Libya Başkanlık Konseyi’nden seçimlere tam destek

Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri
Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri
TT

Libya Başkanlık Konseyi’nden seçimlere tam destek

Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri
Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri

Mısır'ın Libya'daki siyasi partilerle açıklanmayan temaslarına ilişkin haberler yayınlanırken Temsilciler Meclisi ülkenin doğusundaki karargahında yeni bir toplantıya hazırlanıyor. Başkanlık Konseyi ise ülkede ‘dışlama olmaksızın kapsamlı seçimler’ yapılmasına verdiği desteği yineledi.

Mısırlı kaynaklar, dün Mısır İstihbarat Teşkilatı Başkanı Tümgeneral Abbas Kamil, Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih ve Ulusal Ordu (LUO) Başkomutanı Mareşal Halife Hafter arasında herhangi bir resmi açıklama yapılmadan gerçekleşen sürpriz bir görüşmeyle ilgili haberleri doğrulamaktan veya yalanlamaktan kaçındı.

Temsilciler Meclisi Başkanlığı medya danışmanı Fethi el-Merimi, Şarku'l Avsat'a verdiği demeçte, böyle bir toplantıdan haberi olmadığını söyledi. Ancak Temsilciler Meclisi'nin bugün Bingazi'deki karargahında resmi bir toplantı yapılacağını doğrulayan Merimi, gündemi ise belirtmedi.

LUO ve Hafter’in ofisi ise sessizliğini koruyor. Ancak Libya’daki yerel kaynaklar ve medya ise Kamil, Salih ve Hafter arasında Bingazi'deki Benina Havalimanı'ndaki VIP salonunda bir toplantı gerçekleştiğini bildirdi. Görüşmenin, Mısırlı yetkilinin İtalya arabuluculuğunda Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başkanı Abdulhamid Dibeybe ile Roma'da görüşmesinden saatler sonra gerçekleştiğine dikkati çekti.

Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mışri, dün, Trablus'taki ikametgahında komite başkanlarıyla seçimlerin tamamlanmasına yönelik sonraki adımları görüştü. Görüşmede ülkedeki en önemli güncel siyasi dosyalar ele alındı.

Konsey tarafından dün yapılan açıklamaya göre, Seçim Yasalarını Belirleme Komitesi Başkanı, Mışri’ye Fas'ın Bouznika şehrinde Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Komitesi çalışmaları, ayrıca görevleri sırasında izlenen mekanizma hakkında brifing verdi.

Kurban Bayramı öncesinde karısı ve 18 yaşından büyük kızları ve oğullarına üç ay boyunca ödenek verilmesi talimatı veren Dibeybe, Türk askeri kuvvetlerinin ve onlara bağlı Suriyeli paralı askerlerin Libya topraklarında UBH güçlerinin saflarında çalışmaya devam etmesi hakkında yorum yapmayı reddetti.

Yerel basında yer alan haberlere göre İtalyan medyasına konuşan Dibeybe, “Libya'ya sadece uluslararası anlaşmalara dayalı güçler kabul edilecek. Bütün devletler müdahil ve hoş karşılanmayan taraflardır ve ülkeyi terk etmeleri gerekir. Uluslararası anlaşmalar uyarınca yürürlükte olan yasalar mucibince, iki ülke arasında imzalanan anlaşmalar temelinde gelecekte yabancı güçlerin varlığı kabul edilebilir” dedi. Ayrıca hükümetinin amacının geçiş dönemini bitirmek olduğuna da işaret etti.

Ertelenen seçimlerin yapılmasını sağlayacak bir anayasanın hazırlanması çağrısında bulunan Dibeybe, “Bir anayasamız yok. İşe anayasal bir temel oluşturmakla başlamalıyız. Ardından seçim yapmayı düşünebiliriz. Mevcut sorun, dengeli, adil ve kimseyi dışlamadan tüm Libyalılar için tasarlanmış olması gereken bir anayasa yasasının oluşturulmasında yatıyor” açıklamalarında bulundu.

Kuvvetlerinin insan kaçakçılarına karşı daha fazla hava saldırısı düzenlemeye hazır olduğunu ifade eden Dibeybe, Batı Libya'da insan kaçakçılarına karşı yedi teknenin imha edilmesiyle sonuçlanan son askeri operasyona atıfta bulundu.

Libya Başkanlık Konseyi, Libya Devlet Yüksek Konseyi ve Temsilciler Meclisi üyelerinden oluşan 6+6 Komitesi'nin ulaştığı sonuçları memnuniyetle karşıladığını, dışlayıcı olmayan cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine yol açacak her türlü adıma verdiği desteği yineledi.

Konsey Sözcüsü Necva Vehibe, UBH’ye yakınlığı ile bilinen Libya Haber Ajansı’na (LANA) verdiği demeçte, komitenin Fas'taki toplantılardan sonra vardığı sonuçları memnuniyetle karşılayan konseyin parlamentonun seçim yasalarını nihai haliyle yayınlamasını dört gözle beklediğini söyledi.

Konsey ve Başkanı Muhammed el-Menfi’nin dışlayıcı olmayan ve gecikmeye sebep olmayacak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerine yol açacak her türlü adıma verdiği desteği yineledi. Aynı zamanda, mevcut istikrarın devamını sağlamak ve seçim ortamı hazırlamak için Konsey'in Birleşmiş Milletler misyonunun da katılımıyla ilgili kurumlar ve tüm ulusal güçlerle kapsamlı bir istişareye hazır olduğunu da ekledi.

Öte yandan Akile Salih, Zliten şehrinin ileri gelenleri, şeyhleri ​​ve bilgelerinden oluşan bir heyet ile Cumartesi akşamı Kubba şehrinde bir araya geldi. Görüşmede ülkedeki son siyasi gelişmeler, Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri düzenleyerek Libya krizini sona erdirmek için sarf edilen çabalar ele alındı. Heyet, Libya krizini sona erdirmek ve ülkeyi güvenliğe kavuşturmak için attığı ulusal adımlar ve çabalarda kendisine ve Konsey'e verdiği tam desteği dile getirdi. 

İstikrar Hükümeti Başbakanı Usame Hammad, üst düzey bir hükümet heyetinin başında Ribana bölgesine yaptığı ziyareti, hizmet eksikliğinden şikayet eden Libya vatandaşlarına karşı ulusal bir görev olarak değerlendirdi. Tüm temel hizmetleri sağlama sözü veren Hammad, taahhütlerinin vatandaşların temel ihtiyaçlarının karşılanması için sözde ve fiilde gerçekleşeceğini, zira bunların temel haklar olduğunu söyledi.



Dibeybe hükümeti Tahran'la kanal açarak neyi hedefliyor?

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)
TT

Dibeybe hükümeti Tahran'la kanal açarak neyi hedefliyor?

İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Libyalı mevkidaşı Necla Menguş'u Tahran'da kabul etti. (İran Dışişleri Bakanlığı)

Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Dışişleri Bakanı Necla Menguş'un İran'ın başkenti Tahran'a yaptığı resmi ziyaret, geçtiğimiz hafta yerel ve bölgesel medyanın ana gündemlerindendi. Söz konusu ziyaret, üst düzey bir Libya delegasyonunun yaklaşık 17 yıl aradan sonra İran’a yaptığı ilk diplomatik ziyaretti.

Menguş'un İranlı mevkidaşı Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın daveti üzerine Tahran’a yaptığı ziyaret, Dibeybe hükümetinin bundan elde edebileceği fayda hakkında bazı soruları gündeme getirdi. Belki de görüşme Lübnan'da tutuklu bulunan Hannibal Kaddafi'nin dosyasının görüşülmesini amaçlıyordu.

Libya Temsilciler Meclisi (TM) üyesi Rabia Ebu Ras, Dibeybe hükümetinin “bölge ve bilge dışında birçok taraf ve güçle ittifaklar kurmaya çalıştığını ve Libya içindeki siyasi konumunu ve gücünü daha uzun süre elinde tutma kabiliyetini güçlendirmek amacıyla yeni bölgesel politikalarda aktif bir taraf olmayı hedeflediğini” söyledi.

Rabia Ebu Ras Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamalarda, bu ziyaretin arkasında Dibeybe hükümeti için ‘potansiyel kazanımlar’ olduğuna işaret ederken, bazılarının Türkiye'nin bu ziyaret için arabulucu rol oynadığı fikrini dışladı. Ebu Ras, söz konusu ziyaretin Menguş'un geçtiğimiz mayıs ayında Kuveyt, Bahreyn, Umman ve Suudi Arabistan'ı kapsayan Körfez gezisi sırasında planlanmış olabileceğini ifade etti.

El-Ahram Siyasi ve Stratejik Araştırmalar Merkezi araştırmacılarından Mısırlı Dr. Muhammed Naci Abbas, Manguş'un ziyaretinin gerçekten de Dibeybe hükümetinin ‘dış ilişkilerinin marjını genişletmesine’ olanak sağlayabileceği tezine katılıyor. Abbas ziyaretin, İran'ın Kuzey Afrika ülkelerine açılma isteğinin ve Tahran ile Arap ülkeleri arasındaki ilişkilerin gelişiminin üzerine geldiğini söyledi.

Abbas, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, “İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi yönetimi, selefi Hasan Ruhani'ye yöneltilen Kuzey Afrika ve Arap bölgesini dikkate almamak ve yalnızca Batı’ya güvenmekle ilgili suçlamaları ele almak istiyor” dedi.

İran uzmanı olan Mısırlı araştırmacı, ziyaretin iki ülke arasındaki çeşitli alanlarda ortaklıklar, ekonomik ilişkiler veya İran'ın Libya'daki siyasi krizin çözümünde herhangi bir rol oynaması gibi amaçlarla gerçekleştiğini reddederek şunları söyledi: “Libya siyasi arenasında nüfuz sahibi olanlar, Washington, Kahire, Ankara ve Libya'nın geri kalan komşu ülkeleri gibi, burada açık bir varlığa sahip olanlardır. Dolayısıyla Tahran'ın tüm bunların üzerine geçmesi düşünülemez.”

Mısırlı araştırmacı değerlendirmesini şöyle sürdürdü: “Evet, İran medyası Abdullahiyan'ın Menguş ile yaptığı görüşmelerde ülkesinin Libya'daki yeniden yapılanma çabalarına katılma arzusuna ilişkin ifadesine atıfta bulundu. Ancak bu, İran'a uygulanan ekonomik yaptırımlara ek olarak, Libya siyasi sahnesinin devam eden karmaşıklığı göz önüne alındığında (dışlanmasa da) büyük ölçüde erken.”

Libyalı siyasi analist İzzeddin Akil ise Menguş'un Tahran'a yaptığı ziyaretin amacının “ABD önerilerini İran tarafına iletmek” ve Tahran'ın 2015 yılından bu yana tutukluluğunun devam etmesinde ısrar eden bazı Lübnanlı güçler üzerindeki güçlü etkisi nedeniyle, Hannibal Kaddafi meselesini görüşmek” olduğuna inanıyor.

Akil, “Dibeybe'nin Hannibal'i gerçekten Libya'ya geri getirebilmesinin siyasi rakipleri (TM ve Devlet Yüksek Konseyi) karşısında konumunu güçlendirmenin yanı sıra, seçim tarihi geldiğinde cumhurbaşkanlığı yarışında eski rejim destekçilerinin ve ona bağlı olanların oylarını garanti edeceğini" söyledi.

Akil, Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, “Tahran, krizlerini gidermek ve Arap bölgesindeki herkese açılmak istiyor. Bu ziyaret, amaçlarının bir kısmını gerçekleştirdi. İran, diplomatik tecrübesiyle ziyareti geliştirmekten ve iki ülke arasında gelecekteki ilişkileri çeşitli yollarla pekiştirmekten çekinmeyecektir” şeklinde konuştu.

Libyalı yazar Abdullah el-Kebir, ziyaretin Hannibal Kaddafi davasıyla ilgili olabileceğini belirterek,  Dibeybe'nin eski rejimin destekçilerini yanına çekmede herhangi bir olumlu ilerlemeden fayda sağlayacağı görüşüne destek verdi.

El-Kebir, Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ziyaretle ilgili birçok soruyu, (iki ülke arasındaki Kaddafi dönemindeki güçlü ilişkiye kıyasla) iki ülke arasındaki ilişkilerin uzun vadeli kopmasına bağladı. El-Kebir, “İran önemli bir bölge ülkesi. Onunla yeni bir sayfa ve Trablus ile Tahran arasındaki kapalı kapıları yeniden açmak faydalı olabilir. Şiilik korkuları ise Sünni Maliki düşünce okulunun bazı mensupları tarafından abartılıyor” değerlendirmesinde bulundu.