Curf es-Sahr baskını… İsrail'e karşı misillemeyi önlemek için bir İHA fabrikası kullanılamaz hale getirildi

Iraklı yetkili: Saldırının yapıldığı bölgede son birkaç gündür olağandışı hareketlilik yaşanıyordu

Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)
Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)
TT

Curf es-Sahr baskını… İsrail'e karşı misillemeyi önlemek için bir İHA fabrikası kullanılamaz hale getirildi

Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)
Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)

Iraklı bir güvenlik yetkilisi, hava saldırılarının Bağdat'ın güneyindeki Curf es-Sahr kasabasındaki 3 tesisi hedef aldığını, bunlardan birinde yüksek verimli insansız hava araçları (İHA) geliştirmeye yönelik bir fabrika ve test merkezinin bulunduğunu söyledi. Siyasi kaynaklar ise saldırının ‘İsrail'e karşılık vermesi beklenen en tehlikeli ateş kaynaklarından birini etkisiz hale getirmek için’ düzenlendiğini doğruladı.

İsrail'in düzenlediği bir diğer hava saldırısında Hizbullah'ın en üst düzey saha komutanı Fuad Şükür öldürülürken, Hamas da Siyasi Büro Şefi İsmail Heniyye'nin Tahran'da düzenlenen bir saldırıda korumalarından biriyle birlikte öldürüldüğünü duyurdu.

İHA geliştirme merkezi

Iraklı yetkili Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, dün (salı) akşam başlatılan ve kaynağı henüz belirlenemeyen hava saldırılarının Curf es-Sahr'da silahlı gruplara ait üç tesisi imha ettiğini, bunlardan birinin uzun süredir Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) için çalışan İranlı mühendislere ev sahipliği yapan İHA geliştirme merkezi olduğunu söyledi.

Curf es-Sahr kasabası, Ketaib Hizbullah, en-Nuceba Hareketi ve Ketaib Seyyid eş-Şuheda tarafından yönetilen kampları barındırıyor. Söz konusu kampların hepsi de Hizbullah ve DMO üyelerine ev sahipliği yapıyor.

Iraklı yetkili dünkü hava saldırılarının Ketaib Hizbullah mevzilerine odaklandığını ifade etti.

Irak polisi yaptığı kısa açıklamada, ‘Bağdat'ın güneyinde Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) tarafından kullanılan bir üsse düzenlenen saldırıda dört Haşdi Şabi mensubunun öldüğünü ve dördünün de yaralandığını’ belirtirken, tıbbi ve saha kaynakları ölenlerin sayısını yedi olarak verdi ancak milliyetlerini açıklamadı.

csdfvgrt
Halk Seferberlik Güçleri’ne yakın platformlar tarafından yayınlanan ve Şubat 2024'te en-Nuceba Hareketi milislerine yönelik saldırının gerçekleştiği yerde yanmış bir aracı gösteren fotoğraf (Telegram)

Adının açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkili, saldırıdan önce bölgede günlerdir ekipman giriş çıkışı ve geçit törenleri düzenleyen teknik kişilerin faaliyetleri de dahil olmak üzere olağandışı bir hareketlilik yaşandığını kaydetti.

İsrail'e karşı tehlikeli bir ateş kaynağını etkisiz hale getirmek

İktidardaki Şii Koordinasyon Çerçevesi içindeki siyasi kaynaklar, saldırının amacının ‘Fuat Şükür ve İsmail Heniyye suikastlarına karşılık olarak İran'ın İsrail'e karşı kullanabileceği en tehlikeli ateş kaynaklarından birini etkisiz hale getirmek’ olduğunu öne sürdü. Yetkili, “Elimdeki veriler saldırının stratejik bir saldırı İHA’sı stoğunu yok ettiğini gösteriyor” dedi.

Saldırıyı İsrail'in gerçekleştirdiğine ya da Amerikalılarla koordinasyon içinde yapıldığına inanma eğiliminde olduğunu ifade eden yetkili, “Bu fabrika, grupların saldırıları için önemli. Çünkü burada üretilen İHA’lar son derece etkilidir ve bölgedeki önemli hedeflere karşı saldırı ateşiyle hızlı bir şekilde karşılık vermek için kullanılır. Bu fabrikanın yetenekleri 2018 yılından bu yana biriken teknik çalışmaların sonucudur” ifadelerini kullandı.

csfbe
En-Nuceba Hareketi lideri Ekrem el-Kabi, 17 Temmuz 2024 tarihinde bir saldırı İHA’sının parçalarını birleştirmeye çalışırken. (En-Nuceba Hareketi medyası)

17 Temmuz 2024'te Irak İslami Direnişi medyası, ‘Eilat'taki hayati bir hedefe’ fırlatıldığını iddia ettiği İHA’nın fırlatılış videosunu yayınladı. Videoda, en-Nuceba Hareketi lideri Ekrem el-Kabi, saldırıdan önce bir İHA’nın parçalarını birleştiriyormuş gibi yaparken görülüyordu.

Iraklı kaynaklar videonun kaydedildiği sırada el-Kabi'nin İHA konusunda uzman bir grup teknisyenle birlikte Curf es-Sahr bölgesinde bulunduğunu öne sürüyor.

Iraklı yetkili, “Muhtemelen İranlı mühendisler saldırı sırasında bölgede bulunuyordu” dedi.

Ketaib Hizbullah, ‘ABD güçlerinin hava saldırısını gerçekleştirmek için Kuveyt'teki Ali es-Salim Üssü’nü İHA’lar için bir fırlatma rampası olarak kullandığını’ iddia etti. Ancak Iraklı yetkili bu iddiayı reddederek ‘Irak güvenlik güçlerinin hava saldırısının kaynağından tam olarak emin olmadığını’ vurguladı.

Iraklı yetkililer geçen yılın kasım ayında Şarku’l Avsat'a, ‘ABD tarafından üstlenilmeyen ve İsrail tarafından gerçekleştirilmiş olabilecek hava saldırıları’ hakkında konuşmuşlardı.

Reuters'in ABD'li yetkililerden aktardığına göre ABD Irak'ta Babil vilayetinde kendini savunmak amacıyla bir saldırı gerçekleştirdi.

Irak pozisyonları

Irak Silahlı Kuvvetler Başkomutanlığı Sözcüsü Yahya Resul yaptığı açıklamada, Uluslararası Koalisyon güçlerinin Babil vilayetinin kuzeyinde güvenlik güçlerine ait mevzileri hedef alarak ‘iğrenç bir suç ve bariz bir saldırganlık’ işlediğini söyledi.

Sözcü, saldırıların ‘Irak ve Suriye'de DEAŞ ile mücadeleye yönelik ortak güvenlik çalışmalarının tüm çabalarını, mekanizmalarını ve bağlamlarını önemli ölçüde zayıflatacak tehlikeli ve hesapsız ihlaller’ olduğunu belirtti.

Ketaib Hizbullah, Irak hükümetine ‘ABD güçlerinin ve Uluslararası Koalisyon’un varlığına son vermek için çok çalışması’ çağrısında bulundu ve parlamenterleri ‘Amerikalıların ülkeden çıkması için net bir duruş sergilemeye’ davet etti.

Diğer yandan Şii Koordinasyon Çerçevesi liderleri, Curf es-Sahr'a yapılan saldırıyı ve İsmail Heniyye ile Fuad Şükür'ün öldürülmesini kınayan bir dizi açıklama yayınladı.



‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
TT

‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’... Gazze Şeridi'ni neler bekliyor?

Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)
Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Balah'ta yerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadırlar (AP)

Son iki gündür Gazze Şeridi'ne ilişkin dosyada ‘Yeşil Refah’ ve ‘Yeni Gazze’ gibi yeni isimler öne çıkmaya başladı. Bu gelişme, ABD’nin arabuluculuğu ile Arap ve uluslararası desteğe rağmen İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ikinci aşamasına geçişin sekteye uğradığı bir dönemde yaşanıyor.

İsrail basınındaki haberlere göre hükümet, ABD’nin kararına boyun eğerek orduya Refah’ın doğusunda ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik saha çalışmalarına başlaması için izin verdi. İlk hazırlıklar kapsamında ağır iş makinelerinin bölgeye sokularak molozların temizlenmesi ve arazinin düzenlenmesi planlanıyor.

İsrail’in geciktirme girişimleri

İsrail medyasında yer alan bilgilere göre Tel Aviv yönetimi, bu çalışmaların henüz geçiş yapılmamış olan anlaşmanın ikinci aşamasına dahil olduğu gerekçesiyle haftalarca süren bir geciktirme çabasına girişti. Ancak Washington’un artan baskıları sonucunda İsrail, planın bir sonraki etabına yönelik hazırlıkları başlatmak zorunda kaldı.

Bu çalışmalar; işgal altındaki topraklarda Refah’ın doğusunda bir insani bölge ve yeni bir kent inşasını içeriyor. Washington yönetimi, söz konusu adımla Filistinlilere ‘umut şehri’ modelini sunmayı ve ‘Hamas’ın kontrolündeki eski, yıkılmış ve karanlık Gazze’nin’ karşısına ‘yeni, modern ve gelişen bir Gazze’ örneği koymayı hedefliyor.

İsrail, planın ikinci aşamasında atılacak bu tür adımların Refah Sınır Kapısı’nın açılmasına yol açacağı, ayrıca Gazze Şeridi’nin başka bölgelerinden çekilmeyi ve yerlerine uluslararası güçlerin konuşlanmasını gerektireceği gerekçesiyle itiraz etti. Söz konusu ülkeler, İsrail’in taleplerini karşılamanın zorluğu ve bölgedeki işgal koşulları nedeniyle kuvvet göndermeyi reddetti.

Şarku’l Avsat’ın İsrail Kanal 12 televizyonundan aktardığına göre, İsrail’in bu tutumu üzerine Washington yönetimi Tel Aviv’i süreci oyalamakla suçladı ve çok uluslu güce katılmaktan çekilen ülkelerin sorumluluğunu İsrail’e yükledi. Bu baskının ardından İsrail geri adım atarak yeni kentin inşasına başlanmasını kabul etti.

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu KAN, İsrail’in ‘gelecek hafta bölgede geniş çaplı moloz temizliği başlatmak üzere ağır iş makinelerini Refah’a sokmaya hazırlandığını’ ve bunun ‘Hamas unsurlarından arındırılmış yeni insani bölgenin oluşturulması’ amacıyla yapıldığını bildirdi.

Silahlı milislerden destek

Habere göre İsrail ordusu, ‘İsrail’le koordineli çalışan silahlı milislere’ atılacak adımlar konusunda bilgi verdi. ABD planına göre bir sonraki aşama, ‘İsrail’in kısmen kontrol ettiği bölgelerde yabancı bir askeri gücün faaliyete geçmesini’ öngörüyor.

i24NEWS ise İsrail ordusunun Refah’ın doğusunda Filistinliler için ‘Yeşil Refah’ adıyla yeni bir kent kurulmasına yönelik geliştirme çalışmalarına fiilen başladığını bildirdi. Kanal, bölgede gelecek hafta kapsamı genişletilecek hazırlıkların sürdüğünü, bunların ‘moloz ve patlayıcı kalıntılarının temizlenmesini’ içerdiğini aktardı.

sdfrt
Gazze Şeridi'nin Refah kentindeki İsrail askerleri (Arşiv – Reuters)

Maariv gazetesinin haberine göre, Refah’ta faaliyet gösteren Yaser Ebu Şebab milisleri, söz konusu yeni kentin bulunduğu bölgede İsrail güçlerinin temsilcileriyle ve ayrıca İsrail’in güneyindeki Kiryat Gat’ta bulunan ABD komuta merkezi adına bölgede bulunan sivil temsilcilerle birlikte görülmeye başladı.

Kabinede itirazlar

Siyasi kaynaklar, İsrail’in bu adımına kabinenin büyük bölümündeki bakanların karşı çıktığını, hatta tepkinin öfkeye dönüştüğünü aktardı. Bakanların, İsrail’in ‘sarı hat üzerinde inşaat yaparak Gazze çevresindeki yerleşimleri tehlikeye atmaması gerektiğini’ savunduğu belirtildi. Bazı sağ görüşlü medya organları haberi ‘utanç’ başlığıyla duyurdu.

Başbakan Netanyahu ise kararını savunarak hazırlık çalışmalarının ‘tünellere büyük miktarda beton dökme ve geniş bölgeleri izole etme’ işlemlerini içerdiğini söyledi. Netanyahu, söz konusu adımların ‘Hamas’ın askeri altyapısını yok etme yönündeki İsrail çıkarlarına hizmet ettiğini’ ifade etti.

gthy
Başbakan Binyamin Netanyahu, Ocak 2025'te İsrail kabine toplantısına başkanlık ediyor. (DPA)

Netanyahu, uluslararası güce katılmaktan vazgeçen Arap ve İslam ülkelerinin tutumunun Katar ve Türkiye’nin çıkarlarına hizmet ettiğini savundu. Bu nedenle İsrail’in ABD yönetiminin taleplerine yanıt vermesi ve Washington’la çatışmaya girmemesi gerektiğini kaydetti.

Filistin Yönetimi ve Hamas’ın itirazları

Filistin Yönetimi, İsrail’in ‘Gazze’yi yeniden inşa’ başlığı altında yürüttüğü çalışmalara karşı çıkıyor. Yönetim, farklı düzeylerde yaptığı açıklamalarda bu dosyadaki rolünü korumakta kararlı olduğunu ve Arap planına desteğini sürdürdüğünü vurguluyor.

Filistin Başbakanı Muhammed Mustafa, perşembe günü bir İtalyan heyetini kabul ederken yaptığı açıklamada, “Gazze Şeridi için bir yeniden imar ve toparlanma planımız var. Bu planın bir icra programı bulunuyor ve Arap ile İslam ülkeleri tarafından benimsendi. Uluslararası toplum da New York Bildirgesi aracılığıyla destek veriyor. Kardeş Mısır’la birlikte Kahire’de bir yeniden imar ve toparlanma konferansı düzenlemek için çalışıyoruz” dedi.

Hamas, söz konusu projeyi ‘İsrail’in ateşkes anlaşmasını açık biçimde ihlal etmesini gerekçelendirmeye yönelik yeni bir aldatmaca’ olarak nitelendirdi. Hareket, yayımladığı açıklamada, “İsrail’in anlaşmayı çiğnediğini ve günlük ihlallerle daha ilk aşamayı ortadan kaldırdığını” belirtti.

Geçtiğimiz salı günü konuya ilişkin bilgi veren Mısırlı bir kaynak, Gazze’nin erken toparlanması ve yeniden inşasına yönelik Kahire Konferansı’nın kasım ayı sonunda yapılmasının planlandığını ancak toplantının erteleneceğini söyledi. Kaynak, “Konferans ay sonunda düzenlenmeyecek; biraz gecikmesi muhtemel. Özellikle şu anda paralel bir çaba yürütülüyor. Görünen o ki ABD, Refah’la ilgili kendi özel girişimini planlıyor” değerlendirmesinde bulundu. Bu açıklama, İsrail’in kontrolündeki bölgelerde oluşturulması öngörülen ‘yeşil bölgeye’ işaret olarak yorumlandı.

Gazze İnsan Hakları Merkezi, ateşkesin başlamasından bu yana geçen 47 günde İsrail tarafından işlenen ihlallerde 350 Filistinlinin öldürüldüğünü açıkladı. Ölenler arasında 130 çocuk ve 54 kadın bulunuyor.

Merkez, aynı dönemde günlük ortalama 11’i aşan 535 ihlal kaydettiğini bildirerek ateşkesin yürürlüğe girdiği ilk andan itibaren ihlallerin sürdüğünü vurguladı.

Açıklamada, İsrail’in insani yardım girişlerini kısıtladığı, günde yalnızca 211 kamyonun geçişine izin verdiği, oysa 600 kamyona izin verildiği yönünde iddialarda bulunduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’in üzerinde mutabık kalınan çekilme haritasına uymadığı ve sivil bölgelere yönelik ateş kontrolünü sürdürerek zaman zaman bölgeye girdiği belirtildi.


İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
TT

İsrail’den Suriye'nin Beyt Cin kasabasına baskın: En az kişi 9 öldü

Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)
Golan Tepeleri'nde iki İsrail askeri (Arşiv fotoğrafı - Reuters)

Suriye kaynakları, İsrail devriyesinin bölgeye girmesi sonrası çatışma çıktığını; hava saldırılarının ardından yoğun sivil göç yaşandığını bildirdi.

Suriye medyası, Şam’ın güneyindeki Beyt Cin kasabasına düzenlenen İsrail baskının  ve hava saldırısının ayrıntılarını açıkladı. Suriye kaynakları, saldırılarda en az 9 kişinin öldüğünü aktardı.

Suriye’nin “El-İhbariyye” kanalı, kasabanın İsrail savaş uçaklarının yoğun bombardımanına hedef olduğunu, çok sayıda ölü ve yaralı bulunduğunu bildirdi.

Açıklamalara göre olay, İsrail’e ait bir askeri devriyenin bölgeye kara yoluyla girmesi, sakinlerle çatışma yaşanması ve devriyenin geri çekilmesi sonrası hava saldırılarının başlamasıyla tırmandı. Bölge üzerinde İsrail uçaklarının yoğun şekilde uçtuğu belirtildi.

Saldırıların ardından Beyt Cin’de büyük bir sivil göç hareketi yaşandı; çok sayıda kişi çevre kasabalara yöneldi.


Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
TT

Washington milislere: Irak'ta yeriniz yok

Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)
Süleymaniye ilindeki Çamçemal yakınlarında füze saldırısının ardından Kormor gaz sahası (Reuters)

aIrak'ın kuzeyindeki Süleymaniye'de bir doğalgaz sahasının insansız hava aracıyla (İHA) bombalanması öfkeli tepkilere yol açtı ve ABD'nin silahlı gruplara uyarıda bulunması ve hükümetin faillerin yakalanması için harekete geçmesiyle sonuçlandı.

Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne göre çarşamba akşamı Dana Gas tarafından işletilen Khor Mor gaz sahasını hedef alan bir İHA saldırısı, elektrik santrallerine gaz arzının tamamen kesilmesine neden oldu. ABD'nin Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya, saldırıyı "düşmanca dış amaçlarla hareket eden yasadışı grupları" gerçekleştirmekle suçladı.

Savaya, Bağdat'ı "bu saldırının sorumlularını tespit etmeye ve adalete teslim etmeye" çağırdı ve "tam egemen bir Irak'ta bu tür silahlı gruplara yer olmadığını" vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani ise Washington'a "sivil altyapıyı korumak için gerekli savunma ekipmanını sağlama" çağrısında bulundu. Barzani, "Bu tür saldırıların faillerinin geçmişte olduğu gibi cezadan kaçmaması gerektiğini" vurguladı.

Saldırıyı henüz üstlenen olmadı ancak Irak yetkilileri dün saldırıyı araştırmak üzere bir komite kurulduğunu duyurdu ve askeri bir sözcü de saldırıda yer alanların "cezalandırılacağına" söz verdi.