Suriye İçişleri Bakanlığı dün, geçiş dönemi yönetiminin güvenlik ve askeri kurumları yeniden düzenleme çabaları çerçevesinde yeni bir teşkilat yapısını duyurmasından bir gün sonra, 12 vilayette iç güvenlik birimlerine atamalar yapıldığını duyurdu.
Fransız Haber Ajansı AFP'nin aktardığına göre bakanlık sosyal medya platformlarında aralarında tuğgeneral ve albayların da bulunduğu çeşitli rütbelerden 12 subayın isim ve fotoğraflarını yayınlayarak Suriye'nin 14 vilayetinden 12'sinin iç güvenlik birimlerine atamalarının gerçekleştirildiğini duyurdu.
Bakanlık atanan kişilerin nasıl seçildiğini, terfi kriterlerini ya da kişisel bilgilerini açıklamadı. Ancak bu kişiler arasında, 8 Aralık 2024 tarihinde Beşşar Esed rejimini deviren (Suriye’nin kuzeybatısında bulunan) İdlib'deki kalesinden saldırıya geçen Heyet Tahrir eş-Şam’ın (HTŞ) saflarında daha önce güvenlik pozisyonlarında görev yapmış isimler de bulunuyor.
Atamalar, Şam'ın henüz kontrolleri konusunda nihai bir anlaşmaya varamadığı Kuzey ve Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi Bölgesi’nin kontrolündeki Haseke (kuzeydoğu) ve Rakka (kuzey) vilayetlerini kapsamıyor.
Bakanlık dün yaptığı başka bir açıklamada, güvenlik, sivil ve idari dosyalarla ilgilenmek üzere altı İçişleri Bakan Yardımcısı atandığını duyurdu. Bu hamle, yetkililerin idari ve güvenlik yapılarını istikrara kavuşturmaya çalıştıklarının bir göstergesi olarak görüldü.
Atamalar, İçişleri Bakanlığı'nın cumartesi günü açıkladığı, polis ve kamu güvenliği hizmetlerinin ‘İç Güvenlik Komutanlığı’ adı altında birleştirilmesi ve sınır koruma, diplomatik misyonlar, uyuşturucu ve insan kaçakçılığıyla mücadele gibi çeşitli dosyalardan sorumlu birimlerin oluşturulması da dahil olmak üzere çeşitli reformları ve tedbirleri içeren yeni teşkilat yapısının duyulmasının ardından yapıldı.
Geçici yönetim, Şam'da kontrolü ele aldıktan haftalar sonra ordunun ve önceki rejime ait tüm güvenlik birimlerinin lağvedildiğini duyurdu. Geçtiğimiz yılın sonlarında yayınlanan ve en az altı yabancı cihatçının isminin yer aldığı askeri terfiler geniş çapta eleştirilmişti.
ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz haftalarda Riyad'da Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile yaptığı görüşmede ‘yabancı teröristlerin’ Suriye'den çıkarılmasını istedi. Suriye'ye uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılması kararını açıklayan Trump, Şam'a ‘yabancı teröristleri’ Suriye'den çıkarma çağrısında bulundu.
Kimliğinin gizli tutulması şartıyla AFP'ye konuşan Suriyeli bir kaynak, Şam'ın daha önce Washington'a yazılı bir mektupla bildirdiği ‘yabancı uyruklu unsurların terfilerini dondurma’ sözüne rağmen Trump'ın bu talebi dile getirdiğine dikkati çekti. Kaynağa göre daha önceki terfileri gözden geçirmek üzere bir komite kurulması da söz konusu.
Analistlere göre yabancı savaşçılar konusu, bir yandan Şara'nın Suriye'de yıllarca savaştıktan sonra onları terk edememesi, diğer yandan ülkelerinin geri dönmelerine izin vermemesi nedeniyle oldukça çetrefilli bir konu.
Ülke genelinde güvenliğin tesis edilmesi, geçici yönetimin karşı karşıya olduğu başlıca zorluklardan biri olmaya devam ediyor. Zira bu durum, geçici yönetimin nüfuz alanı dışında kalan bölgeler var ve geçtiğimiz mart ayından bu yana ülkede mezhepçilik kaynaklı şiddet olayları devam ediyor.
Güvenlik alanındaki bu değişiklikler, özellikle Şam'ın ‘insani ve ekonomik acıların hafifletilmesi açısından olumlu’ olduğunu söylediği ABD'nin Suriye’ye uygulanan yaptırımları geçtiğimiz cuma günü resmen kaldırmasının ardından Suriye sahasında hızlanan değişimlerle aynı zamana denk geldi.
ABD elçisi Steve Witkoff (Arşiv- AP)