Lübnan’da hükümetin kurulduğu açıklanırken Başbakan Selam dünyanın ülkesine olan güvenini yeniden tesis etme sözü verdi

Cumhurbaşkanı Avn'ın ABD’nin baskısıyla kurulan ilk hükümetinde 24 bakan yer alıyor

TT

Lübnan’da hükümetin kurulduğu açıklanırken Başbakan Selam dünyanın ülkesine olan güvenini yeniden tesis etme sözü verdi

Lübnan’da hükümetin kurulduğu açıklanırken Başbakan Selam dünyanın ülkesine olan güvenini yeniden tesis etme sözü verdi

Lübnan’da General Joseph Avn'ın cumhurbaşkanı olarak seçilmesinden tam bir ay sonra ve Nevvaf Selam'ın hükümeti kurmakla görevlendirilmesinin 27’nci gününde hükümetin kurulduğu duyuruldu. Ülke böylece iki yıl dokuz aydır görevde olan Başbakan Necip Mikati’nin geçici hükümetinin yerini alan anayasal otoriteye kavuştu.

Başarılı geçen temaslar ve istişareler, hükümetteki beşinci Şii bakanın seçimiyle ilgili engelin, Şii ikilisinin (Emel Hareketi ve Hizbullah) Başbakan Selam'ın bu bakanlık için önerdiği Lamia Mubayed’e karşı çıkmasının ardından İdari Kalkınma Bakanı olarak Fadi Mekki’nin atanması üzerine anlaşmaya varılmasıyla çözülmesini sağladı. Merkez Bankası'nın eski Birinci Başkan Yardımcısı Raid Şerafeddin'in görevlendirilmesi konusunda da bazı çekinceleri vardı. Cumhurbaşkanı General Joseph Avn, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam arasında Baabda Sarayı'nda (Cumhurbaşkanlığı konutu) yapılan üçlü toplantının ardından önceki hükümetin istifa ettiği ve yeni hükümetin kurulduğu açıklanmış, Berri, toplantıdan ayrıldığı sırada hükümetin kurulup kurulmayacağının sorulması üzerine Marunilerin pazar günü cemaatin kurucusunu anmalarına atıfla “Mar Marun'un kutsamasıyla” yanıtını vermişti.

dfergt
Cumhurbaşkanı Avn hükümet kurma kararnamelerini imzaladı (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Bakanların adları

Berri Baabda Sarayı'ndan ayrılır ayrılmaz Lübnan Bakanlar Kurulu Genel Sekreteri Mahmud Mekkiye üç kararname okudu. Bunlardan ilki Necip Mikati hükümetinin istifasına ilişkin kararname, ikincisi Nevvaf Selam'ı başbakan olarak atayan kararname, üçüncüsü ise hükümeti kuran kararnameydi. Mekkiye, kabinedeki isimleri ve görevlerini de açıkladı. Buna göre Başbakan Yardımcısı Tarık Mitri, Savunma Bakanı Mişek Mnessa, Dışişleri Bakanı Yusuf Recci, İletişim Bakanı Charles el-Hac, Enerji ve Su Bakanı Joseph Saddi, İçişleri Bakanı Ahmed el-Haccar, Adalet Bakanı Adil Nassar, Maliye Bakanı Yasin Cabir, Sağlık Bakanı Reken Nasreddin, Kültür Bakanı Gassan Selame, Sanayi Bakanı Joe İsa el-Huri, Ekonomi ve Ticaret Bakanı Amir el-Busat, Tarım Bakanı Nizar Hani, Enformasyon Bakanı Paul Markus, Sosyal İşler Bakanı Hanin es-Seyyid, Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Fayiz Rasmani, Mülteciler ve Teknoloji Bakanı Kemal Şahade, Çalışma Bakanı Muhammed Haydar, Gençlik ve Spor Bakanı Nura Bayrakdaryan, Turizm Bakanı Lora el-Hazen Lahud, İdari Kalkınma Bakanı Fadi Mekki, Eğitim ve Yüksek Öğrenim Bakanı Rima Karami, Çevre Bakanı Tamara ez-Zeyn oldu.

dfgrthy
Cumhurbaşkanı Avn, hükümetin kuruluşunun açıklanmasından önceki son istişarelerde Berri ve Selam arasında arabuluculuk yaparken (Şarku’l Avsat)

Hükümet kurulmadan önceki temaslar ve istişareler

Başkent Beyrut’ta hükümetin kurulduğunun açıklanmasından önce yoğun bir temas trafiği yaşandı. Son saatlerdeki hareketlilik, hükümetin kurulmasını geciktiren engelin Sünni milletvekillerinin temsil edilmesinin zorluğu değil, beşinci Şii bakanın ismi olduğu anlaşıldı. Şarku’l Avsat’a konuşan hükümet kurulurken gerçekleşen istişarelere yakın kaynaklar, Cumhurbaşkanı General Joseph Avn, Meclis Başkanı Nebih Berri ve Başbakan Nevvaf Selam arasında Baabda Sarayı'nda gerçekleşen görüşme sırasında atmosferin çok olumlu olduğunu ve herhangi bir çekince olmaksızın onaylanan Bakan Mekki'nin ismi üzerinde uzlaşıya varıldığını vurguladılar. Kaynaklar, Cumhurbaşkanı Avn’ın iyi bir üne sahip olan Raid Şerafeddin’in adını önerdiğini ve kimsenin onun dürüstlüğü, bilgisini ve yeterliliğini sorgulamadığını söylediler. Ancak kaynaklara göre Nevvaf Selam ile Nebih Berri arasında bir noktada uzlaşmaya varılamaması, başka bir kişinin seçilmesine neden oldu.

ABD'nin Ortadoğu Özel Temsilci Yardımcısı Morgan Ortagus tarafından ifade edilen ve Hizbullah'ın hükümette yer almasına karşı çıkan ABD’nin tutumunun aksine Şii İkilisi tarafından seçilen Şii bakanların isimleri gizli tutularak hükümetin kurulmasının sahneyi karmaşıklaştırıp karmaşıklaştırmadığı ve hükümetin kurulmasını engelleyip engellemediği konusuna gelince kaynaklar, ABD’nin Şiilerin hükümette temsil edilmesine karşı olmadıklarını, ancak Hizbullah'a mensup bakanların hükümette yer almasını istemediklerini ve bu tutumun bizzat Meclis Başkanı Berri'ye iletilmiş olabileceğini açıkladı.

Nevvaf Selam’ın vaatleri

Hükümetin kurulmasının ardından Lübnan Cumhurbaşkanlığı X platformundan, Bakanlar Kurulu'nun 11 Şubat Salı günü saat 11.00'de Baabda Sarayı'nda ilk oturumuna çağrıldığını ve yeni hükümetin hatıra fotoğrafının çekilmesinden önce kabine bildirisinin yazım komitesinin oluşturulacağını duyurdu.

Bakanların isimlerinin açıklanmasının ardından kısa bir konuşma yapan Başbakan Nevvaf Selam, hükümetinin vatandaşlar ile devlet, Lübnan ile komşu Arap ülkeleri ve uluslararası toplum arasındaki güveni yeniden tesis etmeye çalışacağını vurguladı.

Başbakan Selam, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Hükümet, Taif Anlaşması’nın uygulanmasını tamamlamak ve mali ve ekonomik reformlara devam etmek için Temsilciler Meclisi ile birlikte çalışması gerekecek ve Temsilciler Meclisi kavgaların edildiği bir yer değil, yapıcı ortak çalışmaların yapıldığı bir yer olacak. Hükümet bir reform ve kurtarma hükümeti olacak. Reform gerçek kurtuluşun tek yoludur.”

sdfergt
Selam hükümetin kurulmasıyla ilgili kararnameleri imzalarken (Lübnan Cumhurbaşkanlığı)

Mikati’den tebrik

Öte yandan eski Başbakan Necip Mikati yeni hükümetin kuruluşuyla ilgili bir tebrik mesajı yayınlayarak Başbakan Dr. Nevvaf Selam ve kabine üyelerine başarılar diledi.

Mikati, mesajında şu ifadelere yer verdi:

“Sayın Cumhurbaşkanı Joseph Avn'ın kendi dönemindeki ilk hükümeti kurma çabalarını takdirle karşılıyoruz. Bir kez daha, başta güneydeki İsrail işgalinin sona erdirilmesi ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 1701 sayılı kararının tam olarak uygulanması olmak üzere, çözüm bekleyen pek çok meselenin çözüme kavuşturulması için çok çalışılması gereken bu aşamada tam bir iş birliğinin ön plana çıkacağını ümit ediyoruz. Ayrıca yeni hükümete, hükümetimizin üç yılı aşkın bir süredir temellerini attığı kurtarma çabalarını sürdürme konusunda başarılar diliyoruz.”



Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.