Amerika, Gazze'den “gönüllü” olarak ayrılmaya karar veren Filistinlileri kabul etmeleri için birçok ülkeye çağrıda bulundu

İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)
İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)
TT

Amerika, Gazze'den “gönüllü” olarak ayrılmaya karar veren Filistinlileri kabul etmeleri için birçok ülkeye çağrıda bulundu

İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)
İsrail askeri saldırısı sonucu yerlerinden edilen Filistinliler, 20 Mayıs 2025'te Gazze’deki çadırlara sığınıyor (Reuters)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD'nin, Gazze Şeridi'ndeki İsrail saldırılarından kaçmak için "gönüllü olarak" Gazze'yi terk etmeye karar veren Filistinlileri kabul etmeleri için çeşitli ülkelerle iletişime geçtiğini açıkladı.

İsrail, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e yönelik saldırısının ardından başlayan savaş nedeniyle tamamen yerlerinden edilen Gazze halkını, iki aydan fazla süren ablukanın ardından yeni bir saldırı konusunda tekrar uyardı.

ABD Başkanı Donald Trump, Gazze'nin yeniden inşası için bölgedeki 2 milyon nüfusun başka bir yere taşınmasını önerdi.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığı habere göre Senato Dış İlişkiler Komitesi'nde düzenlenen oturumda bir soruya yanıt veren Rubio, “Nakletme yok” dedi.

  ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 20 Mayıs 2025'te Washington'daki ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi önünde ifade veriyor (AP)ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 20 Mayıs 2025'te Washington'daki ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi önünde ifade veriyor (AP)

"Bazı ülkelerle görüştüğümüz konu, birisi hasta olduğu veya çocuklarının okula gitmesi gerektiği için ya da başka bir sebepten dolayı bir süreliğine başka bir yere gitmeyi gönüllü olarak kabul ederse, bölgede onları bir süreliğine kabul etmeye istekli ülkeler var mı?" dedi. "Bunlar gönüllü bireysel kararlar olacak" diye ilave etti.

Demokrat Senatör Jeff Merkley ise şöyle yanıt verdi: “Temiz su ve yiyecek yoksa, her yer bombalanıyorsa, bu gerçekten gönüllü bir karar mıdır?”

Rubio, hangi ülkelerin dahil olduğunu açıklamadı, ancak Libya'nın bunlar arasında olduğunu reddetti.

NBC News, ismini açıklamadığı kaynaklara dayanarak, Trump yönetiminin Gazze Şeridi'ndeki yaklaşık bir milyon Filistinliyi Libya'ya kalıcı olarak nakletme planı üzerinde çalıştığını bildirdi.

Rubio, iki aylık abluka sonrasında Gazze'ye insani yardımın ulaşmasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek, “Yardımların Gazze'ye yeniden ulaştığını görmekten mutluluk duyuyoruz” dedi.

Bir Demokrat senatörün, 100 kamyonluk yardımın kıtlık tehlikesi nedeniyle yetersiz olduğu yönündeki sözlerine yanıt olarak Rubio, “Miktarın yetersiz olduğu görüşünüzü anlıyorum, ancak kararın alınmasından memnunuz” ifadesini kullandı.



Trablus'ta yüzlerce kişi Dibeybe hükümetini destekledikleri ve milislerle ilgili taleplerini dile getirdikleri bir gösteri düzenledi

Trablus'ta UBH destek gösterisinden bir kare, 24 Mayıs 2025 (AFP)
Trablus'ta UBH destek gösterisinden bir kare, 24 Mayıs 2025 (AFP)
TT

Trablus'ta yüzlerce kişi Dibeybe hükümetini destekledikleri ve milislerle ilgili taleplerini dile getirdikleri bir gösteri düzenledi

Trablus'ta UBH destek gösterisinden bir kare, 24 Mayıs 2025 (AFP)
Trablus'ta UBH destek gösterisinden bir kare, 24 Mayıs 2025 (AFP)

Yüzlerce Libyalı dün, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan Ulusal Birlik Hükümeti’nin (UBH) merkezi Trablus'ta bir araya gelerek, bu ayın ortalarında başkentte yaşanan ölümcül çatışmalardan sonra hükümetin istifası talebiyle düzenlenen iki protesto gösterisinin ardından hükümete destek gösterisi düzenledi.

Katılımcıların çoğu, Misrata (Trablus’un 200 kilometre doğusunda) ve Aziziye (Trablus’un 50 kilometre güneybatısında) gibi komşu şehirlerden otobüslerle Trablus'un merkezine taşındı.

Kalabalık ‘milislere hayır, hukukun üstünlüğüne ve devlete evet’ ve ‘milisler lağvedilmeli’ sloganları atarken, bazıları seçim çağrısı yapan pankartlar taşıdı.

Libya, Muammer Kaddafi rejiminin 2011 yılında yıkılmasından bu yana çatışmalar ve bölünmelerle boğuşuyor. Ülke birincisi (batıda) Trablus’ta Abdulhamid Dibeybe’nin başbakanı olduğu ve BM tarafından tanınan UBH, diğeri (doğuda) Bingazi şehrinde Usame Hammad’ın başbakanı olduğu ve hem Temsilciler Meclisi (TM) hem de Mareşal Halife Hafter liderliğinde Libya Ulusal Ordusu (LUO) tarafından desteklenen paralel İstikrar Hükümeti olmak üzere iki rakip hükümet tarafından yönetiliyor.

Cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimlerinin 2021 yılı sonlarında yapılması planlanıyordu, ancak taraflar arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle seçimler süresiz olarak ertelendi.

Protesto gösterisi sırasında kalabalığa okunan bildiride “Birleşik bir vatan ve herkes için geçerli yasalar istiyoruz” denildi.

Protestocular ayrıca ülkenin bağımsızlığını kazandığı 1951 yılında kabul edilen, ancak Kaddafi'nin 1969 yılındaki darbesinin ardından iptal edilen anayasanın yeniden yürürlüğe girmesini talep etti.

Libyalılar tarafından 2017 yılının temmuz ayında seçilen ve anayasa taslağını hazırlamakla sorumlu bir komite, referandum taşınmak üzere parlamentoya bir metin sundu. Ancak, bölünme nedeniyle taslak hayata geçirilemedi.

Protestocular ayrıca Trablus'un doğusunu, havaalanını ve bazı hapishaneleri kontrol eden ve geçtiğimiz hafta UBH Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe tarafından ilgili güvenlik birimleri dağıtılan silahlı bir grup olan Özel Caydırıcı Güç’ün (ÖCG) lağvedilmesini talep etti.

Trablus, 12-15 Mayıs tarihleri arasında şehri kontrol eden UBH’nin Başbakan Dibeybe’ye göre ‘devletten daha güçlü hale gelen’ tüm milis grupları dağıtma kararı almasının ardından silahlı gruplar ile UBH’ye bağlı güçler arasında şiddetli çatışmalara sahne oldu.

BM'nin aktardığına göre ateşkes sağlanmadan önce çatışmalarda en az sekiz kişi öldü.

UBH’nin krizi ele alış biçimini protesto etmek amacıyla binlerce protestocu geçtiğimiz cuma günü Trablus'un merkezinde toplandı. Yapılan resmi açıklamaya göre hükümet merkezini koruyan bir polis memuru ‘protestocular arasına karışan bir grup tarafından düzenlenen saldırıda’ öldürüldü.

Kalıcı ateşkes

Öte yandan Afrika Birliği (AfB) cumartesi günü, başkentteki ölümcül çatışmalar ve başbakanın istifasını talep eden gösterilerin ardından Libya'da kalıcı ateşkes için çağrıda bulundu.

gth5y67u
Başkente nispeten sükûnet geri dönmüş olsa da durum oldukça değişken olmaya devam ediyor (AFP)

AfB Barış ve Güvenlik Konseyi (PSC) tarafından dün yapılan açıklamada, Libya’da yaşanan son şiddet olayları kınanırken kalıcı ve koşulsuz bir ateşkese varılması çağrısı yapıldı.

PSC tarafından X platformu üzerinden yapılan açıklamada, Libya'nın öncülüğünde kapsayıcı bir uzlaşma çağrısı yapılırken dışarıdan hiçbir müdahalenin olmaması gerektiği vurgulandı.