Erdoğan imzayı attı! 52 yıllık tarihi anlaşma sonlandırıldı

Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
TT

Erdoğan imzayı attı! 52 yıllık tarihi anlaşma sonlandırıldı

Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)
Akdeniz'deki Ceyhan limanında petrol tankları (Arşiv- Reuters)

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 27 Ağustos 1973'te imzalanan ve iki ülke arasındaki en önemli ekonomik anlaşmalardan biri olan Irak-Türkiye petrol anlaşmasını feshetti.

Türk cumhurbaşkanlığı kararı dün resmi gazetede yayınlandı ve anlaşma ile buna ek tüm protokol ve mutabakat metinlerinin 27 Temmuz 2026 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmasına karar verildi.

Basra Üniversitesi Ekonomi Profesörü Nebil El-Marsumi, Türkiye'nin kararının, "19 Eylül 2010'da değiştirilen anlaşmanın 11. maddesine" dayandığını değerlendiriyor. Bu madde, tarafların anlaşmanın sona ermesinden bir yıl önce diğer tarafa yazılı bildirimde bulunarak 15 yıllık anlaşmayı feshedebilmelerine olanak tanıyor. El-Marsumi, iptal kararını, "Türkiye'nin Basra'dan Ceyhan limanına petrol ve doğalgaz taşımak için yeni boru hatları kurma isteğine" bağladı.

Ülkenin güneyindeki petrol sahalarından ihraç edilen hacme kıyasla boru hattından ihraç edilen petrol miktarı az olsa da Irak-Türkiye boru hattı, Irak petrolünün küresel pazarlara ihraç edilmesi için stratejik bir arter teşkil etmektedir. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre özellikle son yıllarda bu konuda yaşanan gerginlikler, Bağdat ve Erbil arasındaki hukuki anlaşmazlıklar ve Ankara'nın Irak hükümetinin itirazlarına rağmen Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihraç etmek için boru hattını kullanması göz önüne alındığında, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerde kilit bir eksen oldu. Boru hattı, son yirmi yılda çok sayıda sabotaj ve saldırı eylemine maruz kaldı. Irak'ın Türkiye'ye karşı açtığı tahkim davasını kazanmasının ardından yaklaşık iki yıl önce kapatılmıştı.



Birleşmiş Milletler, 10 milyon Suriyeliye yardım için 3 milyar dolarlık bağış çağrısı yaptı

Suriye'deki savaş nedeniyle Ürdün'de bulunan Suriyeli mülteci çocuklar, 13 Mart 2015 (Arşiv- Reuters)
Suriye'deki savaş nedeniyle Ürdün'de bulunan Suriyeli mülteci çocuklar, 13 Mart 2015 (Arşiv- Reuters)
TT

Birleşmiş Milletler, 10 milyon Suriyeliye yardım için 3 milyar dolarlık bağış çağrısı yaptı

Suriye'deki savaş nedeniyle Ürdün'de bulunan Suriyeli mülteci çocuklar, 13 Mart 2015 (Arşiv- Reuters)
Suriye'deki savaş nedeniyle Ürdün'de bulunan Suriyeli mülteci çocuklar, 13 Mart 2015 (Arşiv- Reuters)

Birleşmiş Milletler dün, yıl sonuna kadar 10,3 milyon Suriyeliye yardım etmek için 3,19 milyar dolarlık bağış çağrısı yaptı.

Birleşmiş Milletler İnsani İşler Ofisi (OCHA) yaptığı açıklamada, Birleşmiş Milletler Suriye'deki İnsani İşler Koordinatörü Adam Abdel Mawla'nın bugün 2025 yılına kadar insani yardım önceliklerini uzattığını ve Aralık 2025'e kadar 10,3 milyon ihtiyaç sahibi insana yardım sağlamak için 3,19 milyar dolarlık yardım çağrısında bulunduğunu duyurdu.

Birleşmiş Milletler'e göre bu duyuru, Suriyelilerin ihtiyaçlarını karşılamak için gereken fonların yalnızca %11'ini toplayabilen ciddi fon açığının ortasında geldi. 2024 yılında Suriye insani yardım planının yalnızca %36,6'sı finanse edildi; bu, ülkede 14 yıl önce iç savaşın başlamasından bu yana en düşük fon seviyelerinden biri.

OCHA açıklamasında, 2025 yılı için insani önceliklerin uzatılmasının temel olarak en kritik koşullara maruz kalan bölgeleri ve dördüncü ve beşinci tehlike seviyelerinde sınıflandırılan, yani “felaket” durumu olan, son seviye olan kıtlık durumunun bir önceki seviyesi olan bölgeleri hedeflediğini belirtti.

İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, çökmüş bir ekonomi ve tahrip olmuş altyapıya sahip, nüfusunun çoğunluğu Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen yoksulluk sınırının altında yaşayan bir ülkede yaklaşık 8,2 milyon kişinin acil ihtiyaçlarını karşılamak için 2,07 milyar dolarlık yardıma ihtiyaç olduğunu belirtti.

Adam Abdel Mawla, “Bu uzatma, ortaklar ve yetkililerle yakın istişare içinde geliştirilen ülkedeki ilk uzatmadır ve Suriye halkına olan sürekli bağlılığımızı kanıtlamaktadır” ifadelerini kullandı.