Hindistan'ın Ay görevinin maliyeti, Interstellar'ın bütçesinden daha az

Bazı konutlar Hindistan uzay ajansının Ay'a gitmek için harcadığından daha pahalıya mal oluyor

Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)
Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)
TT

Hindistan'ın Ay görevinin maliyeti, Interstellar'ın bütçesinden daha az

Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)
Chandrayaan-3 uzay aracının Ay'a inişi, 23 Ağustos 2023'te Hindistan'ın Ahmedabad kentindeki Gucerat Bilim Şehri'nin bir oditoryumunda canlı yayımlandı (Reuters)

Hindistan, Yıldızlararası'nın (Interstellar) yapım maliyetinden daha az para harcayarak Ay'a başarıyla iniş yaptı.

Hindistan uzay ajansı çarşamba günü, Ay'ın güney kutbuna yakın yüzeyine "yumuşak iniş" gerçekleştirdiğini açıkladı. Hindistan, Ay'ın bu bölgesine inen ilk, Ay'a başarılı görev düzenleyen 4. ülke oldu.

Ve bunu çok kısıtlı bir bütçeyle başardı. Reuters'e göre Chandrayaan-3 yaklaşık 6,15 milyar rupi, yani 75 milyon dolar maliyetle Ay'a gönderildi.

Bu çoğu gişe canavarı uzay filminin maliyetinden az. Yerçekimi (Gravity) 100 milyon dolara, Marslı (The Martian) 108 milyon dolara mal olmuştu ve bu göreve harcanan para, 165 milyon dolarlık bir bütçeyle çekilen Yıldızlararası'nın (Interstellar) maliyetinin de yarısından daha az.

Hatta bu görev, bazı konutlardan da daha ucuza mal oldu. Örneğin Birleşik Krallık'ın (BK) en pahalı evi 200 milyon sterline (yaklaşık 6,9 milyar TL), yani Ay'a yaklaşık üç buçuk görev maliyetine satıldı.

Bu bütçe, Hindistan'ın 2019'da Ay'a inmek için bir önceki girişimi olan ve iniş aracının düşmesiyle başarısızlıkla sonuçlanan Chandrayaan-2'ye ayırdığından bile daha az. Bu yaklaşık 8 milyar rupiye (yaklaşık 2,6 milyar TL) ya da son başarılı görevden yaklaşık yüzde 30 daha fazlasına mal oldu ancak mühendisler daha önceki seferden alınan derslerin birçoğundan son görevde yararlanıldığını açıkça belirtti.

Hindistan uzaya yönelik düşük maliyetli ama yine de başarılı görevlere ilişkin itibar kazanmaya çalışıyor. Bu gelişme, ülkenin özel uzay endüstrisine ve uydulara odaklanan işletmelere yatırımı teşvik ettiği bir dönemde yaşandı.

Tüm Hindistan görevinin fiyatı, SpaceX'in bir Falcon 9 fırlatması için talep ettiği bedele yakın. Şirketin internet sitesine göre bu tutar 67 milyon dolar.

Independent Türkçe



Arjantin lideri Milei, BMGK konuşmasını ünlü diziden çalmış

Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
TT

Arjantin lideri Milei, BMGK konuşmasını ünlü diziden çalmış

Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)
Milei, nüfusun yüzde 40'ının yoksulluk sınırı altında yaşadığı Arjantin'de enflasyonu bitirme vaadiyle seçilmişti (Reuters)

Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei'nin Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda (BMGK) yaptığı konuşmanın bir kısmının, ünlü West Wing dizisinden çalındığı öne sürüldü.

Arjantin'in muhafazakar gazetesi La Nacion'un 3 Ekim'deki haberinde, Milei'nin geçen hafta BMGK'deki konuşmasında kullandığı bazı ifadelerin, West Wing'deki ABD Başkanı Josiah "Jed" Bartlet'ın monoloğuyla benzerlik gösterdiğine dikkat çekildi. Ülkenin solcu gazetelerinden Buenos Aires Times'ın cuma günkü haberindeyse bunun benzerliği aşan bir durum olduğu ve Milei'nin konuşmasının diziden "çalındığı" ileri sürüldü.

Geçen yıl aralıkta göreve gelen Milei, BMGK'deki ilk konuşmasında şu ifadeleri kullanmıştı: 

Herkesin hayatını savunmaya inanıyoruz. Herkesin mülkünü savunmaya inanıyoruz. Herkes için ifade özgürlüğüne inanıyoruz. Herkes için ibadet özgürlüğüne inanıyoruz. Herkes için ticaret yapma özgürlüğüne inanıyoruz... Ve bu çağda bir ülkede yaşananlar diğer ülkedekileri de hızla etkilediği için, ister siyasi baskı, ister ekonomik kölelik, ister dini fanatizm şeklinde olsun, tüm insanların zorbalık ve baskıdan uzak yaşaması gerektiğine inanıyoruz. Bu temel düşünce sadece sözde kalmamalı; diplomatik, ekonomik ve somut eylemlerle desteklenmelidir.

West Wing'de Amerikalı duayen oyuncu Martin Sheen'in canlandırdığı ABD Başkanı Bartlet'ın, dizinin 4. sezonunun 15. bölümünde geçen konuşması da şöyleydi:

Her yerde ifade özgürlüğünden yanayız. Her yerde ibadet özgürlüğünden yanayız. Herkes için öğrenme özgürlüğünden yanayız. Çağımızda, kendi ülkenizde bir bomba yapıp benim ülkeme getirebildiğinizden, ülkenizde olup bitenler beni çok yakından ilgilendiriyor. Bu nedenle ister siyasi baskı, ister ekonomik kölelik, ister dini fanatizm kisvesi altında olsun, her yerde zorbalığa karşı özgürlükten yanayız... Bu temel düşünce sadece bizim desteğimizle hayata geçirilemez. Bu düşünceyi gücümüzle de desteklemeliyiz: diplomatik, ekonomik ve somut olarak desteklemeliyiz. 

53 yaşındaki Arjantinli lider, konuşma metnindeki intihal iddialarına dair henüz açıklama yapmadı. Diğer yandan La Nacion'da ağustosta yayımlanan haberde, Milei'nin baş strateji danışmanı Santiago Caputo'nun West Wing dizinin senaristi ve yaratıcısı Aaron Sorkin'in büyük hayranı olduğu belirtilmşti. 

Sorkin'in 1999-2006'da yayımlanan West Wing'i, ilk sezonunda 9 Emmy Ödülü kazanarak rekor kırmıştı. 

Birleşik Krallık'ın (BK) önde gelen gazetelerinden Guardian, dizideki ABD Başkanı Bartlet'ın ilerici politikalar izleyen bir Demokrat olduğuna dikkat çekerek, Milei'nin konuşmasının bu karakterin monoloğundan çalınmasının "ironik" olduğunu yazıyor.

Arjantin lideri, kendisini eski ABD Başkanı Donald Trump, eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro ve Macaristan lideri Viktor Orban gibi sağcı siyasetçilere yakın görüyor. 

Guardian, benzer bir suçlamanın eski BK lideri Theresa May'e yöneltildiğini de hatırlatıyor. Muhafazakar Parti'nin 2017'de düzenlediği konferansta Mayı'in yaptığı konuşmanın bir kısmının West Wing'den çalındığı öne sürülmüş, Downing Street ise iddiaları yalanlamıştı.

Independent Türkçe, Guardian, Buenos Aires Times, La Nacion