İsrail saldırısının kapsamını genişletirken ateşkes için yanıtı bekleniyor

İsrail ordusu Gazze'deki Zeytun Mahallesi’nin kontrolünü ele geçirirken İsrailli rehinelerin aileleri Netanyahu'ya baskı yapıp sokakları harekete geçiriyor

Dün Gazze şehrinin güneyindeki Zeytun Mahallesi’nde İsrail’in düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımın ortasında Filistinli yaralı bir çocuk yürümeye çalışıyor (AFP)
Dün Gazze şehrinin güneyindeki Zeytun Mahallesi’nde İsrail’in düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımın ortasında Filistinli yaralı bir çocuk yürümeye çalışıyor (AFP)
TT

İsrail saldırısının kapsamını genişletirken ateşkes için yanıtı bekleniyor

Dün Gazze şehrinin güneyindeki Zeytun Mahallesi’nde İsrail’in düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımın ortasında Filistinli yaralı bir çocuk yürümeye çalışıyor (AFP)
Dün Gazze şehrinin güneyindeki Zeytun Mahallesi’nde İsrail’in düzenlediği hava saldırıları sonucu meydana gelen yıkımın ortasında Filistinli yaralı bir çocuk yürümeye çalışıyor (AFP)

İsrail, Gazze Şeridi'ndeki saldırılarının kapsamını genişletirken herkes, Hamas Hareketi’nin kabul ettiği ve yaklaşık iki ay önce ABD Başkanı Donald Trump'ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff tarafından sunulan önerinin bir miktar güncellenmiş bir versiyonu olan geçici ateşkes önerisine yanıt vermesini bekliyor.

Yakında ateşkese varılabileceğine dair hiçbir işaret göstermeyen sahadaki gelişmelerde, İsrail güçleri Gazze şehrinin doğusundaki Zeytun Mahallesi’nin kontrolünü ele geçirerek yakınlarındaki Sabra Mahallesi’ni bombalamaya devam etti.

İsrailli resmi bir kaynak, İsrail hükümetinin tüm rehinelerin serbest bırakılması konusundaki tutumunun değişmediğini belirtirken, kısmi bir anlaşma olasılığını da reddetmedi. İsrail Yayın Kurumu'nun (IBA) Başbakan Binyamin Netanyahu'nun ofisinden, İsrail'in Gazze'de tutulan 50 rehinenin tamamının serbest bırakılmasını talep ettiğini aktardı. Mısırlı ve Katarlı arabulucular da İsrail tarafının sunulan öneriyi kabul etmesini istedi.

Öte yandan İsrailli rehinelerin aileleri Netanyahu’ya baskı yapmaya devam etti. Rehinelerin aileleri tarafından dün yapılan açıklamada Netanyahu'nun yalan söylediği ve anlaşmayı bozmak için uygulanamaz şartlar koyduğu belirtildi. Açıklamada, pazar günü savaşı sona erdirecek kapsamlı bir anlaşma talebiyle çok sayıda insanın katıldığı sokak gösterileri gibi yeni gösteriler düzenleme tehdidinde bulunuldu.



Burhan'ı destekleyen hareketler, onun emrine girme kararını reddediyor

Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif'te orduyu destekleyen Sudan Halk Direnişi unsurları (AFP)
Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif'te orduyu destekleyen Sudan Halk Direnişi unsurları (AFP)
TT

Burhan'ı destekleyen hareketler, onun emrine girme kararını reddediyor

Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif'te orduyu destekleyen Sudan Halk Direnişi unsurları (AFP)
Sudan'ın doğusundaki el-Gadarif'te orduyu destekleyen Sudan Halk Direnişi unsurları (AFP)

Cuba Barış Anlaşması'nı imzalayan silahlı hareketler, Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın, savaşta kendisine destek veren güçleri silahlı kuvvetlerin emrine tabi kılma kararını uygulamakla ‘ilgilenmediklerini’ açıkladılar.

Bu hareketler, silahlı kuvvetlerin (ordunun) müttefikidir ve Hızlı Destek Kuvvetleri’ne (HDK) karşı Kordofan ve Darfur bölgesinde ‘Ortak Kuvvetler’ adı altında savaşmaktadır. Bu güçler, Cibril İbrahim liderliğindeki Adalet ve Eşitlik Hareketi ve Darfur Bölgesi Valisi Mini Arko Minawi liderliğindeki Sudan Kurtuluş Hareketi’nden oluşmaktadır.

uı8o9
Darfur Bölgesi Valisi Mini Arko Minawi (Facebook)

Adalet ve Eşitlik Hareketi Sözcüsü Muhammed Zekeriya, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, “Silahlı mücadele hareketleri şu anda silahlı kuvvetlerin komutası altında isyancı milislere karşı savaşıyor. Ordu Komutanı Orgeneral Burhan'ın bu hareketleri 2007 tarihli Ordu Kanunu'na tabi tutma kararı, Cuba Barış Anlaşması'nı imzalayan hareketlere uygulanmaz. Anlaşma, bu hareketlerin belirli ve üzerinde anlaşmaya varılmış güvenlik düzenlemeleri kapsamında silahlı kuvvetlere entegre edilmesini açıkça belirtiyor” ifadelerini kullandı.

Zekeriya, 15 Nisan 2023'te ordu ile HDK arasında çıkan savaşın, güvenlik düzenlemeleriyle ilgili protokollerin uygulanmasını engellediğini açıkladı.

dfgth
Orduya bağlı Sudan Kalkanı Güçleri'nin komutanı Ebu Akile Kikel (Arşiv)

Zekeriya sözlerini şöyle sürdürdü: “Güvenlik düzenlemeleri, birleştirme ve terhis işlemlerinin ötesinde, güvenlik kurumlarının reformu, ordunun, polisin ve güvenlik güçlerinin komutanlığında tüm Sudanlıların adil temsilinin sağlanması ve uygulamanın takibi için ortak bir üst komite kurulmasını içeren kapsamlı bir süreçtir. Öncelik savaşta zafer kazanmak. Ardından birleşik ve profesyonel bir ulusal ordu kurma yolunda ilerleyeceğiz.”

Burhan, silahlı kuvvetlerin yanında çalışan tüm destek güçlerinin ordu kanunlarına tabi olmasını ve çeşitli bölgelerdeki silahlı kuvvetler komutanlarının emri altında olmasını öngören bir karar çıkarmıştı.

Burhan'ın kararı, ABD Başkanı'nın Ortadoğu ve Afrika Danışmanı Massad Boulos ile İsviçre'nin Zürih kentinde görüşmesinden birkaç gün sonra, Ordu Genelkurmay Başkanlığı'nda yaptığı geniş çaplı değişikliklerin ardından geldi.

Sudan Barış Anlaşması, silahlı hareketlerin orduda birleştirilmesini öngörüyordu, ancak anlaşmanın üzerinden yaklaşık 5 yıl geçmesine rağmen, bu hareketlerin liderlerinin egemenlik ve bakanlar kurullarında önemli pozisyonlar elde etmelerini sağlayan iktidar paylaşımı protokolü dışında hiçbir madde uygulanmadı ve güvenlik düzenlemeleri maddesi askıda kaldı.

sdfgth
Yaser Arman (sosyal medya)

Savaşın başlamasından bir yıl sonra, Darfur bölgesindeki Silahlı Mücadele Hareketleri Ortak Gücü tarafsızlık pozisyonundan ayrıldığını ve HDK’ye karşı orduyla birlikte savaşacağını açıkladı... Bu güçler, başkent Hartum ile el-Cezire ve Sennar eyaletlerini geri almak için savaşlara katıldı ve HDK’nin kontrolündeki Darfur bölgesini geri almak için Kordofan eyaletinde savaşmaya devam ediyor.

Ordunun saflarında savaşan diğer önemli gruplar arasında İslamcı harekete bağlı Bera bin Malik Tugayları ve General Ebu Akile Kikel komutasındaki Sudan Kalkanı Güçleri bulunuyor.

yu78ı
Sudan ordusu birlikleri el-Gadarif'te (AFP)

Sudan Halk Kurtuluş Hareketi - Devrimci Akım lideri Yaser Arman, “Diğer güçlerin ve milislerin silahlı kuvvetlere tabi olması kararı, güvenlik sektörü ile siyasi hayat arasında kesin bir ayrım sağlayan yeni düzenlemelerle savaşın sona erdirilmesini ve güvenlik sektörünün devlete tabi olmasını gerektirir” dedi.

Ordu komutanının bazı etkili İslamcı subayları etkileyen ve silahlı kuvvetlerin komuta yapısının yeniden düzenlenmesini öngören kararlarını ‘önemli’ olarak nitelendiren Arman şunları söyledi: “Ordudaki İslamcıların tasfiyesi, istikrar, demokrasi, kalkınma ve komşu ülkelerle ve uluslararası toplumla ilişkilerin düzeltilmesi için temel bir koşuldur. Silahlı kuvvetler hiçbir siyasi oluşumu bünyesinde barındırmamalıdır.”