Mısır: İran'ı ziyaret eden papazın görevden uzaklaştırması soru işaretlerine yol açtı

‘Tartışmalı’ davranışlarda bulunan biriydi

Papaz Domadious Habib İbrahim (Facebook sayfası)
Papaz Domadious Habib İbrahim (Facebook sayfası)
TT

Mısır: İran'ı ziyaret eden papazın görevden uzaklaştırması soru işaretlerine yol açtı

Papaz Domadious Habib İbrahim (Facebook sayfası)
Papaz Domadious Habib İbrahim (Facebook sayfası)

Mısır'daki Kıpti Ortodoks Kilisesi, eylemlerini ‘tartışmalı’ olarak nitelendirdiği ve ‘bu eylemlerden kilisenin sorumlu olmadığını’ ileri sürdüğü bir papazı, papazlık görevinden uzaklaştırma kararı aldı. Kararın, özellikle papazın İran'ı ziyaret edip Kurban Bayramı'nı kutlamasının ardından gelmesi, görevden uzaklaştırmanın gerçek nedenleri hakkında soru işaretleri yarattı.

Papaz Domadious Habib İbrahim, bazılarının ‘kilisenin geleneklerine aykırı’ olarak nitelendirdiği fikir ve davranışlarıyla sosyal medyada boy göstermesinin ardından geçtiğimiz dönemlerde Kıpti çevrelerde pek çok tartışmaya neden olmuştu.

Kilise perşembe akşamı yaptığı açıklamada, Papaz Domadious'un ‘yıllar boyunca görev yaptığı her kilisede birçok kriz ve soruna yol açtığını ve sorunlar nedeniyle birkaç kilise arasında yer değiştirdiğini, ayrıca zaman zaman sokakta, medyada ve sosyal medyada tartışmalara neden olan davranışları olduğunu’ bildirdi. Açıklamada şu ifade yer aldı: “Yıllar boyunca kilise pederleri aracılığıyla onun sorunlarını çözmeye ve hatalarını bir babalık ruhuyla, onun huzuru ve kurtuluşu için endişelenerek ele almaya çalıştık. Ona çok danışmanlık yapıldı ve birçok fırsat verildi. Bunu sabırla ve sükunetle yaptık.”

İki yıl önce Peder Domadious'un kendi sosyal medya sayfasında ‘kek’ yapımını anlattığı bir canlı yayına katılması, Hıristiyanlar tarafından eleştirilmişti. Ayrıca birkaç hafta önce Tanta'daki Seyyid el-Bedevi türbesinin önünde viral olan bir videoda yer aldı. Son olarak Kurban Bayramı sırasında bir kurban kesimine katılırken görüldü ve yerel medya kuruluşlarına göre bu, kendisine karşı bir eleştiri dalgasına yol açtı.

Kilise tarafından yapılan açıklamada, Peder Domadious'un geçen yıl Ağustos ayında soruşturulduğu ve rahiplik görevinden uzaklaştırılmasına karar verildiği belirtilerek, ‘bu karara uymadığı ve son zamanlarda tartışmalı davranışlarında daha da ileri gittiği’ ifade edildi.

İskenderiye Kıpti Ortodoks Patrikhanesi Papası 2. Tavadros, yukarıda belirtilenler doğrultusunda, kendisini soruşturmak üzere kilise rahiplerinden oluşan üç kişilik bir komite kurulmasına karar verdi. Peder Domadious geçtiğimiz çarşamba günü komite huzuruna çağrıldı ve burada dinlendi. Söz konusu davranışları ve Papa'nın kendisini rahiplik görevinden uzaklaştırma kararına uymamasının nedenleri tartışıldı.

Rahip, geçtiğimiz günlerde Şii eğitim programları yayınlamakta uzmanlaşmış bir uydu kanalı olan Aseel'e verdiği röportajda, İmam Hüseyin'in kurban edilmesi ile İsa Mesih arasındaki benzerlikten bahsetmesi üzerine Mısırlılar arasında tartışmalara yol açmıştı.

Kilise açıklamasını, soruşturma komisyonunun vardığı sonucu belirterek sonlandırdı: “Peder rahiplik hizmetinden uzaklaştırılmaya devam edilecek, medya veya sosyal medya ile her türlü şekilde ilgilenmesi engellenecek ve kurtuluşunu sağlamak amacıyla kendisini ve davranışlarını gözden geçirme fırsatı vermek için bir Kıpti manastırında ruhani bir inziva dönemi geçirecektir. Yukarıda belirtilenler bir yıl boyunca devam edecek, bu süre zarfında uyumu takip edilecek ve önceki üç maddeden herhangi birini ihlal etmesi durumunda ise papazlık rütbesi elinden alınacaktır.”

Papaz Domadious, Kilise'ye ve Papa 2. Tavadros'a tamamen teslim olduğunu ve kişisel Facebook sayfası dışında hiçbir haber, internet sitesi ya da sosyal medyaya artık bağlanmayacağını duyurdu.

Mısır İnsan Hakları Federasyonu Başkanı Kıpti aktivist Necib Cebrail, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, papaz hakkında çok sayıda şikâyet olması ve rahipliğin gerekliliklerinden uzaklaşması üzerine, onu soruşturmak üzere bir komisyon oluşturulmasının doğal olduğunu belirtti. Cebrail, bunun sonucunda papazlık görevinden uzaklaştırılarak bir yıllığına manastıra geri gönderilmesinin yerinde bir karar olduğunu vurgulayarak, bir papazın görevden uzaklaştırılması ya da görevden alınmasının gerekçeleri olması gerektiğini, ancak açıklamada bunların belirtilmediğini kaydetti.

Cebrail, soruşturmaya ve görevden uzaklaştırma kararına yol açan ana nedenin ‘papazın kilisenin bilgisi ve Papa 2. Tavadros'un izni olmadan İran'a gitmesi’ olduğuna dikkat çekti.

Kıpti aktivist, papazın papazlık görevinden uzaklaştırılması kararının farklı tepkilere yol açtığını, karara karşı çıkanlar olduğunu, ancak çoğunluğun, özellikle de papaz karara uyduğu için karardan yana olduğunu belirtti.

Sosyal medya platformlarında kilisenin açıklaması dolaşıma sokulurken, Hıristiyan kullanıcılar desteklerini ve karşıtlıklarını dile getirdiler. Bazıları papazın yaptığının Mısır Ortodoks Kilisesi'nin öğretilerinden sapma olduğunu ve uzaklaştırma kararının akıllıca olduğunu ifade ederek, Papa'ya bu karar için teşekkür etti.

Öte yandan bazıları Papaz Domadious'un eylemlerini savundu. Bazıları da uzaklaştırma kararının, Müslümanlarla olan ilişkileri ya da kurbanlık hayvan kesmesi nedeniyle değil, Hıristiyan inancına yönelik ihlalleri nedeni ile alındığını vurguladı.



Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
TT

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Boulos: Sudan'daki savaş dünyanın en büyük insani krizi

Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)
Faşir’in HDK’nın eline geçmesinin ardından kentten kaçan Sudanlılar (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı Massad Fares Boulos, Sudan'daki savaşı ‘dünyanın en büyük insani krizi’ olarak tanımladı. Boulus, Fransız Haber Ajansı AFP’ye yaptığı açıklamada diplomatik çabaların barışa doğru ilerleme sağlamasını umduğunu söyledi.

Sudan’da 2023 yılının nisan ayında Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki ordu ile eski yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasında savaşın patlak vermesinden bu yana, on binlerce kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 12 milyon kişi yerinden edildi.

HDK, geçtiğimiz ekim ayı sonlarında, Sudan’ın Darfur bölgesinin batısında yer alan stratejik öneme sahip olan Faşir şehrini 18 ay süren kuşatmanın ardından ele geçirdi. Bu süreçte toplu katliamlar ve cinsel şiddet olayları yaşandığına dair haberler basına yansıdı.

dsfrg
Faşir’deki çatışmalardan kaçarak Tavile’deki bir mülteci kampına sığınan çocuklar, 3 Kasım 2025 (AP)

Boulos, Katar’ın başkenti Doha'da AFP’ye, Sudan'daki çatışmanın ‘günümüz dünyasındaki en büyük insani kriz ve en büyük insani felaket’ olduğunu söyledi.

Trump'ın Afrika'dan Sorumlu Kıdemli Danışmanı, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Faşir’de özellikle son iki-üç hafta içinde yaşananları ve o videoları hepimiz gördük. O haberleri gördük. Bu zulümler kesinlikle kabul edilemez. Bu durum bir an önce sona ermeli.”

Washington, savaşan tarafları Sudan'da ateşkes ilan etmeye çağırdı.

Ordu yanlısı Sudan hükümeti, ABD'nin ateşkes önerisiyle ilgili toplantının ardından savaşa devam edeceğini açıkladı.

HDK ise arabulucuların insani ateşkes önerisini kabul ettiğini duyururken, savaşmaya devam ediyor.

ABD'nin Sudan'daki arabulucu ortaklarıyla birlikte her iki tarafı da ‘üç aylık insani ateşkes’ üzerinde anlaşmaya çağırdığını söyleyen Boulos, ‘ateşkesin tartışıldığı ve müzakere edilmek üzere olduğunu’ belirterek, Tarafları bu öneriyi kabul etmeye ve gecikmeksizin derhal uygulamaya koymaya çağırdıklarını söyledi.

xssadf
Faşir’deki HDK üyeleri (AFP)

ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Mısır, geçtiğimiz eylül ayında, önce insani yardım için ateşkes, ardından kalıcı ateşkes ve sivil yönetime geçiş için ortak bir bildiri yayınladı. Ancak bildiride savaşan tarafların hiçbirinin geçiş sürecine katılmayacağı belirtildi.

Boulos, ABD’nin ortaklarıyla birlikte, sivil yönetime geçiş de dahil olmak üzere daha geniş kapsamlı plan konusunda ‘önümüzdeki haftalarda bazı ilerlemeler kaydetmeyi’ umduğunu belirtti.

ABD’li yetkili, ‘en büyük önceliğin insani boyut ve insani ateşkes olmaya devam ettiğini’ vurguladı.


Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
TT

Irak’ın yeni parlamentosunda ‘siviller’ yok

IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)
IKBY’deki bir sandıkta oy kullanan bir seçmen (AFP)

Irak’ta geçtiğimiz hafta yapılan genel seçimlerde sadece Basra'daki Fav-Zaho İttifakı adayının bir sandalye kazandığı muhalefet kanadındaki üç ittifakın ezici bir yenilgiye uğramasıyla yeni parlamentoda sivil güçlerin temsiliyeti tamamen ortadan kalktı.

Sivil ittifaklar arasında Bedil, Sivil Demokratik Hareket, Fav-Zako ve Medeniyyun yer alıyordu ve yaklaşık 389 aday vardı. Ancak bu adayların çoğu, ittifak liderlerinin ‘sıfır’ olarak nitelendirdiği sonuçlar aldı.

Adaylar, geleneksel partilerin sahip olduğu etki ve finansman ağlarının belirleyici bir rol oynadığını, sivil güçlerin ise iç çekişmelerden ve zayıf organizasyon ve finansmandan şikayet ettiğini söylediler. Ayrıca, destekçileri arasındaki güven eksikliği ve katılımın azalmasının kazanma şanslarını düşürdüğünü de eklediler.

Adaylar, yenilgilerinin ‘seçimler adaletsizliğin olması’, siyasi finansmanın denetlenmemesi ve nüfuzlu grupların seçmenler üzerinde baskı kurmasından kaynaklandığını söylediler.


SDG: Şam'a bağlı grupların saldırısını engelledik. Her türlü saldırıya karşılık vermeye hazırız

SDG üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)
SDG üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

SDG: Şam'a bağlı grupların saldırısını engelledik. Her türlü saldırıya karşılık vermeye hazırız

SDG üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)
SDG üyeleri (arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye Demokratik Güçleri (SDG) tarafından dün yapılan açıklamada Rakka’nın doğusunda Suriye hükümetine bağlı grupların saldırısının engellendiği belirtildi. Açıklamada SDG’nin Şam hükümetine bağlı bazı grupların yarattığı kaos ve sonuçsuz çabaları yansıtan her türlü yeni saldırıya yanıt vermeye hazır olduğu vurgulandı. SDG ayrıca gerilimin tırmanmasını önlemek için orantılı bir yanıt verdiğini de ifade etti.

SDG, sosyal medya platformu X üzerinden yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Şam hükümetine bağlı bazı grupların yarattığı kaos ve sonuçsuz çabaları yansıtan yeni bir saldırıda, güçlerimiz Rakka'nın doğu kırsalındaki Ganim el-Ali köyü çevresinde hain bir saldırıya maruz kaldı. Bu saldırıda söz konusu gruplar, sivillerin güvenliğini ve bölgenin istikrarını hiçe sayarak kamikaze insansız hava araçları (İHA) ve ağır silahlar kullandı.”

cdf
Kamışlı kentinde düzenlenen askeri geçit töreninde SDG üyeleri (Reuters)

SDG, güçlerinin saldırıyı ‘tüm sorumluluğuyla’ püskürttüğünü ve çatışmalarda üç üyesinin hafif şekilde yaralandığını, ayrıca ‘saldıran gruplar arasında da kayıpların olduğu doğrulandığını’ belirtti.

Açıklamada bu ‘pervasız’ davranışın, bölgede gerginliği tırmandırmak ve istikrarı korumaya yönelik tüm çabaları baltalamak isteyen tarafların bu yöndeki çabalarını teyit ettiği vurgulandı.

Müdahalesinin ‘saldırının niteliğine orantılı olduğunu, itidal göstermeye ve çatışmanın tırmanmasını önlemeye tam olarak kararlı olduğunu’ belirten SDG’nin açıklamasında “Tekrarlanan saldırılar ve provokasyonlar karşısında seyirci kalmayacağımızı ve bölgelerimizi, güçlerimizi ve halkımızı her türlü tehditten korumak için uygun önlemleri alacağımızı teyit ediyoruz” ifadeleri yer aldı.

Açıklamanın sonunda ise şöyle denildi:

“Bu grupların destekçilerini, tüm bölgenin güvenliği ve istikrarına doğrudan tehdit oluşturan sorumsuz uygulamalarına son vermeleri ve onları kontrol altına almaları için çağırıyoruz.”