Suriye ordusu: Hama'dan çekilme ‘geçici bir taktik önlem’

Savaş uçakları muhaliflerin ilerleyişini durdurmak için Hama ile Humus arasındaki Rastan Köprüsü'nü vurdu

TT

Suriye ordusu: Hama'dan çekilme ‘geçici bir taktik önlem’

Suriye ordusu: Hama'dan çekilme ‘geçici bir taktik önlem’

Suriye Savunma Bakanı Ali Mahmud Abbas dün (Perşembe) yaptığı açıklamada, Hama kentinde yaşananların ‘geçici bir taktik önlem’ olduğunu vurguladı. Abbas, Suriye ordusu güçlerinin ülkenin merkezindeki dördüncü büyük kentin çevresinde kalmaya devam ettiğini söyledi.

Suriyeli muhalif grupların kentin kontrolünü ele geçirmesinin ardından “Güçlerimizin Hama dışında yeniden konumlandırılması sivilleri korumak içindi” diyen Abbas, ordu güçlerinin ‘görevlerini yerine getirmeye tamamen hazır’ olduğunu belirtti.

Suriye Savunma Bakanı, ordu güçlerinin ‘uygun vur-kaç yöntemlerini kullandıkları’ sürekli şiddetli bir savaş içinde olduğunu kaydetti.

“Kaosu yaymak için silahlı kuvvetlere karşı bir dezenformasyon kampanyası yürütülüyor” diyen Abbas, muhalif grupların ‘ordunun açıklamalarına ilişkin uydurma videolar yayınlayabileceğini’ ifade etti.

Abbas, “Sahada iyi bir durumdayız... Ne kadar şiddetli olursa olsun sahadaki zorlukların üstesinden gelebiliriz. Teröristlerin kontrolündeki bölgelerde güvenliği yeniden tesis etmekten vazgeçmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

Muhalifler Hama'nın kontrolünü ele geçirdi

Suriyeli muhalif gruplar, sürpriz bir saldırıyla Halep’i ele geçirdikten günler sonra dün ülkenin dördüncü büyük şehri olan Hama'nın kontrolünü ele geçirerek Devlet Başkanı Beşşar Esed'in otoritesini daha da zayıflattı.

Hama, Suriye'nin derinliklerinde, Halep'i Şam'a bağlayan stratejik bir şehir.

Suriye ordusu dün yaptığı açıklamayla, Suriye'nin kuzeybatısındaki Hama kentini kaybettiğini ve güçlerinin kentin dışında konuşlandığını kabul etti. Suriyeli muhalif gruplar ise kentin merkezine girdikten sonra, rejim tarafından cezaevinde tutulan yüzlerce kişinin serbest bırakıldığını duyurdu.

Suriye'nin kuzeybatısındaki muhalif grupların Askeri Operasyonlar İdaresi Komutanı Hasan Abdulgani Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, “Güçlerimiz Hama Merkez Cezaevine girdi ve yüzlerce mazlum mahkûmu oradan kurtardı” dedi.

‘İntikam yok’

Suriye ordusundan yapılan açıklamada, “Geçtiğimiz günlerde silahlı kuvvetlerimiz, terör örgütlerinin Hama şehrine çeşitli eksenlerden başlattığı şiddetli ve art arda gelen saldırıları püskürtmek ve engellemek için her türlü araç ve askeri teçhizatı kullanarak şiddetli savaşlar verdi. Son birkaç saat içinde bu gruplar, saflarında ağır kayıplar vermelerine rağmen kentin çeşitli eksenlerine sızmayı ve kente girmeyi başardılar. Orada konuşlu askeri birlikler şehir dışında yeniden konumlandırıldı” ifadeleri yer aldı.

Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) lideri Ebu Muhammed el-Colani, Suriye'nin kuzeybatısındaki muhalif grupların Askeri Operasyonlar İdaresi tarafından Telegram'da yayınlanan kısa bir videoda, muhalif grupların Hama şehrine girmesinin ardından ‘intikam alınmayacağını’ söyledi.

El-Colani kent sakinlerine hitaben şunları söyledi: “Kardeşleriniz olan mücahit devrimcilerin, Suriye'de 40 yıldır devam eden yarayı temizlemek için Hama kentine girmeye başladığını size bildiriyorum. Allah'tan bunun intikamın olmadığı bir fetih olmasını diliyorum.”

Humus'un izole edilmesi

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), muhalif grupların Rastan’ın dış mahallelerinde bulunan bir tabura girerek askeri araç ve mühimmatı ele geçirmesinin ardından savaş uçaklarının Humus kırsalındaki Rastan’ın dış mahallelerini ve Hama'yı Humus'a bağlayan ana köprünün yakınlarını hedef alan yaklaşık 10 hava saldırısı düzenlediğini açıkladı.

Bir DPA muhabiri de Rus savaş uçaklarının muhalif grupların ilerleyişini durdurmak için Hama şehrini Humus şehrine bağlayan Rastan Köprüsü’nü vurduğunu bildirdi.

fverg
Heyetu Tahriru’ş-Şam (HTŞ) savaşçıları Halep vilayetindeki er-Raşidin'de (Reuters)

Suriye ordusunun Hama'dan çekildiğini açıklamasından kısa bir süre sonra Suriye'nin orta kesimindeki Humus kentinin Alevi mahallelerinde yaşayan on binlerce kişi yerlerinden edildi. SOHR Direktörü Rami Abdurrahman AFP'ye yaptığı açıklamada, ‘muhaliflerin ilerleyişinden korkan on binlerce kişinin Suriye'nin kıyı bölgelerine yönelmesiyle’ kitlesel bir göç yaşandığını söyledi. Humus, Hama'nın yaklaşık 40 kilometre güneyinde yer alıyor.

280 binden fazla kişi yerinden edildi

Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı (WFP) dün Facebook üzerinden yaptığı açıklamada, Suriye'nin kuzeybatısında yoğunlaşan çatışmaların 280 binden fazla kişiyi yerinden ettiğini duyurdu.

Bu arada Suriye devlet medyası, dün Suriye'nin kuzeyindeki Halep kentinde ‘terörist’ saldırılar nedeniyle iletişimin kesildiğini bildirdi.

HTŞ ve müttefiki muhalif gruplar, 27 Kasım'da Suriye'nin kuzeyinde Suriye ordusuna karşı sürpriz bir saldırı başlatarak, ülkenin ikinci büyük kenti olan Halep ve batı kırsalının yanı sıra komşu Hama vilayetinin kuzeyinde hızla ilerledi.



Witkoff'un yeni Gazze ateşkes önerisi ile Hamas'ın kabul ettiği ateşkes arasındaki fark nedir?

Bir Filistinli Perşembe günü Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'ta gıda yardımı almaya çalışan yaralıları taşırken elindeki kan lekelerini gösteriyor (Reuters)
Bir Filistinli Perşembe günü Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'ta gıda yardımı almaya çalışan yaralıları taşırken elindeki kan lekelerini gösteriyor (Reuters)
TT

Witkoff'un yeni Gazze ateşkes önerisi ile Hamas'ın kabul ettiği ateşkes arasındaki fark nedir?

Bir Filistinli Perşembe günü Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'ta gıda yardımı almaya çalışan yaralıları taşırken elindeki kan lekelerini gösteriyor (Reuters)
Bir Filistinli Perşembe günü Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'ta gıda yardımı almaya çalışan yaralıları taşırken elindeki kan lekelerini gösteriyor (Reuters)

ABD Başkanı Donald Trump ve özel temsilcisi Steve Witkoff'un açıklamalarının Hamas'ın Gazze'de ateşkese yaklaşıldığına dair açıklamalarıyla aynı zamana denk gelmesinden bir gün sonra, İsrail medyası Witkoff'un yeniden sunmayı planladığı bir teklifin sızdığını duyurdu... Bu durum Hamas'ın dile getirdikleri ile Witkoff'un önerdikleri arasındaki farka ilişkin soru işaretleri yarattı.

Görüşmelerin ayrıntılarını bilen Filistinli kaynakların Şarku'l Avsat'a verdiği bilgiye göre yeni öneri anlaşmanın uygulanmasının ilk gününde beş İsrailli rehinenin, yedinci gününde de diğer  5 rehinenin serbest bırakılmasını öngörüyor.

Daha önceki teklif ilk gün 10 rehinenin birden serbest bırakılmasını öngörüyordu, ancak Hamas'ın aralarında Filistinli-Amerikalı işadamlarının da bulunduğu arabulucularla temasa geçmesinin ardından anlaşma şartlarının uygulanmasını sağlamak için rehinelerin yarısının ilk gün, diğer yarısının da son gün serbest bırakılması kararlaştırıldı ve İsrail bunu reddetti.

Aynı bağlamda Hamas da yaptığı açıklamada arabuluculardan yeni Witkoff önerisini aldığını ve halkımızın çıkarlarını ve rahatlamasını sağlamak ve Gazze Şeridi'nde kalıcı bir ateşkes elde etmek için bu öneriyi sorumlulukla incelediğini duyurdu.

Ateşkes kaç gün sürecek?

Kaynaklar, yeni teklifin 60 günlük ateşkes süresince, çoğunluğu Gazze Şeridi sakinlerinden oluşan 100 Filistinlinin cesedinin teslim edilmesi karşılığında 18 İsraillinin cesedinin teslim edilmesini içerdiğini söyledi.

cdf
İsrail tankları Perşembe günü Gazze Şeridi sınırı yakınlarında mevzilendi (AFP)

Bir önceki belgede ateşkesin 45 günden 60 güne uzatılacağı belirtilmiş, Hamas ise temasların bir parçası olarak ateşkesin 90 güne uzatılmasını talep etmişti.

Yeni teklife göre uzun hapis cezalarına çarptırılmış 30 Filistinli mahkûmun serbest bırakılması karşılığında her bir İsraillinin serbest bırakılmasını içeren ilk anlaşmada kullanılan şartalara göre mutabık kalınan sayıda Filistinli serbest bırakılacak.

Hamas, geri kalanların İsrail askeri olduğunu ve daha fazla sayıda Filistinlinin serbest bırakılmasını sağlayarak serbest bırakılmaları için denklemin farklı olması gerektiğini düşünerek kaçıranların serbest bırakılması için şartaların değiştirilmesi için baskı yapmaya çalıştı ve bu bir tartışma noktası olarak kaldı, ancak bir engel haline gelmesini önlemek için önceki şartalara göre tekrar anlaşmaya varıldı.

d9o0p
Perşembe günü Gazze ile dayanışma mitingi sırasında İngiliz Parlamentosu önündeki göstericiler (AP)

Kaynaklara göre yeni teklif, ilk belgede sayı olarak belirtilmeyen müebbet hapis cezasına çarptırılan 125 Filistinlinin ve 7 Ekim 2023'ten sonra Gazze'den tutuklanan 1.000'den fazla kişinin serbest bırakılmasını öngörüyor.

Yardım ve geri çekilme maddeleri

İki teklif arasında yardım konusunda herhangi bir farklılık yoktu, zira her iki teklif de yardım girişinin ilk gün derhal başlayacağını ve aynı gün kademeli olarak geçen Mart ayından önceki duruma geri çekilmenin ve savaşı sona erdirmek için ikinci aşama müzakerelerin doğrudan başlayacağını öngörüyordu.

İki teklif Toplum Destek Komitesi'nin Gazze Şeridi'ni yönetmek üzere derhal yetkilendirilmesi konusunda mutabık kalırken, arabulucular ve Hamas arasındaki müzakerelerin ardından, belirli taahhütler olmasa da tam ve kademeli çekilme garantisi teyit edildi.

ı8o9
Yerinden edilmiş Filistinli bir kadın Perşembe günü Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'ta bir çadırda çocukları için yemek hazırlıyor (Reuters)

Ancak yeni teklifte ABD, Mısır ve Katar himayesindeki profesyonel ekiplerin İsrail güçlerinin Gazze Şeridi içinde yeniden konuşlanacağı noktaları belirleyeceği ve esir teslim süreci boyunca İsrail uçaklarının Gazze Şeridi semalarında uçmayı durduracağı belirtiliyor.

Yeni önerideki boşluklar

Kalıcı ateşkes ve Philadelphia ekseninin Gazze ile Mısır arasındaki akıbeti ile ilgili olarak net Amerikan ya da İsrail garantilerinden bahsetmiyor; bu konular esas olarak kalıcı ateşkes için yapılacak ikinci aşama müzakerelerde gündeme gelecek ancak son müzakereler sırasında arabulucular ABD yönetimine yakın iş adamlarından ateşkesin devamını sağlayacak Amerikan garantileri konusunda güvence aldıklarını aktardılar.

Kaynaklar, ABD Başkanı Donald Trump'ın bir basın toplantısı düzenleyerek ateşkesi ilan edeceğine ve tüm tarafların buna saygı göstermesini sağlayarak ateşkesin devamını garanti altına alacağına dair güvenceler olduğunu belirtiyor.

Hamas'ın pozisyonu nedir?

Şarku'l Avsat'a konuşan Hamas kaynakları hareketin öneriyi yanıtlamadan önce iyice inceleyeceğini, özellikle de savaşın tamamen durdurulması ve İsrail'in çekilmesinin garanti altına alınması başta olmak üzere hareketin istek ve koşullarının çoğunu karşılamadığını söyledi.

hjymuık

Kaynaklara göre yeni belge çekilme ve savaşı durdurma konusunu İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ellerine ve her an aksayabilecek müzakerelerin gidişatına bırakıyor ve Filistin koşullarından çok İsrail koşullarını benimsiyor.

Kaynaklar, tüm bunlara rağmen Hamas liderliğinin kendisine sunulan öneriyi tam olarak yanıtlamadan önce inceleyeceğini ve insani yardımın girişiyle ilgili olarak bile içerdiği hususlara ilişkin “gözlemlerini ortaya koyacağını belirtti.