Yemen hükümeti, petrol gelirlerinin kaybı nedeniyle ciddi bir mali krizle karşı karşıya

Sana’daki Yemenli kadınlar gıda güvensizliği nedeniyle BM yardımı alıyor (EPA)
Sana’daki Yemenli kadınlar gıda güvensizliği nedeniyle BM yardımı alıyor (EPA)
TT

Yemen hükümeti, petrol gelirlerinin kaybı nedeniyle ciddi bir mali krizle karşı karşıya

Sana’daki Yemenli kadınlar gıda güvensizliği nedeniyle BM yardımı alıyor (EPA)
Sana’daki Yemenli kadınlar gıda güvensizliği nedeniyle BM yardımı alıyor (EPA)

Yemen hükümeti, Husi milislerin 6 ay önce ihracat limanlarına saldırıları nedeniyle petrol gelirlerinin durması sonucunda eşi benzeri görülmemiş ciddi bir mali krizle karşı karşıya.

Birleşmiş Milletler (BM), Yemenli ailelerin yaklaşık yüzde 60’ının son üç ayda gelirlerinde düşüşle karşı karşıya kaldığını bildirirken, bu sorunun devam etmesi nedeniyle Yemen hükümeti kontrolü altındaki bölgelerdeki çalışanların maaşlarını ödemekte güçlük çekiyor.

Şarku’l Avsat’a özel açıklama yapan üç Yemenli yetkiliye göre, geçtiğimiz Ekim ayında Al-Dhaba petrol limanını hedef alan saldırıdan bu yana, Husi milislerin Hadramut ve Şabva vilayetlerindeki petrol ihracat limanlarını hedef alma tehdidinin devam etmesi sonucunda, hükümet benzeri görülmemiş bir mali krizle karşı karşıya kaldı.

Husiler, Yemen’in petrol ihraç etmek için en önemli limanı olan Al-Dhaba limanına saldırdı (Facebook)
Husiler, Yemen’in petrol ihraç etmek için en önemli limanı olan Al-Dhaba limanına saldırdı (Facebook)

Yemenli yetkililer, Aden’deki Merkez Bankası’nın döviz rezervlerinin önemli ölçüde azaldığını ve temel gıda maddeleri ve yakıt ithal eden tüccarlara dolar sağlayamayabileceğini bildirdi.

Yetkililere göre, Husi milislerin petrol ihracat limanlarını ve benzer şekilde nakliye şirketlerini tehdit etmeye devam etmesi sonucu petrol ihracatının yeniden başlamaması ve uluslararası toplumun bu tehditlere karşı ciddi bir tavır almaması nedeniyle, bu yılki genel bütçe açığı Mayıs ayı sonunda yüzde 80’e ulaştı.

Yemenli yetkililer, hükümetin bu krizin üstesinden gelmek için Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) sağladığı desteğin yanı sıra ABD ve İngiltere liderliğindeki uluslararası desteğe güvendiğini vurguladı.

Yetkililer, Husi milislerle yaşanan çatışmaların yarattığı bu zorluklara rağmen, hükümetin ülkenin tüm vilayetlerinde vatandaşlarına karşı sorumluluklarından vazgeçmeyeceğini ve bu koşulların üstesinden geleceğini söyledi.

Husi darbesi, sıvılaştırılmış gaz ihracatının durdurulmasına yol açtı (Hükümet Medyası)
Husi darbesi, sıvılaştırılmış gaz ihracatının durdurulmasına yol açtı (Hükümet Medyası)

Birleşmiş Milletler (BM) Yemen Ofisi tarafından verilere göre, devlet kontrolündeki bölgelerdeki her 10 haneden yaklaşık 4’ü (yüzde 39,2) gıda güvensizliği yaşıyor.

BM, ailelerin yüzde 31,4’ünün orta veya şiddetli açlık çektiğini ve yaklaşık yüzde 47’sinin yetersiz gıda tükettiğini belirtti.



Yemen ve Cibuti’nin önlemleri göç oranlarını azaltıyor

Afrika Boynuzu’ndan gelen göçmenlerin trajedisi sürüyor. (Twitter)
Afrika Boynuzu’ndan gelen göçmenlerin trajedisi sürüyor. (Twitter)
TT

Yemen ve Cibuti’nin önlemleri göç oranlarını azaltıyor

Afrika Boynuzu’ndan gelen göçmenlerin trajedisi sürüyor. (Twitter)
Afrika Boynuzu’ndan gelen göçmenlerin trajedisi sürüyor. (Twitter)

Uluslararası Göç Örgütü’nün (IOM) bölgesel raporunun verilerine göre Yemen ve Cibuti makamlarının aldığı önlemler, mayıs ayında Afrika Boynuzu’ndan Yemen’e göçmen akışını yüzde 15 oranında azalttı. Söz konusu rapor, çeşitli kaynaklar ve Cibuti, Somali, Yemen ve Etiyopya’daki temsilciliklerle yapılan istişareler baz alınarak bu dört ülkedeki karmaşık göç dinamiklerine odaklandı.

IOM raporuna göre Afrika Boynuzu ve Yemen, dünyanın en yoğun ve en tehlikeli göç koridorlarından biri. Buradan yüz binlerce göçmen seyahat ediyor ve çoğu bunu düzensiz bir şekilde yapıyor. Genellikle doğu rotası boyunca seyahati kolaylaştırmak için kaçakçılara güveniyorlar.

Ancak rapor, mayıs ayında Yemen’e gelenlerin sayısının nisan ayına göre yüzde 15 azaldığını ortaya koydu.

gre
Sana’da Husiler tarafından silah altına alınan Afrikalılar. (SABA)

Raporda bunun nedenleri Yemenli yetkililer tarafından Lahic vilayetinde gerçekleştirilen güvenlik baskınları haberlerine bağlanarak bunun kaçakçıların endişelerini artırdığı ve geçen ay Lahic kıyıları üzerinden gelenlerin sayısında yüzde 25’lik bir düşüşe yol açtığı vurgulandı.

Göçün ekonomik sebepleri

IOM raporu, çoğu göçmenin daha iyi ekonomik fırsatlar aradığını ve bu kişilerin Afrika Boynuzu’ndan gelen göçmenlerin yüzde 83’ünü oluşturduklarını, yüzde 17’sinin ise ülkelerindeki çatışma, şiddet veya zulüm nedeniyle göç etmek zorunda kaldığını gösterdi.

Söz konusu verilere göre kadınlar ve çocuklar, tüm gelenlerin yaklaşık dörtte birini oluşturuyor. Ancak raporda, Kızıldeniz’deki Lahic vilayeti kıyılarındaki bu azalmaya karşılık aynı dönemde Somali’den gelen göçmen sayısında yüzde 72’lik bir artış kaydedildiği vurgulandı. Bu artışın, ‘Somali’nin kaçakçıların kullandığı ana yollardan biri olan Bari ilindeki bir bölgede çatışan taraflar arasında yapılan geçici ateşkesin ardından Umman Denizi’ndeki Şabva vilayeti kıyılarına ulaşan göçmen sayısının artmasıyla ilişkili olduğu’ ifade edildi.

IOM, Yemenli yetkililerin Lahic vilayetinde yürüttüğü operasyonu incelerken, belirli kaçakçılık gruplarını hedef alan tutuklama operasyonlarının yeniden başlatıldığını bildirdi. Ancak bunu ‘kaçakçılar ve yerel makamlar arasında yaşandığı söylenen anlaşmazlıklara’ bağladı.

Bununla birlikte, veriler, kaçakçılar tarafından alıkonulan bazı göçmenlerin serbest bırakıldığını gösterdi. Ayrıca Yemen’deki sıcak hava nedeniyle göçmenlerin vilayetler arasındaki hareketinin azaldığına, birçok göçmenin yürümek yerine karayolu ulaşımını kullanmayı tercih ettiğine işaret edildi.

dsf
Yemen’in Aden vilayetindeki bir göçmen kampında yangın çıktı. (Twitter)

Rapora göre, Aden ve Lahic vilayetleri arasında seyahat eden Afrikalı göçmenler, kalabalık kamyonlara dolduruluyorlar ve genellikle kaçakçılara ulaşımlarını kolaylaştırdıkları için tazminat ödemenin bir yolu olarak ucuz işgücü olarak kullanılıyorlar. Raporda diğer göçmenler ve kaçakçılar tarafından sömürülen ve taciz edilen göçmen kadınların sayısının ‘endişe verici’ olduğu ve bazılarının aylarca hapsedildiklerini söylediği belirtildi.

IOM raporunda Cibuti’de Babu’l Mendeb Boğazı’nın diğer tarafında alınan tedbirleri değerlendirerek nisan ayından itibaren kaydedilen göçmen girişinde yüzde 10’luk bir düşüş görüldüğü bildirildi. Lahic vilayetindeki güvenlik baskını haberlerinin yanı sıra, Cibuti hükümetinin düzensiz göçe yönelik başlattığı kampanyanın göçmenlerin zorla geri gönderilmesinde ciddi bir artışa yol açtığı vurgulandı.

Cibuti sınırında mahsur kalanlar

Rapora göre göçmenlerin yaklaşık yarısı, tutuklamalar ve zorla geri gönderilmeler nedeniyle Etiyopya’nın Cibuti sınırında mahsur kaldı. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Cibuti makamları, göçmenlerin Yemen Kızıldeniz kıyılarına çıkış noktaları olan Tacura ve Obuk kıyı bölgelerine doğru ilerlemelerini engelledi.

Rapor, Cibuti ve Yemen yetkililerinin Kızıldeniz kıyılarında aldığı önlemlerden kaçmak için kaçakçıların Somali’den Umman Denizi’ndeki Şabva vilayetine deniz yoluyla gitme eğilimlerindeki artışa dikkat çekti. Rapor ayrıca Etiyopya’dan Somali’ye giren kişilerin yüzde 33’ünün kadın ve çocuk olduğuna işaret edildi.

IOM, Somali’den yapılan göçün çoğunun ekonomik nedenlerle olmasına rağmen, insanların yüzde 37’sinin ya gıda güvensizliği ya da doğal afetler nedeniyle zorunlu yolculuklara çıktığını kaydetti.

scdds
Kızıldeniz kıyıları on binlerce göçmen aldı. (Facebook)

Gelen göçmen sayısındaki bu azalmaya karşılık IOM verileri, Yemen’den Cibuti’ye dönen göçmen sayısının yüzde 75 arttığını gösteriyor. Rapora göre 152 göçmen Etiyopya’ya dönmek için yardım aldı. Ayrıca, Somali’ye geçiş yapan göçmenlerin girişi şubat ayına kıyasla yüzde 40 arttı.

IOM, bu eğilimin önümüzdeki aylarda da devam ederek bölgeye artan sayıda düzensiz Etiyopyalı göçmen, mülteci ve sığınmacı gelmesine yol açmasını bekliyor. IOM, birçoğunun Somali’yi Arap Yarımadası’na açılan bir kapı olarak kullanacağını, diğerlerinin ise Hargeisa ve çevresine yerleşmeyi seçebileceğini kaydetti.

IOM, bu yıl içinde Yemen’e gelen Afrikalı göçmen sayısının 160 bini geçmesini beklediğini ve bunun son beş yılda kaydedilen en yüksek sayı olacağını ifade etti.

IOM, Afrika Boynuzu ile Yemen arasındaki doğu göç yolunun, Afrika Boynuzu ülkelerinin maruz kaldığı sürekli çatışmalar ve insani ve ekonomik krizler nedeniyle bu yıl, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını öncesine göre çok daha büyük bir harekete tanık olacağını vurguladı.