Afrikalı göçmenlerin zorla sınır dışı edilmesinin ardından Moritanya'dan Afrika ülkelerine güvence

Moritanya ile sınır komşusu olan Mali'de artan şiddet olayları, Moritanya hükümetinin endişelerini arttırıyor. (EPA)
Moritanya ile sınır komşusu olan Mali'de artan şiddet olayları, Moritanya hükümetinin endişelerini arttırıyor. (EPA)
TT

Afrikalı göçmenlerin zorla sınır dışı edilmesinin ardından Moritanya'dan Afrika ülkelerine güvence

Moritanya ile sınır komşusu olan Mali'de artan şiddet olayları, Moritanya hükümetinin endişelerini arttırıyor. (EPA)
Moritanya ile sınır komşusu olan Mali'de artan şiddet olayları, Moritanya hükümetinin endişelerini arttırıyor. (EPA)

Moritanya Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamaya göre, Bakan Muhammed Salim Merzuk, Moritanya makamları tarafından yasadışı statüleri nedeniyle sınır dışı edilen Malili göçmenler tarafından patlak veren şiddet ve ayaklanmalardan saatler sonra dün akşam Fildişi Sahili, Senegal, Gambiya ve Mali dışişleri bakanlarıyla telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.

Bu görüşmeler sırasında, ilgili yasa ve yönetmelikler ile ortak taahhütlere uyum çerçevesinde ve kardeş halkları iyi komşuluk ilkeleri ile misafirperverlik ve dayanışma değerlerine bağlayan tarihi bağlar doğrultusunda, düzensiz göçle ilgili zorluklarla yüzleşmek için koordinasyonun güçlendirilmesi ve yoğunlaştırılmasının öneminin vurgulandığı belirtildi.

Açıklamada aynı bağlamda, bireylerin haklarının korunması, tüm vatandaşlar ve bölge sakinleri için güvenli ve istikrarlı bir ortam sağlanması, iş birliği ve entegrasyonun arttırılması için ortak çalışmaların sürdürülmesi ve böylece sürdürülebilir kalkınma ve ortak refahın sağlanmasına katkıda bulunulması yönündeki taahhütlerin de yinelendiği ifade edildi.

ewfrgt
Ölüm teknelerinin yaklaşık yüzde 90'ının Moritanya kıyılarından İspanya'nın Kanarya takımadalarına doğru yola çıktığı bildiriliyor. (AFP)

Moritanya Dışişleri Bakanı’nın görüşmeleri, yüzlerce Malili göçmenin dün erken saatlerde Mali-Moritanya sınırındaki bir Moritanya polis kontrol noktasını işgal edip yakmasının ardından geldi.

Göçmenler, Moritanya'dan sınır dışı edilmeleri sırasında gördükleri kötü muameleye ve geri almalarına izin verilmediğini söyledikleri kişisel eşyalarına el konulmasına duydukları öfkeyi dile getirdiler. Resmi kaynaklara göre, polis ve jandarma takviyeleri güvenliği yeniden sağlamayı ve Moritanya polis kontrol noktasının kontrolünü ele geçirmeyi başardı.

cvfgthy
Nuakşot'ta gizlice Avrupa'ya göç etmek için fırsat bekleyen Afrikalı bir göçmen (AFP)

Moritanya makamları, Moritanya kıyıları üzerinden Avrupa'ya yasadışı göçmen akışıyla mücadele etmek üzere Moritanya-Avrupa Birliği (AB)-İspanya arasında imzalanan anlaşmanın ardından, Avrupa'ya düzensiz göçle mücadeleye yönelik daha geniş bir planın parçası olarak, günlerdir Mali, Senegal, Gambiya ve Fildişi Sahili'nden gelen ve düzensiz durumda olan Sahra altı Afrikalı göçmenleri gözaltına alıyor ve zorla sınır dışı ediyor.



Gazze ateşkesi: Durmuş anlaşma Doha turunun sonucunu bekliyor

Filistinli bir kız çocuğu Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda yıkılmış bir caminin minaresinin yanında bisiklete biniyor. (AFP)
Filistinli bir kız çocuğu Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda yıkılmış bir caminin minaresinin yanında bisiklete biniyor. (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: Durmuş anlaşma Doha turunun sonucunu bekliyor

Filistinli bir kız çocuğu Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda yıkılmış bir caminin minaresinin yanında bisiklete biniyor. (AFP)
Filistinli bir kız çocuğu Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Nuseyrat Mülteci Kampı’nda yıkılmış bir caminin minaresinin yanında bisiklete biniyor. (AFP)

Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi istikrara kavuşturma ve yürürlükte olan ateşkes anlaşması üzerinde mart ayının başından bu yana devam eden çıkmazı çözme çabalarının yeni turu, krizin her iki tarafının da birbirlerini bunu engellemekle suçladığı bir ortamda, anlaşmanın ikinci aşamasına geçme veya uzatma seçeneğini çözmeden bugün Katar'da başlayacak.

Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlara göre, özellikle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun hükümetini etkileyeceğini düşündüğü bu adımı reddetmesi nedeniyle ateşkesin uzatılması ve tıkanan ikinci aşamanın ertelenmesi ihtimalini arttıran gelişmeler, Washington'un Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un bölgeye gelişinden bir gün önce gerçekleşti.

Uzmanlar, ABD'li yetkilinin müzakerelere katılımının bu fırsatın başarı şansını arttırmasını bekliyor.

Anlaşmanın ilk aşamasının 8'i ölü 33 esir ve bin 800 Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasıyla sona ermesinin ardından Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamaya göre Hamas, yaklaşık 50 gün süren ve devam eden görüşmelerin ilk gününde esirlerin yarısının sağ ve ölü olarak serbest bırakılmasını içeren Witkoff çerçeve planını kabul etmeyi reddederken İsrail bunu kabul etti.

Amerikan Axios internet sitesine göre Witkoff'un, İsrail ile Hamas'tan müzakerecilerin dolaylı görüşmelere başlamasının ardından Mısır ve Katar'dan arabuluculara katılarak yeni bir anlaşma sağlamaya çalışmak üzere yarın (salı) Doha'ya gitmesi beklenirken, Netanyahu'nun ofisi dün yaptığı açıklamada, İsrail'in ‘müzakereleri ilerletmek’ üzere Katar'a bir heyet göndereceğini duyurdu.

Axios'a göre ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, kalan tüm esirlerin serbest bırakılmasını sağlayacak, ateşkesi Ramazan ve Paskalya'nın ötesine uzatacak ve muhtemelen savaşı sona erdirebilecek uzun vadeli ateşkese yol açacak bir anlaşma arayışında.

Hamas ise dün yaptığı açıklamada, Liderlik Konseyi Başkanı Muhammed İsmail Derviş başkanlığındaki bir heyetin Kahire'de Mısır Genel İstihbarat Servisi Başkanı Tümgeneral Hasan Reşad ile bir araya geldiğini ve iki tarafın ateşkes anlaşmasının uygulanmasını ve çeşitli aşamalarındaki esir değişimini ‘olumlu bir ruhla’ görüştüğünü bildirdi. Heyet, anlaşmanın tüm şartlarına bağlı kalınmasının önemini vurgulayarak, ikinci aşama müzakerelerin derhal başlatılması, sınır kapılarının açılması ve insani yardımların Gazze Şeridi'ne kısıtlama olmaksızın girmesine izin verilmesi çağrısında bulundu.

wefrgty6
İsrail'in Gazze Şeridi'nin orta kesiminde yerlerinden edilmiş insanların barındığı bir bölgeye düzenlediği hava saldırısında yaralanan bir kişiyi taşıyan Filistinliler (Reuters)

El-Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi'nde İsrail ilişkileri uzmanı olan Dr. Said Ukkaşe'ye göre Witkoff'un katılımı ‘tıkanmış bir anlaşmadan kurtulmak için bir şans taşıyor’. Ukkaşe, Doha turunun her halükârda ilk aşamayı uzatmaya gideceğini, ancak Hamas'ın İsrail'in ağır cezalara çarptırılan bazı Filistinlileri serbest bırakması karşılığında bazı esirlerin serbest bırakılmasını içeren tavizleri kabul edebileceği ikinci bir aşamaya geçmeyeceğini düşünüyor.

Hamas konusunda uzmanlaşmış Filistinli bir siyasi analist olan İbrahim el-Medhun, “İsrail işgali müzakerelerin ikinci aşamasına geçmeye zorlanmış gibi görünüyor, ancak bu yönde ilerlemeyi engelleyen engeller koyuyor. Dolayısıyla Witkoff'un da katılacağı Doha turunun sonuçları bekleniyor” ifadelerini kullandı.

Hamas'ın dün yaptığı açıklamaya göre Doha turu, Kahire'de yapılan ve Hamas'ın ulusal, başkanlık ve yasama olmak üzere her düzeyde genel seçimler yapılana kadar Gazze Şeridi'ni yönetmek üzere bağımsız ulusal figürlerden oluşan bir ‘toplumsal destek komitesi’ kurmayı kabul ettiği görüşmelerin ardından geldi.

İsrael Hayom gazetesi dün siyasi bir kaynağa dayandırdığı haberinde, İsrail tarafından onaylanan Witkoff planının ‘görüşmeler için bir başlangıç noktası olacağını, görüşmelerin olumlu gelişmesi halinde İsrail'in esneklik göstereceğini’ söyledi.

Ukkaşe'nin tahminlerine göre Hamas'ın ‘toplumsal destek komitesini’ onaylaması, özellikle İsrail’in kolaylıkla kabul etmeyeceği ve koşullar koyacağı göz önüne alındığında uygulanacağına dair güvence taşımıyor. Ukkaşe, Kahire ve Doha'nın, anlaşmanın aşamalı olarak uygulanmasına ya da belirli sürelerle uzatılmasına karar verilse bile, özellikle de ‘İsrail'in mevcut engelleri ve Hamas'ın mevcut zayıflığı ışığında hiçbir şey dayatamayacağı’ göz önüne alındığında, nihai bir çözüme ulaşılması ve savaşın ertesi günündeki durum üzerinde anlaşmaya varılması yakın görünmediğinden, anlaşmanın hayatta kalması için çabalarının devam edeceğine işaret etti.

dfrgthy6
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'da bir binanın enkazı üzerinde dalgalanan Filistin bayrağı (AFP)

Diğer yandan el-Medhun'a göre, ‘ABD ile Hamas arasındaki doğrudan diyalogdan sonra İsrail endişeye kapıldı ve ikinci aşamayı tamamlamak için müzakere etme baskısı hissetti.’ Hamas, toplumsal destek komitesini kurmayı kabul ederek savaşı sona erdirmekle ilgilendiğini, ABD'ye güven vermeye çalıştığını ve Kahire, Doha ve diğer Arap başkentleriyle ilişkilerini güçlendirmeye istekli olduğunu gösterdi.

El-Medhun bu müzakereler için üç olasılık öngörüyor:

Birincisi, İsrail'in yeni tavizler vermeye hazır olmaması ve müzakere masasına oturmak zorunda kalması nedeniyle müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanması.

İkincisi, Gazze Şeridi'nden kısmi çekilme, seyahatlerin kolaylaştırılması, insani yardım protokolünün geliştirilmesi, Gazze Şeridi'ne malzeme girişinin arttırılması ve elektrik, su ve hastane inşaatı gibi hayati projelerin denetlenmesi karşılığında İsrail'in mahkumların yarısını ya da üçte birini serbest bıraktığı kısmi bir anlaşma.

Üçüncü olasılık ise ‘kapsamlı bir anlaşmaya’ varmak.