İran’ın Ukrayna savaşı için Rusya’ya mühimmat sattığını gösteren kanıt var mı?

Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
TT

İran’ın Ukrayna savaşı için Rusya’ya mühimmat sattığını gösteren kanıt var mı?

Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)
Rusya ve Belarus arasındaki ortak askeri tatbikatlar sırasında fırlatılan roketatarlar (AP)

Batı kamuoyunda İran’ın Rusya’ya Ukrayna işgaline destek amacıyla silah sattığı iddia edildi.

Bir güvenlik kaynağı, bir silah sözleşmesi göstererek, İran’ın Ukrayna’daki savaş için Rusya’ya cephane sattığına dair ilk somut kanıtı sunduğunu iddia etti.

Şarku’l Avsat’ın Sky News’ten aktardığı habere göre, 14 Eylül 2022 tarihli olan 16 sayfalık belge, değeri 1 milyon doları biraz aşan, çeşitli boyutlardaki topçu ve tank mermileri ve roket örneklerini içeriyor.

İran’ın diğer ülkelerle yaptığı sözleşmelerde olduğu gibi İngilizce yazılan mühimmat teslimine ilişkin sözleşmenin, İran Silahlı Kuvvetleri Savunma ve Lojistik Bakanlığı ile Rusya’nın devlet askeri ihracat ve ithalat şirketi JSC Rosoboronexport arasında imzalandığı iddia ediliyor.

Güvenlik kaynağı, “Bizim değerlendirmemize göre, bunlar Rusya’ya gönderilen diğer sevkiyatlardan önceki silah numuneleriydi” dedi.

Sky News haberinde bu sözleşmeyi bağımsız olarak teyit edemedi. Ancak güvenlik kaynağı, “Yüzde 100 gerçek olduğuna inanıyoruz” ifadelerini kullandı.

Sözleşmenin gerçekliğini doğrulamak mümkün olmasa da Sky News, dosyayı bir dizi uzmana da başvurdu. Uzmanlar, belge içeriğinin ‘makul’ olduğunu ve 14 Eylül 2022 tarihinde gerçekleştiği iddia edilen bu tür bir işlemle ilgili ayrı bir raporla eşleştiğini söylediler.

FOTO: Rus askerleri önlerinde savaşta kullanılan silahlarla (EPA-Arşiv)
Rus askerleri önlerinde savaşta kullanılan silahlarla (EPA-Arşiv)

Ukrayna’daki savaşı yakından izleyen ve aynı zamanda İran konusunda uzman olan Royal United Services Institute’ta kıdemli araştırma görevlisi olan Jack Watling, Moskova ve Tahran’ın birlikte silah ve mühimmat sözleşmeleri imzalamasının ‘makul ve mantıklı’ olacağını vurguladı.

Sky News, söz konusu belgeleri Mayıs ayında İngiltere’yi ziyaret eden Ukrayna Başbakanı Denis Şmihal ve İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly’ye gösterdi.

Kiev ve Londra, sözleşmenin geçerliliğini araştırmayı planladıklarını ve güvenilir olduğu kanıtlanırsa harekete geçeceklerini bildirdi.

Ukrayna’nın Londra Büyükelçisi Vadym Prystaiko, kısa bir süre önce Sky News’e yaptığı açıklamada, “Düzgün bir şekilde kontrol ettikten sonra, buna göre hareket edebileceğiz” dedi.

İngiltere Dışişleri Bakanı James Cleverly ise, “Bize bilgi sunulduğunda, onu değerlendirmeye ve doğrulamaya bakacağız. Tabii ki, buna göre kararlar alacağız” ifadelerini kullandı.

İngiltere’nin, İran rejiminin, Rusya’ya Ukrayna şehirlerini vurması için saldırı uçağı sağlamasının ardından Tahran’a yaptırım uyguladığını söyleyen Cleverly şu ifadelerle devam etti;

“İran’ın, Ukrayna’yı işgal girişiminde Rusya’ya askeri destek sağladığına dair kanıtımız olduğunda harekete geçtik ve elbette her zaman aynısını yapacağız.”

Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı her iki taraftaki cephane stoklarını tüketiyor.

Batılı müttefikler, Kiev’i silahlandırmaya devam ederken, Moskova savunma sanayisini savaşa hazır hale getirdi.

Ancak Rus ekonomisinin yaptırımlardan etkilenmesiyle, Kremlin de dostlarından yardım istedi.

Sky News daha önce, İran’ın Ocak ayında Hazar Denizi’nde kargo gemileri aracılığıyla Rusya’ya büyük miktarlarda drone, mermi ve mühimmat sağladığı yönündeki iddiaları bildirmişti.



İsrail'de ‘milyonluk’ protesto gösterisi ve grev

Dün Kudüs'te Hamas'ın elindeki rehinlerin serbest bırakılması ve Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi için düzenlenen kitlesel gösteriden bir kare (EPA)
Dün Kudüs'te Hamas'ın elindeki rehinlerin serbest bırakılması ve Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi için düzenlenen kitlesel gösteriden bir kare (EPA)
TT

İsrail'de ‘milyonluk’ protesto gösterisi ve grev

Dün Kudüs'te Hamas'ın elindeki rehinlerin serbest bırakılması ve Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi için düzenlenen kitlesel gösteriden bir kare (EPA)
Dün Kudüs'te Hamas'ın elindeki rehinlerin serbest bırakılması ve Gazze’deki savaşın sona erdirilmesi için düzenlenen kitlesel gösteriden bir kare (EPA)

Dün İsrail'in dört bir yanında, Gazze Şeridi'nde tutulan rehinelerin ailelerine destek olmak ve savaşın sona erdirilmesi ve rehinelerin geri getirilmesi talebiyle milyonlarca kişinin katıldığı grevler ve protesto gösterileri düzenlendi. Bu durum, Başbakan Binyamin Netanyahu ve hükümetindeki bazı bakanların öfkelenmesine neden oldu. Netanyahu ve bakanlarına göre protesto gösterileri ve grevler, Hamas’ın çıkarlarına hizmet ediyor.

Protestocular, Kudüs ile Tel Aviv arasındaki yol da dahil olmak üzere ana caddeleri ve otoyolları kapattılar ve polisle çatışmaya girdiler. Polis, onlarca protestocuyu gözaltına aldı. Protestolar, bir milyondan fazla işçi ve memurun katıldığı grevle eş zamanlı olarak gerçekleşti ve ekonomiyi felç etti.

Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklara göre Gazze şehrinde bombardıman ve ablukanın yoğunlaşması ve İsrail'in şehri ve mahallelerini kontrol altına alma çabalarının hızlanmasıyla birlikte, Filistinli silahlı gruplar, İsrail'e baskı uygulayarak şehrin işgalini engellemek için alıkoydukları rehinelerle ilgili bir plan üzerinde çalışıyor. Kaynaklar, Filistinli silahlı grupların geniş çaplı bir askeri operasyonun başlamasına rağmen, Gazze şehrinde tutulan İsrailli rehinelerin nakli veya alıkoyulmasıyla ilgili bir plan geliştirmeye çalıştıklarını belirttiler.

Öte yandan Gazze'de ateşkesin sağlanması için arabulucuların yoğun çabaları sürerken, İsrail basını ‘aşamalı ve kapsamlı bir anlaşma ile kalıcı ateşkes sağlanmasını’ öngören yeni bir öneriyi haberleştirdi.