Sudan ordusuna ait uçaklar, yanlışlıkla kendisiyle müttefik olan onlarca ‘halk direnişi’ savaşçısını öldürdü

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
TT

Sudan ordusuna ait uçaklar, yanlışlıkla kendisiyle müttefik olan onlarca ‘halk direnişi’ savaşçısını öldürdü

Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)
Sudan Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, ülkenin doğusundaki kuvvetlerini ziyaret ederken (Arşiv - SUNA)

Sosyal medyada dün (pazartesi) yayınlanan videolar, Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kontrol edilen Batı Kordofan eyaletindeki el-Hoy kasabası yakınlarında Sudan ordusu saflarında savaşan onlarca gönüllü sivilin öldürüldüğünü ve yaralandığını gösterdi.

Haberlere göre, Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki Sudan ordusuna ait savaş uçakları, yanlışlıkla kendileriyle birlikte savaşan ‘halk direnişi’ gruplarını hedef alan bir hava saldırısı düzenledi ve çok sayıda can kaybına yol açtı.

Video görüntülerini X platformunda paylaşan HDK hesaplarına göre 70'ten fazla kişi öldü ve bazıları çok ağır olmak üzere onlarca kişi yaralandı.

zfertg
Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (AFP)

HDK pazar günü, Kuzey Kordofan eyaletinin başkenti el-Ubeyd şehri ile Batı Kordofan'daki en-Nuhud şehrini birbirine bağlayan yolun ortasında yer alan el-Hoy kasabasını ordu güçlerinin çekilmesinin ardından ele geçirdi.

Şarku’l Avsat’a konuşan yerel kaynaklar, HDK'nin kasabaya girdikten sonra bir dizi vatandaşı öldürdüğünü, pazarı ve 4x4 araçları yağmaladığını söyledi.

Kaynaklar, “Şu anda el-Hoy dışında çok sayıda HDK birliği bulunuyor. Batı Kordofan eyaletindeki askeri komutanları tarafından yapılan tehditlerin ardından en-Nuhud şehrine saldırmaları bekleniyor” ifadelerini kullandı.

Öte yandan Sudan hükümeti, ‘Sudan halkının insani acılarını hafifletmek için Birleşmiş Milletler (BM) ile devam eden olumlu ilişkilerin sürdürülmesini’ bir kez daha teyit etti.

BM, geçtiğimiz cumartesi günü, insani yardım ulaştırmak, sivilleri korumak ve çatışma bölgelerinde mahsur kalanlar için insani yardım koridorları açmak amacıyla Sudan ordusu ile HDK arasında Cenevre'de yapılan dolaylı görüşmeleri sona erdirdi.

Sudan heyetinin başkanı İnsani Yardım Komiseri Selva Âdem Beniye dün yaptığı basın açıklamasında, ‘terörist isyancı milisleri (HDK) insani yardımları yağmalamak ve silahsız sivilleri bastırmakla’ suçladı.

zdvfbg
Geçtiğimiz mart ayında Hartum'da devriye gezen Sudan ordusuna ait bir araç (Reuters)

Selva Âdem, “BM Sudan Özel Temsilcisi Ramtane Lamamra'nın daveti üzerine hükümet ve BM heyetleri, insani yardım, öncelikler ve devlet tarafından belirlenen geçişler ve insani erişim yollarına ilişkin tedbirlerin görüşüldüğü uzman teknik ekipler düzeyinde oturumlar düzenledi. Tartışmalar, ülkedeki insani durumu normalleştirmek için üzerine inşa edilebilecek iyi düzeyde bir pozitiflikle karakterize edildi” değerlendirmesinde bulundu.

Sivillerin korunmasıyla ilgili olarak da bu hususun Cidde Platformu’nda yeri olduğunu belirterek, ‘Suudi Arabistan-ABD arabuluculuğuyla Sudan ordusu ile HDK arasında Mayıs 2023'te imzalanan Cidde Bildirgesi taahhütlerinin uygulandığını’ vurguladı.

Selva Âdem, uluslararası topluma, ‘HDK milislerini sivilleri korumak için Cidde Bildirgesi'nin gereklerini yerine getirmeye’ zorlama çağrısını yineledi. Ayrıca Sudan hükümetinin ‘insani yardım çalışmalarından sorumlu resmî kurumlara paralel herhangi bir oluşumun kurulmasını’ reddettiğini duyurdu.

shyj67
Bir sınır kampında savaştan kaçan Sudanlı mülteciler ve Güney Sudanlı aileler (AFP)

Selva Âdem, “Uluslararası toplumun insani yardıma verdiği yanıt, yerinden edilmiş insanların gerçek ihtiyaçlarıyla karşılaştırıldığında çok küçük kalıyor” dedi.

Diğer taraftan BM Sudan Özel Temsilcisi ile yapılan görüşmelerde HDK heyeti, Darfur, El Cezire, Sennar ve Kordofan eyaletlerinde kontrolü altında bulunan tüm bölgelere insani yardım ulaştırılması için BM ile birlikte çalışma isteğini vurguladı.



Hizbullah'ın çağrı cihazları hakkında ne biliyoruz?

Çağrı cihazı (Reuters)
Çağrı cihazı (Reuters)
TT

Hizbullah'ın çağrı cihazları hakkında ne biliyoruz?

Çağrı cihazı (Reuters)
Çağrı cihazı (Reuters)

Hizbullah, Gazze Şeridi'ndeki Filistin direniş hareketlerine destek vermek amacıyla 8 Ekim'de İsrail ile çatışmaya girmesinden bu yana belki de en güçlü darbeyi, ülkenin farklı bölgelerinde üyeleri tarafından kullanılan çağrı cihazlarının patlatılmasıyla aldı.

Peki çağrı cihazları hakkında ne biliyoruz?

BBC'de verilen bilgilere göre çağrı cihazı, cep telefonlarının yaygınlaşmasından önce kısa metin mesajları ve bildirimler göndermek yahut almak için yaygın olarak kullanılan küçük bir kablosuz cihazdır. Bu cihazlar çoğunlukla güvenlik personelleri, hastaneler ve şirketler tarafından kullanılır.

BBC, bu cihazların iki türü olduğunu belirtti: Birincisi mesaj ya da bildirim alan, ancak cevap verme ya da mesaj gönderme özelliği olmayan cihazlar. İkincisi ise aynı anda hem kısa mesaj gönderebilen hem de alabilen cihazlar.

Financial Express gazetesine göre, bu cihazlar 1980'lerde yaygınlık kazanmış, ancak akıllı telefonların ortaya çıkmasından sonra kullanımları önemli ölçüde azalmış. Bugün halen dünya çapında çok sınırlı bir grup insan tarafından kullanılıyor. Hizbullah üyeleri de bu cihazların başlıca kullanıcılarından.

Techlusive adlı teknik internet sitesi, telefon şebekesinin zayıf olduğu durumlarda da çağrı cihazlarının faydalı olabileceğini ve bu cihazların güvenilir bir alternatif sunduğunu belirtti.

Ayrıca Techlusive, çağrı cihazlarının kullanımının ve bakımının basit olduğunu, birçok şirket ve kurum için modern iletişim teknolojilerine kıyasla maliyet açısından etkili bir çözüm olduğunu doğruladı.

Hizbullah neden özellikle bu tür cihazları kullanıyor?

CNN'e göre Hizbullah uzun zamandır gizliliği askeri stratejisinin temel taşı olarak benimsiyor ve İsrail ile ABD casus programlarının sızmasını önlemek için yüksek teknolojili cihazlardan kaçınıyor.

Ortadoğu'daki diğer devlet dışı aktörlerin aksine, Hizbullah birimlerinin bir iç iletişim ağı üzerinden haberleştiğine inanılıyor. Bu, bazı ülkeler tarafından uzun süredir devlet içinde devlet olarak faaliyet göstermekle suçlanan güçlü örgütün temel yapı taşlarından biri.

Yılın başında Hizbullah lideri Hasan Nasrallah, İsrail güçleriyle sınır ötesi çatışmaların yoğunlaştığı Güney Lübnan'daki üyelerine ve ailelerine, İsrail'in İran destekli örgütün hareketlerini bu tür cihazlar aracılığıyla izleyebileceğine inandıkları için cep telefonlarından kurtulmaları çağrısında bulundu.

Nasrallah şubat ayında şöyle demişti: “Telefonları kapatın, gömün, demir bir kutuya koyun. Bunu güvenlik için, insanların kanını ve onurunu korumak için yapın. İsraillilerle iş birliği yapan, elinizde taşıdığınız, eşinizin ve çocuklarınızın elindeki cep telefonudur. Bu telefon hem işbirlikçi hem de katildir.”

Hizbullah cep telefonları yerine telsiz kullanma yoluna gitti, ancak dünkü saldırıların da gösterdiği gibi bu seçenek bile risksiz değil.