Wagner lideri anlaşmayı ihlal mi ediyor?

Mayınlar karşı saldırıyı yavaşlatıyor... Kiev, Zaporijya çevresindeki gerginliğin azaldığını açıkladı

Wagner lideri anlaşmayı ihlal mi ediyor?
TT

Wagner lideri anlaşmayı ihlal mi ediyor?

Wagner lideri anlaşmayı ihlal mi ediyor?

Belarus Cumhurbaşkanı Alexander Lukaşenko’nun dün, Rus paralı asker şirketi Wagner Grubu’nun lideri Yevgeni Prigojin’in St. Petersburg’da olduğunu açıklaması tartışmaları beraberinde getirdi.

Lukaşenko sürpriz bir açıklamada, “Prigojin St. Petersburg’da. Bu sabah nerede (Perşembe) hiçbir bilgim yok, belki sabah Moskova’ya gitti. Ancak Belarus topraklarında değil” dedi.

Buna karşılık, Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, Belarus’tan gelen açıklamaların gerçekliğini doğrulamaktan veya reddetmekten kaçındı. Kremlin’in Prigojin’in hareketlerini izlemediğini söyleyen Peskov, bunu yapma isteklerinin olmadığını vurguladı. Peskov aynı zamanda, Prigojin’in Belarus’a gitmesine ilişkin anlaşmanın hala geçerli olduğunu vurgulayarak, bunun isyanı sona erdirme anlaşmasının maddelerinden biri olduğunu belirtti.

Rus güvenlik güçleri, Moskova ve St. Petersburg’da Prigojin’in konutlarını hedef alan baskınlar düzenledi. Çok miktarda silah, büyük miktarda para, birkaç pasaport ve kılık değiştirme araçları ele geçirdi.

Ukrayna karşı saldırısı

Öte yandan Kiev, bahar boyunca uzun bir bekleyişin ardından başlayan karşı saldırısının, Ukrayna birliklerinin Rus mayınlarıyla döşendikten sonra savaş alanında karşılaştığı zorluklar nedeniyle yavaşladığını itiraf etti. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy şunları söyledi:

“Karşı saldırımızın bundan daha erken olmasını istiyordum. Çünkü herkes karşı saldırı geç başlatılırsa topraklarımızın büyük bir kısmına mayın döşeneceği bilinen bir gerçekti. Düşmanımıza daha fazla mayın döşemek, savunma hatlarını hazırlamak için zaman ve fırsat vermiş olduk.”

Ukrayna yönetimi ayrıca Zaporijya nükleer santrali çevresinde gerginliğin azaldığını duyurdu. Askeri sözcü Nataliya Gumenok bunu, Ukrayna birliklerinin sıkı çalışmasına ve Rusya’ya baskı uygulayan yabancı ortaklarla diplomatik çabalara bağlayarak gerginliğin giderek azaldığını söyledi.



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP