Nijer’de Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum’un Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı tarafından alıkonulmasının ikinci gününde olaylar netlik kazanmaya başladı.
Kendilerine ‘Vatanı Koruma Ulusal Konseyi’ ismini veren bir grup asker, Çarşamba günü Bazoum’un devrildiğini, anayasanın askıya alındığını, ülke sınırlarının kapatıldığını ve sokağa çıkma yasağı getirildiğini duyurdu.
Nijer Silahlı Kuvvetleri ise, dün ülkede kan dökülmemesi adına yönetime el koyan Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı’na bağlı unsurları desteklediklerini açıkladı.
Açıklamaya göre, Nijer Genelkurmay Başkanı Abdou Sidikou ve diğer askeri liderler, cumhurbaşkanı ve ailesinin güvenliğini sağlamak, çeşitli silahlı oluşumlar arasında kan gölüne yol açacak ve halkın güvenliğini tehdit edecek kanlı çatışmalardan kaçınmak için bu kararı aldı.
Ancak Nijer’de askeri liderler arasında sık sık şiddetli tartışmalar yaşandığı için ordu komutanlıklarının homojen olduğu söylenemez.
Ordu ayrıca, kaynağı ne olursa olsun, herhangi bir yabancı askeri müdahalenin halk için feci ve hesapsız sonuçlara yol açacağı ve ülkeyi kaosa sürükleyeceği konusunda uyarıda bulundu.
Bu, gözlemciler tarafından, Nijer’de askeri üslerde konuşlanmış bin 500’den fazla Fransız kuvvetlerine yönelik üstü kapalı bir uyarı olarak değerlendirildi.
Ancak diğer gözlemciler, ordunun uyarısının, darbeyi reddettiğini açıklayan ve daha önce doğrudan askeri müdahale yoluyla önceki darbe girişimlerini engelleyen Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’na (ECOWAS) yönelik olduğunu söyledi.
Ordu yaptığı açıklamanın sonunda, Nijer’in silahlı terör örgütleri ve diğer organize suç gruplarının yaydığı güvensizlik ve istikrarsızlığa karşı bir siper olmaya devam edeceğini teyit etti.
Darbeciler okudukları bildiride, ‘Vatanı Koruma Ulusal Konseyi’ adı altında askeri bir konsey kurulduğunu ilan etti, ancak konsey başkanının ismini vermedi.
Kaynaklar, son on yıldır Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı’na liderlik eden General General Omar Tchiani’nin darbenin lideri ve ülkenin yeni hükümdarı olduğu konusunda hemfikir.
Nijer, 1960’ta Fransa’dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana beşinci askeri darbesini yaşarken, başkent Niamey sokakları sakin ve hareketli görünüyordu.
Herkes cumhurbaşkanlığı sarayında tutuklu bulunan Bazoum’un akıbetini beklerken, bazı sokaklar darbe yanlısı gösterilere sahne oldu.
Darbe destekçileri iktidar partisinin binasını basarken, bazı eylemcilerin Rus bayrağı taşıdığı görüldü.
Bazı gazeteler yaşananları ‘askeri darbe’ başlığıyla verirken, diğerleri olayı ‘darbe girişimi’ olarak nitelendirdi.
Ülkedeki bir diğer gazete ise ‘Bazoum iktidarının sonu’ başlığıyla olayı manşetlere taşıdı.
Cumhurbaşkanlığı sarayında ailesiyle birlikte tutulan 63 yaşındaki Muhammed Bazoum’un akıbeti henüz bilinmezken, darbeciler güvenliğini garanti altına aldıklarını açıkladı.
Birleşmiş Milletler (BM), dün Bazoum’un derhal serbest bırakılması çağrısını yineledi.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk konuya ilişkin açıklamasında, “Nijer’deki askeri darbe girişimi karşısında şok oldum ve bu durumdan endişe duyuyorum ve bunu en güçlü şekilde kınıyorum. Anayasal düzeni ve hukukun üstünlüğünü yeniden tesis etmek için her türlü çaba gösterilmelidir” dedi.
CIA Başkanı William Burns (Reuters)