Wagner'e yakın kaynaklar: Prigojin’e ait olan uçağı Rusya düşürdü

Rusya'nın Tver bölgesinde özel bir jetin düşmesi sonucu 10 kişinin öldüğü bildirildi

Çarşamba günü özel uçağın bu bölgede düştüğünün duyurulmasının ardından Rusların ve dünyanın gözleri Moskova ile St. Petersburg'un ortasında bulunan Tver şehrine çevrildi (AFP)
Çarşamba günü özel uçağın bu bölgede düştüğünün duyurulmasının ardından Rusların ve dünyanın gözleri Moskova ile St. Petersburg'un ortasında bulunan Tver şehrine çevrildi (AFP)
TT

Wagner'e yakın kaynaklar: Prigojin’e ait olan uçağı Rusya düşürdü

Çarşamba günü özel uçağın bu bölgede düştüğünün duyurulmasının ardından Rusların ve dünyanın gözleri Moskova ile St. Petersburg'un ortasında bulunan Tver şehrine çevrildi (AFP)
Çarşamba günü özel uçağın bu bölgede düştüğünün duyurulmasının ardından Rusların ve dünyanın gözleri Moskova ile St. Petersburg'un ortasında bulunan Tver şehrine çevrildi (AFP)

Rusya Acil Durumlar Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Moskova’dan St. Petersburg’a giden özel uçağın Tver bölgesinde düştüğü belirtildi.

Uçakta yer alan 3 kişilik mürettebat dahil 10 kişinin öldüğü bilgisine yer verilen haberlerde, ilgili ekiplerin bölgede çalışmalar yürüttüğü kaydedildi.

Wagner'e yakın kaynaklar: Uçağı Rusya düşürdü

Rus basınında yer alan bazı haberlerde, uçağın Rus özel güvenlik şirketi Wagner'in kurucusu Yevgeniy Prigojin’e ait olduğu öne sürülürken;  Rus haber ajansı TASS, Tver’de düşen ve 10 kişinin öldüğü özel jette Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin’in de bulunduğunu bildirdi.

Öte yandan, Wagner’e yakınlığıyla bilinen bazı Telegram kanallarında, uçağın Rus ordusuna ait savunma sistemleri tarafından düşürüldüğü öne sürüldü.

Kaza mahallinde sekiz ceset bulundu

Rus devlet haber ajansı RIA Novosti'nin Rus Acil Servis yetkililerine dayandırdığı haberine göre, Tver bölgesindeki kaza mahallinde sekiz ceset bulundu.

Başka bir uçakta mı?

Rus yetkililere yakın olduğu bilinen Telegram kanalı Readovka, Prigojin'in ölümüyle ilgili haberlerin "erken" olduğunu söyleyerek "Yevgeni Prigojin başka bir uçakta olabilir" ifadelerini kullandı.

Rusya'da düşen Embraer Legacy tipi özel yolcu uçağı olduğu kaydedildi. Moskova’dan St. Petersburg’a giden uçağın, Tver Bölgesi’nin Kujenkino köyü yakınlarına düştüğü ve olay yerinde arama kurtarma ekiplerinin çalıştığı bildirildi.

Kazayla ilgili komisyon kuruldu

Rus havacılık otoritesi, kazayla ilgili yeni bir açıklama yayınlayarak, "kazanın koşullarını ve nedenlerini araştıracak" özel bir komisyon kurduğunu duyurdu. Açıklamada kazanın nedeni hakkında herhangi bir yorum yapılmadı ancak komisyonun kara kutu kayıtları da dahil olmak üzere delilleri araştıracağı belirtildi.

Rus devlet televizyonu: Prigojin yolcu listesinde

Rus devlet televizyonu Rossiya-24, uçak kazasıyla ilgili kısa bir haber yayınladı ve Yevgeny Prigozhin'in yolcu listesinde yer aldığını bildirdi. Ancak herhangi bir yeni ayrıntı vermedi. Yetkililerin uçakta üç pilot ve yedi yolcu bulunduğunu söylediği aktarıldı.

ABD'den açıklama

ABD'li yetkililer de Prigojin'in düşen uçakta olduğuna dair kanıtları olmadığını kaydederken, Beyaz Saray Başkan Biden'a Rusya'daki uçak kazası hakkında bilgi verildiğini açıkladı. 

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Adrienne Watson kazaya ilişkin yaptığı açıklamada, "Doğrulanırsa kimse şaşırmamalı" dedi. "Ukrayna'daki feci savaş, özel bir ordunun Moskova'ya yürümesine yol açtı ve görünüşe göre şimdi de buna" diye konuştu.

Rogov: Sadece Prigojin değil, Dimitri Utkin de uçaktaydı

Rusya'da yaşana uçak kazaısyla ilgili kendi Telegram kanalından açıklama yapan Biz Rusya`yla Birlikteyiz Hareketi yetkilisi Vladimir Rogov Wagner yetkilileriyle görüştüğünü ve uçakta Prigojin`in yanı sıra askeri birliğin komutanı Dimitri Utkin'in olduğunu öğrendiğini söyledi. Rogov "Uçaktakilerin tamamı hayatını kaybetmiştir, setiz kişinin cesedine ulaşılmıştır, hayatını kaybedenlerin arasında Yevgeni Prigojin de bulunuyor" dedi.

Kaza mahalline müfettişler gönderildi

Üst düzey kolluk kuvvetleri organı Rusya Soruşturma Komitesi, hava taşımacılığı güvenlik kurallarının ihlali şüphesiyle uçak kazasıyla ilgili soruşturma açıldığını duyurdu. Kaza mahalline müfettişlerin gönderildiği belirtildi.

O sırada Putin canlı yayında

Dünyanın gündemini işgal eden kaza sırasında Rus televizyonu, Sovyetler Birliği'nin Nazi Almanyası'na karşı kazandığı zaferin 80. yıldönümünü anma amacıyla Kursk bölgesinde Rusya lideri Vladimir Putin'in canlı görüntülerini yayınladı.

Putin, Kursk bölgesindeki Ponıri kasabasında eski Sovyet birliklerinin Kursk Muharebesi'nde Nazilere karşı kazandığı zaferin 80. yıl dönümü münasebetiyle düzenlenen törende konuştu.

Kursk Muharebesi'nin yaklaşık 2 ay sürdüğüne işaret eden Putin, bu savaştaki ana olayın Prohorovka’daki büyük ölçekli tank savaşı olduğunu, orada bir karşı muharebede yüzlerce tankın cephenin dar bir bölümünde birleştiğini, altlarındaki toprağın kelimenin tam anlamıyla yandığını söyledi.

Putin, zafer için savaşanları unutmayacaklarını belirterek “Bugün burada, efsanevi Kursk topraklarında, 1943 yazında Nazilerle savaşan Kursk Muharebesi kahramanlarının şanına layık olan kahramanlarımıza, askerlerimize, özel askeri operasyon katılımcılarına yüksek devlet ödülleri takdim edilecek.” diye konuştu.

Tüm askerlerin cesurca ve kararlılıkla savaştığını kaydeden Putin, “anavatana bağlılık ve askeri yemine sadakatin özel askeri operasyonun tüm katılımcılarını birleştirdiğini” dile getirdi.

Putin, Rus askerlerine seslenerek “Hizmetleriniz için teşekkür ediyorum, sizlerle gurur duyuyorum.” ifadesini kullandı.

Uçak MNT-Areo şirketine ait

Rusya Federal Hava Taşımacılığı Ajansı (Rosaviatsiya), Tver’de düşen uçağın “MNT-Aero” adlı şirkete ait olduğunu, kazanın nedenlerine ilişkin soruşturmanın, kurulan özel bir komisyon tarafından yürütüldüğünü bildirdi. Öte yandan Flightradar24'e göre, aniden düşen uçağın konumuna dair veriler Moskova'nın yaklaşık 256 kilometre kuzeybatısında kesiliyor.

Biden'den uçak kazası yorumu: Rusya'da Putin'in dahil olmadığı çok az şey var

 ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'nın Tver bölgesinde düşen özel uçak kazasıyla ilgili, "Rusya'da uçak kazasında ne olduğunu bilmiyorum ama şaşırmadım." dedi. Rusya'daki uçak kazasında "Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in bu olayın arkasında olup olmadığının" sorulması üzerine Biden, "Rusya'da Putin'in dahil olmadığı çok az şey var. Ancak bunun cevabını bilecek kadar bilgim henüz yok." diye konuştu.

Biden, "Rusya'da uçak kazasında ne olduğunu bilmiyorum ama şaşırmadım." ifadelerini kullandı.

Ne olmuştu?

Prigojin, beraberindeki paralı savaşçılarla 24 Haziran'da Rus yönetimine karşı silahlı isyan başlatmıştı. İsyan, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun araya girmesiyle sona ermişti.



UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
TT

UCM kararı, İsrail'e ambargo uygulanmasını sağlayabilir mi?

STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)
STK'lerin Hollanda hükümetine karşı Lahey'de açtığı davanın görüldüğü mahkeme binası önünde protesto düzenlendi (Reuters)

Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin (UCM), Gazze'de işlenen "savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar" nedeniyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında çıkardığı tutuklama emrinin yankıları sürüyor. 

İsrail'in köklü gazetelerinden Haaretz'in savunma analisti Amos Harel'in kaleme aldığı yazıda, UCM kararının İsrail'e karşı silah ambargosu taleplerini artırabileceğine dikkat çekiliyor.  

Gazetenin görüştüğü Kudüs merkezli düşünce kuruluşu İsrail Demokrasi Enstütüsü'nden Eran Şamir-Borer, UCM'nin kararını eleştirirken, sürecin bu noktaya varmasında Tel Aviv yönetiminin yol açtığına işaret ediyor. 

Analist, İsrail'de Gazze savaşıyla ilgili bağımsız bir inceleme yürütülse UCM'nin böyle bir karar vermek durumunda kalmayacağını savunarak şunları söylüyor: 

Devlet hiçbir şey yapmadı, kafasını kuma gömdü.

Hamas'ın 7 Ekim 2023'teki Aksa Tufanı operasyonuyla patlak veren Gazze savaşında muhalefet kanadı, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu liderliğindeki radikal sağcı koalisyonun kararlarının incelenmesi için defalarca komisyon kurulmasını talep etmişti. Ancak Netanyahu, araştırma komisyonu kurulmasına savaş bitene kadar karşı olduğunu söylemişti. 

İsrail'in ekonomi gazetelerinden Globes'taki analizde UCM kararının, İsrail'in Gazze işgalini eleştirenlerle Tel Aviv'e silah satışının yasaklanmasını isteyenlerin elini güçlendirdiği yorumu paylaşılıyor. 

Haberde, İsrail'in askeri teçhizatının yüzde 30'unun Almanya tarafından gönderildiği hatırlatılıyor. UCM kararının, Berlin hükümetinin İsrail'e silah tedariki konusundaki ısrarcılığının zayıflamasına yol açabileceği değerlendirmesi yapılıyor. 

UCM'nin merkezi Hollanda'nın Lahey şehrinde yer alıyor. Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, mahkemenin tutuklama emrini uygulayacaklarını duyurmuştu. 

Ancak sivil toplum kuruluşları (STK), Hollanda'nın İsrail'e silah gönderen ülkeler arasında yer aldığına dikkat çekerek ambargo talebiyle Lahey'de hükümete karşı dün dava açtı. Mahkeme, talebe ilişkin kararını 13 Aralık'ta açıklayacak.

Diğer yandan Times of Israel, UCM kararından önce de son dönemde İsrail'e silah tedarikinin durdurulması çağrılarının arttığına işaret ediyor. Haberde, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın İsrail'e ambargo talep ettiği mektubu 1 Kasım'da Birleşmiş Milletler Genel Sekreterliği'ne gönderdiği hatırlatılıyor. Ortak mektupta aralarında Rusya ve Çin'in de yer aldığı 52 ülkenin imzası var. 

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da geçen ayki açıklamasında Gazze savaşının sonlandırılması için İsrail'e silah ambargosu çağrısı yapmıştı. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Macron'a destek verirken, Netanyahu açıklamaya tepki göstermişti. 

İsrail'in en büyük silah tedarikçisi olan ABD, UCM'yi kuran Roma Statüsü'ne taraf değil. ABD Başkanı Joe Biden, UCM kararını "rezalet" diye nitelerken, Netanyahu mahkemeyi "Yahudi düşmanlığıyla" suçlamıştı. İsrail de üye devletler arasında yer almıyor ve UCM'nin yargı yetkisini tanımıyor.

Independent Türkçe, Haaretz, Globes, Times of Israel, AP