Libya: Zaviye kentinde gerilim arttı

Libya’nın batısındaki Zaviye şehrinde güvenlik hususundaki gerilim yeniden patlak verdi

Trablus - Libya (Shutterstock)
Trablus - Libya (Shutterstock)
TT

Libya: Zaviye kentinde gerilim arttı

Trablus - Libya (Shutterstock)
Trablus - Libya (Shutterstock)

Libya'nın başkenti Trablus'un 45 km batısındaki Zaviye kentinde güvenlik hususunda yaşanan gerilim, geçtiğimiz günlerde kaçırılan bir gencin şehrin doğusunda cesedinin bulunmasının ardından yeniden patlak verdi.

Öte yandan Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Abdullah Bathiliy, Misrata Belediyesi’ne sürpriz bir ziyarette bulundu.

Zaviye şehri, Abdulhamid ed-Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı silahlı milisler arasındaki rekabet dolayısıyla uzun süredir devam eden güvenlik kaosuyla boğuşuyor.

Libya'daki milisler (AFP)
Libya'daki milisler (AFP)

Ülkenin batısındaki Misrata belediyesi BM Libya Özel Temsilcisi Abdullah Bathiliy’in sürpriz bir ziyarette bulunduğunu duyurdu. Bathiliy’in şehrin bazı sosyal ve siyasi figürleriyle bir toplantı gerçekleştirdiği, ziyaretin bazı önemli konuları tartışmayı amaçladığı kaydedildi.

Temsilciler Meclisi’nin desteklediği İstikrar Hükümeti, yeni başkanı Usame Hammad liderliğindeki ilk toplantısını bugün Bingazi’de yapacağını duyurdu. Hükümetin söz konusu toplantıya yerel medyayı davet ettiği belirtildi. Hammad, görevden uzaklaştırılan ve soruşturmaya sevk edilen Fethi Başağa’nın yerine atanmasının hemen ardından iki gün önce bazı bakanlarla bir araya gelerek vatandaşlara sunulan hizmetleri görüştü.

Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu Başkanı İmad es-Sayih, Libyalı kadınları eşitlik ilkesini ve seçim sürecine yol açan devletin inşasına katılma fırsatlarını pekiştirecek yönde seçim sürecinde öncü ve etkili bir rol oynamaya çağırdı.

Avrupa Birliği Libya Büyükelçisi Jose Sabadell, kadınların seçimlere katılımını artırmanın yalnızca bir adalet meselesi olmadığını, Libya'da gerçek değişimde başarılı olunmasının bir koşulu olduğunu ifade etti. Twitter hesabından açıklamada bulunan Sabadell, Yüksek Seçim Komisyonu Kadın Destek Birimi gözetiminde dün Trablus'ta başlayan, kadınların seçimlere katılımını artırmaya yönelik bölgesel konferansın çalışmalarına katılmaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi.

sa

Almanya'nın Trablus Büyükelçisi Michael Ohnmacht ise seçimlere katılmak için hedeflenen programlara katılarak kadınları ve gençleri haklarını kullanmaya teşvik etmeye yönelik çabalara olan desteğini ifade etti.

BM Siyasi ve Barış İnşası İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary Dicarlo, BM’nin seçimlerle ilgili ihtiyaçlarını ve Yüksek Seçim Komisyonu'nu desteklemek için devam eden hazırlıkları değerlendirmek üzere önümüzdeki ayın başlarında Libya'ya bir ekip gönderme niyetini açıkladı.

Dicarlo ile bir araya gelen Libya'nın BM Daimi Temsilcisi Tahir es-Sunni’nin aktardığına göre, BM Libya'yı istikrara kavuşturmak, anayasal temelde ve seçim kanunları üzerinde fikir birliğine varmak için gösterilen tüm çabaları desteklemeye niyetli. İkili, söz konusu görüşmelerinde Libya'daki son gelişmeleri, misyonun çalışmalarını, komşu ülkelerdeki durumu, bu durumun etkileri, bilhassa Sudan'daki son meseleleri ele aldı.

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Ras el-Hilal’in ileri gelenlerinden bir heyet ile görüştü (Libya Başkanlık Konseyi)
Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, Ras el-Hilal’in ileri gelenlerinden bir heyet ile görüştü (Libya Başkanlık Konseyi)

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi, dün, Ras el-Hilal’in ileri gelenlerinden bir heyet ile görüştü. Medya ofisinden açıklandığına göre, Ras el-Hilal’in ileri gelenleri bölge halkı adına Menfi’nin çabalarını ve bölgenin kalkınmasına verdiği sınırsız desteği, ulusal toplumsal uzlaşmanın tüm Libya düzeyinde somutlaştırılması için gösterilen çabaları takdirle karşıladıklarını ifade ettiler.



Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
TT

Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)

Trablus merkezli Libya hükümeti 30 Haziran’da, Rus Wagner grubu tarafından kullanılan bir üsse yapılan insansız hava aracı (İHA) saldırılarıyla herhangi bir ilgisi olmadığını açıkladı.

İsminin açıklanmasını istemeyen bir ordu kaynağı AFP’ye yaptığı açıklamada, perşembe akşamı Bingazi’nin 150 km güneydoğusunda bulunan el-Haruba Hava Üssü’nün İHA’lar tarafından gerçekleştirilen, ‘amacı bilinmeyen’ saldırılarla hedef alındığını belirtti. Söz konusu üste, Wagner grubunun unsurları yer alıyor. Haber siteleri, saldırının, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan ve doğu Libya makamlarının meşruiyetini sorguladığı Trablus hükümetinin silahlı kuvvetlerinden kaynaklandığını belirtti.

Özel ‘el-Masar’ kanalının haberine göre Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı Savunma Bakanlığı, geçen cuma yaptığı açıklamada “Uçağımızın Libya’nın doğusundaki bir üsse düzenlediği saldırılara ilişkin yayınlananlar bizi şaşırttı” diyerek, Ekim 2020’de imzalanan ateşkese saygı duyduklarını vurguladı.

Diğer yandan Libya merkezli ‘Address’ gazetesinin haberine göre ise Batı Libya’daki Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed el-Haddad, “Birimlerimizden hiçbiri doğu bölgesindeki herhangi bir alanı hedef almadı” diyerek, benzer bilgilerin Libyalı kardeşler arasında savaşı ateşlemeyi ve Libya’yı bölgesel bir çatışmaya sokmayı’ amaçladığına dikkat çekti.

Libya 2011’den, Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana büyük bir siyasi krize tanık oluyor. Nisan 2019 ile Haziran 2020 arasında Libya’nın doğusundaki en güçlü isim olan Halife Hafter, Trablus’un kontrolünü ele geçirmek için başarısız bir askeri girişimde Çadlı, Sudanlı, Nijeryalı ve Suriyeli savaşçıların yanı sıra Wagner grubundan savaşçıları kullandı. Bu başarısızlığı Ekim 2020’de, batı ve doğu kamplarının her birinden beş subaydan oluşmuş bir askeri komite tarafından gözlemlenen bir ateşkes anlaşmasının ilanı izledi.

O günden bu yana bir kısmı Rus ordusuyla birlikte savaşmak için Mali veya Ukrayna’ya gittikten sonra Libya’nın doğusundaki yüzlerce Wagner savaşçısı, başta petrol limanı bölgesinde olmak üzere güneyde aktifti.

Görsel kaldırıldı.
Mareşal Halife Hafter (Ulusal Ordu)

Libya Parlamentosu üyesi Muhammed Amer el-Abani, geçen pazartesi günü yapılan parlamento oturumunu ‘yasa dışı’ olarak niteledi.

Abani, Arap Dünyası Haber Ajansı’na (ANA) yaptığı açıklamada, Temsilciler Meclisi’nin, geçen pazartesi günü üyelerinin çoğunu davet etmeden bir toplantı düzenlemesinin ‘meşruiyet dışında ve anayasal sisteme aykırı’ olduğunu dile getirdi. Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Bileyhik, meclisin, ikinci başkan yardımcısı Musbah Duma başkanlığında resmi bir kapalı oturum düzenlediğini açıkladığına dikkat çekti. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre toplantıda konsey, 2023 tarihli ve 05 sayılı kanun uyarınca Anayasa Mahkemesi başkanı ve üyelerini seçmek için oybirliğiyle bir karar aldı.

Görsel kaldırıldı.
Temsilciler Meclisi toplantısının öncesinde oturum düzenlendi. (Temsilciler Meclisi)

Muhammed Amer el-Abani konuya dair şunları söyledi:

Geçtiğimiz pazartesi günü meclis oturumunda yaşananlar ve bunun sonucunda alınan kararlar hukuka aykırıdır. Çünkü toplantı tarihini, yeter sayısını ve yerini belirlemede oturumun yapılma esaslarını dikkate almamaktadır. Bingazi’de Temsilciler Meclisi’nin yakında toplanacak istişare oturumu öncesinde verilen kararların iptalini talep etmek, son parlamento oturumuna karşı yapılan protesto çerçevesinde geliyor.

‘Libya Al Ahrar’ sitesinin haberine göre milletvekilleri tarafından yapılan bir açıklamada, oturumun ‘geçersiz olduğu ve yasama veya meclis kararı düzeyine çıkmadığı’ ifadelerine yer verilirken, oturumda yaşananlar ise ‘Temsilciler Meclisi’ni zayıflatma girişimi’ olarak nitelendirildi.

Temsilciler Meclisi’nin kapalı oturumunun yapılması amacı hakkında ise Libyalı milletvekilleri “Bazı kararlar alma arzusu nedeniyle üyeleri davet etmeden bir oturum düzenlemenin belirli bir amacı vardır. Tüm milletvekilleri oturuma katılmaya davet edilmiş olsaydı, bu kararlar alınamazdı” açıklamasında bulundular.

‘Libya Al Ahrar’ internet sitesinde ise yaklaşık 40 milletvekilinin, meclis oturumlarını boykot etmekle tehdit ettiği ve Kurban Bayramı’nın ardından Trablus’ta parlamentonun son kapalı oturumunu protesto etmek için bir istişare toplantısı düzenlendiği bildirildi.