Yerinden edilmeye karşı “Arap zirvesi”… ve Trump temkinli

Rubio, başkanının planını tanıtacak... ve Hamas ile İsrail "beşinci değişime" hazırlanıyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Şubat ayının ikinci yarısında BAE, Suudi Arabistan, Katar ve İsrail'i ziyaret edecek (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Şubat ayının ikinci yarısında BAE, Suudi Arabistan, Katar ve İsrail'i ziyaret edecek (AFP)
TT

Yerinden edilmeye karşı “Arap zirvesi”… ve Trump temkinli

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Şubat ayının ikinci yarısında BAE, Suudi Arabistan, Katar ve İsrail'i ziyaret edecek (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio Şubat ayının ikinci yarısında BAE, Suudi Arabistan, Katar ve İsrail'i ziyaret edecek (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Başkanı Donald Trump'ın planını tanıtmak üzere bu ay 13-18 tarihleri arasında Ortadoğu turuna çıkarken, “Trump bombası”, Gazzelileri hedef alan “yerinden etme planına” karşı Arap tutumlarını koordine etmek amacıyla Kahire'nin ev sahipliğinde bir “acil zirve” tarihi belirlemek için istişarelere tanık olan birçok Arap başkentinde hala tepki görüyor.

Konuyla ilgili bilgi sahibi bir Arap diplomatik kaynak dün Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, “Gazze'nin yeniden inşasına yönelik planların görüşülmesinin yanı sıra, Filistinlileri yerinden etme planı karşısında koordinasyon sağlamak amacıyla Kahire'de acil bir zirve düzenlenmesi için Arap Birliği üyesi ülkelerle istişarelerin sürdüğünü” belirtti.

Yaşanan kayda değer bir gelişme olarak Trump dün Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada, uluslararası kınamayla karşılanan önerisini hayata geçirmek için “hiç acele etmediklerini” söyledi.

Öte yandan Hamas dün akşam saatlerinde bugün serbest bırakılacak üç İsrailli mahkûmun isimlerini açıkladı: Eliyahu Datsun Yosef Sharabi, Or Abraham Lesha Levy ve Ohad Ben-Ami. İsrail ise müebbet hapis cezasına çarptırılan 18 Filistinli mahkûmu, ağır cezalı 54 mahkûmu ve Gazze Şeridi'nden 111 mahkûmu serbest bırakacak.



Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Burhan yakında geçici hükümeti kurma sözü verdi

Orgeneral Burhan cumartesi günü Port Sudan'da siyasi liderlerle bir araya geldi (Egemenlik Konseyi Facebook sayfası)
Orgeneral Burhan cumartesi günü Port Sudan'da siyasi liderlerle bir araya geldi (Egemenlik Konseyi Facebook sayfası)
TT

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Burhan yakında geçici hükümeti kurma sözü verdi

Orgeneral Burhan cumartesi günü Port Sudan'da siyasi liderlerle bir araya geldi (Egemenlik Konseyi Facebook sayfası)
Orgeneral Burhan cumartesi günü Port Sudan'da siyasi liderlerle bir araya geldi (Egemenlik Konseyi Facebook sayfası)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfetttah el-Burhan cumartesi günü yaptığı açıklamada, ilerleyen zamanda ‘geçiş döneminin görevlerini tamamlamak ve tüm ülkeyi isyancılardan temizlemek için devletin kalan askeri işleri tamamlamasına yardımcı olmak’ amacıyla ‘bir bekçi hükümet ya da savaş hükümeti’ olarak adlandırılabilecek bir ulusal yeterlilik hükümetinin kurulacağını açıkladı.

Port Sudan'da Sudan-Sudan diyaloğu için bir yol haritası geliştirmek amacıyla istişarelerde bulunmak üzere siyasi güçlerin liderleriyle bir araya gelen Orgeneral Burhan, hükümeti herhangi bir tarafın müdahalesi olmaksızın yönetecek bir başbakan seçileceğini söyledi. Orgeneral Burhan toplantıda yaptığı konuşmada “Geçiş dönemi sürecini tamamlamak için tavsiyeleri ve sonuçları almalıyız” ifadelerini kullandı.

Toplantıya katılan siyasi güçlerin Sudan’ın tamamında elde edilecek zaferin ayrılmaz bir parçası olacağını ifade eden Orgeneral Burhan, ordunun yanında duran ve orduyu ‘onur savaşında’ destekleyen milli siyasi güçler olarak adlandırdığı güçlerin rolüne övgüde bulunarak “Bu savaştan, eskisinden farklı bir devlet inşa etmek için dersler çıkarmalıyız” şeklinde konuştu.

yhuı8o9
Kuzey Bahri'deki bir petrol rafinerisinin kurtarılmasını kutlayan Sudanlı askerler, 25 Ocak 2025 (Reuters)

Orgeneral Burhan, konuşmasında ayrıca (eski Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir döneminde iktidardaki) feshedilen Ulusal Kongre Partisi'ne (NCP) sert bir uyarıda bulundu. NCP’nin iktidara gelmek istiyorsa siyasi güçlerle yarışması gerektiğini söyleyen Orgeneral Burhan, partiyi siyasi oyunlardan uzak durmaya çağırdı. ‘İsyancılar’ dediği Hızlı Destek Güçleri (HDK) ile silahlarını bırakmadığı sürece müzakere yapılmayacağının altını bir kez daha çizen Orgenral Burhan, aynı zamanda HDK unsurlarının halkın evlerinden ve sivil tesislerden ayrılmaları gerektiğini de belirterek, Tekaddum (İlerleme) Koordinasyonunda yer alan siyasi güçlere karşı isyan eylemlerini desteklemeyi bırakması çağrısında bulundu.

Ülkenin geçici idari başkenti Port Sudan'da siyasi güçlerrle istişare toplantısında yaptığı konuşmada, Kuzey Darfur eyaletinin yönetim şehri el-Faşir’de insani yardımların ulaştırılmasını kolaylaştırılması amacıyla kendilerine Ramazan ayı için ateşkes önerisi yapıldığını belirten Orgeneral Burhan, “Şehir terörist HDK milislerinin kuşatması altındayken herhangi bir ateşkesi kabul etmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.

xsdefrt
Sudan'ın sınır beldelerinden el-Kalabat'ta UNHCR’nin denetimindeki bir kampta kalan yerinden edilmiş Sudanlılar (AFP)

Egemenlik Konseyi’ne yakın basın kuruluşlarının aktardığına göre ateşkesin ardından askeri unsurların başkent Hartum ile Darfur ve Batı Kordofan eyaletlerinden çekilmesi ve belirli merkezlerde toplanması gerektiğini belirten Orgeneral Burhan, istişare toplantısı sırasında vatansever bir duruş sergileyen herkese kapının açık olduğunu ifade etti.  Orgeneral Burhan, “Teslim olan ve milli saflarda yer alan herkesi memnuniyetle karşılıyoruz” diye ekledi.

Orgeneral Burhan, konuşmasında ayrıca pasaport ve kimlik belgesi veren resmi kurumlara, pasaport ve kimlik belgesi almak isteyen Sudan vatandaşlarının önüne hiçbir engel çıkarılmaması yönünde talimat verildiğini de açıkladı.

Orgeneral Burhan, sözlerini şöyle sürdürdü:

“İnsanları fikirlerinden dolayı düşmanlaştırmayacağız. Herkes rejimi eleştirme hakkına sahip, fakat kimseye ülkeyi yok etme ve sabitelerinden ödün verme hakkı verilmedi.”

İstişareler sırasında Şarku’l Avsat'a konuşan kaynaklara göre Orgeneral Burhan, silah bırakan ve Sudan halkına desteğini açıklayan tüm isyancılar ve tüm tarafların uzlaşıya varmasıyla ulusal bir projeye dahil olmak isteyen politikacılar için af çıkarılması olasılığını değerlendirme sözü verdi.