Netanyahu'nun açıklamalarına İslam ve Arap ülkelerinden gelen tepkiyi memnuniyetle karşılayan Suudi Arabistan iki devletli çözüme bağlılığını yineledi

Geçen hafta Refah'ta Filistinliler için bir yardım konvoyu (Reuters)
Geçen hafta Refah'ta Filistinliler için bir yardım konvoyu (Reuters)
TT

Netanyahu'nun açıklamalarına İslam ve Arap ülkelerinden gelen tepkiyi memnuniyetle karşılayan Suudi Arabistan iki devletli çözüme bağlılığını yineledi

Geçen hafta Refah'ta Filistinliler için bir yardım konvoyu (Reuters)
Geçen hafta Refah'ta Filistinliler için bir yardım konvoyu (Reuters)

Şarku'l Avsat'a konuşan uzmanlar, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Filistinlilerin topraklarından sürülmesine ilişkin sözleriyle ilgili olarak Pazar sabahı Suudi Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamanın, Filistin davasının Arap ve İslam ülkeleri için merkezi önemine vurgu yapan tutumların Suudi Arabistan tarafından memnuniyetle karşılandığını ifade etti.

Suudi Arabistan,'dan yapılan açıklamada Netanyahu'nun Filistinlilerin topraklarından sürülmesine ilişkin açıklamalarını kategorik olarak reddettiğini vurguladı ve bu açıklamaları İsrail işgalinin Gazze'deki Filistinli kardeşlerimize karşı işlediği, maruz kaldıkları etnik temizlik de dâhil olmak üzere, ardı ardına işlenen suçlardan dikkatleri başka yöne çekmeye yönelik olduğunu belirtti. Açıklamada, Netanyahu'nun Filistin halkının topraklarından sürülmesine ilişkin açıklamalarının kardeş ülkeler tarafından kınanmasını, onaylanmamasını ve topyekûn reddedilmesini takdir ederek, bu işgalci aşırılık yanlısı zihniyetin Filistin topraklarının kardeş Filistin halkı için ne anlama geldiğini ve onların bu topraklarla olan duygusal, tarihi ve hukuki bağlarını anlamadığını kaydetti.

Suudi Arabistan, kardeş Filistin halkının kendi toprakları üzerinde hak sahibi olduğunu ve acımasız İsrail işgalinin istediği zaman kovabileceği yabancılar ya da göçmenler olmadıklarını vurgulayarak, bu aşırılık yanlısı fikirlerin sahiplerinin, barış içinde bir arada yaşamayı kabul etmeyerek, Arap ülkeleri tarafından benimsenen barış girişimlerini reddederek ve kendi topraklarında onurlu bir şekilde yaşama hakkı da dâhil olmak üzere Birleşmiş Milletler Şartı'nda yer alan hak, adalet, hukuk ve değerleri dikkate almaksızın 75 yılı aşkın bir süredir Filistin halkına karşı sistematik olarak zulüm yaparak İsrail'in barışı kabul etmesini engelleyenler olduğuna dikkat çekti.

Filistin Yönetimi ve bir dizi Arap ve İslam ülkesinin yanı sıra İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Körfez İşbirliği Konseyi (KİK), Netanyahu'nun televizyonda yayınlanan açıklamalarını kınadı. Suudi Arabistan ise, kardeş Filistin halkının haklarının ne kadar uzun sürerse sürsün kimsenin bunu ellerinden alamayacağını, kalıcı barışın ancak aklın mantığına dönerek ve iki devletli çözüm yoluyla barış içinde bir arada yaşama ilkesini kabul ederek sağlanabileceğini söyledi.

xscdfvgrthy
Riyad'da düzenlenen son Arap-İslam zirvesinde iki devletli çözümün hayata geçirilmesi ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasının önemi vurgulandı (DPA)

Yazar Abdul Latif Al-Melhem Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte İsrail başbakanının açıklamalarına Arap diplomatik tepkisinin Filistin meselesinin merkezi önemine işaret ettiğini ve Suudi Arabistan ile Arap ülkeleri arasındaki koordinasyonun ister ikili düzeyde ister Arap Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Körfez İşbirliği Konseyi gibi örgütlerde olsun sürekli diyalog ve özellikle Filistin meselesine ilişkin ortak tutumların koordinasyonu yoluyla güçlendirildiğini söyledi.

Bu tür açıklamaların bölge ve dünya kamuoyunun dikkatini asıl meseleden, yani Filistinlilere, özellikle de Gazze sakinlerine yönelik yaklaşan etnik temizlikten uzaklaştırabileceğini söyledi.

ABD ilişkileri konusunda uzman Suudi siyasi analist Ahmed el İbrahim, İsrail başbakanının ABD medyasını Suudi Arabistan'a karşı baskı oluşturmak için kullanabileceğini düşündüğü fikirleri pazarlamak için bir platform olarak kullanmaya çalıştığını, ancak “Şafak Bildirisi ”ndeki doğrudan ve açık Suudi tutumunun İsrail başbakanı ve diğerleri tarafından yapılmak istenen diğer girişimlere kapıyı kapatığını belirtti. 

Suudi Arabistan'ın açıklaması Pazar günü, Filistin meselesindeki “yeni ve tehlikeli” gelişmeleri görüşmek üzere 27 Şubat'ta Mısır'ın başkenti Kahire'nin ev sahipliğinde acil bir Arap zirvesi düzenleneceğinin duyurulmasının ardından geldi. Mısır Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada Arap Zirvesi'nin mevcut başkanı Bahreyn Krallığı ve Arap Birliği Genel Sekreterliği ile koordinasyonun yanı sıra Filistin meselesindeki yeni ve tehlikeli gelişmeleri ele almak üzere zirvenin düzenlenmesini talep eden Filistin Devleti de dâhil olmak üzere Mısır'ın son günlerde kardeş Arap ülkeleriyle en üst düzeyde gerçekleştirdiği istişare ve koordinasyonun ardından zirvenin düzenlenmesine karar verildiği belirtildi.

Çarşamba günü Suudi Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Suudilerin Filistin devletinin kurulmasına ilişkin tutumunun kesin ve sarsılmaz olduğu, Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın bu tutumu hiçbir yoruma yer vermeyecek şekilde açık ve net bir şekilde teyit ederek, Suudi Arabistan'ın bir Filistin devleti kurulmadan İsrail ile ilişki kurmayacağını vurguladığı ifade edildi.

ABD Başkanı Donald Trump'ın Salı günü Beyaz Saray'da İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile düzenlediği basın toplantısında sarf ettiği çarpıcı sözlerden yaklaşık 60 dakika sonra gelen Suudi açıklaması geniş çapta memnuniyetle karşılandı. Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas yaptığı açıklamada kardeş Suudi liderliği tarafından art arda yayınlanan ve yerleşimi, ilhakı ve yerinden edilmeyi reddeden ve bağımsız bir Filistin devletinin kurulmasını destekleyen samimi kardeşçe tutumları memnuniyetle karşılarken, Suudi Arabistan'ın cesur ve onurlu tutumlarının yanı sıra, son zamanlarda Gazze Şeridi'ne devam eden insani yardımların yanı sıra Filistin halkına sağladığı büyük desteği takdir etti.



Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
TT

Esed rejimi döneminde kaybolan mahkûmların çocuklarıyla ilgili davada hayır kuruluşlarının başkanları tutuklandı

Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)
Sednaya Cezaevi’nde olduğu düşünülen kayıp mahkûmların fotoğrafları Şam'ın merkezindeki Merce Meydanı’nda asılı (Reuters)

Suriye Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile koordinasyon halinde, Nada el-Gabra, Lema es-Savaf, Rana el-Baba ve devrik rejim döneminde gözaltına alınan ve kaybolan muhaliflerin kayıp çocuklarıyla ilgili dosyada yer alan diğer sanıkların tutuklandığını duyurdu. Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü, sanıklara yönelik tutuklama emrinin, çocukların aileleri ve yakınlarının kişisel iddiaları ve açılan davalar üzerine Şam Savcılığı tarafından çıkarıldığını bildirdi.

Kayıp Çocuklar Komitesi Sözcüsü Samir el-Kirbi Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi'ni yöneten Nada el-Gabra ve Lema es-Savaf ile Şam'daki el-Mubarrah Yetim Sponsorluk Derneği'ni yöneten Rana Muvaffak el-Baba'nın, ‘Şam Cumhuriyet Savcılığı tarafından çıkarılan bir tutuklama emrine göre, kaybolan çocukların dosyasının saklanmasına karışan diğer sanıklarla birlikte tutuklandığını’ belirtti.

El-Kirbi bu önlemin, önceki dönemlerde mahkûmların çocuklarının kaybolmasıyla ilgili davalara karıştıkları yönündeki suçlamaların arka planında geldiğini söyledi. El-Kirbi, “Resmi ve sivil makamların yanı sıra konuyla ilgili herhangi bir bilgiye sahip olan herkesi, bu çocukların akıbetini aydınlatmak ve haklarını güvence altına almak için soruşturma komitesiyle iş birliği yapmaya çağırıyoruz” dedi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, çocukların dosyasıyla ilgili bir dizi kişi tutuklandı ve bu kişiler, ‘çocukların akıbetiyle ilgili olası suiistimal ve ihlallere karıştıklarından şüphelenildiği için resmi soruşturma altına alındı.’ Söz konusu adımlar, Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı’nın 2025 tarihli ve 1806 sayılı kararı uyarınca, bu dosyayı araştırmak ve çocukların akıbetini takip etmek üzere özel bir komite oluşturulmasını takiben atıldı.

3 bin 700 çocuk yetimhanelere yerleştirildi

İnsan hakları örgütleri ve medya raporları, eski rejime muhalif mahkûmların Şam'daki yetimhanelere veya çocuk esirgeme kurumlarına yönlendirilen 3 bin 700 çocuğu olduğunu gösteriyor. Esed'in devrilmesi ve kaçışından sonra yayınlanan gizli Suriye istihbarat belgelerine göre, yaklaşık 400 çocuk tutukluluk yılları boyunca muhaliflerin ailelerinden ayrılarak Şam'daki Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi, Daru’r Rahme Yetimhanesi ve Çocuk Köyleri de dahil olmak üzere dört yetimhaneye yerleştirildi.

 Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi (SANA)

Daru’r Rahme Yetimhanesi Müdürü Beraet el-Eyyubi bir televizyon röportajında, eski rejimin yıkılmasından önce 2015-2024 yılları arasında 27 çocuğun kendisiyle birlikte yetimhanede kaldığını ve güvenlik güçlerinin bu çocukları gizli notlarla şube mahzenlerinden yetimhaneye gönderdiğini itiraf etti. Güvenlik güçleri bu çocukları gizli emirlerle yetimhaneye gönderiyor, isimlerini değiştiriyor ve Sosyal İşler ve Çalışma Bakanlığı'ndan yazılı onay almadıkça kimsenin onları ziyaret etmesine izin vermiyordu.

Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)Esma Esed yetimlerle ilgilenmek üzere Şam kırsalındaki SOS Çocuk Köyleri’ni ziyaret etti. (SANA)

Lahn el-Hayat Çocuk Bakım Kompleksi Müdürü Meys Acib bir televizyon kanalında yayınlanan açıklamalarında, kompleksin geçmişte özel durumları olan çocukları kabul ettiğini ve devrik Devlet Başkanı’nın eşi Esma Esed'in bu çocukların dosyalarını bizzat takip ettiğini itiraf etti. Öte yandan SOS Çocuk Köyleri yetkilileri de 2014-2018 yılları arasında resmî belge ve kayıtları olmayan 139 çocuğu kabul ettiğini ve bunların çoğunu Esed'in yetkililerine iade ettiğini ve o dönemde bakanlıktan bu tür vakaların gönderilmemesini istediğini kabul etti.

Samir el-Kirbi, çocukların akıbetinin belirlenmesi ve halen hayatta olup olmadıkları ya da toplu mezarlara gömülüp gömülmedikleri konusunda, bu çocuklar için özel toplu mezarların varlığının söz konusu olmadığını vurguladı. El-Kirbi, “Bugüne kadar yaptığımız dikkatli araştırma ve incelemeler sonucunda çocuklar için toplu mezarların varlığına rastlamadık, ancak bu çocukların yetimhanelere ve çocuk derneklerine yönlendirildiğini kanıtlayan belge ve kanıtlara sahibiz. Kayıp Çocuklar Komitesi, gerçeği ortaya çıkarmak ve çocukların ailelerine ve yakınlarına adalet sağlamak amacıyla bu dosyaları ilgili bakanlıklarla paylaşıyor” ifadelerini kullandı.

 Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024Suriye İnsan Hakları Ağı’nın (SNHR) Suriye'de Çocuklara Yönelik İhlallere İlişkin 13’üncü Yıllık Raporu, Kasım 2024

Suriye İnsan Hakları Ağı (SNHR), Mart 2011'den bu yana Suriye'de Esed rejimi tarafından en az 23 bin çocuğun öldürüldüğünü, bunlardan 190'ının işkence altında hayatını kaybettiğini ve 5 bin 200 çocuğun da zorla kaybedildiğini belgeledi.

Sosyal İşler ve Çalışma Bakanı Hind Kabavat tarafından kurulan Kayıp Çocuklar Komitesi'nde Adalet, İçişleri ve Vakıflar bakanlıklarından birer temsilci ile devrik rejim döneminde kaybolan kişiler ve mahkûmlar konusunda çalışan sivil derneklerin başkanları yer alıyor.