Kral Abdullah: Ürdün savaş alanı olmayacak ve halkının tehlikeye atılmasına izin vermeyecek

Ürdün Kralı 2. Abdullah (Arşiv - DPA)
Ürdün Kralı 2. Abdullah (Arşiv - DPA)
TT

Kral Abdullah: Ürdün savaş alanı olmayacak ve halkının tehlikeye atılmasına izin vermeyecek

Ürdün Kralı 2. Abdullah (Arşiv - DPA)
Ürdün Kralı 2. Abdullah (Arşiv - DPA)

Ürdün Kralı 2. Abdullah bugün (pazar), İran ile İsrail arasında askeri bir gerilim korkusu yaşanırken ülkesinin ‘bir savaş alanı olmayacağını ve halkının hayatının tehlikeye atılmasına izin vermeyeceğini’ vurguladı.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Kral 2. Abdullah, Amman'daki Hüseyiniye Sarayı'nda ABD’den gelen bir heyetle ‘bölgedeki güncel gelişmeleri’ görüştü. Ürdün Kraliyet Sarayı'ndan yapılan açıklamada, Kral Abdullah’ın “Ürdün bir savaş alanı olmayacak ve halkının hayatının tehlikeye atılmasına izin vermeyecektir” dediği aktarıldı.

Kral Abdullah, ‘Bölgedeki durumu yatıştırmak ve bölgesel bir savaşa sürüklenmemek için kapsamlı bir ateşkese varmak üzere azami çaba sarf edilmesi gerektiğini’ vurguladı.

Kral Abdullah, “Gazze'ye yönelik savaş devam ettiği sürece bölge, istikrarını tehdit eden çatışma çemberinin genişlemesine karşı savunmasız kalacak. Bu da acil ve kalıcı bir ateşkese ulaşarak savaşı durdurmak için uluslararası çabaların yoğunlaştırılmasını gerektirmektedir” dedi.

Diğer yandan Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safadi dün (cumartesi) akşam Al Arabiya’ya verdiği demeçte, “Ürdün, İran ve İsrail'e açık ve net bir şekilde hiç kimsenin krallığın semalarını ihlal etmesine ve Ürdünlülerin hayatını tehlikeye atmasına izin vermeyeceğini söyledi” ifadesini kullandı.

Safadi sözlerini şöyle sürdürdü: “Ürdün semalarında bulunan her türlü hedef vurulacak. Amman yönetimi, hava sahasının kullanılmasına izin vermeyecek ve Ürdün hava sahası üzerinden geçen ve Ürdünlülere tehlike oluşturduğuna inanılan her unsura müdahale edilecek. Ürdün, temelde İran ile İsrail arasında bir eylem ve tepki olan çatışmalarda hiçbir taraf için bir savaş alanı olmayacak. İki taraf arasındaki çatışmalar işgali sona erdirmeyecek, Filistin'i özgürleştirmeyecek ve çatışmayı sona erdirmeyecek. Çatışmaların yapacağı tek şey bölgede gerginliği, tırmanışı ve yıkımı arttırmak olacak.”

Safadi geçtiğimiz hafta pazar günü Tahran'ı ziyaret ederek, Kral 2. Abdullah’ın mesajını İran’a iletmişti.

Ortadoğu’da Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye'nin Tahran'da öldürülmesine İran'ın karşılık verme sözü vermesinin ardından bölgesel gerilim korkusu artıyor.

Nisan ayı ortasında İran, Şam'daki konsolosluğuna yapılan saldırıya karşılık olarak İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı (İHA) ve füze fırlatmıştı.

Ürdün o dönemde, İran'ın İsrail'e saldırısı sırasında hava sahasını ihlal eden ‘uçan cisimleri’ engellediğini doğrulamış ve ‘hangi yönden gelirse gelsin’ her türlü tehdide karşı koyma sözü vermişti.



Sadr, Irak seçimleri öncesinde siyasi meydan okumaları gündeme getirdi

 Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
TT

Sadr, Irak seçimleri öncesinde siyasi meydan okumaları gündeme getirdi

 Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)
Mukteda es-Sadr, destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırarak siyaset sahnesini karıştırdı. (Reuters)

Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr'ın, bu yılın sonunda yapılması planlanan parlamento seçimleri yaklaşırken destekçilerini seçmen kayıtlarını güncellemeye çağırma kararı, bölünmüş Şii evinde depreme neden oldu. Sadr'ın kararı hareketin seçim yarışına katılımını teyit etmese de özellikle Selahaddin ve Ninova gibi karışık bölgelerde diğer blokları hesaplarını gözden geçirmeye sevk etti.

Bir destekçisinin kayıtların güncellenmesinin amacına ilişkin sorusuna cevaben Sadr, nihai katılım kararından bağımsız olarak bu hamlenin ‘demokratik bir gereklilik’ olduğunu söyledi. Ancak kararın ardından yaşanan kitlesel hareketlilik -milyonlarca destekçisinin verilerini güncellemeye gitmesi- Sadr'ın gerçek niyeti hakkında soru işaretleri yarattı. Bu hamle bir yandan tabanının tepkisini ölçerken, diğer yandan da 2022'de siyasi süreçten çekilmesinin ardından parlamentoya olası bir dönüşün göstergesi olabilir.

Şii evi popülerlik sınavıyla karşı karşıya

Sadr'ın destekçilerini harekete geçirmesi, Kanun Devleti Koalisyonu (Nuri el-Maliki), Hikmet Hareketi (Ammar el-Hekim), Asaib Ehli’l Hak (Kays el-Hazali) ve Bedir Örgütü (Hadi el-Amiri) gibi en önemli rakip blokları içeren Şii Koordinasyon Çerçevesi’ne doğrudan bir meydan okuma teşkil ediyor. İronik olan şu ki, görünürdeki ittifaklarına rağmen bu güçler ciddi iç bölünmelerden mustarip ve bu da onları Sadr'ın orta ve güney Irak'taki ve hatta karma bölgelerdeki popülaritesine karşı seçmen kaybetmeye açık hale getiriyor.

Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani ise Koordinasyon Çerçevesi güçlerinin bir parçası olmasına rağmen, birçok siyasi gözlemcinin gözünde bu güçler tarafından en çok zorlanan siyasi taraf.

Karşılıklı korkular

İsminin açıklanmasını istemeyen Iraklı bir siyasi kaynak Şarku’l Avsat'a Sadr'ın kararının iki açıdan tehlikeli olduğunu söyledi. Birincisi, Sadr Hareketi (geçmişte olduğu gibi) parlamentoda çoğunluğu kazanırsa, Koordinasyon Çerçevesi hükümetinin kuruluşunda yer almamasına rağmen ekonomik kriz, dolar krizi ve maaşlar gibi başarısızlıklarının sorumluluğunu üstlenme baskısıyla karşı karşıya kalacak.

 Mukteda es-Sadr'ın destekçileri geçen yıl nisan ayında Bağdat'ın Sadr Şehri’nde düzenlenen bir protesto sırasında (AP)Mukteda es-Sadr'ın destekçileri geçen yıl nisan ayında Bağdat'ın Sadr Şehri’nde düzenlenen bir protesto sırasında (AP)

Kaynak, “İkinci açı ise hükümetin nasıl kurulacağı; mevcut Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani müttefiklerinin başarısızlıklarından sorumlu tutulmasa bile, Sadr ve Sudani arasında gelecekte kurulacak herhangi bir ittifak, özellikle Sadr'ın karşı çıktığı ABD ile ilişkiler konusundaki vizyon farklılıkları nedeniyle sekteye uğrayabilir” dedi. Bu hamlenin yankıları Şii bileşenle sınırlı kalmayıp Sadr'ın nüfuzunun arttığı karma bölgelerdeki güç dengesinin değişmesinden korkan Sünni arenaya da uzanıyor. Gözlemcilere göre, görünürde Şii Koordinasyon Çerçevesi'ne bağlı olmasına rağmen çatışmalardan ‘en çok etkilenen taraf’ olan Sudani'nin akıbeti de merak konusu.

Kayıtların güncellenmesi Sadr'ın mutlaka seçimlere gireceği anlamına gelmese de bu hamle popüler zemini test etmek ve muhaliflerin kafasını karıştırmak için önleyici bir oyunu ortaya koyuyor. Bazı analizler Sadr'ın parlamentoya dönmesini desteklese de yönetimin sonuçlarına katlanmaya istekli olup olmadığı ve Şii evindeki bölünmelerin üstesinden gelme kabiliyetine ilişkin sorular tüm senaryolara açık olmaya devam ediyor.