Lübnan: Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame’ye yurt dışı yasağı

Hakkında kırmızı bülten çıkarılan Selame, sorguda Avrupa suçlamalarını reddetti.

Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame (AP)
Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame (AP)
TT

Lübnan: Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame’ye yurt dışı yasağı

Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame (AP)
Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame (AP)

Lübnan Merkez Bankası Başkanı Riyad Selame, dün (Çarşamba) Interpol tarafından yayınlanan kırmızı bültenin içeriği hakkında kendisini bir saat 20 dakika sorgulayan Temyiz Mahkemesi Yargıcı İmad Kabalan tarafından uzun bir soruşturmaya tabi tutuldu. Paris’te geçtiğimiz hafta yapılan duruşmaya Selame katılmazken, davanın yargıcı Aude Buresi, Selame hakkında uluslararası tutuklama kararı çıkarmıştı.

Duruşmaya eşlik eden adli bir kaynak, Kabalan'ın “Selame'ye kırmızı bültende yer alan ve zimmete para geçirme, sahtecilik, dolandırıcılık ve kara para aklama ile ilgili kendisine atfedilen suçlamalar hakkında bilgi verdiğini” belirtti. Kaynak Şarku’l Avsat'a, “Selame'nin kendisine atfedilen tüm suçlamaları reddettiğini, Fransa’nın tutuklama emrinin yasadışı olduğunu düşündüğünü ve Paris'teki yasal temsilcisi aracılığıyla karara itiraz ederek, iptal talebinde bulunduğunu” belirtti. Kaynağa göre Selame ayrıca, “Kırmızı bülten kararının durdurulması ve Fransa'da yaptığı itiraz karara bağlanana kadar askıya alınması için Uluslararası Interpol Genel Sekreterliği'ne talepte bulunacak.”

Lübnan Merkez Bankası Başkanı, söz konusu önlemleri Beyrut'ta ve yurt dışında kendisini hedef alan siyasi kampanyadan ayrı tutmuyor. Adli kaynağa göre Selame, “1993 yılında Lübnan Merkez Bankası Başkanı olarak atanmadan önce sahip olduğu gayrimenkul envanterini ve sahip olduğu devasa mali hesapları sunması nedeniyle, Avrupa'da aleyhine bu davaların açılmasını siyasi nedenlere bağladı.” Kaynak, “Selame’nin aylık 150 bin doları aşan Merry Launch şirketindeki maaşına ek olarak, Lübnan Merkez Bankası Başkanı olarak atanmadan önce özel yatırımlarıyla elde ettiği mali zenginliğinin kaynağını açıklamak açısından Avrupa adli delegasyonları nezdinde söylediklerini tekrarladığına” dikkat çekti. Kaynak ayrıca Selame'nin “Kabalan'dan kendisini Lübnan'da yargılamasını ve Fransa'ya iade etmemesini istediğini” belirtti.

Duruşmanın sona ermesinin ardından Savcı, Selame hakkında soruşturma açılmasına, seyahat etmesinin engellenmesine, Lübnan ve Fransa pasaportlarına el konulmasına karar verdi. Savcı, seyahat yasağının bir nüshasını yürürlüğe girmesi için Genel Güvenlik Teşkilatı'na gönderdi.

Soruşturmanın takibi

Aynı adli kaynağa göre, “Kabalan oturumun tutanaklarını ve Selame'nin ifadelerini hazırladı. Merkezi Kriminal Soruşturma Dairesi Başkanı Albay Nicolas Saad, oturum tutanaklarını Uluslararası İrtibat Birimi'ne (Interpol) teslim etmek ve kırmızı bültenin içeriğinin uygulandığını bildirmek üzere Fransız adli makamlarına göndermekle görevlendirildi.”

“Kovuşturma yetkisi Lübnan yargısına ait olduğu için Selame’nin Fransa'ya iade edilmesinin imkansızlığına” atıfta bulunan kaynak şu ifadeleri kullandı: “Lübnan, Fransız dosyasını aldığında, Aude Buresi'nin güvenlik için savcılığa dayandığı ve tutuklama emri çıkardığı delillerin güçlü ve sağlam olup olmadığı doğrulanır, ardından Lübnan'da kovuşturması başlar veya dosyada deliller yeterli değilse korunur.”

Yargıç Gassan Uveydat (AFP)
Yargıç Gassan Uveydat (AFP)

Bu sırada Lübnan Cumhuriyet Başsavcısı Yargıç Gassan Uveydat, Beyrut'taki Almanya Büyükelçiliği konsolos ve güvenlik ataşesinden oluşan bir heyetle Adalet Sarayı'ndaki makamında bir araya geldi. Heyet, kendisine Selame hakkında tutuklama emri çıkarıldığını, Münih'teki savcının bu emri Interpol aracılığıyla uygulayacağını ve emri çıkaran yargıcın bu kararı vermek için yeterli delile sahip olduğunu ifade etti.

Savcılığı'nın önde gelen bir kaynağı Şarku'l Avsat'a, “17 ülke Fransa'nın izlediği yasal yolu izleyecek ve Selame hakkında tutuklama emri çıkaracak” bilgisini verdi. “Ardışık gelişmeler Lübnan yargısını büyük bir baskı altına almakta ve bu durum her bir dava için yeni dosya açılmasını gerektiren çok sayıdaki dava ile uğraşmayı güçleştirmekte. Belki daha sonra, Lübnan'daki adli makamlar, iddia edilen suçların eşzamanlılığı ve benzerliği nedeniyle bu davaları tek bir dosyada birleştirmeye karar vermezse, her ülkenin dosyası için ayrı ayrı bir yargılama yapılacaktır” dedi.

Macaristan: Bir milyon dolar

Savcılık kaynaklarına göre, “Yargıç İmad Kabalan, Macaristan'daki bir adli yetkiliden kendisine Selame'ye ait 1 milyon dolara el konulduğunu ve ülkesinin bankalarından birine yatırıldığını bildiren bir telefon aldı. ”Macar yetkilinin” meblağa, Lübnan hazinesi lehine el konulduğu konusunda bilgilendirildiği ve kendisine ilgili meblağı aktarması için Beyrut'ta bir hesap numarası verilmesini istediği” belirtildi.



Basil, Hizbullah ile cumhurbaşkanlığı için görüşmeler yapıyor

Cibran Basil ile Hizbullah Genel Sekreteri Siyasi Danışmanı Hüseyin el-Halil ve Hizbullah'ın İrtibat ve Koordinasyon Birimi Başkanı Vefik Safa arasında daha önce yapılan görüşmeden bir kare (İnternet siteleri)
Cibran Basil ile Hizbullah Genel Sekreteri Siyasi Danışmanı Hüseyin el-Halil ve Hizbullah'ın İrtibat ve Koordinasyon Birimi Başkanı Vefik Safa arasında daha önce yapılan görüşmeden bir kare (İnternet siteleri)
TT

Basil, Hizbullah ile cumhurbaşkanlığı için görüşmeler yapıyor

Cibran Basil ile Hizbullah Genel Sekreteri Siyasi Danışmanı Hüseyin el-Halil ve Hizbullah'ın İrtibat ve Koordinasyon Birimi Başkanı Vefik Safa arasında daha önce yapılan görüşmeden bir kare (İnternet siteleri)
Cibran Basil ile Hizbullah Genel Sekreteri Siyasi Danışmanı Hüseyin el-Halil ve Hizbullah'ın İrtibat ve Koordinasyon Birimi Başkanı Vefik Safa arasında daha önce yapılan görüşmeden bir kare (İnternet siteleri)

Hizbullah ile (Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareket (ÖYH) lideri Cibran Basil arasında görüşmeler yeniden başlarken görüşmelerin en kısa zamanda bir cumhurbaşkanı seçilmesi için yapılan manevralara bağlı olmayan bir diyalog olup olmadığına ve iki partinin cumhurbaşkanının seçilmesine yönelik görüşlerini yakınlaştırmalarını sağlayacak bir anlaşmanın önünü açmayı hedefleyip hedeflemediğine dair niyetler test ediliyor. Bunun yanında bu kez Beşli Komite’nin (Mısır, Fransa, Katar, Suudi Arabistan ve ABD) siyasi korumasına sahip olan Fransa Cumhurbaşkanı’nın Lübnan Özel Temsilcisi ve eski Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian'ın halen öncelikleri arasında yer alan seçim çıkmazını kırmak için iki partinin de birbirine ihtiyacı var.

Hizbullah ile ÖYH arasındaki diyalogun özellikle direniş ekseni ile muhalefet arasındaki iletişimin kesilmesi çerçevesinde yeniden başlaması bir yenilik olarak görülüyor. Bunun yanında Basil'in, eski bakan Cihad Azur'un cumhurbaşkanlığı adaylığı üzerinden muhalefetle kesiştiği noktadan ayrılması karşılığında müttefikiyle arasındaki anlaşmazlığı bitirme kararı almasından hareketle diyalog, Le Drian'ın Beyrut'a yapması beklenen ziyareti ve cumhurbaşkanlığı kartlarını yeniden dağıtılmasıyla aynı zamana denk gelip gelmediğinin anlaşılması, artık müttefiklerin ve muhaliflerin ilgisini çeken neredeyse tek siyasi hamle haline geldi.

Hizbullah ile Basil arasındaki yeni diyaloğun genel gidişatına ilişkin farklı görüşler söz konusu. Tarafsız olan bir kesim, iki tarafın birbirine ihtiyacı olduğuna inanıyor. Aynı kesim, Hizbullah’ın müttefiki (Maruni Hristiyan) Marada Hareketi Partisi lideri Süleyman Tony Franciye’nin adaylığını destekleyen muhalefet kanadına katılma ihtimali olduğunu ve ÖYH ile arasındaki diyalogun yeniden başlamasının yalnızca Basil'in Azur’u desteklemek için muhalefet kanadıyla yaptığı uzlaşının sona erdiği anlamına geldiğini söylüyor.

Basil'in direniş ekseni ve muhalefet arasındaki çekişmede oyun oynamaya çalıştığına dikkati çeken bu kesime göre Basil, müttefikinin Lübnan Egemen Cephesi’nin kurulmasını onaylamasından ve kapsamlı idari ve mali ademi merkeziyetçiliği benimsemesinden başlayarak diğer tarafların önceliklerini anladığını garanti etmedikçe, Hizbullah’ın yanında herhangi bir karşılık almadan yer almak istemediği için muhalefetle yaptığı uzlaşıyı geç duyurdu. Tarafsız kesim ayrıca Basil'in Hizbullah’la yeniden temasa geçmesi, Lübnan Temsilciler Meclisi’nden tanınmış bir kaynağın ifadeleriyle koşulların cumhurbaşkanlığı seçimleriyle güvenli bir yere geçmesine izin vermesi durumunda siyasi uzlaşmadaki şartlarını iyileştirme arayışı içinde ağacın tepesinden inmeye karar verdiğinin teyidi olarak görüyor.

Tarafsız kesimin Meclis’teki kaynaktan Şarku'l Avsat'a aktardığına göre Basil, önerileriyle Hizbullah’a “Cumhurbaşkanlığını alın, devleti bize verin. Kapsamlı mali ademi merkeziyetçilik, federalizmin diğer yüzü olduğundan bu başarılamayacak ve başka bir çıkmaza girilecektir” mesajı vermek istiyor.

Tarafsızlar, Hizbullah’ın meclis bloğundan çok sayıda milletvekilinin Basil'in Maruni Hristiyan partilerin kapsamlı idari ve mali ademi merkeziyetçiliğin desteklenmesine yönelik ilk taleplerinin iletildiği gerekçesiyle kendisinden daha fazlasını teklif edenlerin önünü kesmek için rakipleri karşısında söz konusu partileri yeniden kazanmak amacıyla istediği siyasi bedel karşılığında adaylıktan vazgeçerek Franciye'nin desteklenmesine itiraz etmemeyi  sürdürse de Hizbullah’ın Basil'e hiçbir şey veremeyeceğinin altını çizdi.

Hizbullah ile Basil arasında başlayan yeni diyalogda bekleyip neler olacağı konusunda bir uzlaşının olduğuna inanan tarafsızlar, Basil'in diyaloğu yeniden başlatma kararının bile muhalefeti endişelendirmeye yeteceğini belittiler. Meclis Başkanı Nebih Berri'nin Genelkurmay Başkanı General Joseph Avn'ı kabulüyle başlayan ve subayların terfilerinin yapılmasıyla sonuçlanan olumlu atmosfer çerçevesinde konunun cumhurbaşkanının seçilmesiyle ilgilenen bölgesel ve uluslararası tüm tarafları ilgilendirdiğini vurgulayan tarafsızlar, uluslararası basın kuruluşlarının bildirdiğine göre General Avn’ın cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda adının güçlendiğini ve bunun da Basil'i endişelendirdiğini ifade ettiler.

Tarafsızlar, Hizbullah’ın Basil’in, Franciye'nin cumhurbaşkanlığı adayları listesine dahil edilmesini istemeyi bırakıp adaylığına karşı çıkmasından sonra Genelkurmay Başkanı’nın adaylığına karşı da aynı tutumu sergilemesi olasılığına karşı Basil'in diyalogun yeniden başlaması talebine yanıt vermeye henüz karar vermediğini söylediler.

Hizbullah’ın henüz Basil’in taleplerine net yanıtlar vermediğini belirten tarafsızlar, müttefikinin, Hizbullah’a açılımını savunmak için kendisini destekleyen milletvekillerinin eleştirilerinden doğan bir anlaşmazlığı onunla ilişkilendirme niyeti çerçevesinde bunun genel siyasi duruma olası yansımalarını görmek amacıyla halen meselenin üzerinde çalıştığını rakiplerinin ise sanki tablo netleşene ve diyalogun gidişatı oturana kadar beklemeyi tercih ediyormuş gibi ona karşı çıkmaktan kaçındıklarını belirttiler. Bunun yanında siyasi uzlaşmaya ilişkin tutumunu koruyan Hizbullah ile uzlaşmaya varması halinde Basil’in ÖYH içinde muhalefetle karşılaşması ihtimali olmadığını savunanlar da var.

Bu yüzden tarafsızlar, Basil'i Hizbullah’a açılarak zaman kazanmaya çalıştığı şeklinde suçlamaktan kaçınarak Basil için önemli olanın Genelkurmay Başkanı’nın cumhurbaşkanlığı adaylığının önünü kesmek olduğunu ve Genelkurmay Başkanı’nın adaylık ihtimalinin güçlü olup olmadığına ya da diğer adayların güçleriyle eşit olup olmadığına ilişkin değerlendirmesine dayanarak bir pozisyon alacağını vurguladılar.

Öte yandan muhalefet güçleri, iki müttefik arasındaki diyalogun yeniden başlamasıyla ilgili değerlendirmelerinde temkinli davranırken bazıları tutumlarını muhalefetle ulaştıkları ortak noktayı yitirmemek için acele etmemekten yana kullanırken bazıları ise Azur’un adaylığını desteklemeye devam ediyorlar. Bazıları ise Franciye’nin adının cumhurbaşkanlığı adayları listesine dahil edilmesini, Hizbullah ile arasındaki yabancılaşmaya son verdiği için kabul ediyorlar.

Muhalefet güçleri, Hizbullah ile Basil arasındaki diyaloğun yeniden başlamasına ilişkin kararlar verirken sabırlı olmaya devam edip cumhurbaşkanlığı üzerine ittifakları yeniden şekillendirme sırası ona geleceği için Basil’in tamamen Hizbullah’a dönmeye karar vermesi durumunda içeriden ve dışarıdan gelebilecek tepkileri dikkatlice hesaplaması gerekiyor. Gerçekten Basil tamamen Hizbullah’a dönemeye karar verecek mi yoksa açılımını Le Drian Beyrut'a gelene kadar kaybedilen zamanda boşluğu doldurmak için kullanıp kendisine teklifler sunulmasını mı sağlayacak?