Rusya'dan ayrılmaya çalışan trans casusun cezası belli oldu

Moskova, devlet sırlarına erişimi olan kişilerin yurtdışına çıkmasına izin vermiyor

Mayers şubatta gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılmıştı (Instagram/Katerina Mayers)
Mayers şubatta gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılmıştı (Instagram/Katerina Mayers)
TT

Rusya'dan ayrılmaya çalışan trans casusun cezası belli oldu

Mayers şubatta gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılmıştı (Instagram/Katerina Mayers)
Mayers şubatta gözaltına alındıktan sonra serbest bırakılmıştı (Instagram/Katerina Mayers)

Rusya istihbarat örgütü Federal Güvenlik Servisi'nde (FSB) 12 yıl görev yaptıktan sonra cinsiyet değiştirme kararı alan Katerina Mayers'e, Rusya'yı terk etme girişiminde bulunduğu gerekçesiyle para cezası verildi.

Kremlin muhalifi Rus haber sitesi Mediazona'da yer alan habere göre Moskova'da bir mahkeme Mayers'i devlet sırlarını korunmasına ilişkin yasayı ihlal etmekten suçlu bularak 300 bin ruble (yaklaşık 90 bin TL) para cezasına çarptırdı.

Mayers'in avukatı Konstantin Yerokhin kararı tartışmaya açmayacaklarını söyledi. Yerokhin, Mayers'in suçunu kabul ettiğini ve temyiz başvurusu yapmayacaklarını da sözlerine ekledi.

Mayers, 2020'de cinsiyet değiştirme kararı aldıktan sonra görevden ayrılmaya zorlanmıştı.

Rusya yasalarına göre mevcut ve eski FSB görevlileriyle, gizli bilgilere erişim hakkı bulunan kamu görevlileri ve askeri yetkililer yurtdışına seyahat edemiyor.

Seyahat yasağının kapsamı Rusya'nın Ukrayna'yı işgal harekatının başlamasının ardından belirgin şekilde genişletilmişti. 

Devlet sırlarına erişimi olan kişiler, Rusya'dan ayrılmaları durumunda üç yıla kadar hapis cezasına çarptırılabiliyor. Ancak Mayers'in savcılıkla işbirliğine gitmesinin cezasının hafifletilmesini sağlamış olabileceği değerlendiriliyor.

Rus mahkemesinden Ukraynalı askerlere 20 yıl ceza

Öte yanda Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki işgal bölgelerinde kurduğu mahkemede yargılan 5 Ukraynalı askere yüksek güvenlikli cezaevinde 20 yıla varan hapis cezaları verildi.

Soruşturma Komitesi askerlerin, "sivil halka zalimce davranış" ve "adam öldürmeye teşebbüs" suçlamalarından hüküm giydiğini duyurdu.

Açıklamada Andrey Klementoviç, Artur Sivitski ve Ivan Melnikoviç'in Mayıs 2022'de Rusya tarafından ele geçirilen Mariupol'de sivillerin insani koridoru kullanarak kenti terk etmesini engelledikleri iddia edildi.

Ceza alan askerlerden bir diğeri olan Bogdan Smaga'nın ise Luhansk'ta sivilleri yaraladığı gerekçesiyle 17 yıl hapis cezasına çarptırıldığı öne sürüldü.

Bir diğer Ukrayna askeri Igor Lemeşev'in ise bir yerleşim birimini bombaladığı gerekçesiyle 20 yıl hapse çarptırıldığı Soruşturma Komitesi'nin açıklamasında yer aldı.

Independent Türkçe, Moscow Times, RTE



Kolombiya Devlet Başkanı, Washington'ın Venezuela'da bir "kokain fabrikasını" bombaladığını doğruladı

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
TT

Kolombiya Devlet Başkanı, Washington'ın Venezuela'da bir "kokain fabrikasını" bombaladığını doğruladı

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)
Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro (AFP)

Kolombiya Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, ABD'nin Venezuela'nın batısındaki Maracaibo liman kentinde bir kokain fabrikasını bombaladığını iddia etti.

Başkan Donald Trump'ın Venezuela kıyılarına ilk kara saldırısını duyurmasının ardından X platformunda şunları yazdı (yerini belirtmeden): "Trump'ın Maracaibo'da bir fabrikayı bombaladığını biliyoruz ve orada kokain yapmak için koka macunu karıştırıldığından korkuyoruz."


Ukrayna: Rusya'nın Odessa'ya düzenlediği İHA saldırısında çocuklar ve siviller yaralandı

Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
TT

Ukrayna: Rusya'nın Odessa'ya düzenlediği İHA saldırısında çocuklar ve siviller yaralandı

Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)
Odessa bölgesindeki liman altyapısını hedef alan Rus hava saldırısının ardından olay yerinde çalışan Ukraynalı kurtarma ekiplerine ait arşivim (EPA)

Ukrayna yetkilileri bu sabah erken saatlerde, Rusya'nın Odessa liman kentine gece saatlerinde düzenlediği insansız hava aracı (İHA) saldırısında çocukların yaralandığını bildirdi.

Askeri idare başkanı Serhiy Lysak, büyük ölçekli İHA saldırısının çok katlı iki konut binasını vurduğunu söyledi.

Lysak, saldırıda en az dört kişinin yaralandığını, bunların arasında yedi ay ile sekiz yaşları arasında üç çocuğun da bulunduğunu belirtti.

Lysak, saldırının ardından Telegram'da "Bu, Rusya'nın sivilleri hedef aldığının bir başka kanıtıdır" diye yazdı.

Ukrayna Hava Kuvvetleri, şehir yakınlarında İHA’ların yaklaştığı konusunda uyarıda bulundu ve tehdit nedeniyle hava saldırısı uyarıları yayınlandı.

Vali Oleh Kiper, Telegram üzerinden yaptığı bir paylaşımda, halka sakin kalmaları çağrısında bulundu. Ayrıca, bir lojistik şirketinin deposunda yangın çıktığını ve düşen molozların şehirdeki araçları tutuşturduğunu belirtti.


Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
TT

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal hak tanındı

Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)
Yerli halklar, Meliponini arılarının kendilerine gıda ve ilaç sağladığını söylüyor (Wikimedia Commons)

Dünyada ilk kez bir böcek türüne yasal haklar tanındı. Peru'da yaşayan bir arı grubunu kapsayan gelişme, koruma çalışmalarında önemli bir adıma işaret ediyor.

Amazon Ormanları'nda yaşayan Meliponini arı sınıfı, bal arısı (Apis mellifera) kuzenlerinden farklı olarak iğne taşımaz. 

Peru'nun yerli halkları tarafından Kolomb öncesi dönemden beri yetiştirilen bu arılar, yağmur ormanlarında polen taşıyıcı rolü üstlenerek biyoçeşitliliği ve ekosistemi korumada kilit rol oynuyor. 

Grubun bilinen 500 türünün yaklaşık yarısı Amazon'da yaşıyor ve kakao, kahve ve avokado gibi bitkileri de içeren floranın yüzde 80'inden fazlasının tozlaşmasında rol oynuyor.

Ancak Meliponini arıları iklim krizi, ormansızlaşma, pestisit kullanımı ve  diğer arı türleriyle rekabet yüzünden ciddi bir yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. 

Peru'nun iki belediyesinde kabul edilen yasalar artık bu böceklerin sağlıklı ekosistemlerde yaşama, üreme ve gelişme haklarını garanti altına alıyor.

Bu iğnesiz arıların yasal haklar elde etmesi, kimyasal biyolog Rosa Vásquez Espinoza'nın yerli halklarla birlikte yıllar süren çalışmaları sayesinde mümkün oldu.

Kovid-19 pandemisinde yerli halklar ilaç bulamadıklarında bu arıların balını kullanıyordu. Bir meslektaşının ricası üzerine 2020'de balı inceleyen Espinoza çarpıcı sonuçlarla karşılaştı.

Guardian'a konuşan bilim insanı "Yüzlerce tıbbi molekül gördüm, tedavi potansiyeli taşıdığı bilinen moleküller" diyerek ekliyor: 

 Üstelik çeşitlilik de gerçekten çok fazlaydı. Bu moleküllerin antiinflamatuvar, antiviral, antibakteriyel, antioksidan, hatta kanser önleyici etkileri olduğu biliniyor.

Bu nedenle saha çalışmalarını genişleten araştırmacı, yerli halktan uzmanlarla birlikte ormanın derinlerine keşif gezileri düzenledi. Nesillerdir devam eden geleneksel arıcılık yöntemlerini kaydettiler.

Ancak kısa süre sonra ciddi bir sorun olduğu fark edildi: Arıcılar, eskiden arı kolonilerini yarım saatte bulurken, artık saatler sürüyordu.

Espinoza, "Farklı topluluk üyeleriyle konuşuyorduk ve ilk söyledikleri 'Artık arılarımı göremiyorum' oldu" diye anlatıyor.

Biyoloğun yaptığı çalışmada, endüstriyel çiftliklerden uzak bölgelerdeki arıların bile balında pestisit izlerine rastlandı.

Meliponini arılarının korumaya ihtiyaç duyduğuna karar veren Espinoza ve meslektaşları, ilk olarak bu hayvanların tanınması için çaba gösterdi.

Araştırmaları sayesinde 2024'te, Meliponini arılarını Peru'ya özgü yerli türler olarak resmen tanıyan bir yasa kabul edildi. Peru yasaları yerli türlerin korunmasını gerektirdiği için bu kritik bir adımdı.

Daha sonra bu yıl ekimde Satipo, 22 Aralık Pazartesi de Nauta belediyeleri dünyada bir ilke imza atarak bu böcekleri yasal hak sahibi olarak tanımladı. 

Earth Law Center'ın Latin Amerika direktörü ve kampanyanın parçası olan Constanza Prieto gelişmeyi şöyle değerlendiriyor: 

Bu yönetmelik, doğayla ilişkimizde bir dönüm noktası: Meliponini arılarını görünür kılıyor, onları hak sahibi özneler olarak tanıyor ve ekosistemlerin korunmasında temel rol oynadıklarını onaylıyor.

Hukuk uzmanları yeni yasaların habitat restorasyonunu, daha sıkı pestisit kontrollerini ve genişletilmiş araştırmaları zorunlu kılabileceğini söylüyor.

Düzenlemeyi Peru genelinde uygulamaya koymak için bir imza kampanyası düzenlenirken, Bolivya, Hollanda ve ABD gibi ülkelerdeki koruma grupları da kendi bölgelerindeki arılar için benzer yasal yaklaşımları inceliyor.

Independent Türkçe, Guardian, Interesting Engineering