Kiev büyük darbeye hazırlanıyor

Biden, Putin’in nükleer kullanma tehdidini ‘gerçek’ olarak değerlendiriyor

Bir Rus insansız hava aracı (İHA) ile düzenlenen hava saldırısı sırasında Kiev semalarında İHA patlarken (Reuters)
Bir Rus insansız hava aracı (İHA) ile düzenlenen hava saldırısı sırasında Kiev semalarında İHA patlarken (Reuters)
TT

Kiev büyük darbeye hazırlanıyor

Bir Rus insansız hava aracı (İHA) ile düzenlenen hava saldırısı sırasında Kiev semalarında İHA patlarken (Reuters)
Bir Rus insansız hava aracı (İHA) ile düzenlenen hava saldırısı sırasında Kiev semalarında İHA patlarken (Reuters)

Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy’nin iki hafta önce resmi olarak duyurduğu karşı taarruzun bir parçası olarak Kiev önümüzdeki günlerde Rus kuvvetlerine karşı ‘büyük bir taarruz’ başlatma sözü verdi.

Ukrayna Savunma Bakanı Yardımcısı Hanna Maliar, Ukrayna güçlerinin, ülkenin Azak Denizi kıyısına en yakın doğrudan yolunun yakınında, ön hattın yoğun şekilde güçlendirilmiş bir bölümünde yer alan Pyatykhatky köyünü yeniden ele geçirdiğini açıkladı. Maliar, Telegram uygulaması üzerinden yaptığı açıklamada “Düşman mevzilerini kolayca terk etmeyecek, kendimizi zorlu bir çatışmaya hazırlamalıyız. Ordu plana göre hareket ediyor ve büyük taarruz henüz yapılmadı. Zelenskiy ise Ukrayna ordusunun bazı alanlarda ilerlediğini, bazı alanlarda ise yoğunlaştırılmış saldırıları püskürtmeye çalıştığını söyledi. Ayrıca “Herhangi bir alanı kaybetmedik, bazı alanları özgürleştirdik ve sadece onlar kayıplar veriyorlar” ifadelerini kullandı.

Temas hatlarında şiddetli çatışmalar devam ederken, Rusya geçtiğimiz günlerde Kiev’in karşı taarruzunun herhangi bir ilerleme kaydetmediği yönünde iddiada bulundu. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ise Ukrayna için yeni ve güçlü bir tehditte bulundu. Ukrayna kuvvetlerinin Batı füzeleriyle Kırım yarımadasını hedef alması durumunda Rusya’nın şiddetli bir tepki vereceği konusunda uyarıda bulunarak, bu füzelerin özel harekât alanı dışında kullanılmasının, ABD ve İngiltere’nin çatışmaya tam olarak dahil olması anlamına geldiğini vurguladı.

Şoygu, söz konusu tehdidini dün Moskova’da Rusya Savunma Bakanlığı yönetim kurulu toplantısında dile getirdi. Ukrayna kuvvetlerinin 4 Haziran’dan beri Rus mevzilerine 263 saldırı girişimi olduğunu ve bunların tamamının püskürtüldüğünü’ belirtti. Şaygu, Kiev’in ‘NATO uzmanları tarafından eğitilmiş seçkin oluşumları kullanarak güney Donetsk ve Zaporijya’daki alanlara saldırı düzenleme girişimlerini sürdürdüğünü’ belirtti.

ABD Başkanı Joe Biden ise yaptığı açıklamalarda, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in taktiksel nükleer silah kullanma tehdidini ‘gerçek’ olduğunu belirterek, bunun ciddiyetine dikkat çekti. Gözlemciler, bu tehditlerin Rusya’nın kendisine karşı başlatılan kademeli karşı taarruz sebebiyle Ukrayna’daki savaşı kaybedebileceğine yönelik endişelerini yansıttığını öne sürdü. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre Kiev, geniş bir Batı desteğini arkasına alarak, Moskova’nın ‘askeri operasyonu’ karşılığında ağır bir bedel ödemesini planlıyor.



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP