Curf es-Sahr baskını… İsrail'e karşı misillemeyi önlemek için bir İHA fabrikası kullanılamaz hale getirildi

Iraklı yetkili: Saldırının yapıldığı bölgede son birkaç gündür olağandışı hareketlilik yaşanıyordu

Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)
Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)
TT

Curf es-Sahr baskını… İsrail'e karşı misillemeyi önlemek için bir İHA fabrikası kullanılamaz hale getirildi

Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)
Şubat 2024'te Bağdat'ta ABD hava saldırılarında ölen Halk Seferberlik Güçleri mensuplarının cenazelerini taşıyan ambulanslar (DPA)

Iraklı bir güvenlik yetkilisi, hava saldırılarının Bağdat'ın güneyindeki Curf es-Sahr kasabasındaki 3 tesisi hedef aldığını, bunlardan birinde yüksek verimli insansız hava araçları (İHA) geliştirmeye yönelik bir fabrika ve test merkezinin bulunduğunu söyledi. Siyasi kaynaklar ise saldırının ‘İsrail'e karşılık vermesi beklenen en tehlikeli ateş kaynaklarından birini etkisiz hale getirmek için’ düzenlendiğini doğruladı.

İsrail'in düzenlediği bir diğer hava saldırısında Hizbullah'ın en üst düzey saha komutanı Fuad Şükür öldürülürken, Hamas da Siyasi Büro Şefi İsmail Heniyye'nin Tahran'da düzenlenen bir saldırıda korumalarından biriyle birlikte öldürüldüğünü duyurdu.

İHA geliştirme merkezi

Iraklı yetkili Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, dün (salı) akşam başlatılan ve kaynağı henüz belirlenemeyen hava saldırılarının Curf es-Sahr'da silahlı gruplara ait üç tesisi imha ettiğini, bunlardan birinin uzun süredir Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) için çalışan İranlı mühendislere ev sahipliği yapan İHA geliştirme merkezi olduğunu söyledi.

Curf es-Sahr kasabası, Ketaib Hizbullah, en-Nuceba Hareketi ve Ketaib Seyyid eş-Şuheda tarafından yönetilen kampları barındırıyor. Söz konusu kampların hepsi de Hizbullah ve DMO üyelerine ev sahipliği yapıyor.

Iraklı yetkili dünkü hava saldırılarının Ketaib Hizbullah mevzilerine odaklandığını ifade etti.

Irak polisi yaptığı kısa açıklamada, ‘Bağdat'ın güneyinde Halk Seferberlik Güçleri (Haşdi Şabi) tarafından kullanılan bir üsse düzenlenen saldırıda dört Haşdi Şabi mensubunun öldüğünü ve dördünün de yaralandığını’ belirtirken, tıbbi ve saha kaynakları ölenlerin sayısını yedi olarak verdi ancak milliyetlerini açıklamadı.

csdfvgrt
Halk Seferberlik Güçleri’ne yakın platformlar tarafından yayınlanan ve Şubat 2024'te en-Nuceba Hareketi milislerine yönelik saldırının gerçekleştiği yerde yanmış bir aracı gösteren fotoğraf (Telegram)

Adının açıklanmaması koşuluyla konuşan yetkili, saldırıdan önce bölgede günlerdir ekipman giriş çıkışı ve geçit törenleri düzenleyen teknik kişilerin faaliyetleri de dahil olmak üzere olağandışı bir hareketlilik yaşandığını kaydetti.

İsrail'e karşı tehlikeli bir ateş kaynağını etkisiz hale getirmek

İktidardaki Şii Koordinasyon Çerçevesi içindeki siyasi kaynaklar, saldırının amacının ‘Fuat Şükür ve İsmail Heniyye suikastlarına karşılık olarak İran'ın İsrail'e karşı kullanabileceği en tehlikeli ateş kaynaklarından birini etkisiz hale getirmek’ olduğunu öne sürdü. Yetkili, “Elimdeki veriler saldırının stratejik bir saldırı İHA’sı stoğunu yok ettiğini gösteriyor” dedi.

Saldırıyı İsrail'in gerçekleştirdiğine ya da Amerikalılarla koordinasyon içinde yapıldığına inanma eğiliminde olduğunu ifade eden yetkili, “Bu fabrika, grupların saldırıları için önemli. Çünkü burada üretilen İHA’lar son derece etkilidir ve bölgedeki önemli hedeflere karşı saldırı ateşiyle hızlı bir şekilde karşılık vermek için kullanılır. Bu fabrikanın yetenekleri 2018 yılından bu yana biriken teknik çalışmaların sonucudur” ifadelerini kullandı.

csfbe
En-Nuceba Hareketi lideri Ekrem el-Kabi, 17 Temmuz 2024 tarihinde bir saldırı İHA’sının parçalarını birleştirmeye çalışırken. (En-Nuceba Hareketi medyası)

17 Temmuz 2024'te Irak İslami Direnişi medyası, ‘Eilat'taki hayati bir hedefe’ fırlatıldığını iddia ettiği İHA’nın fırlatılış videosunu yayınladı. Videoda, en-Nuceba Hareketi lideri Ekrem el-Kabi, saldırıdan önce bir İHA’nın parçalarını birleştiriyormuş gibi yaparken görülüyordu.

Iraklı kaynaklar videonun kaydedildiği sırada el-Kabi'nin İHA konusunda uzman bir grup teknisyenle birlikte Curf es-Sahr bölgesinde bulunduğunu öne sürüyor.

Iraklı yetkili, “Muhtemelen İranlı mühendisler saldırı sırasında bölgede bulunuyordu” dedi.

Ketaib Hizbullah, ‘ABD güçlerinin hava saldırısını gerçekleştirmek için Kuveyt'teki Ali es-Salim Üssü’nü İHA’lar için bir fırlatma rampası olarak kullandığını’ iddia etti. Ancak Iraklı yetkili bu iddiayı reddederek ‘Irak güvenlik güçlerinin hava saldırısının kaynağından tam olarak emin olmadığını’ vurguladı.

Iraklı yetkililer geçen yılın kasım ayında Şarku’l Avsat'a, ‘ABD tarafından üstlenilmeyen ve İsrail tarafından gerçekleştirilmiş olabilecek hava saldırıları’ hakkında konuşmuşlardı.

Reuters'in ABD'li yetkililerden aktardığına göre ABD Irak'ta Babil vilayetinde kendini savunmak amacıyla bir saldırı gerçekleştirdi.

Irak pozisyonları

Irak Silahlı Kuvvetler Başkomutanlığı Sözcüsü Yahya Resul yaptığı açıklamada, Uluslararası Koalisyon güçlerinin Babil vilayetinin kuzeyinde güvenlik güçlerine ait mevzileri hedef alarak ‘iğrenç bir suç ve bariz bir saldırganlık’ işlediğini söyledi.

Sözcü, saldırıların ‘Irak ve Suriye'de DEAŞ ile mücadeleye yönelik ortak güvenlik çalışmalarının tüm çabalarını, mekanizmalarını ve bağlamlarını önemli ölçüde zayıflatacak tehlikeli ve hesapsız ihlaller’ olduğunu belirtti.

Ketaib Hizbullah, Irak hükümetine ‘ABD güçlerinin ve Uluslararası Koalisyon’un varlığına son vermek için çok çalışması’ çağrısında bulundu ve parlamenterleri ‘Amerikalıların ülkeden çıkması için net bir duruş sergilemeye’ davet etti.

Diğer yandan Şii Koordinasyon Çerçevesi liderleri, Curf es-Sahr'a yapılan saldırıyı ve İsmail Heniyye ile Fuad Şükür'ün öldürülmesini kınayan bir dizi açıklama yayınladı.



Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
TT

Trump’ın açıklaması ateşkesi tehlikeye mi attı? 17. Maddeyle Gazze'de fiili bölünme ihtimali masada mı?

Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi'nin merkezindeki Nuseyrat mülteci kampında kaplarını suyla dolduruyor (AFP)

ABD Başkanı Donald Trump’ın, Gazze’deki ateşkes anlaşmasının “ikinci aşamasının değiştirileceği” yönündeki kısa ve belirsiz açıklaması, bu değişikliğin ne anlama geldiğine ilişkin soruları gündeme taşıdı.

Uzmanlara göre Trump’ın işaret ettiği değişiklik, anlaşmanın uygulanma biçiminde bir revizyon anlamına geliyor. Buna göre, İsrail’in hâlihazırda yüzde 55’ini kontrol ettiği Gazze’den çekilmesi ve Hamas’ın silahsızlandırılmasına geçilmesi yerine, 17. maddenin devreye alınması söz konusu olabilir. Bu madde, barış planının taraflardan biri kabul etmese bile tek taraflı olarak ilerletilmesine imkân tanıyor.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşmasındaki 17. madde, Hamas’ın öneriyi geciktirmesi veya reddetmesi halinde, “yardımların genişletilmesi dahil, planın belirtilen unsurlarının, İsrail ordusunun terörden arındırılmış olarak uluslararası istikrar gücüne devrettiği bölgelerde uygulanacağını” düzenliyor.

Geçen ekim ayında Hamas ile İsrail arasında imzalanan “barış belgesi” sadece birinci aşamayla ilgili maddeleri içeriyordu. Bu aşama; ilk ateşkes, İsrail güçlerinin geri çekilmesi, esir takası ve insani yardım girişlerinin kolaylaştırılmasını kapsıyor. Ancak savaş sonrası Gazze’nin yönetimine ilişkin “ikinci aşama” konusunda resmî bir mutabakat sağlanmış değil.

Perşembe günü yaptığı açıklamada Trump, planın ikinci aşamasının “çok yakında değiştirileceğini” söyledi. Açıklama, sürecin tıkanması ve sahadaki ilerlemenin sınırlı kalması nedeniyle endişelerin arttığı bir döneme denk geldi; ancak Trump değişikliğin içeriğine dair ayrıntı vermedi.

Görsel kaldırıldı.
Filistinli bir kadın, İsrail'in Han Yunus'ta düzenlediği bir baskın sonucu akrabalarından birinin öldürülmesine tepki gösteriyor (AFP)

Ahram Siyaset ve Strateji Merkezi İsrail Çalışmaları uzmanı Dr. Said Okaşa, (Saeed Okasha) Trump’ın sözünü ettiği değişikliğin büyük olasılıkla 17. maddeye dayanacağını belirtiyor. Okaşa’ya göre bu adım, “eski Gazze” ve “yeni Gazze” ayrımını güçlendirecek bir fiili bölünmeye kapı aralayabilir. Bu yaklaşımı geçen ay ABD’nin bölge özel temsilcisi Steve Witkoff’un da çeşitli görüşmelerde dile getirdiğini hatırlattı.

Okkaşa, anlaşmanın geçen ay Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından onaylandığını anımsatarak, Hamas’ın silahsızlanma sürecine yanıt vermemesi gibi gerekçelerle 17. maddenin yeniden devreye sokulmasının mümkün olduğunu söyledi. Uzman, böyle bir senaryonun Gazze’de “ne savaş ne barış” şeklinde sürecek bir çıkmaz yaratabileceğini ifade etti.

Görsel kaldırıldı.
Filistinliler, Cebaliye'de yıkılan binaların enkazı arasında sokaklara kurulmuş çadırların yanından geçiyor (AFP)

Filistinli siyaset analisti Dr. Ayman el-Rakkab da, Trump’ın değişiklik açıklamasının içeriğinin belirsizliğine işaret ederek, “İsrail’in bölgede kalma isteğiyle birleştiğinde, Gazze’nin fiilen ikiye bölünmesi ihtimali güçleniyor” değerlendirmesinde bulundu.

Bu belirsizlik sürerken, Axios haber sitesi Trump’ın 25 Aralık’tan önce Gazze’de barış sürecinin ikinci aşamasına geçileceğini açıklamayı planladığını duyurdu. Habere göre Washington, Gazze’de oluşturulacak yeni yönetim yapısı ve uluslararası istikrar gücünün son hazırlıklarını tamamlıyor. ABD Başkanı’nın, bu adımları görüşmek üzere İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ay sonundan önce bir araya gelmesi bekleniyor.

İkinci aşamanın önünde ciddi engellerin olduğunu ifade eden Rakkab: “Barış Konseyi ile teknokrat hükümet henüz kurulmadı. Güvenliği devralacak polis gücü ve uluslararası istikrar kuvveti oluşturulmadı. Bu nedenle somut bir hareketin en erken ocak ayında mümkün olabileceğini düşünüyorum” dedi.

Okaşa, yakın vadede İsrail’in kontrolde tuttuğu bölgeyi yüzde 60 seviyesine çıkarmaya çalışabileceğini, ancak anlaşmanın genel çerçevesinde büyük bir tırmanış beklemediğini belirtti.

Geçtiğimiz günlerde Yedioth Ahronoth, İsrail’in yaklaşık iki milyon Filistinliyi sarı çizginin doğusunda İsrail kontrolündeki yeni bölgelere yeniden yerleştirmeyi, Hamas kontrolündeki bölgeleri tamamen sivillerden boşaltmayı ve Hamas unsurlarını bu bölgelerde aşamalı şekilde takip etmeyi içeren bir plan hazırladığını yazmıştı. Şarku’l Avsat’ın  Telegraph gazetesinin Batılı diplomatlara dayandırdığı haberinden aktardığı bilgilere göre ABD planının Gazze’nin kalıcı biçimde ikiye ayrılması riskini barındırdığını bildirmişti.

Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ise geçtiğimiz günlerde Barselona’da AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile yaptığı görüşmede, Gazze ile Batı Şeria’nın birliğinin korunması gerektiğini vurgulayarak, ayrıntıları tartışılan hiçbir adımın “bölünmeyi pekiştirmesine” izin verilemeyeceğini söyledi. Abdulati, çarşamba günü yaptığı başka bir açıklamada da, “Gazze’nin bölünmesini konuşmak dahi mümkün değildir. Gazze, Doğu Kudüs dâhil olmak üzere, kurulacak Filistin devletinin ayrılmaz bir parçasıdır” dedi.

Uzman Okaşa’ya göre Mısır, hem Gazze’nin bölünmesini hem de anlaşmayı zayıflatacak her türlü değişikliği engellemek için diplomatik çabalarını sürdürecek. Buna karşın, Trump’ın planı etrafındaki belirsizlik nedeniyle önümüzdeki döneme ilişkin tüm senaryolar hâlâ masada.


Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
TT

Avn, BM Güvenlik Konseyi heyetinden İsrail'e ateşkes ve geri çekilme anlaşmasını uygulaması için baskı yapmasını istedi

Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)
Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın bugün Baabda'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nda Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle yaptığı görüşmeden (Lübnan Cumhurbaşkanlığı’nın resmi X hesabı)

Lübnan Cumhurbaşkanlığı, Cumhurbaşkanı Joseph Avn’ın bugün ülkede bulunan Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi temsilcilerinden oluşan bir heyetle bir araya geldiğini açıkladı. Görüşmede Avn, Lübnan ordusunun görevini tamamlaması için destek çağrısında bulunarak, İsrail’in Güney Lübnan’dan çekilmesi için baskı yapılmasını talep etti.

Cumhurbaşkanlığı, heyetin ‘uluslararası kararların uygulanması yoluyla Lübnan’da istikrarı destekleme ve ülkelerin Lübnan ordusuna yardım ederek birliklerini tamamlamaya ve silah tekelini sağlamaya hazır olduklarını’ belirttiğini duyurdu.

Açıklamada Avn’ın, Lübnan’ın uluslararası kararları uygulama taahhüdünü yinelediği ve “İsrail tarafını ateşkesi uygulamaya ve çekilmeye zorlamamız gerekiyor; bu konuda sizden destek bekliyoruz” ifadelerini kullandığı kaydedildi.

Geçen yıl kasım ayında, ABD arabuluculuğunda İsrail ile Hizbullah arasında bir ateşkes sağlanmıştı. Bu ateşkese rağmen, İsrail hâlâ Güney Lübnan’daki bazı noktalarda kontrolünü sürdürüyor ve ülkenin doğusu ile güneyine yönelik saldırılarını devam ettiriyor.


Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
TT

Ukrayna: Rusya ile taviz değil, gerçek barış peşindeyiz

Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)
Ukrayna'nın güneydoğusunda Rus araçları ve askerleri (Reuters)

Ukrayna Dışişleri Bakanı Andriy Sibiga, dün Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'na (AGİT) yaptığı açıklamada, Ukrayna'nın Rusya ile "taviz değil, gerçek barış" istediğini söyledi.

Güvenlik ve insan haklarına odaklanan bir kuruluş olan AGİT, savaş sonrası Ukrayna'da rol oynamayı hedefliyor.

ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD elçileri arasında "oldukça iyi" olarak nitelendirdiği görüşmelerin ardından çarşamba günü yaptığı açıklamada, barış görüşmelerine giden yolun şu anda belirsiz olduğunu söyledi.

Sibiga, örgütün yıllık bakanlar kurulu toplantısından önce, "Münih'te gelecek nesillere ihanet edenlerin isimlerini hâlâ hatırlıyoruz" diyerek, "Bu bir daha asla olmamalı. İlkelerden taviz verilmemeli ve uzlaşmaya değil, gerçek barışa ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.

devfdr
Rus askerleri Kursk bölgesindeki Sudzha’da devriye geziyor (Arşiv- AP)

Bakan, görünüşe göre İngiltere, Fransa ve İtalya'nın Adolf Hitler'in o dönem Çekoslovakya olan toprakları ilhak etmesini kabul ettiği 1938 tarihli Nazi Almanyası anlaşmasına atıfta bulunuyordu. Bu anlaşma, tehditkâr bir güçle yüzleşmemenin işareti olarak yaygın olarak kullanılıyor.

Sibiga, ABD'ye barışı sağlama çabalarından dolayı teşekkür etti ve Ukrayna'nın "bu savaşı sona erdirmek için mümkün olan her fırsatı değerlendireceğine" söz verdi. "Avrupa geçmişte çok fazla adaletsiz barış anlaşması imzaladı. Hepsi yeni felaketlere yol açtı" diye ekledi.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy dün, ekibinin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplantılara hazırlandığını ve Trump'ın temsilcileriyle diyaloğun devam edeceğini söyledi.

Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Rusya ve Avrupa ile Orta Asya'nın büyük bir bölümünü içeren 57 üye ülkeyi kapsayan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Soğuk Savaş döneminde Doğu-Batı diyaloğu için kilit bir forum olarak ortaya çıktı.

Örgüt son yıllarda, Rusya'nın kilit kararların uygulanmasını engellemesi ve örgütü Batı kontrolü altında olmakla suçlamasıyla sık sık çıkmaza giriyor. Rusya, açıklamasında Ukrayna'nın AGİT gündemine "tamamen hakim olmasından" şikayet etti.