Kenya: Romanya Afrikalılara hakaret eden ırkçı büyükelçisini geri çekti

Nairobi'deki Birleşmiş Milletler binasındaki uluslararası toplantılardan birinden (EPA)
Nairobi'deki Birleşmiş Milletler binasındaki uluslararası toplantılardan birinden (EPA)
TT

Kenya: Romanya Afrikalılara hakaret eden ırkçı büyükelçisini geri çekti

Nairobi'deki Birleşmiş Milletler binasındaki uluslararası toplantılardan birinden (EPA)
Nairobi'deki Birleşmiş Milletler binasındaki uluslararası toplantılardan birinden (EPA)

Romanya Dışişleri Bakanlığı, Afrikalıların öfkesini kontrol altına almak amacıyla Afrikalıları maymuna benzeten Romanya’nın Nairobi Büyükelçisi Dragon Viorel Tigaui’yi geri çağırdı. Bakanlık, yaptığı açıklamada, olayı utanç verici olarak nitelendirdi.

Kenya ise yaptığı açıklamada, Rumen hükümetine tutumu sebebiyle teşekkür ederken, “şok edici ve utanç verici" olarak nitelendirdiği olayı ele almak  adına Afrika Grubu ve Birleşmiş Milletler ile görüşmelerde olduğunu bildirdi.

Tigau açıklamasını 26 Nisan'da Kenya’nın başkenti Nairobi'deki Birleşmiş Milletler binasında yaptığı bir toplantı sırasında yapmıştı. AFP’nin haberine göre, Tigaui, BM’nin konferans salonunun penceresinde gördüğü bir maymun hakkında, “Afrika Grubu bize katıldı” dedi.

Romanya'nın Kenya Büyükelçisi Dragon Viorel Tigaui (Twitter)
Romanya'nın Kenya Büyükelçisi Dragon Viorel Tigaui (Twitter)

Şarku’l Avsat’ın Kenya'nın Standard gazetesinden aktardığı habere göre, o dönemde Afrikalı diplomatlar özel bir özrün "yeterli olmadığı" konusunda ısrar ederek Romanya'dan açık bir özür talep etti.

Tigaui’nin davranışına ilişkin duyuru ilk kez geçtiğimiz Perşembe günü Kenya Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Macharia Kamau tarafından geldi. Kamau, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, olayı şaşırtıcı ve utanç verici olarak nitelendirerek, büyükelçinin olayı örtbas etmeye çalıştığını bildirdi.

Ancak önceki gün açıklama yapan Romanya Dışişleri Bakanlığı, olaydan bu hafta haberdar edildiğini ve "büyükelçiyi geri çağırmak için bir prosedür başlattıklarını" duyurdu. Bakanlıktan yapılan açıklamada, ırkçı davranış veya yorumların "kesinlikle kabul edilemez" olduğu ifade edilerek, "Bu durumdan derinden pişmanlık duyuyoruz ve etkilenen herkesten özür diliyoruz” ifadeleri kullanıldı.

Buna karşılık Tigaui, Afrikalı diplomatlara yazılı bir özür mektubu göndererek, açıklamalarının "uzun, hararetli ve tartışmalı bir toplantı" sırasında geldiğini ve "atmosferi yatıştırma" girişimi olduğunu savundu.

Kenya başkentindeki Birleşmiş Milletler salonu (EPA)
Kenya başkentindeki Birleşmiş Milletler salonu (EPA)

Kenya Dışişleri Bakanı Alfred Mutua, Romanya’nın özrüne cevap vererek, “Afrikalılara ve tüm siyahlara karşı aşağılayıcı ve ırkçı açıklamalarda bulunan büyükelçisini Nairobi'den geri çağırdığı için Romanya hükümetine teşekkür ediyorum” diyerek, utanç verici bu olaydan sonra BM ve Romanya hükümeti ile görüşmeler yaptıklarını söyledi.

Afrika Uzmanı Dr. Muhammed Şifa Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, “Afrikalılar, Avrupalılardan yeni olmayan bu ırkçı tacizlere alıştı ve bunların bazıları açık, bazıları gizli. Romanya'nın özrü ve büyükelçiye yönelik alınan tedbirler, konuyu genel olarak ele alma düzeyinde yeterli olmamakla birlikte, söz konusu görüşmeye yönelik mevcut öfkeyi yatıştırmak için yeterli” şeklinde konuştu. Fransız eski Adalet Bakanı Christiane Taubira örneğini veren Şifa, aşırı sağcı bir Fransız dergisinin yüksek bir kültüre sahip olmasına rağmen Taubira’yı sırf Afrika kökenli olduğu için onu "maymun" olarak tanımladığını hatırlattı.

 



Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
TT

Trablus hükümeti, Libya’nın doğusundaki İHA’larla ilgisi olmadığını açıkladı

Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)
Trablus’taki Ulusal Birlik Hükümeti Başkanıı Abdulhamid Dibeybe. (Birlik Hükümeti)

Trablus merkezli Libya hükümeti 30 Haziran’da, Rus Wagner grubu tarafından kullanılan bir üsse yapılan insansız hava aracı (İHA) saldırılarıyla herhangi bir ilgisi olmadığını açıkladı.

İsminin açıklanmasını istemeyen bir ordu kaynağı AFP’ye yaptığı açıklamada, perşembe akşamı Bingazi’nin 150 km güneydoğusunda bulunan el-Haruba Hava Üssü’nün İHA’lar tarafından gerçekleştirilen, ‘amacı bilinmeyen’ saldırılarla hedef alındığını belirtti. Söz konusu üste, Wagner grubunun unsurları yer alıyor. Haber siteleri, saldırının, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan ve doğu Libya makamlarının meşruiyetini sorguladığı Trablus hükümetinin silahlı kuvvetlerinden kaynaklandığını belirtti.

Özel ‘el-Masar’ kanalının haberine göre Ulusal Birlik Hükümeti’ne bağlı Savunma Bakanlığı, geçen cuma yaptığı açıklamada “Uçağımızın Libya’nın doğusundaki bir üsse düzenlediği saldırılara ilişkin yayınlananlar bizi şaşırttı” diyerek, Ekim 2020’de imzalanan ateşkese saygı duyduklarını vurguladı.

Diğer yandan Libya merkezli ‘Address’ gazetesinin haberine göre ise Batı Libya’daki Silahlı Kuvvetler Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed el-Haddad, “Birimlerimizden hiçbiri doğu bölgesindeki herhangi bir alanı hedef almadı” diyerek, benzer bilgilerin Libyalı kardeşler arasında savaşı ateşlemeyi ve Libya’yı bölgesel bir çatışmaya sokmayı’ amaçladığına dikkat çekti.

Libya 2011’den, Muammer Kaddafi rejiminin devrilmesinden bu yana büyük bir siyasi krize tanık oluyor. Nisan 2019 ile Haziran 2020 arasında Libya’nın doğusundaki en güçlü isim olan Halife Hafter, Trablus’un kontrolünü ele geçirmek için başarısız bir askeri girişimde Çadlı, Sudanlı, Nijeryalı ve Suriyeli savaşçıların yanı sıra Wagner grubundan savaşçıları kullandı. Bu başarısızlığı Ekim 2020’de, batı ve doğu kamplarının her birinden beş subaydan oluşmuş bir askeri komite tarafından gözlemlenen bir ateşkes anlaşmasının ilanı izledi.

O günden bu yana bir kısmı Rus ordusuyla birlikte savaşmak için Mali veya Ukrayna’ya gittikten sonra Libya’nın doğusundaki yüzlerce Wagner savaşçısı, başta petrol limanı bölgesinde olmak üzere güneyde aktifti.

Görsel kaldırıldı.
Mareşal Halife Hafter (Ulusal Ordu)

Libya Parlamentosu üyesi Muhammed Amer el-Abani, geçen pazartesi günü yapılan parlamento oturumunu ‘yasa dışı’ olarak niteledi.

Abani, Arap Dünyası Haber Ajansı’na (ANA) yaptığı açıklamada, Temsilciler Meclisi’nin, geçen pazartesi günü üyelerinin çoğunu davet etmeden bir toplantı düzenlemesinin ‘meşruiyet dışında ve anayasal sisteme aykırı’ olduğunu dile getirdi. Temsilciler Meclisi Sözcüsü Abdullah Bileyhik, meclisin, ikinci başkan yardımcısı Musbah Duma başkanlığında resmi bir kapalı oturum düzenlediğini açıkladığına dikkat çekti. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre toplantıda konsey, 2023 tarihli ve 05 sayılı kanun uyarınca Anayasa Mahkemesi başkanı ve üyelerini seçmek için oybirliğiyle bir karar aldı.

Görsel kaldırıldı.
Temsilciler Meclisi toplantısının öncesinde oturum düzenlendi. (Temsilciler Meclisi)

Muhammed Amer el-Abani konuya dair şunları söyledi:

Geçtiğimiz pazartesi günü meclis oturumunda yaşananlar ve bunun sonucunda alınan kararlar hukuka aykırıdır. Çünkü toplantı tarihini, yeter sayısını ve yerini belirlemede oturumun yapılma esaslarını dikkate almamaktadır. Bingazi’de Temsilciler Meclisi’nin yakında toplanacak istişare oturumu öncesinde verilen kararların iptalini talep etmek, son parlamento oturumuna karşı yapılan protesto çerçevesinde geliyor.

‘Libya Al Ahrar’ sitesinin haberine göre milletvekilleri tarafından yapılan bir açıklamada, oturumun ‘geçersiz olduğu ve yasama veya meclis kararı düzeyine çıkmadığı’ ifadelerine yer verilirken, oturumda yaşananlar ise ‘Temsilciler Meclisi’ni zayıflatma girişimi’ olarak nitelendirildi.

Temsilciler Meclisi’nin kapalı oturumunun yapılması amacı hakkında ise Libyalı milletvekilleri “Bazı kararlar alma arzusu nedeniyle üyeleri davet etmeden bir oturum düzenlemenin belirli bir amacı vardır. Tüm milletvekilleri oturuma katılmaya davet edilmiş olsaydı, bu kararlar alınamazdı” açıklamasında bulundular.

‘Libya Al Ahrar’ internet sitesinde ise yaklaşık 40 milletvekilinin, meclis oturumlarını boykot etmekle tehdit ettiği ve Kurban Bayramı’nın ardından Trablus’ta parlamentonun son kapalı oturumunu protesto etmek için bir istişare toplantısı düzenlendiği bildirildi.