عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesinin nedenleri ve gerekçeleri

İsrail ordusunun bölgenin kuzeyini güneyden ayırmak için açtığı 970. Cadde dışında Gazze Şeridi'nde İsrail askeri kalmadı

Fotoğraf: Independent Arabia
Fotoğraf: Independent Arabia
TT
TT

İsrail'in Gazze'den tamamen çekilmesinin nedenleri ve gerekçeleri

Fotoğraf: Independent Arabia
Fotoğraf: Independent Arabia

İzzettin Ebu Ayşe

İsrail Ordu Radyosu: 24 Hamas taburundan 19'unun ortadan kaldırılmasının ardından ordu Gazze Şeridi'ndeki kara harekâtının sona erdiğini duyurdu.

İsrail, Gazze'nin dört bir yanındaki askerlerini geri çekti. İsrail Ordu Radyosu, Hamas Hareketi’nin askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugayları’nın 24 taburundan 19'unun ortadan kaldırılmasından sonra Gazze Şeridi'ndeki kara harekatının sona erdiğini duyurdu.

İsrail, Gazze Şeridi'nin kuzeyinin tamamı ve güneyindeki Han Yunus şehri ile orta kesimlerindeki Deyr el-Beleh’teki bazı mahallelerin işgal edilmesinden sonra aniden ve karada herhangi bir ilerleme kaydedilmeden ordusunu geri çekti.

Gazze’nin kuzeyi ile güneyinin birbirinden ayıran caddede İsrail askerleri konuşlu

İsrail ordusunun Gazze'nin kuzeyini güneyinden ayırmak için oluşturduğu 970. Cadde konuşlu olanlar dışında Gazze'de İsrail askeri kalmadı. İsrail ordusunun Nahal Tugayı'ndan birkaç asker caddede varlığını sürdürüyor. Nahal Tugayı, yerinden edilenlerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine dönmesini engelleyen koridorun güvenliğinin sorumluluğunu üstleniyor.

dfgrbtynh
Gazze Şeridi’nin kuzeyini güneyinden ayıran 970. Cadde’de sınırlı sayıda İsrail askeri bulunmaya devam ediyor (Independent Arabia)

Peki İsrail ordusunun bu şekilde tamamen geri çekilmesinin sebepleri neler? Yeni bir esir takası anlaşmasına varılması için Hamas’ın şartlarını yanıt vermek için mi, yoksa askeri birlikleri dinlendirmek ve yeni bir kara harekâtına hazırlanmak için mi? Ya da uluslararası baskıya bir yanıt mı, yoksa zaten kara harekatı sona erdiği için mi?

Refah'a girmeye hazırız, ancak ABD buna karşı

İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesinin amacının yeni askeri operasyonlara hazırlanmak olduğunu, Tel Aviv’in Hamas’ın artık Gazze Şeridi’ni kontrol edemeyeceği bir duruma gelene kadar kara savaşının devam edebileceğini duyurdu.

Gazze Şeridi'nde İsrail ordusunun tamamen işgal etmediği iki bölge kaldı. Bunlardan biri Hamas’ın askeri kanadı İzzettin el-Kassam Tugaylarının dört tugayının bulunduğu ve yerinden edilen 1,3 milyon Gazzeliye ev sahipliği yapan Refah şehri, ikinci ise Gazze Şeridi’nin orta kesimlerinde yer alan Deyr el-Beleh şehri. Nuseyrat Mülteci Kampı’nın da yer aldığı Deyr el-Beleh’te İzzettin el-Kassam Tugayları’nın bir taburuna ve yerinden edilen 900 bin Gazzeliye ev sahipliği yapıyor. Ancak Beyaz Saray sözcüsü John Kirby, İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nden geri çekilmesinin yakında askeri operasyonların yeniden başlayacağı anlamına gelmediğini söyledi.

Beyaz Saray tarafından yapılan bu açıklama, kara harekatının sona ermesi nedeniyle İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekildiğinin ve istihbarat bilgilerine dayanarak nokta atışı hava saldırıları ve askeri saldırıların olacağı savaşın üçüncü aşamasına geçildiğinin düşünülmesinin yanı sıra Refah ve Deyr el-Beleh'te bu yöntemin kullanılabileceği tahminlerine neden oldu.

Ağır kayıpların bir sonucu

Ancak İsrail basınına göre ordunun geri çekilmesinin arkasındaki neden ordunun Gazze'de ağır kayıplar vermesi. İsrail basını, askerler geri çekilmeden önce Hamas üyelerinin pusu kurarak 14 askeri öldürdüğünün ve çok sayıda tank ile zırhlı personel taşıyıcıyı havaya uçurduğunun altını çizdi.

rgtby
İsrail’in geri çekilme adımı, ABD ve İngiltere'nin Gazze Şeridi'ndeki askeri yöntemlerin değiştirilmesi taleplerine yanıt verdiğinin bir göstergesi (Independent Arabia)

İsrailli askeri uzman Ruby Murday, savaş sahasından çekilmedeki amacın özellikle askerlerin şu an Gazze Şeridi'nde konuşlanmış olması ve herhangi bir görevleri olmamasını yanı sıra altı aydır devam eden savaş yüzünden bitkin durumda olmaları nedeniyle kayıpları en aza indirmek olduğunu düşünüyor.

Murday, sözlerini şöyle sürdürdü:

İsrailli komutanlar, askeri birlikleri Gazze Şeridi'nde tutmanın hiçbir anlamı olmadığını ve daha fazla kalmanın daha fazla askerin hayatını tehlikeye ataktan başka bir şey olmadığını anladılar.

Uluslararası baskıya yanıt

Her ne olursa olsun İsrail'in çeşitli amaçlarla geri çekildiğine ve geri çekilmesinin kendisine kazanımlar sağladığına şüphe yok. Çünkü bu adımı atarak ABD ve İngiltere'ye Gazze Şeridi'ndeki savaş mekanizmalarının değiştirilmesi taleplerine yanıt verdiğini göstermiş oldu.

İsrail televizyon kanalı Kanal 14’ün haberine göre ABD Başkanı Joe Biden, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'ya Gazze'deki savaşın uygulanış şeklini değiştirmemesi halinde korkunç sonuçları olabileceği tehdidinde bulundu. Biden, Gazze'deki sivillerin durumunun bir an evvel iyileşmemesi halinde Washington’ın Tel Aviv'e verdiği desteği yeniden gözden geçireceği uyarısında bulundu.

Takas anlaşmasını zorlamak için iyi niyet

İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden çekilmesini siyasi gözlemciler ise esir takası müzakerelerini sonuçlandırmak için bir iyi niyet göstergesi olarak değerlendirdi. Gözlemcilere göre bu adım aynı zamanda Hamas'ın İsrail güçleri Gazze Şeridi'nden çekilmeden hiçbir anlaşmanın yapılmayacağı yönündeki şartına da bir cevap niteliği taşıyor.

İsrail'de İbranice yayın yapan Walla internet sitesinin haberine göre İsrail'in askeri ve siyasi kadroları, Hamas'ın müzakerelerde öne sürdüğü İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nden geri çekilmesi talebine karşılık verdi ve böylece Mısır'ın başkenti Kahire'de dolaylı olarak yapılan müzakereler yeniden başladı.

fvrbgt
Hamas, İsrail ve ABD’den heyetler, insani ateşkes önerisini görüşmek üzere Kahire'ye gitti (Independent Arabia)

Hamas, İsrail ve ABD’den heyetler, 6 Nisan Cumartesi gününden bu yana insani ateşkes önerisini görüşmek üzere Kahire'deler. Ateşkes önerisi yerinden edilenlerin geri dönüşü ve rehinelerin serbest bırakılmasını öngörüyor.

Hamas’ın önde gelen isimlerinden biri olan ve Hamas’ın Kahire'deki müzakere heyetine başkanlık yapan Halil el-Hayye, Hamas Hareketi arabuluculara ilettiği ve kalıcı ateşkes yapılması, İsrail ordusunun Gazze'den çekilmesi, yerinden edilenlerin ikamet yerlerine dönmesi, insanların hareket özgürlüğünün sağlanması, yardımların ulaştırılması, barınma ihtiyaçlarının karşılanması ve ciddi bir esir takası anlaşmasına varılması yönündeki tutumunu koruduğunu söyledi.

Öte yandan İsrail Başbakanı Netanyahu, İsrail’in Gazze’de zaferden ‘bir adım uzakta’ olduğunu belirterek “Ancak ödediğimiz bedel acı verici ve yürek parçalayıcı” dedi. İsrail'in Gazze'deki rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaşmaya hazır olduğunu söyleyen Netanyahu, “Rehineler geri verilmeden ateşkes olmayacak. Hamas'ın pozisyonunu sertleştirmesine neden olan uluslararası baskının İsrail yerine, Hamas'a yöneltilmelidir. Bu, rehinelerin serbest bırakılmasını sağlayacaktır” ifadelerini kullandı. Ancak Netanyahu, “Refah dahil tüm Gazze Şeridi'nde Hamas'ı ortadan kaldırana kadar savaşı tamamen durdurmayacağım” diye de ekledi.

*Bu makale Şarku'l Avsat tarafından Independent Arabia'dan çevrilmiştir.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

TT
TT

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

Magen Oz... İsrail neden Han Yunus'ta yeni bir eksen inşa ediyor?

İsrail ordusu bugün, aynı bölgede Hamas'a ait üç kilometreden uzun büyük bir tünelin imha edildiğini duyurduktan bir gün sonra, kuvvetlerinin “Majin Oz” adı verilen yeni bir eksenin açılışını tamamladığını açıklayarak Gazze Şeridi'ndeki Filistinlileri, özellikle de Han Yunus sakinlerini şaşırttı.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, “188. Tugay ve Golani Tugayı güçleri Han Yunus'un doğusu ve batısını ayıran Majin Oz ekseninin açılışını tamamladı. Eksen yaklaşık 15 kilometrelik bir mesafe boyunca uzanıyor.”

Yeni “Majin Oz” ekseni Han Yunus'un doğusunu batıdan ayıracak ve Han Yunus'un Refah'tan ayrılmasını “Morag” ekseniyle de devam ettirecek.

Resim  İsrail ordusu tarafından yayınlanan, soldan sağa çapraz olarak uzanan ve Morag ekseni ile bir noktada kesişen Magen Oz ekseninin görüntüsü

Han Yunus bölgesindeki son hamleler, İsrail'in “insani şehir” olduğunu iddia ettiği ve Refah'taki (Gazze Şeridi'nin güneyi ve Han Yunus) yüz binlerce Gazzeli’nin bir çadır alanına tıkıştırılmasına yol açacak planla aynı zamana denk geliyor.

İsrail ordusuna göre bu yeni eksen, Hamas üzerindeki “baskının” ve Han Yunus Tugayı'na karşı yürütülen savaşın çözümünün merkezi bir parçası.

Bir parçalama politikası

Ancak İsrail, Gazze'yi parçalamak ve Doha'da devam eden dolaylı müzakerelerde İsrail'in Şerit'ten tamamen çekilmesinde ısrar eden Hamas üzerinde baskı kurmak için tesadüfi coğrafi eksenler dayatma politikası izliyor.

Gazze'deki saha kaynakları Şarku’l Avsat'a yaptıkları açıklamada, "Yeni eksen İsrail'in kontrolü altındaki birçok bölgeyi kapsıyor: Kizan en-Neccar, Curti el-Lut, Şeyh Nasır, Mean, Menara, Huza'a, Absan, al-Kara'a ve Beni Suheyla." Kaynaklar, “bu bölgenin, herhangi bir Filistinlinin sınıra yaklaşmasını önlemek için sınırdan 2 kilometreden daha uzağa ulaşan geniş tampon bölgeler oluşturmayı amaçladığını,

bunun da Han Yunus'un doğu bölgesinde yaşayan yüz binlerce kişinin İsrail güçlerinin orada kalması halinde, evlerine dönmesini engellemek anlamına geldiğini” belirtti.

İsrail ordusundan yapılan açıklamaya göre yeni “Magen Oz” ekseninin ilan edilmesiyle Hamas üzerinde daha fazla baskı kurulması amaçlanıyor.

İsrail, Refah'ı Han Yunus'tan ayıran Morag ekseninden çekilmemekte ısrar ederken, İbrani medyasının Refah'ın yaklaşık 2 kilometreye kadar olan bazı bölümlerinde askeri kontrolü sürdürmesi koşuluyla “eksenden çekilmek için müzakerelerde esneklik önerdiği” yönündeki haberleri Hamas reddediyor. Hamas, tamamen çekilene kadar kademeli bir çekilme için harita ve belirli tarihler konusunda ısrar ediyor.

Hamas, özellikle geçtiğimiz ocak ayında gerçekleşen ateşkes sırasında İsrail ordusu tarafından kurulan Netzarim ekseninin (Gazze Şehri'nin güneyinde, Gazze Şeridi'nin kuzeyini merkezinden ve güneyinden ayıran) büyük bir kısmı ve Gazze Şeridi'nin kuzeyinde geçici olarak kurulan eksenlerin bir kısmını ortadan kaldırmayı başardıktan sonra, kademeli geri çekilme ve bu yeni eksenlerin ortadan kaldırılması taleplerinde ısrarcı görünüyor.

Büyük Tünel Yıkıldı

Bu arada İsrail ordusu dün, iki aydan uzun bir süre önce Han Yunus'ta yapılan operasyonlar sırasında keşfedilen büyük bir Hamas tünelini yıktığını duyurdu.

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, güçlerinin "merkezi bir yeraltı yolunda bulunan tüneli keşfettiğini ve tamamen yok ettiğini" belirterek, tünelin "yaklaşık 3,5 kilometre uzunluğunda olduğunu ve içinde birkaç sığınak bulunduğu" kaydedildi.

Şarku'l Avsat'a konuşan Filistinli saha kaynaklarına göre “bu tünel Hamas'ın askeri kolu olan El Kassam Tugaylarına ait en uzun tünellerden biri ve tünelden birçok tünel ve açılım bulunuyor, savunma tünelleri, komuta ve kontrol için kullanılan tüneller var.”

“Tünelin Mean, Al-Menara ve Han Yunus'un güneydoğusundaki diğer bölgelerde yer aldığını” belirten kaynaklar, “tünelin Kassam Tugayları savaşçıları için savaş düğümleri içerdiğine ve bu tüneli gerek bu bölgelerde gerekse büyük tünelin açıldığı yakın bölgelerde İsrail güçleriyle savaşmak için kullandıklarına” işaret etti.

Kaynaklar, son birkaç haftalarda bu bölgelerde çok sayıda operasyon gerçekleştirildiğini ve İsrail araçlarının patlayıcı düzenekler ve tanksavar füzeleriyle hedef alındığını belirtti.

Kaynaklar, savaşın belirli bir döneminde, büyük tünelin içinde, saha komutanlarının İsrail güçlerine karşı muharebeleri yönettiği, bu güçlerin hareketlerinin izlendiği ve onlara karşı saldırı planlamak için hareketlerinin belgelendiği komuta ve kontrol için özel tüneller bulunduğuna dikkat çekti.

rtgy6u
Gazze tünelinin içindeki bir İsrail askeri, Kasım 2023 (Reuters)

İsrail güçleri, savaşın başlangıcında ve Netzarim ekseninin kontrolünde duyurulduğu gibi, bazıları 2 ve 3 kilometre uzunluğa ulaşan, bazıları Gazze Şeridi'nin kuzeyi ile merkezini birbirine bağlayan ve araçların geçtiği çeşitli büyüklükteki tünellerin imha edildiğini sık sık duyurdu.

İsrail güçleri Gazze Şeridi'nde 20 aydan fazla bir süredir faaliyet göstermelerine, Hamas'ın kabiliyetlerini önemli ölçüde yok etmeyi başardıklarını iddia etmelerine rağmen, Han Yunus örneğinde olduğu gibi girdikleri bölgelere her yeniden girişlerinde daha fazla tünel ortaya çıkarmakta ve bunları yok etmek için çalışmaktadırlar. Saha kaynakları İsrail ordusunun daha önce bu bölgede en az bir kez, bazı bölgelerde ise iki kez operasyon düzenlediğini vurguluyor.