Askeri üsse düzenlenen İHA saldırısında 10 Sudan askeri öldürüldü

HDK, Kuzey Hartum'da bir İran İHA’sının düşürüldüğünü duyurdu

Geçtiğimiz ağustos ayında Sudan'ın Omdurman kentindeki bir mahalleden yıkım manzaraları (DPA)
Geçtiğimiz ağustos ayında Sudan'ın Omdurman kentindeki bir mahalleden yıkım manzaraları (DPA)
TT

Askeri üsse düzenlenen İHA saldırısında 10 Sudan askeri öldürüldü

Geçtiğimiz ağustos ayında Sudan'ın Omdurman kentindeki bir mahalleden yıkım manzaraları (DPA)
Geçtiğimiz ağustos ayında Sudan'ın Omdurman kentindeki bir mahalleden yıkım manzaraları (DPA)

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuzeydeki Şendi kentinde bulunan bir askeri üsse düzenlenen insansız hava aracı (İHA) saldırısında Sudan ordusundan 10 asker öldü, çok sayıda asker de yaralandı. Sudan ordusu İHA’ların kullanımını kınayarak, bunun ‘HDK milislerinin askerlerle doğrudan karşı karşıya gelme konusundaki yetersizliğini yansıttığını’ söyledi.

Şarku’l Avsat'a konuşan görgü tanıkları bir kamikaze İHA sürüsünün dün şafak vakti şehrin güneyindeki el-Muakil bölgesinde Sudan ordusuna ait piyade eğitim kampına saldırdığını bildirdi. Tanıklar, ‘kent genelinde bir dizi patlama sesi duyduklarını’ da belirttiler.

Bu saldırı, HDK'nin ülkenin kuzeyinde savaş bölgesi dışında kalan alanları hedef almak üzere saldırı ve kamikaze İHA’larının kullanımını genişletmeye başlamasından beri kayıplarla sonuçlanan ilk saldırı oldu.

Yerel kaynaklara göre, kara savunma sistemleri ve sinyal bozucu cihazlar İHA'ları engelledi, ancak bir kısmı hedefi tam olarak vurdu ve üsteki askerler arasında ölüm ve yaralanmalara neden oldu.

Ordu İHA saldırılarını kınadı

3'üncü Piyade Tümeni Komutanı Tümgeneral Hamdan Abdulkadir Davud, İHA kullanımının ‘askerlerle doğrudan karşı karşıya gelme konusundaki yetersizliklerini yansıttığını’ söyledi ve bunu ‘onları katletmeye yönelik umutsuz girişimler’ olarak niteledi.

cdvfgbthy
El-Gadarif’teki Sudan askerleri, Kasım 2024 (AFP)

Çatışmanın iki tarafı olan Sudan ordusu ve HDK, özellikle ülkenin batısındaki Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir olmak üzere cephelerdeki çatışmalarda İHA’ların kullanımını yoğunlaştırıyor. Ordu, İran yapımı Muhacir 6 ve  Çin yapımı İHA’ları kullanıyor.

Davud, hedef alınan üssü teftiş ederken, ‘Sudan ordusunun yakında zafere ulaşacağına olan güveninin tam olduğunu’ ifade etti. Tümenin Ahlaki Rehberlik Bölümü'ne göre komutanın ziyareti, isyancı HDK milislerini yenmek için savaşa hazır olma durumunu değerlendirmenin bir parçası olarak, birliklerin hazırlık durumunu kontrol etmek ve eğitim programlarını takip etmek için gerçekleşti.

El-Muakil Üssü, Sudan'ın başkenti Hartum'un 177 kilometre kuzeyinde yer alıyor. Askeri bir kaynağa göre, el-Muakil Üssü’ne yönelik saldırı 11 kamikaze İHA tarafından gerçekleştirilmiş, bunlardan 10'u kara savunma güçleri tarafından düşürülmüş, bir İHA ise bir koğuşa isabet ederek, 10 askerin ölümüne ve hastaneye sevk edilen 5 askerin de yaralanmasına neden oldu.

Şendi'ye yönelik İHA saldırısı birkaç ay içinde düzenlenen dördüncü saldırı oldu.

Saldırıda hayatını kaybedenlerin sayısı bağımsız kaynaklar tarafından teyit edilemedi, ancak bölge sakinleri sayıların askeri kaynakların verdiği rakamlardan daha yüksek olduğunu söylüyor.

vfgb
Doğu Nil bölgesinde devriye gezen Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) milisleri (Arşiv - AP)

Son aylarda HDK, başta Atbara, ed-Damir, Meravi, Şendi, Kosti, Rabak ve el-Gadarif şehirleri olmak üzere ordunun kontrolü altındaki çeşitli bölgelere İHA’larla saldırılar düzenleyerek askeri karargahları, havaalanlarını ve hava üslerini hedef aldı. Ordu, savunmasının saldırıları başarıyla püskürttüğünü belirtirken, görgü tanıklarının hedef alınan bazı bölgelerde güçlü patlamalar duyduğunu bildirdi.

Askeri kaynaklara göre kasım ayının başlarında Şendi'deki 3’üncü Piyade Tümeni'nin havaalanına eş zamanlı olarak dört kamikaze İHA’yla saldırı düzenlenmiş ve İHA’lar hedefe ulaşamadan düşürülmüştü.

İran İHA’sı düşürüldü

HDK, dün İran yapımı Şahid 129 tipi bir İHA’nın Kuzey Hartum'da düşürüldüğünü duyurdu. HDK'nin Telegram üzerinden yaptığı açıklamada, İHA’nın Kuzey Hartum ve Omdurman'da sivilleri bombalamaya devam ettiği, bunun da Sudan ordusunun elindeki askeri malzemelerin boyutunu açıkça ortaya koyduğu belirtildi.

HDK, Sudan'ın iç işlerine bariz müdahale olarak nitelendirdiği bu durumu kınayarak, uluslararası toplumu Sudan'ı ve bölgeyi, özellikle de Kızıldeniz'in güvenliğini tehdit eden bu müdahaleleri kınamaya çağırdı.

Sudan ordusu, son günlerde aktif bir askeri operasyon sahasına dönüşen Kuzey Hartum kentindeki HDK'nin tahkim edilmiş mevzilerine çeşitli eksenlerden saldırılar düzenlemeye devam etti.

Ordu güçleri, şehrin kuzeyindeki Halfaya ve Samarab mahallelerinin tamamını kontrol altına alarak önemli bir ilerleme kaydettikten ve Şambat bölgesinde hafif bir ilerleme sağladıktan sonra, ihtiyatlı bir şekilde Kuzey Hartum'a doğru ilerliyor.

x vfb
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) ile Sudan ordusu arasında daha önce yaşanan çatışmalar sırasında Omdurman'da dumanlar yükseliyor. (Reuters)

Saha takiplerine göre ordu, HDK’nin büyük gruplarının halen konuşlandığı Kuzey Hartum'un tamamını açmak için ilk aşama olarak Kuzey Hartum'un en güneyinde bulunan Sinyal Birliği’ndeki güçleriyle birleşmeyi planlıyor.

Yerel kaynaklara göre, Şambat banliyösünde iki taraf arasında ayrı bölgelerde çatışmalar yaşanırken, ordu güçleri Sinyal Birliği'ne ulaşmak için yerleşim mahallerinin iç sokaklarından bölgeye girmeye çalışıyor.

Ordunun Kuzey Hartum'daki ilerleyişi, Omdurman, Hartum ve Kuzey Hartum’u geri almak için en büyük askeri operasyonu başlattığını duyurmasından sonra türünün en büyüğü.

HDK, Kuzey Hartum'un eski mahallelerinde, şehrin doğusundaki Kafuri bölgesinde konuşlanmış durumda ve varlıkları Nil'in doğusundaki bölgelere yoğun bir şekilde yayılıyor.

HDK halen başkent Hartum'un büyük bölümünü, ülkenin merkezindeki El Cezire eyaletini, Darfur bölgesindeki geniş alanları ve ülkenin batısında bulunan Kordofan'ın büyük bölümünü kontrol ediyor.



Ceramana sakin... Güvenlik güçleri, Dürzi sakinleri rahatlatmak için kontrol noktalarını güçlendiriyor

Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
TT

Ceramana sakin... Güvenlik güçleri, Dürzi sakinleri rahatlatmak için kontrol noktalarını güçlendiriyor

Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)
Şam'ın doğu kırsalındaki Ceramana’nın kuzey girişi (Şarku'l Avsat)

Şam'ın güneydoğusundaki Ceramana’nın nüfusunun bir kısmını Dürzi mezhebine mensup vatandaşlar oluşturuyor. Şarku'l Avsat dün şehre yaptığı gezide, bölgenin normal ve sakin bir hayat sürdüğüne tanık oldu.

Bu sakinliğe, Suveyda vilayetinde Dürzi militanlar ile Bedevi aşiretler arasında meydana gelen olaylar nedeniyle Sünni nüfusun çoğunlukta olduğu komşu kasaba ve köylerde yaşayanların tepkisinden çekinen bölge sakinlerinin girişlerdeki kontrol noktalarının ve gözetimin arttırılması yönündeki taleplerine Suriye hükümetine bağlı İç Güvenlik Güçleri'nin verdiği yanıt eşlik ediyor.

Ceramana'nın kuzey girişinde, semt merkezine giden araçların hareketi dün öğleden sonra normal görünürken, giriş kontrol noktasında duran bir İç Güvenlik Güçleri görevlisi bölgedeki durumun ‘istikrarlı ve tamamen sakin’ olduğunu doğruladı. Şarku'l Avsat muhabiri Ceramana'nın merkezine giden yolu takip etmekte tereddüt ederken, görevli şöyle dedi: “Bir şeyden mi korkuyorsunuz? İçeride hiçbir gerginlik yok. İçeri girin.”

İç Güvenlik Güçleri görevlisi, geçtiğimiz pazar günü Suriye'nin güneyinde Dürzilerin çoğunlukta olduğu Suveyda vilayetinde kanlı olayların patlak vermesinden bu yana Ceramana'da ‘bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıda Dürzi gencin Suveyda'daki gelişmeleri protesto etmek için gösteri yapması ve hemen dağıtılması’ dışında kayda değer bir olay yaşanmadığını bildirdi.

) Şam'ın doğu kırsalında yer alan Ceramana’nın el-Cemiyat bölgesindeki ana cadde (Şarku'l Avsat)Şam'ın doğu kırsalında yer alan Ceramana’nın el-Cemiyat bölgesindeki ana cadde (Şarku'l Avsat)

Dört ana yolun tali bulvarlara açıldığı şehir merkezindeki el-Kerame Meydanı'na ulaştığımızda dükkanların çoğu açıktı, ancak araç ve yaya hareketliliği oldukça zayıf görünüyordu. Kuruyemiş ve şekerleme satan bir dükkânın sahibi bu durumu bugünün cuma ve resmî tatil olmasına bağladı ve ‘normal günlerde daha fazla yoğunluk olduğunu’ vurguladı.

Bölgedeki güvenlik durumuyla ilgili resmi bir güvence işareti olarak, mağaza ve kafelerin iş yaptığı tüm ana yollarda İç Güvenlik Güçleri personeli konuşlandırılmadı. Ancak Ceramana'nın girişlerindeki kontrol noktalarında konuşlanan güvenlik personeli, hem giriş hem de çıkış yollarındaki araçları kapsamlı bir şekilde denetliyor.

Bölgedeki Dürzi toplumundan bir aktivist, Ceramana'daki durumun ‘Suveyda'daki olaylar başladığından beri sakin olduğunu ve herhangi bir değişiklik olmadığını’ doğruladı. Aktivist, “Hükümet birimleri her zamanki gibi çalışmalarına devam ediyor. İç Güvenlik Güçleri, güvenlik, istikrar ve sivil barışı koruma görevlerini yerine getiriyor” ifadelerini kullandı.

Şarku'l Avsat'a konuşan aktivist, aşılmaması gereken kırmızı çizgiler olduğunu, Ceramana'nın Doğu Guta'nın komşusu olduğunu, Şam ile ilişkilerin iyi ve etkili olması gerektiğini, ayrıca kent ve çevresinde iç barışın korunmasına bağlı kalınması gerektiğini belirtti.

Ceramana'nın kuzey girişinde kurulan kontrol noktasının önünde toplanan yerel Dürzi militanlar, 29 Nisan 2025 (Arşiv – Şarku'l Avsat)Ceramana'nın kuzey girişinde kurulan kontrol noktasının önünde toplanan yerel Dürzi militanlar, 29 Nisan 2025 (Arşiv – Şarku'l Avsat)

Aktivist, ‘Suveyda'daki ihlallerin faillerinin sorumlu tutulması ve vilayetteki sivillere yardım ulaştırmak için insani yardım geçişlerinin açılması talepleri’ olduğunu belirtti. Aktivist, ‘bölgenin komşu kasaba ve köylerden herhangi bir tacize maruz kalmadığını ve Suveyda'daki olayların patlak vermesinden bu yana herhangi bir iç sorun yaşanmadığını’ vurguladı.

Bir başka yerel kaynak ise ‘semt sakinlerinin herhangi bir çatışma ya da anlaşmazlıktan uzak durmak istediklerini, çünkü Ceramana'nın devletin bir parçası olduğunu’ vurgulayarak, “Bu bölgeyi korumak devletin sorumluluğudur ve semt sakinleri de bu konuda devlete yardımcı olmaktadır” dedi.

Ancak kaynak Şarku’l Avsat'a ‘bazı sakinlerin Suveyda'da yaşananlar ışığında banliyönün komşu kasabalardan taciz ya da saldırılara maruz kalacağına dair korkuları olduğunu’ gizlemedi. Kaynak, “Bu korkulara yanıt veren, bölgenin girişlerine ek kontrol noktaları kuran ve kontrol noktaları ile banliyö çevresinde gözetimi artıran İç Güvenlik Güçleri ile iletişim halindeyiz” şeklinde konuştu.

İdari olarak Rif Şam'ın bir parçası olan ve Şam'ın merkezine yaklaşık beş kilometre uzaklıkta bulunan Ceramana, 1990'ların sonunda kentsel bir rönesansa tanıklık etti.

Yerel tahminlere göre 2011 başlarında Beşşar Esed rejimine karşı Suriye devriminin patlak vermesinden önce nüfusu 600 bin civarındaydı ve çoğunluğu Dürzi ve Hıristiyanlardan oluşuyordu.

Savaş yıllarında çatışmalara sahne olan tüm Suriye vilayetlerinden yüz binlerce yerinden edilmiş insana sığınak görevi gören bölgenin nüfusu, 14 yıl süren iç savaş boyunca önemli ölçüde arttı. Bazı sakinlerinin tahminlerine göre şu anda Ceramana’nın nüfusu yaklaşık iki milyon.

Ceramana'ya yönelik büyük göç dalgalarından sonra, nüfus tüm vilayetlerin, milliyetlerin, dinlerin ve mezheplerin bir karışımı haline geldi.

Silahlı muhalif gruplar Kasım 2024'ün sonlarında ülkenin kuzeybatısında Saldırganlığı Caydırma Operasyonu'nu başlatıp Şam'a yaklaşırken, Ceramana halkı eski başkan Hafız Esed'in heykelini devirdi ve Beşşar Esed rejimi 8 Aralık'ta düştü.

Ancak Ceramana, 28 Nisan'da İslam'a hakaret içeren bir ses kaydının dolaşıma girmesinin ardından çok sayıda kişinin ölümüne yol açan şiddet olaylarına sahne oldu.

Suriyeli yetkililer o dönem, yerel aktörler ve ileri gelenlerle yaptıkları anlaşmalar çerçevesinde Ceramana'da kontrollerini genişletmeyi ve güvenlik ve istikrarı yeniden sağlamayı başardılar.