Gazze'de beş gün süren bombardımanın ardından ateşkes yürürlüğe girdi

Filistinli gruplar ve İsrail arasındaki ateşkesin yürürlüğe girmesiyle Gazze sokaklarında kutlamalar yapıldı (AFP)
Filistinli gruplar ve İsrail arasındaki ateşkesin yürürlüğe girmesiyle Gazze sokaklarında kutlamalar yapıldı (AFP)
TT

Gazze'de beş gün süren bombardımanın ardından ateşkes yürürlüğe girdi

Filistinli gruplar ve İsrail arasındaki ateşkesin yürürlüğe girmesiyle Gazze sokaklarında kutlamalar yapıldı (AFP)
Filistinli gruplar ve İsrail arasındaki ateşkesin yürürlüğe girmesiyle Gazze sokaklarında kutlamalar yapıldı (AFP)

İsrail ile Gazze Şeridi'ndeki Filistinli gruplar arasında yapılan ateşkes anlaşması yürürlüğe girdi. İki taraf arasında beş gün boyunca karşılıklı olarak gerçekleştirilen bombardımanlar sonucunda Gazze Şeridi’nde 33, İsrail tarafında ise 2 kişi öldü.

Filistinli ve Mısırlı kaynaklar, İsrail ve Filistinli silahlı gruplar arasında Kahire'nin arabuluculuğunda dün 19.00'da başlayacak bir ateşkes anlaşmasına vardıklarını bildirdiler.

Mısırlı bir güvenlik yetkilisi, Mısır'ın iki taraf arasındaki mutabakat çerçevesinde Filistinli ve İsrailli taraflar arasında ateşkes ilan etmesi konusunda varılan anlaşmaya arabuluculuk yaptığını açıkladı.

Mısırlı kaynak, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Sonuç olarak sivillerin ve belirli şahısların hedef alınmasının ve evlerin yıkılmasının durdurulmasını öngören ateşkes anlaşmasına uyuluyor. Mısır, anlaşma yürürlüğe girer girmez iki tarafı anlaşmayı uygulamaya çağırıyor ve onlarla iletişim kurarak bunu takip etmeye çalışıyor.”

İsrail ordusu, İsrail'e en az bin 200 roket atıldığını söyledi (EPA)
İsrail ordusu, İsrail'e en az bin 200 roket atıldığını söyledi (EPA)

Gazze Şeridi merkezli İslami Cihad Hareketi'nin Siyasi Büro Üyesi Muhammed el-Hindi, Mısır'ın iki taraf (Filistin ve İsrail) arasında akşam saat 19.00 itibariyle yürürlüğe giren bir ateşkese arabuluculuk yaptığını açıkladı. Fransız Haber Ajansı'nın (AFP) aktardığına göre Hindi, İsrail'in daha önce tanımadığı şeyleri tanıdığını da ifade etti. Hindi, ‘(Filistinli) direniş gruplarının bu görüşmede bazı kazanımlar ve başarılar elde ettiğini’ vurguladı.

Öte yandan İsrail Başbakanlığı tarafından yapılan açıklamada, İsrail Ulusal Güvenlik Danışmanı Tzachi Hanegbi, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi’ye teşekkür ettiği ve İsrail'in Mısır'ın ateşkese ulaşılmasındaki aktif çabalarını takdir ettiği belirtildi. Açıklamada, “İsrail, Mısır’ın arabuluculuğuna verdiği karşılık, sükûnetin sükûnetle karşılanacağı ve İsrail'e saldırılması yahut tehdit edilmesi halinde kendisini savunmak için ne gerekiyorsa yapmaya devam edeceği anlamına geliyor” denildi.

Filistinliler, Gazze Şeridi ve çevresinde ateşkesin ardından Gazze sokaklarında kutlama yapıyor (AFP)
Filistinliler, Gazze Şeridi ve çevresinde ateşkesin ardından Gazze sokaklarında kutlama yapıyor (AFP)

Hamas Basın Ofisi Sözcüsü, Gazze’de düzenlediği basın toplantısında şunları söyledi:

“Bombardımanlar, şimdiye kadar 51 konutluk 15 binanın tamamen yıkılmasına yol açarken, 940 konut hasar gördü. Bunlardan 49’u oturulamaz durumda. Ön tahminlere göre yaklaşık 5 milyon dolarlık bir kayıp söz konusu.”

Filistin Başbakanı Muhammed İştiyye, dün (Cumartesi) yaptığı açıklamada, “Birleşmiş Milletler (BM), Gazze Şeridi ve Batı Şeria'da halkımıza yönelik katliamların durdurulması için acil müdahalede bulunacak, uluslararası hukuku harekete geçirerek İsrail'i boykot edecek ve faillerin cezadan kaçmasına izin vermeyecektir” ifadelerini kullandı.

Filistinli gruplar ile İsrail arasında ateşkes anlaşmasına varılmasının ardından sokağa dökülen Filistinliler kutlama yaptılar (AFP)
Filistinli gruplar ile İsrail arasında ateşkes anlaşmasına varılmasının ardından sokağa dökülen Filistinliler kutlama yaptılar (AFP)

İki savaşan taraf arasında her zaman arabuluculuk görevini üstlenen Mısır, Gazze ile İsrail arasında 2022 yılının ağustos ayından bu yana en tehlikelisi olan bu son gerilimi bitiren ateşkes anlaşmasına da arabuluculuk yapmayı başardı.

İsrail'in salı günü İslami Cihad hareketinin üst düzey üç ismini hedef aldığı yoğun bombardımanlar ve İsrail ordusu ile Gazze'deki Filistinli silahlı gruplar arasında karşılıklı açılan ateş sonucunda Gazze Şeridi’nde 33, İsrail tarafında ise biri Gazzeli bir işçi olmak üzere 2 kişi öldü.

axs

Ölen Filistinliler arasında İsrail tarafından doğrudan hedef alınan İslami Cihat Hareketi ve Filistin Halk Kurtuluş Cephesi’nin (FHKC) altı komutanı ve savaşçılarının yanı sıra aralarında çocukların da olduğu siviller bulunuyordu.

İsrail ordusu, İsrail'e en az bin 200 füze atıldığını ve hava savunma sisteminin bunların 300'ünü engellediğini açıklarken, Gazze sınırındaki bölgelerde yaşayanlar ise dört gündür sığınaklarda kalıyor. Şarku’l Avsat’ın ulaştığı bilgilere göre Gazze Şeridi’nde yoksulluk ve işsizlikten muzdarip 2,3 milyon insan yaşıyor. Hamas'ın 2007 yılında Gazze’nin kontrolünü ele geçirmesinden beri bölge İsrail ablukası altında bulunuyor. Gazze Şeridi ile İsrail arasında 2008 yılından bu yana zaman zaman çatışmalar patlak veriyor.

BM’ye göre 2022 yılının ağustos ayında İsrail ile İslami Cihad Hareketi arasında üç gün süren çatışmalarda, 19'u çocuk olmak üzere 49 Filistinli hayatını kaybetti. O sırada Gazze'den İsrail'e binden fazla roket atıldı ve İsrail tarafında ise üç kişi yaralandı.



Gazze ateşkesi: İsrail operasyonunun ortasında Doha'da ‘önkoşulsuz’ müzakereler

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de bir hayır kurumunun aşevinden sıcak yemek almak için sıraya giren Filistinliler (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de bir hayır kurumunun aşevinden sıcak yemek almak için sıraya giren Filistinliler (AFP)
TT

Gazze ateşkesi: İsrail operasyonunun ortasında Doha'da ‘önkoşulsuz’ müzakereler

Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de bir hayır kurumunun aşevinden sıcak yemek almak için sıraya giren Filistinliler (AFP)
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de bir hayır kurumunun aşevinden sıcak yemek almak için sıraya giren Filistinliler (AFP)

İsrail'in Gazze Şeridi'ndeki yeni operasyonu, Arap dünyası ve Batı ülkelerinin acil ateşkes ve Gazze Şeridi'ni açlıktan kurtarmak için yardım girişi çağrılarının ortasında, Gazze Şeridi'nde ateşkesi görüşmek üzere Doha'da dolaylı müzakerelerin yeniden başladığı bir döneme denk geldi.

Dört gün önce bir çıkmazdan söz edilirken başlayan bu görüşmeler, İsrail'in Gideon'un Savaş Arabaları Operasyonu'na başlamasıyla yeniden gündeme geldi. Şarku’l Avsat'a konuşan uzmanlar, söz konusu görüşmelerin İsrail'in bir baskı kartı olarak askeri tırmanışla sabote etme niyeti ışığında insani bir anlaşmayla sonuçlanabileceğine inanıyor. Uzmanlar, Mısır'ın krizin nihai çözümünde ABD Başkanı Donald Trump'ın rolüne güvenmesinin gerçekçi bir okuma olduğunu ve uluslararası baskı ile gelecekte nihai bir çözüme yol açabileceğini belirttiler.

İsrail ordusu dün sabah erken saatlerde Gazze Şeridi'ndeki bölgeleri kontrol altına almak üzere geniş çaplı hava saldırılarına ve takviye kuvvet sevkiyatına başladığını duyurdu. Ordu ve iNews24 tarafından yapılan açıklamaya göre bu, mayıs ayı başında Binyamin Netanyahu hükümeti tarafından onaylanan Gideon'un Savaş Arabaları Operasyonu'nun başlatılmasına yönelik adımların bir parçası. Gazze Şeridi'ndeki sağlık yetkililerine göre söz konusu operasyon son 24 saatte en az 146 Filistinlinin hayatını kaybetmesine neden oldu.

Times of Israel'in perşembe günü bildirdiğine göre, İsrail'in Trump'ın bölge turunun bitiminden sonra başlayacağını söylediği operasyon, Trump'ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff'un salı günü başlayan Doha müzakerelerinde yeni bir çerçeve sunmasına rağmen bir anlaşmaya varamamasının ve Netanyahu ile iki saatlik bir telefon görüşmesi yapmasına rağmen ‘savaşın sona ermesini içermeyen bir anlaşma’ konusundaki ısrarıyla ilerleme kaydedememesinin ardından geldi.

İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz dün yaptığı açıklamada, operasyonun başlamasını Doha'daki Hamas heyetinin Doha müzakerelerine geri dönme açıklamasının arkasında görürken, İsrail Kanal 12 televizyonu İsrailli bir kaynağın şu sözlerini aktardı: “Bunlar kader saatleri. Müzakere ekipleri ciddi müzakereler yürütmek üzere Doha'da oturuyorlar.”

(foto altı) Gazze Şeridi'nin orta kesiminde İsrail saldırısı sonucu yaşamını yitiren bir çocuğun cenazesini taşıyan Filistinli bir adam (AFP)

Hamas Siyasi Büro Başkanı’nın Medya Danışmanı Tahir en-Nunu'nun Reuters'a yaptığı açıklamaya göre, ateşkes konusunda İsrail heyetiyle dolaylı görüşmelerin yeni turu dün Doha'da başladı ve iki taraf ‘önkoşulsuz’ olarak tüm konuları görüştü.

“Hamas başta savaşın sona erdirilmesi, geri çekilme ve esir takası olmak üzere tüm konularda kendi görüşlerini sunacak” diyen en-Nunu, ‘hareketin kalıcı ateşkes, Gazze Şeridi'nden tamamen geri çekilme, esir takası ve yardım girişinin garanti altına alınması halinde derhal bir anlaşmaya varmaya hazır olduğunu’ kaydetti.

Bölgesel ve uluslararası güvenlik uzmanı Tümgeneral Ahmed eş-Şahat, İsrail'in adil bir çözüme ulaşma konusundaki inandırıcılıktan yoksun tutumunu sürdürdüğünü ve Gazze Şeridi'ndeki felaket boyutundaki insani durumdan faydalanarak müzakere kazanımları elde etmek amacıyla askeri operasyonu başlatarak müzakereleri zora sokmaya çalıştığını düşünüyor.

Eş-Şahat, Doha'daki İsrail heyetinin hiçbir yetkisi olmadığını ve Netanyahu'nun cevabının beklendiğini, onun da engeller ve pratikte uygulanması zor maddeler koyacağını ve askeri gerilim devam ederken görüşmelerin bir kısır döngü içinde döneceğini açıkladı. Eş-Şahat, “Washington ciddi bir müdahalede bulunmaz ve kıtlığı sona erdirmek ve uluslararası kamuoyunu sakinleştirmek için yardımın başlatılmasını teklif etmezse, bu da insani bir ateşkese yol açabilir” dedi.

Filistinli siyasi analist Suheyl Diyab, İsrail'in Hamas'ı müzakerelere iten şeyin askeri baskı olduğu yönündeki söyleminin doğru olmadığını; bunun bir anlaşmaya varmak için öfkeyi yatıştırmak ve ortaya çıkabilecek herhangi bir anlaşmanın siyasi baskılardan kaynaklandığının anlaşılmasını önlemek için iç siyasi amaçlarla yapıldığını düşünüyor. Diyab, müzakerelerin dört gündür devam ettiğini, bir anlaşmaya varılmasının Trump'ın cuma günü sona eren Körfez turu sırasında yaptığı görüşmelerin konusu olduğunu ve bunun uygulanmasını engelleyenin Netanyahu olduğunu açıkladı.

Dün Bağdat'ta düzenlenen Arap Birliği Zirvesi’nin sonuç bildirgesinde Gazze Şeridi'nde ateşkes sağlanması ve yardım girişine izin verilmesi çağrısında bulunuldu.

Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi Bağdat'taki zirvede yaptığı konuşmada, Mısır'ın Katar ve ABD ile koordinasyon halinde ateşkesi durdurmak için yoğun çaba sarf etmeye devam ettiğini söyledi. Sisi, “Barışı pekiştirmeyi amaçlayan bir lider olarak Başkan Trump'ı, arabulucu ve destekçi olacağı ciddi bir siyasi sürecin başlatılması için bir başlangıç olarak Gazze Şeridi'ndeki ateşkesi durdurmak üzere gerekli tüm çabayı ve baskıyı göstermeye ve 1970'lerde Mısır ile İsrail arasında barışın sağlanmasında ABD'nin oynadığı tarihi role benzer şekilde kalıcı bir barışa ulaşacak nihai bir çözüme yol açmaya çağırıyorum” ifadelerini kullandı.

Suudi Arabistan Dışişlerinden Sorumlu Devlet Bakanı Adil el-Cubeyr de zirvede yaptığı konuşmada, “Suudi Arabistan Gazze Şeridi'ndeki ateşkesin sürdürülmesi gerektiğini vurgulamakta ve Filistinlilerin zorla yerlerinden edilmesine yönelik her türlü girişimi reddetmektedir” dedi.

Diğer yandan İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ise ‘Gazze Şeridi'ndeki insani felakete derhal son verilmesi’ çağrısında bulundu. Benzer bir konuşmada Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un bir Avrupa toplantısında ‘Gazze Şeridi'ndeki insani durumun dayanılmaz olduğunu’ ve konuyu yakında Netanyahu ve Trump ile görüşmeyi umduğunu söylemesinin ardından Gazze Şeridi sakinlerinin yerlerinden edilmesini reddetti.

(foto altı) Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de bir hayır kurumunun aşevinden sıcak yemek almak için sıraya giren Filistinliler (AFP)

Eş-Şahat, savaşı durdurmak ve yardım girişine izin vermek için Arap dünyası ve Batı desteğinin Gazze Şeridi'ndeki insani durumun çözümüne katkıda bulunabileceğine inanıyor. Eş-Şahat, Mısır Cumhurbaşkanı'nın Trump'tan rol oynamasını istemesinin ‘Washington'un felaket sahnesini değiştirme kabiliyetinin farkına varması, Netanyahu'nun uluslararası topluma yanıt vermemesi ışığında mevcut durumu çözebilecek fırsatların gerçekçi ve objektif bir okuması olduğunu ve gerçek ABD baskısı Kahire tarafından talep edilen bir çözüme yol açana kadar başlangıçta insani bir anlaşmayla sonuçlanabileceğini’ belirtti.

Diyab artan Arap dünyası ve Batı çağrılarının Gazze Şeridi'nde yaşananlara nihai bir çözüm bulunmasını istediğini vurguladı. Mısır'ın uzun vadeli bir ateşkes sağlanması ve Gazze Şeridi'ndeki insani krizin sona erdirilmesi için teklifler sunmaya devam ettiğine dikkat çeken Diyab, başta ABD olmak üzere bu baskıların artması karşısında Netanyahu'nun manevra alanının daralacağını ve gelecekte nihai bir anlaşmaya zorlanabileceğini söyledi.