Suriye, muhalif grupların kontrolünü genişletmesiyle yeniden savaşın eşiğindehttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5087057-suriye-muhalif-gruplar%C4%B1n-kontrol%C3%BCn%C3%BC-geni%C5%9Fletmesiyle-yeniden-sava%C5%9F%C4%B1n-e%C5%9Fi%C4%9Finde
Suriye, muhalif grupların kontrolünü genişletmesiyle yeniden savaşın eşiğinde
Silahlı muhalif gruplardan unsurlar dün Halep'in tarihi kalesi önünde böyle poz verdi (DPA)
Suriye’de silahlı muhalif grupların ani bir saldırıyla Halep ve İdlib illerinin büyük bölümünün kontrolünü ele geçirmesi ve Hama'ya doğru ilerlemesinin ardından ülke dün yeniden savaşın eşiğine geldi. Bu durum, başta Rusya, Türkiye ve İran olmak üzere çatışmanın önemli taraflarınca varılan mutabakatların bir sonucu olan ve yıllardır süren ateşkesi sona erdirdi.
Dün birçok dramatik gelişme yaşandı. Muhalif grupların üyeleri, ülkenin kuzeyindeki en büyük şehir olan Halep'in meydanlarında ve tarihi kalesinin önünde kutlamalar yaparken, Suriye ordusu karşı saldırı hazırlığı için şehirden çekildiğini duyurdu. Geri çekilme Halep'le sınırlı kalmadı ve Heyet Tahrir Eş-Şam'ın (HTŞ) başını çektiği muhalif grupların eline geçen İdlib kırsalına kadar uzandı. Akşam saatlerinde muhalif grupların Hama’ya girmeye başladığına dair haberler gelse de bu haberler Suriye ordusu tarafından yalanlandı.
Moskova'nın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed hükümetine askeri destek vermesinin beklendiği haberlerinin ortasında Rus savaş uçakları, muhalif grupların ilerleyişini durdurmak için hava saldırıları düzenledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile telefonda görüştü.
Öte yandan Tahran, Halep'teki İran Konsolosluğu’na düzenlenen ve ‘terör saldırısı’ olarak nitelendirdiği olayı kınadı. İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi'nin bugün Şam'a gitmesi ve oradan da Ankara'ya geçmesi bekleniyor.
Ankara’nın öncelikleri arasında ise Suriyeli mülteciler meselesi ve muhalif gruplar ile Kürtlerin ağırlıkta olduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasında beklenen çatışmalar yer alıyor.
Gazze Mahkemesi girişimi, BM Genel Kurulu'nu Gazze halkını korumak için müdahale etmeye çağırdıhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5176731-gazze-mahkemesi-giri%C5%9Fimi-bm-genel-kurulunu-gazze-halk%C4%B1n%C4%B1-korumak-i%C3%A7in-m%C3%BCdahale
Gazze Mahkemesi girişimi, BM Genel Kurulu'nu Gazze halkını korumak için müdahale etmeye çağırdı
Gazze Şeridi semalarındaki İsrail F-15 uçağı (Reuters)
Gazze Şeridi'nde yaşananları araştırmak için kurulan Gazze Mahkemesi (Gaza Tribunal) girişimi dün, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nu Gazze Şeridi’ne acilen müdahale etmeye ve felakete uğramış bölge halkına yardım etmek için askeri koruma gücü göndermeye çağırdı.
Uluslararası akademisyenler, hukukçular ve hukuk uzmanlarından oluşan girişim, kamuoyunu harekete geçirmek ve hükümetlere ‘Gazze Şeridi'ndeki soykırımı sona erdirmek’ için baskı yapmak amacıyla 2024 yılında Londra'da kuruldu.
İstanbul'da düzenlenen basın toplantısında, Gazze Mahkemesi Başkanı ve eski BM Filistin Raportörü Richard Falk, mahkemenin hükümetlere ‘çok geç olmadan’ harekete geçmeleri çağrısında bulunduğunu bildirdi.
Gazze Mahkemesi Başkanı Richard Falk, Gazze Şeridi'ne destek etkinliği sırasında (Gazze Mahkemesi Facebook hesabı)
94 yaşındaki Amerikalı hukuk profesörü Falk, amacın ‘BM Genel Kurulu'nun Gazze Şeridi'ne insani yardım girişinin engellenmesini ve halkın sürekli olarak yok edilmesini sona erdirmek için önleyici bir silahlı müdahale düzenlemesini sağlamak’ olduğunu ifade etti.
İsrail, 7 Ekim 2023'te Hamas'ın İsrail yerleşimlerine saldırmasından bu yana Gazze Şeridi'ne yönelik şiddetli bir askeri saldırı yürütüyor. Yardım kuruluşları, bu saldırının Gazze Şeridi'nde ciddi bir insani krize yol açtığını belirtiyor.
Gazze Mahkemesi tarafından yapılan açıklamada, “Dünya çapındaki hükümetleri, şimdiye kadar Gazze Şeridi'ndeki soykırımı sona erdirme girişimlerini engelleyen BM Genel Kurulu'nu harekete geçirmek için acil adımlar atmaya çağırıyoruz” denildi.
İsrail, Gazze Şeridi'nde soykırım gerçekleştirdiğini veya insani yardım girişini engellediğini defalarca yalanladı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, savaşı sona erdirme çağrılarının Hamas'ın konumunu ‘güçlendirdiğini’ söyledi.
Falk, bu adımın 1950 yılında BM Genel Kurulu tarafından kabul edilen ‘Barış için Birlik’ kararı veya daha yeni olan ‘Koruma Sorumluluğu’ ilkesi gibi siyasi araçlarla gerçekleştirilebileceğini belirtti.
İlk karar, BM Güvenlik Konseyi'nin uluslararası barış ve güvenliği korumada başarısız olduğu durumlarda BM Genel Kurulu'nun harekete geçmesini sağlıyor. Bu karar, Kore Savaşı'nın (1950-1953) ilk aşamalarında, Sovyetler Birliği'nin BM Güvenlik Konseyi'nde tekrar tekrar kullandığı veto hakkını aşmak için ABD'nin talebi üzerine kabul edildi.
Koruma Sorumluluğu ilkesi, 1994'te Ruanda'da yaşanan soykırım ve Bosna'daki Srebrenitsa katliamının tekrarlanmasını önlemek amacıyla 2005 yılında kabul edildi.
Filistinlilerin hakları alanında onlarca yıldır çalışan ve İsrail'e karşı tutumu nedeniyle defalarca eleştirilen Falk, “Şu anda ciddi ve kararlı bir adım atmazsak, insanları kurtarmak için çok geç kalmış olacağız” dedi.
Falk, Gazze Mahkemesi’nin bu davayı önümüzdeki ay New York'ta yapılacak BM Genel Kurulu gündemine dahil etmeyi umduğunu söyledi.
Uluslararası güçler, zulmü durdurmak için askeri müdahalenin haklı olup olmadığı konusunda bölünmüş durumda. Silahlı müdahaleyi reddedenler, bunun diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etmek için bir bahane olduğunu düşünüyor.
Öte yandan Uluslararası Af Örgütü dün İsrail'i Gazze Şeridi halkını aç bırakmak için ‘kasıtlı bir politika’ izlemekle suçladı, ancak İsrail bu suçlamayı defalarca reddetti.
Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığına göre, 2023 yılında Hamas'ın İsrail yerleşimlerine düzenlediği saldırı sonucunda çoğu sivil olmak üzere bin 219 kişi öldü.
Buna karşılık İsrail'in saldırısı, Hamas'ın Gazze Şeridi'nde yönettiği ve BM tarafından güvenilir kabul edilen Sağlık Bakanlığı'nın rakamlarına göre, çoğu sivil olmak üzere 62 binden fazla kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı.
