Hartum'da şiddetli çatışmalar sürerken bankacılık sektörü felç olmuş durumda

BM elçisi, 14 Mayıs'ta insani yardımı koordine etmek için Port Sudan'da Maliye Bakanı ve ekibiyle bir araya geldi (Reuters)
BM elçisi, 14 Mayıs'ta insani yardımı koordine etmek için Port Sudan'da Maliye Bakanı ve ekibiyle bir araya geldi (Reuters)
TT

Hartum'da şiddetli çatışmalar sürerken bankacılık sektörü felç olmuş durumda

BM elçisi, 14 Mayıs'ta insani yardımı koordine etmek için Port Sudan'da Maliye Bakanı ve ekibiyle bir araya geldi (Reuters)
BM elçisi, 14 Mayıs'ta insani yardımı koordine etmek için Port Sudan'da Maliye Bakanı ve ekibiyle bir araya geldi (Reuters)

Sudan'da orduyla paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) arasındaki çatışmalar krizin ikinci ayında şiddetlendi. Hartum'un güneyinde ve komşu şehirler Kuzey Hartum ve Omdurman'daki diğer bölgelerde dün (Salı) patlamalar, hava saldırıları ve çatışmalar duyuldu. Doğu Nil bölgesi de ağır silahlı çatışmalara sahne oldu.

Bu tırmanış, önceki günlerde çatışmaların temposunda yaşanan düşüşün ardından ve ordunun HDK’yı büyükelçiliklere ve diplomatik temsilciliklere baskın yapmakla suçladığı bir zamanda gerçekleşti. Sudan ordusu HDK’yı Suudi Arabistan, Ürdün, Güney Sudan, Somali, Uganda büyükelçilikleri ile Suudi Arabistan ve Kuveyt askeri ataşeliklerinin karargahlarına baskın düzenlemek ve buralardaki belgeleri imha etmekle suçladı. Ancak HDK bu haberleri, "kötü niyetli söylentiler" şeklinde nitelendirerek yalanladı.

Sudan Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, HDK’nın belgeleri imha ettiği, mobilyalara zarar verdiği, bilgisayarlar ve diplomatik araçlar dahil olmak üzere değerli eşyaları çaldığı belirtildi.

Suudi Arabistan, son dönemde Hartum'daki diplomatik misyonları ve temsilcilikleri etkileyen her türlü şiddet ve vandalizmi reddettiğini açıkladı. Riyad, Ürdün büyükelçiliğine ve askeri ofis başkanının Sudan'ın başkentindeki Kuveyt büyükelçiliğindeki konutuna baskın yapılmasını büyük bir üzüntüyle izlediğini belirtti. Suudi Arabistan ayrıca tüm Sudanlı tarafları "son Cidde müzakerelerinin sonuçlarına uygun olarak sükûnet taahhüdünde  bulunmaya ve Sudan’daki krizde adil ve kapsamlı bir çözüme ulaşmayı amaçlayan siyasi yollara başvurma" çağrısında bulundu.

Körfez İşbirliği Konseyi (KİK), İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ve Arap Parlamentosu Hartum'daki diplomatik merkezlere yönelik ihlalleri kınadı ve buralarda güvenliğin artırılması ve diplomatik misyon merkezlerinin güvenliğini garanti eden uluslararası anlaşmalara ve diplomatik normlara saygı gösterilmesini istedi.

Sudan bankacılık sektörü ise savaşın başladığı 15 Nisan'dan bu yana tamamen felç oldu. Ülke genelinde hizmetleri eski haline getirmeye yönelik ürkek girişimlerin ıçerçevesinde merkez bankası krizi sona erdirmeye çalışıyor.



Sudan’da ölüm ve yıkımla geçen 100 gün

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Sudan’da ölüm ve yıkımla geçen 100 gün

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

Sudan kamuoyunda “iki generalin savaşı” olarak adlandırılan iç savaş, tahminen binlerce ölü, milyonlarca yerinden edilmiş kişi ve mülteci; hastahaneler ve okullar dahil olmak üzere ülkenin altyapısının tamamen çökmesine yol açtı. Sudan’a bu ağır bedeli ödeten iç savaş 100. gününe girdi.

Her iki taraf da birbirine karşı sadece saatler veya en fazla birkaç gün sürecek hızlı bir zaferin hayalini kuruyordu. Ancak şimdi ‘100 günlük ölüm ve yıkım’ hikayesiyle dünyayı ‘şaşırtıyorlar’.

Son bilançoya göre Sudanlı generallerin iç savaşında yaklaşık bin 800 kişiyi öldürüldü. Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), en az 180 kişinin kimlikleri tespit edilmeden “rastgele” gömüldüğünü söylerken, basında çıkan haberlerde ölü sayısının çok daha yüksek olabileceği ifade edildi. Zira sosyal medyada yoğun bir şekilde dolaşan haberlerde, sokaklarda ve yollarda henüz gömülmemiş “çürüyen cesetlerin” yanı sıra evlerin içinde, dışında ve meydanlarda gömülmüş cesetlerin olduğu öne sürüldü.

Çatışmada her iki taraftan ölen askerlerin kesin sayısı bilinmezken, Hartum’daki halk her iki taraftan da sokakların ortasında veya evlerin içinde yatan askeri üniformalı çok sayıda ceset görüyor. Ancak her iki taraftaki gerçek ölü sayısının öğrenilebileceği güvenilir üçüncü bir taraf yok.

Şarku’l Avsat’ın Sudan Doktorlar Sendikası’ndan edindiği verilere göre, savaş nedeniyle sağlık hizmetleri neredeyse tamamen felç oldu ve hastanelerin ve sağlık merkezlerinin yaklaşık yüzde 80’i çalışmaz hale geldi.

Sağlık alanında olduğu gibi eğitim sistemi de tamamen felç oldu. Sudanlı öğrencilerin sınavları süresiz olarak ertelendi, okullar kapatıldı, üniversiteler çalışmalarını durdurdu, bazıları geniş çaplı vandalizm faaliyetlerine maruz kaldı, hatta bazıları merkezlerini Sudan’ın dışına taşırken bir kısmı da uzaktan eğitim yöntemini seçti. Ülkede bankacılık sistemi de tamamen çöktü. Sudan Merkez Bankası da dahil olmak üzere tüm bankalar çalışmayı durdurdu.