Sudan’dan Türkiye'nin BAE ile gerilimi azaltma girişimi karşısında çelişkili tutumlar

Sudan’da ordu komuta kademesi ve devlet kurumları içinde nüfuz sahibi bir siyasal İslamcı hareket HDK ile diyalog girişimlerine karşı

Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)
Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)
TT

Sudan’dan Türkiye'nin BAE ile gerilimi azaltma girişimi karşısında çelişkili tutumlar

Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)
Hartum'da Özel Kuvvetler için düzenlenen askeri mezuniyet törenine katılan Dagalu ve Burhan, 22 Eylül 2021 (Getty)

Sudanlı yetkililer, Türkiye'nin Sudan ile Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında arabuluculuk yapma girişimiyle ilgili çelişkili tutumlar sergiliyor. Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan’ın Türkiye'nin girişimini memnuniyetle karşılamasından iki hafta sonra Sudan Dışişleri Bakanlığı'ndan BAE'nin Ankara'nın arabuluculuğuna ilişkin açıklamasına cevaben sert bir ton taşıyan farklı bir tutum sergilendi.

Türkiye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Burhan arasında aralık ayı ortalarında gerçekleşen telefon görüşmesi sırasında Sudan ile BAE arasındaki gerilimin sona erdirilmesi için arabuluculuk yapmıştı. Söz konusu görüşmede Burhan, Ankara’nın ‘isyancı’ olarak nitelediği Hızlı Destek Güçleri’ni (HDK) neden olmakla suçladığı savaşın durdurulmasına katkıda bulunabilecek her türlü rolünü kabul ettiğini ifade ederken Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk hükümetinin tutumlarına olan güvenini vurguladı.

Sudan Dışişleri Bakanı Ali Yusuf, geçtiğimiz cuma günü AA'ya yaptığı açıklamada “Türkiye’nin arabuluculuk teklifinin olumlu yansımaları olacak. Ortaya konulan girişimlerin başarılı olacağını umuyoruz” diyerek bu tutumu pekiştirdi. Sudanlı Bakan, ülkesinin BAE ile ‘çok iyi ilişkilere sahip olduğunu’ da sözlerine ekledi.

Ancak Sudan Dışişleri Bakanlığı, Türkiye’nin BAE'nin Sudan'daki savaşı sona erdirmeyi amaçlayan arabuluculuğunu memnuniyetle karşıladığını duyuran BAE Dışişleri Bakanlığı, tarafından yayınlanan bir açıklamaya yanıt olarak pazar gecesi BAE'yi suçlayıcı bir açıklama yayınladı.

BAE Dışişleri Bakanlığı pazar günü, Sudan’da ordu ile HDK arasındaki çatışmaların derhal durdurulması gerektiğini vurgulayarak, Sudan'daki çatışmaların sona erdirilmesi için Türkiye ile koordinasyon kurmaya ve iş birliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti.

Açıklamada, diyalogun ve müzakerenin çatışmayı sona erdirmenin ve sivil bir hükümetin kurulması için siyasi bir süreç başlatmanın tek yolu olduğu vurgulandı.

xscdfvgbrtyhj
Hartum havaalanında Sudan ordusu ile HDK arasında yaşanan çatışmalardan sonra çekilen bir görüntü, 20 Nisan 2023 (AFP)

Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, ‘dost ülke’ olarak tanımlanan Türkiye'nin Sudan ile BAE arasında arabuluculuk yapma isteğini memnuniyetle karşılandığı belirtilirken bu tutumun teşvik edilmeyi ve olumlu etkileşimi hak ettiğini vurgulandı.  Türkiye'nin Sudan tarafından güvenilen ve takdir edilen bir ülke olduğunun altı çizilen açıklamada, BAE'ye yönelik yeni suçlamalara da yer verildi. Açıklamada ayrıca Sudan ordusunun geçtiğimiz ağustos ayında Cenevre’de yapılan görüşmelere katılmamasına ilişkin ‘üstü kapalı suçlamaları’ da reddedildi. HDK'nın sivillere yönelik ‘katliamlarını’ tırmandırmaya devam ettiği bir dönemde bu görüşmelerin anlamsızlığına ve ciddiyetsizliğine işaret edilen açıklamada, HDK'ya atıfla ‘teröristlerin’ dışarıdan aldıkları destekle uzun menzilli ağır toplar kullanarak Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki yerinden edilenlerin kaldığı kampları bombalamaya devam ettiği kaydedildi.

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, BAE'ye karşı bu tutumun Sudan Dışişleri Bakanlığı tarafından alınan kararları büyük ölçüde kontrol eden siyasal İslamcı bir hareketin tutumlarını yansıttığını söylediler. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen kaynaklar, bahsi geçen siyasal İslamcı hareketin Sudan ordusunun komuta kademesinde ve ayrıca tüm devlet kurumlarında büyük bir nüfuza sahip olduğunu belirterek, bu hareketin ordu ile HDK arasında herhangi bir arabuluculuğu kabul etmeyeceğini ifade ettiler. Kaynaklara göre söz konusu siyasal İslamcı hareket, ‘isyancı’ olarak gördükleri HDK’ya karşı askeri bir çözüm istedikleri için diyalog ve barışçıl müzakere girişimlerini engellemek için çalışacak.



Batı Şeria'daki silahlı saldırıda 3 kişi öldü, 7 kişi yaralandı... Netanyahu failleri tehdit etti

Batı Şeria'daki olayın gerçekleştiği yer (The Times of Israel)
Batı Şeria'daki olayın gerçekleştiği yer (The Times of Israel)
TT

Batı Şeria'daki silahlı saldırıda 3 kişi öldü, 7 kişi yaralandı... Netanyahu failleri tehdit etti

Batı Şeria'daki olayın gerçekleştiği yer (The Times of Israel)
Batı Şeria'daki olayın gerçekleştiği yer (The Times of Israel)

İsrail ordusu bugün yaptığı açıklamada, silahlı kişilerin işgal altındaki Batı Şeria'da bir Filistin köyü yakınlarında, aralarında bir yolcu otobüsünün de bulunduğu araçlara ateş açarak 3 kişiyi öldürdüğünü ve 7 kişiyi yaraladığını bildirdi. Ordu, failleri yakalamak için ‘teröristleri kovaladıklarını, kontrol noktaları kurduklarını ve bölgedeki birkaç kasabayı kordon altına aldıklarını’ söyledi.

Saldırı işgal altındaki Batı Şeria'nın kuzeyinde yer alan Kalkilya şehrinin doğusundaki el-Fundug köyü yakınlarında meydana geldi.

İsrail acil yardım servisi Kızıl Davut Yıldızı’na göre, sağlık görevlileri otobüste bulunan ve durumu ciddi olarak nitelendirilen şoför dahil yedi kişiye müdahale etti.

Kızıl Davut Yıldızı, ölen iki kadının altmışlı yaşlarda olduğunu, üçüncü kurbanın ise kırk yaşlarında olduğunu bildirdi.

Sağlık görevlisi Avichai Ben-Zeruya yaptığı açıklamada, “Birçok yeri etkileyen güçlü bir saldırıydı; araçlar ve otobüs silahla vuruldu. Kurbanları aramaya başladığımızda bir arabanın içinde 60 yaşlarında iki kadın bulduk, bilinçleri yerinde değildi ve hayat belirtisi göstermiyorlardı, üzerlerinde kurşun yaraları vardı” ifadelerini kullandı.

Netanyahu: Katillere ulaşacağız

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu bugün bir açıklama yaparak, hayatını kaybedenlerin ailelerine başsağlığı diledi. Netanyahu, “Katillere ulaşacağız ve onlara yardım eden herkesle birlikte onları adalete teslim edeceğiz. Hiç kimse cezasız kalmayacak” dedi.

Savunma Bakanı Yisrael Katz ise şu ifadeleri kullandı: “İsrail ordusuna katillerin izleri nereye çıkarsa çıksın agresif bir şekilde hareket etme talimatı verdim. Hamas'ın yolunu takip eden her kim olursa olsun ağır bir bedel ödeyecektir.”

Diğer yandan aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, ‘yerleşimcilerin hayatlarının Filistin Yönetimi sakinlerinin hareket özgürlüğünden daha önemli olduğunu’ vurguladı.

Ben-Gvir, “Barış için bir ortak olduğu yanılsamasına kapılmayı bırakmalı, Filistin Yönetimi'nin terörizmi desteklediğini hatırlamalı, onunla her türlü iş birliğini durdurmalı, mümkün olduğunca çok sayıda kontrol noktası kurmalı ve yolları kapatmalıyız” şeklinde konuştu.

Saldırının gerçekleştiği yerin yakınındaki Kedumim yerleşiminde yaşayan aşırı sağcı Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ise “Saldırının gerçekleştiği köy, Nablus ve Cenin, Gazze Şeridi'ndeki Cibaliye'ye benzemeli ki Kfar Saba (İsrail'in orta kesimlerinde bir şehir) geleceğin Gazze'si olmasın” dedi.

Ramallah'taki Sağlık Bakanlığı'na göre geçen yıl Gazze Şeridi'ndeki savaşın başlamasından bu yana Batı Şeria'da İsrail ordusu ya da yerleşimciler tarafından düzenlenen saldırılarda en az 818 Filistinli hayatını kaybetti.

İsrail'in resmi rakamlarına göre aynı dönemde İsrail'in 1967'den beri işgal altında tuttuğu Batı Şeria'da Filistinlilerin İsraillilere yönelik saldırılarında en az 25 kişi öldü.