Libya: Zaviye kentinde gerilim arttı

Libya’nın batısındaki Zaviye şehrinde güvenlik hususundaki gerilim yeniden patlak verdi

Trablus - Libya (Shutterstock)
Trablus - Libya (Shutterstock)
TT

Libya: Zaviye kentinde gerilim arttı

Trablus - Libya (Shutterstock)
Trablus - Libya (Shutterstock)

Libya'nın başkenti Trablus'un 45 km batısındaki Zaviye kentinde güvenlik hususunda yaşanan gerilim, geçtiğimiz günlerde kaçırılan bir gencin şehrin doğusunda cesedinin bulunmasının ardından yeniden patlak verdi.

Öte yandan Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Abdullah Bathiliy, Misrata Belediyesi’ne sürpriz bir ziyarette bulundu.

Zaviye şehri, Abdulhamid ed-Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı silahlı milisler arasındaki rekabet dolayısıyla uzun süredir devam eden güvenlik kaosuyla boğuşuyor.

Libya'daki milisler (AFP)
Libya'daki milisler (AFP)

Ülkenin batısındaki Misrata belediyesi BM Libya Özel Temsilcisi Abdullah Bathiliy’in sürpriz bir ziyarette bulunduğunu duyurdu. Bathiliy’in şehrin bazı sosyal ve siyasi figürleriyle bir toplantı gerçekleştirdiği, ziyaretin bazı önemli konuları tartışmayı amaçladığı kaydedildi.

Temsilciler Meclisi’nin desteklediği İstikrar Hükümeti, yeni başkanı Usame Hammad liderliğindeki ilk toplantısını bugün Bingazi’de yapacağını duyurdu. Hükümetin söz konusu toplantıya yerel medyayı davet ettiği belirtildi. Hammad, görevden uzaklaştırılan ve soruşturmaya sevk edilen Fethi Başağa’nın yerine atanmasının hemen ardından iki gün önce bazı bakanlarla bir araya gelerek vatandaşlara sunulan hizmetleri görüştü.

Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayih, Libyalı kadınları eşitlik ilkesini ve seçim sürecine yol açan devletin inşasına katılma fırsatlarını pekiştirecek yönde seçim sürecinde öncü ve etkili bir rol oynamaya çağırdı.

Avrupa Birliği Libya Büyükelçisi Jose Sabadell, kadınların seçimlere katılımını artırmanın yalnızca bir adalet meselesi olmadığını, Libya'da gerçek değişimde başarılı olunmasının bir koşulu olduğunu ifade etti. Twitter hesabından açıklamada bulunan Sabadell, Yüksek Seçim Komisyonu Kadın Destek Birimi gözetiminde dün Trablus'ta başlayan, kadınların seçimlere katılımını artırmaya yönelik bölgesel konferansın çalışmalarına katılmaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi.

sa

Almanya'nın Trablus Büyükelçisi Michael Ohnmacht ise seçimlere katılmak için hedeflenen programlara katılarak kadınları ve gençleri haklarını kullanmaya teşvik etmeye yönelik çabalara olan desteğini ifade etti.

BM Siyasi ve Barış İnşası İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary Dicarlo, BM’nin seçimlerle ilgili ihtiyaçlarını ve Yüksek Seçim Komisyonu'nu desteklemek için devam eden hazırlıkları değerlendirmek üzere önümüzdeki ayın başlarında Libya'ya bir ekip gönderme niyetini açıkladı.

Dicarlo ile bir araya gelen Libya'nın BM Daimi Temsilcisi Tahir es-Sunni’nin aktardığına göre, BM Libya'yı istikrara kavuşturmak, anayasal temelde ve seçim kanunları üzerinde fikir birliğine varmak için gösterilen tüm çabaları desteklemeye niyetli. İkili, söz konusu görüşmelerinde Libya'daki son gelişmeleri, misyonun çalışmalarını, komşu ülkelerdeki durumu, bu durumun etkileri, bilhassa Sudan'daki son meseleleri ele aldı.

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Ras el-Hilal’in ileri gelenlerinden bir heyet ile görüştü (Libya Başkanlık Konseyi)
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Ras el-Hilal’in ileri gelenlerinden bir heyet ile görüştü (Libya Başkanlık Konseyi)

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, dün, Ras el-Hilal’in ileri gelenlerinden bir heyet ile görüştü. Medya ofisinden açıklandığına göre, Ras el-Hilal’in ileri gelenleri bölge halkı adına Menfi’nin çabalarını ve bölgenin kalkınmasına verdiği sınırsız desteği, ulusal toplumsal uzlaşmanın tüm Libya düzeyinde somutlaştırılması için gösterilen çabaları takdirle karşıladıklarını ifade ettiler.



Libya’da UBH Başbakanı TM ve DYK anlaşmazlığından yararlandı mı?

Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)
TT

Libya’da UBH Başbakanı TM ve DYK anlaşmazlığından yararlandı mı?

Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)
Geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Dibeybe (UBH)

Libyalı siyasetçiler, geçici Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe'yi, bazı krizler ve zorluklar karşısında kararlarından ve hamlelerinden çok muhaliflerinin hatalarının ve fikir ayrılıklarının kurtardığını belirtiyor ve bu yüzden onu ‘şanslı biri’ olarak nitelendirmekten çekinmiyorlar.

Siyasetçiler, yeni bir hükümetin kurulmasını da içeren ‘siyasi yol haritası’ tartışmalarının yapıldığı bir dönemde Temsilciler Meclisi’nde (TM) ve Devlet Yüksek Konseyi’nde (DYK) iç anlaşmazlıkların yaşandığını ve Libya’nın doğusundaki liderlerin dikkatlerinin TM’deki gergin durumla meşgul olmaları nedeniyle Dibeybe’nin önünde bir engel teşkil edecek olan petrol gelirlerine yasal olarak el konulması meselesinden uzaklaştığını da sözlerine eklediler.

TM ve DYK üyeleri bunun olduğunu itiraf etmekten çekinmezken TM üyesi İsam el-Cuheni, TM’nin son oturumunda çıkan anlaşmazlığın, siyasi yol haritasının tartışılmasını engellediğini ve TM Başkanlığının oturumları iki haftalığına ertelemesine neden olduğunu söyledi.

asdfe
DYK toplantılarından bir kare (DYK)

Şarku’l Avsat’a konuşan Cuheni, Dibeybe’nin TM’nin kendi iç anlaşmazlıklarıyla meşgul olmasından yararlandığını ve bu ertelemeden kesinlikle kazançlı çıktığını söyledi. Cuheni, söz konusu anlaşmazlıkların, bazı milletvekillerinin Kurban Bayramı öncesi yapılan TM oturumuna itiraz etmelerinden ve TM’nin verdiği kararların iptalini talep etmelerinden kaynaklandığını kaydetti.

TM, 26 Haziran'da, TM Başkanvekili Misbah Duma'nın başkanlığında, başta Anayasa Mahkemesi başkanı ve üyelerinin seçimi olmak üzere bir dizi kararın oylandığı kapalı bir oturum düzenledi. Bu gelişme, TM ile DYK arasında yeni bir anlaşmazlığa neden oldu.

TM üyesi Hasan ez-Zerka ise ‘Dibeybe’nin yararlanmasını önlemek’ amacıyla TM içindeki ‘önemsiz’ olarak nitelendirdiği anlaşmazlıkların yanı sıra DYK içindeki anlaşmazlıkların üstesinden gelinebileceğini söyledi.

Şarku’l Avsat’a konuşan Zerka, Dibeybe’nin, kontrol ettiği batı bölgesinden bazı milletvekillerini, hükümetinin yerini alacak yeni bir hükümet kurulmasını hedefleyen yol haritasını reddetmeleri için provoke edebileceğini ve DYK’nın bazı üyeleriyle de aynı amaçla iletişim kurabileceğini öne sürdü.

dvfgrth
TM oturumlarından bir Kare (TM)

Öte yandan DYK üyesi Muhammed Mağzeb, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada ne Akile Salih’in ne de DYK Başkanı Halid el-Mişri’nin lideri oldukları meclislerdeki mevcut anlaşmazlıkları kontrol alabileceklerini, çünkü anlaşmazlıkların derinleştiği ve bunun da olayların onların ötesine geçeceğini gösterdiği yorumunda bulundu.

Mağzeb, DYK içindeki anlaşmazlığın, Mişri'nin görevinin sona ermesiyle sonuçlanabilecek güçlü bir rekabetle karşı karşıya kalacağını düşündüğü 1 Ağustos’taki DYK başkanlığı seçimlerine kadar sürebileceği tahmininde bulundu.

DYK içindeki anlaşmazlığın iki grup arasında devam ettiğini söyleyen Mağzeb, bunlardan birincisinin Mişri’nin grubu olduğunu ve bu grubun, Libya’daki krizin çözümünün ülkenin doğusundaki siyasi ve askeri liderlerle anlaşmaya varmak dışında çıkış yolu olmadığına inandığını, ikinci grubun ise doğudaki siyasi ve askeri liderlerle anlaşmaya karşı olmasalar da TM’nin birçok kez verdiği sözden geri dönmesi nedeniyle belli başlı garantilerin sağlanmasını şart koştuğunu söyledi.

Mağzeb, TM Başkanı Salih’in geçtiğimiz aralık ayı sonlarında Yüksek Anayasa Mahkemesi Kanunu’nun onaylanmayacağı sözü vermesine rağmen kanunun resmi gazetede yayınlandığını ve TM’nin Kurban Bayramı'ndan hemen önce o mahkemenin üyelerini seçmek için oy kullandığını da sözlerine ekledi.

TM ve DYK’nın siyasi yol haritasını onaylayıp onaylayamayacaklarını sorgulayan Mağzeb, “DYK olarak, Anayasa Beyannamesi'ndeki 13. değişikliği reddedenlere daha yakınız. Yaklaşık 55 DYK üyesi olarak Mişri'nin 11 Temmuz'da gerçekleşen ve 56 üyenin katıldığı oturumda yol haritasını onaylama şekline itirazda bulunduk. Oturumda herhangi bir kararın kabul edilmesi için katılanların üçte ikisinin, yani 38 üyenin onayını gerekiyordu, ancak sadece 34 üye onay verdi” ifadelerini kullandı.

Mağzeb, son olarak şunları söyledi:

“Yol haritası ülkenin geleceği ile ilgili ve krizin çözümü için 138 üyeli DYK’nın üyelerinin büyük kısmını onayı gerekiyor.”

DYK üyesi Naime el-Hami de Mağzeb ile aynı fikirde olanlardandı. Hami, Mişri'nin yol haritasını DYK üyelerinin önüne birden getirmekte ısrar etmesi ve onlara konuyu tartışmak için yeterli zaman vermemesi nedeniyle, anlaşmazlıkların çözüm yolunda olmadığını ve bu durumun prensip olarak, yol haritanın kendi şartlarına aykırı olduğunu vurguladı. Hami, bu yüzden seçim yasaları çıkana kadar yol haritasının onaylanmayacağı tahmininde bulundu.

Şarku’l Avsat’a konuşan Hami, UBH Başbakanı Dibeybe’nin TM ve DYK üyeleri arasında UBH’nin yerine başka bir hükümetin kurulması çağrısında bulunanlarla buna karşı çıkanlar arasında büyüyen uçurumdan faydalanacağını belirtti. Mişri ile Dibeybe arasında Dibeybe'nin bazı DYK üyeleriyle arasındaki ilişkililerin neden olduğu anlaşmazlığa dikkati çeken Hami, bu anlaşmazlığın söz konusu DYK üyelerinden oluşan bir heyetin Türkiye'ye seyahat etmesinin engellenmesinde ve pasaportlarına el konulmasında da kendini gösterdiğini kaydetti.