeriyor. Bu birim ve faaliyetleri, geçtiğimiz ekim ayında savaşın ilk günlerinde suikasta kurban giden Eymen Nofal'ın sorumluluğundaydı.

Raporda, “İsrail istihbaratı, Hamas'ın bilgi toplama kabiliyetini doğru bir şekilde izlediğini düşünüyordu. Ancak 7 Ekim saldırısının ardından İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılar Hamas'ın bu konudaki kabiliyetlerinin beklentileri aştığını ortaya koydu” denildi.

Raporda şu ifadelere yer verildi: “Örneğin Hamas, İsrail'in birçok gözetleme kamerasına sızmayı başardı ve ordu bu konudaki başarısızlığını itiraf etti. Zira sorunlar kendisine bildirildiğinde olması gerektiği kadar hızlı bir şekilde müdahale edilmedi. Şarku’l Avsat’ın Hayom’dan aktardığı habere göre bir başka örnek de Hamas'ın insansız hava araçlarına (İHA) yerleştirdiği, düğün kameraları gibi basit görünen ancak eğik açılardan fotoğraf çekebilen, alışılmadık gelişmiş kameralar. Bunları Gazze semalarında uçurdular ama Gazze'yi çevreleyen kasabalarda ve İsrail ordusunun kamplarında fotoğraf çekiyorlardı.”

Rapora göre Hamas'ın ‘gerçek yeteneklerinin’ ortaya çıktığı bir diğer alan da ‘siber savaş’. Rapor şöyle devam ediyor: “Son yıllarda İsrail ordusu, Hamas'ın Güney Tugayı'nda görev yapan İsrailli askerlerin cep telefonlarını hackleme girişimlerini fark etti. Bu girişim, hareketin önemli istihbarat bilgilerine erişmesini sağladı. Bu bilgi, İsrail ordusunun bilgisayar sunucularının kontrol edilmesi ve içindeki bilgilerin analiz edilmesi sonrasında doğrulandı.”

Bar-Ilan Üniversitesi Ortadoğu Çalışmaları Bölümü'nde araştırmacı olan Dr. Netneil Filmer gazetede yer alan açıklamasında şu değerlendirmede bulundu: “İsrailli askeri ve istihbarat liderlerinin Hamas'ın kabiliyetleri hakkında sahip oldukları bilgileri ele almaları çok ciddi bir hataydı. Bu bilgilerin ihmal edilmesi ve hafife alınması, Hamas'ın yüksek kaliteli istihbarat aygıtına sahip olduğu, ancak tehdit İsrail'in güvenlik sistemleri tarafından yeterince dikkate alınmadı.”



İki video Suriye Adalet Bakanı'nın görevden alınması çağrılarına yol açtı

Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)
Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)
TT

İki video Suriye Adalet Bakanı'nın görevden alınması çağrılarına yol açtı

Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)
Videolardan birinde el-Veysi olayı cep telefonuyla kaydederken görülüyor, ikinci videoda ise infaz kararını okuyor. (Getty Images)

İnsan hakları örgütleri, Suriye’deki yeni yönetimin Adalet Bakanı Şadi el-Veysi'nin 2015 yılında internette dolaşan iki videoda iki kadının infazı sırasında hazır bulunduğunun görülmesi üzerine Suriye'nin yeni yetkililerini soruşturma yapmaya çağırdı.

Son günlerde iki video sosyal medya kullanıcıları tarafından yaygın bir şekilde paylaşıldı. Bu videolardan birinde, silahlı adamlar fuhuş yapmakla suçlanan peçeli bir kadından sokak ortasında diz çökmesini istiyor, ardından içlerinden biri kadını başından vurarak öldürüyor.

Ölüm cezası

Diğer videoda ise silahlı bir kişi, fuhuş suçlamasıyla hakkında ölüm kararı verilen bir kadını infaz kararı okunduktan sonra başından vuruyor.

İlk videoda el-Veysi'nin olayı cep telefonuyla çektiği görülürken, ikinci videoda el-Veysi'nin infaz kararını okuması ağır eleştirilere ve görevden alınması çağrılarına yol açtı.

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) Direktörü Rami Abdurrahman, el-Veysi'nin söz konusu iki videoda yer aldığını doğruladı. Abdurrahman, el-Veysi'nin o dönemde, ertesi yıl El Kaide'den ayrıldığını ve adını Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) olarak değiştirdiğini açıklayan Nusra Cephesi'nin şeriat yargıcı olduğunu söyledi.

Muhalif gruplar

HTŞ, Aralık 2024'te Devlet Başkanı Beşşar Esed'in devrilmesine yol açan muhalif saldırıya liderlik etmişti.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre  el-Veysi'nin videoda yer almasıyla ilgili sorusuna yeni Suriye yönetiminden bir kaynak ‘şu anda yorum yapılamayacağını’ söyledi.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün (HRW) Ortadoğu ve Kuzey Afrika araştırmacısı Hibe Zeydan, el-Veysi'nin iki kadının sahada infaz edilmesinde açıkça yer almasının ‘hesap verebilirlik ve adaletle ilgili karmaşık soruları gündeme getirdiğini’ söyledi ve ‘şeffaf ve bağımsız bir soruşturmanın kritik önemde olduğunu’ bildirdi. Zeydan, iki videonun yayınlanmasına rağmen el-Veysi'nin hükümetteki rolünün devam etmesinin ‘yönetimin adalet ve hesap verebilirlik konusundaki kararlılığı hakkında rahatsız edici bir mesaj verdiğini’ belirtti.

HTŞ ve El Kaide

HTŞ yıllar önce El Kaide ile bağlarını koparmış olsa da birçok Suriyeli, yetkililerin çeşitli Suriyeli bileşenlere ve uluslararası topluma yönelik güven verici mesajlarına rağmen, grubun bileşenleri dışlayan ve kadınların rolünü marjinalleştiren katı bir dini rejim kurma yolunda ilerlediğinden endişe ediyor.

Suriye Adalet ve Hesap Verebilirlik Merkezi (SJAC) Direktörü, el-Veysi'nin görevden alınması çağrısında bulunarak, adalet bakanı olarak atanmasını bir ‘skandal’ olarak nitelendirdi. “Bu, Suriye'deki ve ötesindeki herkese en kötü mesajı gönderiyor. Bunlar sadece iki video ve işler aslında bundan daha kötü olabilir” diyen SJAC Direktörü, benzer olayların Suriye'deki yeni yönetimin ‘gerçek bir geçiş dönemi adaleti sürecine girmekten’ kaçınmasına yol açabileceğine dair korkularını dile getirdi.

Suriyelilerin öfkesi

Beşşar Esed'in 8 Aralık 2024'te devrilmesinin ardından Şam'ı ziyaret eden uluslararası delegeler, ülkedeki siyasi sürecin kapsayıcı olmasının ve sivil haklar ile temel özgürlüklere saygı gösterilmesinin önemini yineledi.

Her iki video da sosyal medyada Suriyeliler arasında öfkeye yol açtı.

Feminist aktivist Ruveyde Kenan Facebook hesabında şunları yazdı: “Şu anda ihtiyaç duyulan şey Adalet Bakanı Şadi el-Veysi'nin görevden alınmasıdır. Çünkü kendisi Suriye'nin, Suriyelilerin ve Suriyeli kadınların geleceği için bir felakettir.”