Kosova’nın kuzeyinde gerginlik devam ediyor

Zveçan’daki Sırp protestocular (AFP)
Zveçan’daki Sırp protestocular (AFP)
TT

Kosova’nın kuzeyinde gerginlik devam ediyor

Zveçan’daki Sırp protestocular (AFP)
Zveçan’daki Sırp protestocular (AFP)

Yüzlerce Sırp’ın bu hafta başlarında NATO liderliğindeki barış güçleri (KFOR) ile çatıştıktan sonra bugün belediye binasının önünde yeniden toplanmasıyla, Kosova’nın kuzeyinde tansiyon yine yükseldi.

Şarku’l Avsat’ın AFP’den aktardığı habere göre, KFOR askerleri Zveçan’daki belediye binasının etrafında çember oluşturdu ve ek olarak çevreyi metal bir çit ve dikenli tel ile güvenlik altına aldı.

Kosova’nın Sırp azınlığı, Nisan ayında kuzeydeki yerel seçimleri boykot ederek, yüzde 3,5’in altındaki küçük bir katılım oranına rağmen, Arnavutların yerel meclislerin kontrolünü ele geçirmesine izin verdi.

Pek çok Sırp, kendilerini gerçekten temsil etmediğine inandıkları Kosova Özel Polisi ve Arnavut belediye başkanlarının çekilmesi çağrısında bulunuyor.

Bugün toplanan göstericiler, belediye binasından Zveçan merkezine kadar uzanan iki yüz metrelik dev bir Sırp bayrağını dalgalandırdı.

NATO tarafından dün yapılan açıklamada, Sırp protestocularla çıkan çatışmalarda 30 barış gücü askerinin yaralanmasının ardından, Kosova’nın kuzeyinde daha fazla kuvvet konuşlandırılacağı bilgisi verildi.

FOTO: Sırplar Zveçan’da dev bir Sırp bayrağı taşıyor (AFP)
Sırplar Zveçan’da dev bir Sırp bayrağı taşıyor (AFP)

NATO liderliğindeki barış güçleri, Pazartesi günü kalabalığı dağıtmak amacıyla kalkanlar ve coplar kullandı, ancak taş, şişe ve molotof kokteyli yağmuru ile karşılaştılar.

KFOR’a göre Pazartesi günkü çatışmalarda 11’i İtalyan ve 19’u Macar olmak üzere toplam 30 barış gücü askeri yaralandı.

3’ü ağır olmak üzere 52 protestocu yaralandı, 5 Sırp da çatışmalara katıldıkları için gözaltına alındı.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ülkesinin müttefiki olan Kosova’yı eleştirerek, Başbakan Albin Kurti hükümetini, Arnavut belediye başkanlarını atayarak, ‘gerginliği gereksiz yere tırmandırmakla’ suçladı.

ABD, Kosova’nın devam eden askeri tatbikatlara katılımını da askıya aldı.

Kosova, 1999’da ABD önderliğindeki NATO askeri müdahalesinin Sırp güçleri ile Arnavut gerillaları arasındaki şiddetli savaşı etkili bir şekilde sona erdirmesinin ardından Belgrad’dan bağımsızlığını ilan etti.

Sırbistan -kilit müttefikleri Çin ve Rusya ile birlikte- bu adımı hala tanımayarak Priştine’nin Birleşmiş Milletler’de (BM) sandalye sahibi olmasını engelliyor.

Kosova’da ağırlıklı olarak Arnavutlar yaşıyor, ancak nüfusun yaklaşık yüzde 60’sını oluşturan Sırplar büyük ölçüde Belgrad’a sadık kalıyor.



20 ülke liderinin katılımıyla... Putin, cephede ateşkes olmaksızın 9 Mayıs'ı ihtişamlı bir şekilde kutluyor

TT

20 ülke liderinin katılımıyla... Putin, cephede ateşkes olmaksızın 9 Mayıs'ı ihtişamlı bir şekilde kutluyor

Yabancı delegasyon başkanları, Zafer Günü'nde Moskova'daki Meçhul Asker Anıtı'na çelenk koyma törenine katıldı. (Reuters)
Yabancı delegasyon başkanları, Zafer Günü'nde Moskova'daki Meçhul Asker Anıtı'na çelenk koyma törenine katıldı. (Reuters)

Rusya, Sovyetler Birliği'nin İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'na karşı kazandığı zaferin 80’inci yıldönümünü bugün Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in de katıldığı bir askerî geçit töreniyle kutladı.

Anma töreni, üç yıl süren yıkıcı savaşla bağlantılı olarak Ukrayna'nın olası saldırıları beklentisiyle sıkı güvenlik önlemleri altında gerçekleşti.

Joseph Stalin'den bu yana Kremlin'de en uzun süre görev yapan Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus birlikleri geçit töreni yaparken Kızıl Meydan'da Vladimir Lenin'in mozolesinin yanında üstü kapalı bir platformda Şi, diğer liderler ve gazilerin yanında durdu.

Zafer Günü geçit töreninde yer alan Rus askeri araçları (EPA)
Zafer Günü geçit töreninde yer alan Rus askeri araçları (EPA)

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Nazi Almanyası'na karşı kazanılan zaferin 80’inci yıldönümünde Moskova'daki Kızıl Meydan'da Rus askerlerine ve 20 kadar ülkenin liderlerine hitap edecek.

Rusya Devlet Başkanı her yıl olduğu gibi bu yıl da Kremlin duvarları önünde büyük bir askerî geçit töreniyle doruğa ulaşacak olan kutlamalar münasebetiyle askerlerine 8-10 Mayıs tarihleri arasında Ukrayna'da ateşkese uymaları emrini verdi.

2022'den bu yana geniş çaplı bir Rus işgaliyle karşı karşıya olan Ukrayna, dün Rus ordusunu cephe hattı boyunca saldırılar düzenlemekle suçladı ve yüzlerce ateşkes ihlalini gerekçe gösterdi.

Rus kuvvetleri ateşkese uyduklarını söyledi ve yalnızca Ukrayna'nın ihlallerine ‘karşılık verdiklerini’ vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump dün akşam, iki ülkeyi otuz günlük ‘koşulsuz ateşkese’ uymaya çağırdı.

Putin'in yanı sıra aralarında Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ve Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva'nın yanı sıra Kazakistan, Belarus, Vietnam, Ermenistan, Küba ve Venezuela gibi Rus müttefiklerinin de bulunduğu yaklaşık 20 devlet başkanının kutlamalara katılması bekleniyor.

Batılı ülkelerin Rusya'yı izole etme politikasına rağmen, Brüksel'in taleplerine karşı çıkan Slovakya Başbakanı Robert Fico, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ve Bosnalı Sırp lider Milorad Dodik de kutlamalara katılacak.

Eşi benzeri görülmemiş törenler

Moskova ile Kiev arasında salı gününden bu yana karşılıklı hava saldırıları devam ediyor. Bu süreçte Rusya, Ukrayna insansız hava araçlarının (İHA) saldırıları nedeniyle yüzlerce uçuşu erteledi ya da iptal etti.

Kremlin, kutlamaların güvenliğini sağlamak için, İHA saldırılarını engellemek amacıyla internet erişimini sınırlamak da dahil olmak üzere ‘gerekli tüm önlemleri’ aldığını duyurdu.

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Moskova'da yapılması planlanan askerî geçit törenini ‘yalan gösterisi’ olarak nitelendirdi.

Rus yetkililer, 9 Mayıs'ın Rusya ve diğer eski Sovyet cumhuriyetlerindeki ulusal anlatıda önemli bir dönüm noktası olması nedeniyle bu yılki kutlamaların ölçek açısından benzeri görülmemiş olduğunu vurguladı.

Rusya'nın başkentinin sokakları bayraklarla süslenirken, çoğu mağaza ve restoran 1945 zaferini ‘anma’ ve ‘gurur duyma’ çağrısı yapan posterler astı.

Putin son üç yılda Ukrayna'ya yönelik saldırısını savunmak için sık sık Nazi Almanya'sına karşı kazanılan zafere atıfta bulunmuş ve Rusya'nın, topraklarının neredeyse yüzde 20'si Rus ordusu tarafından işgal edilmiş olan komşu ülkeden ‘Nazizmin kökünü kazımak’ istediğini vurgulamıştı.

Sovyetler Birliği'nde 20 milyondan fazla insanın hayatına mal olan ve halkın muazzam fedakarlıklarını gerektiren İkinci Dünya Savaşı, toplumda halen hissedilen bir travma bırakmış ve Rusya Devlet Başkanı'nın istismar ettiği vatanseverlik duygusunu körüklemiştir.

Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından kısa bir süre sonra Rus yetkililer, orduya yönelik her türlü eleştiriyi yasakladı ve baskıyı yoğunlaştırarak yüzlerce kişinin gözaltına alınıp hapsedilmesine ve binlercesinin sürgüne gitmesine neden oldu.

Saldırı korkusu

Kızıl Meydan'daki dev askerî geçit törenine devlet başkanlarının yanı sıra aralarında Çin, Vietnam ve Myanmar'dan askerlerin de bulunduğu 13 ülkeden askerler katılıyor.

Çin ve Rusya devlet başkanları dün Moskova'da bir araya gelerek ‘otoriter’ Batı'ya karşı birlik olduklarını gösterdiler.

Çin, Rusya'nın Batı yaptırımlarını delmesine yardım etmek ve Kiev'in kısa süre önce iddia ettiği gibi silah sağlamakla suçlanıyor, Pekin ise bunu reddediyor.

Ülkenin güneybatısındaki Krasnodar da dahil olmak üzere Rusya'nın çeşitli bölgelerindeki yetkililer, Ukrayna saldırılarından korktukları için bu yıl 9 Mayıs törenlerini iptal etti.

Ülkenin dört bir yanından büyük kalabalıklar 9 Mayıs geçit töreni için Moskova'ya geliyor.