Darbe girişimi sırasında Rus televizyonlarında Berlusconi ve havyar belgeseli

Putin'in ulusa sesleniş konuşması canlı yayında yayımlandı (AP)
Putin'in ulusa sesleniş konuşması canlı yayında yayımlandı (AP)
TT

Darbe girişimi sırasında Rus televizyonlarında Berlusconi ve havyar belgeseli

Putin'in ulusa sesleniş konuşması canlı yayında yayımlandı (AP)
Putin'in ulusa sesleniş konuşması canlı yayında yayımlandı (AP)

Wagner lideri Yevgeni Prigojin'in 24 saatlik isyanı, 1991'deki darbe girişiminden bu yana Kremlin'in karşı karşıya kaldığı en ciddi iç tehdit olarak kayıtlara geçti.

1991'deki darbe girişimi sırasında Sovyet televizyonunun Kuğu Gölü Balesi'ni yayımlaması tüm dünyada yıllarca konuşulmuş ve dans eden kuğular bir dönem tüm dünyadaki siyasi kargaşaların sembolü haline gelmişti.

Prigojin'in darbe girişimi gerçekleşirken Rus televizyonlarını izleyenler ise yaşananlarla ilgili kısa bir bilgilendirmenin ardından uzun belgesellerle karşı karşıya kaldı.

Rus devlet televizyonu Kanal 1, Prigojin'in silahlı isyan açıklamasını son dakika olarak izleyicilerine duyurdu. Wagner şefinin, Rus ordusunun Wagner güçlerine hava saldırısı düzenlediği yönündeki iddiası da ekranlara geldi.

Ancak sunucu Yekaterina Andreyeva hızlı bir şekilde bu iddianın yalan olduğunu söyledi ve "İlk işaret başka bir görgü tanığının olmaması" ifadelerini kullandı. Andreyeva ayrıca gerçekleştiği iddia edilen saldırıdan 15 dakika sonra açıklama yapan Prigojin'in hızına dikkat çekti.

Vladimir Putin'in silahlı kalkışmayı ihanet olarak tanımladığı ulusa sesleniş konuşmasının ardından bazı televizyonlar geçen günlerde hayatını kaybeden Silvio Berlusconi'nin hayatıyla ilgili uzun bir belgesel yayımlamaya başladı.

Bir başka kanal ise yasadışı havyar üretimine ilişkin bir belgesel yayımlamaya başladı.

BBC'nin Rusya muhabiri Fransic Scarr, "Tüm söyleyebileceğim resmi açıklamalara yakın şekilde bağlı kaldıklarıydı. Rostov'da insanların panikle petrol aldıkları gibi detayları anlatan bir muhabirleri vardı ama o da genel durumun sakin olduğu sonucuna vardı. Tamamen görmezden gelmediler ama açık şekilde önemsiz gibi göstermeye çalıştılar" diye konuştu.

Rus televizyonlarının en ünlü isimlerinden biri olan Andreyeva'nın gece saatlerinde stüdyoya gelmesine dikkat çeken Scarr, "Sunucu Yekaterina Andreyeva yeni bir şey söylemedi. Ancak onun Moskova saatiyle neredeyse gece 2.00'de yeniden işe çağrılması, olayları aslında ne kadar ciddiye aldıklarını gösteriyordu" ifadelerini kullandı.

CBS News'in eski Moskova büro şefi Beth Knobel ise, "Rus devlet televizyonunun 24 saat haber yayımlayan kanalı gerçekten de haberler yerine yasadışı havyar üretimiyle ilgili bir belgesel yayımladı. Kuğu Gölü'nün yeni bir versiyonu" dedi.

Independent Türkçe, Guardian, Telegraph



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP