BRICS'e yeni katılan ülkeler kararı memnuniyetle karşıladı

Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)
Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)
TT

BRICS'e yeni katılan ülkeler kararı memnuniyetle karşıladı

Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)
Çin Devlet Başkanı Cinping, Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inácio Lula da Silva ve Güney Afrika Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa BRICS 2023 zirvesinde (AFP)

Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’dan oluşan BRICS grubuna yeni katılan ülkelerin liderleri 5 ülkeden oluşan ekonomik blokta yer almaktan memnun olduklarını dile getirdi.

Güney Afrika Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa bugün Johannesburg’da Suudi Arabistan, Arjantin, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), İran, Mısır ve Etiyopya'yı BRICS üyeliğine davet etme kararı aldıklarını ifade etti.  BRICS örgütünün kurucuları, 1 Ocak 2024’ten itibaren birliğe tam üyelikleri için bu ülkelere davette bulunduklarını duyurdu.

BRICS liderleri Johannesburg'daki zirvede (EPA)
BRICS liderleri Johannesburg'daki zirvede (EPA)

BAE Devlet Başkanı Muhammed bin Zayid, sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda “BRICS liderlerinin vizyonuna saygı duyuyor, bu önemli birliğe BAE’nin de dahil edilmesini memnuniyetle karşılıyoruz” ifadelerini kullandı.

Arap Haber Ajansı’nın (ANA) haberine göre, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ise bugün yaptığı açıklamada, BRICS’in ülkesini gruba katılmaya davet etmesinin duyurusunu takdir ettiğini belirterek, Mısır'ın önümüzdeki dönemde grupla işbirliği ve koordinasyon içinde olacağını söyledi.

Mısır Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan açıklamada, Sisi, Kahire'nin BRICS'e katılmaya davet edilen ülkelerle işbirliği yapma arzusunu da dile getirerek, 'blokun aralarındaki ekonomik işbirliğini güçlendirmeye yönelik hedeflerine ulaşmak ve birliğin sesini yükseltmek için çalışmak' istediğini ifade etti.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, BRICS'in genişlemesinin grubun işbirliği mekanizmasına yeni bir ivme kazandıracağını ifade etti.

Diğer yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise Güney Afrika Cumhurbaşkanına BRICS zirvesindeki liderliği ve bloğu genişletme çabaları nedeniyle teşekkür etti. Putin bugün video konferans yöntemi ile Johannesburg’da düzenlenen zirveye bağlanarak açıklamalarda bulundu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS zirvesinde video görüşmesi sırasında konuşuyor (Reuters)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, BRICS zirvesinde video görüşmesi sırasında konuşuyor (Reuters)

Tahran ise BRICS grubuna katılımını ‘dış politikası açısından stratejik bir başarı’ olarak gördü.

Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva ise gelişmekte olan ülkelerle işbirliğini canlandırma zamanı geldiğine dikkati çekti.

Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed de sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda, ülkesinin ‘kapsayıcı ve müreffeh bir küresel düzen’ için işbirliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti.

Çin, ABD ile şiddetli rekabetin yaşandığı ortamda BRICS'i hızla genişletmeye çalışıyor.

Güney Afrikalı yetkililer, şu anda dünya nüfusunun yüzde 40'ını ve küresel ekonominin dörtte birini temsil eden gruba katılmak için yaklaşık 24 ülkenin resmi talepte bulunduğunu söyledi.

Kararlarını oybirliğiyle alan BRICS grubu, Güney Afrika'nın 2010'daki katılımından bu yana yeni bir üyeyi bünyesine dahil etmedi.



Trump destekçisi, sabotaja uğrayan Kuzey Akım'ı almak için harekete geçti

Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
TT

Trump destekçisi, sabotaja uğrayan Kuzey Akım'ı almak için harekete geçti

Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)

Amerikalı bir yatırımcı, iki yıl önce sabotajla patlatılan Kuzey Akım 2 boru hattını satın almaya çalışıyor. 

ABD'nin tanınmış gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), Floridalı yatırımcı Stephen P. Lynch'in, boru hattını satın almak için Washington yönetiminden izin talep ettiğini yazıyor. 

5 Kasım'da yapılan başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump'ın kampanyasına 300 bin dolara yakın bağış yapan yatırımcı, boru hatlarını satın alma projesine dair şunları söylüyor:

İşin özü şu: Bu, Amerika ve Avrupa'nın fosil yakıt çağının geri kalanında Avrupa'daki enerji arzı üzerinde kontrol sahibi olması için hayatta bir kez gelecek bir fırsat.

WSJ'nin incelediği belgelere göre Lynch, Kuzey Akım 2'yi satın almak için ABD Hazine Bakanlığı'na şubatta başvuru yaptı. Yatırımcı, kendisine satın alma işlemleri kapsamında ABD'nin yaptırım listesindeki bazı kişi ve kuruluşlarla görüşme imtiyazı sağlanmasını istiyor. 

Haberde, Trump'ın, boru hattının satın alınmasını Ukrayna savaşını bitirmek için bir koz olarak kullanabileceğine dikkat çekiliyor. Cumhuriyetçi lider, seçim kampanyasında Ukrayna savaşını 24 saatte bitirme vaadiyle gündem olmuştu. 

Toplam maliyeti yaklaşık 11 milyar dolar olan Kuzey Akım 2 projesiyle yılda 55 milyar metreküp Rus gazının Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya sevk edilmesi planlanıyordu. Ancak Ukrayna savaşının patlak vermesiyle proje yarım kaldı.

Projeyi, Rus devletine ait Gazprom'un yan kuruluşu olan ve merkezi İsviçre'de yer alan Nord Stream 2 AG yürütüyordu. 

Gazprom liderliğinde tasarlanan ve inşaatı Eylül 2021'de tamamlanan Kuzey Akım 2 projesinin ruhsatlandırma çalışmaları devam ederken, Kremlin'in ayrılıkçı Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'ni 21 Şubat 2022'de tanıması diplomatik kriz yaratmıştı. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 22 Şubat'ta boru hattının sertifikasyon sürecinin durdurulması talimatını vermişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in emriyle bundan iki gün sonra Ukrayna işgali başlamıştı.

Rusya'ya yönelik yaptırımların bir parçası olarak ABD Hazine Bakanlığı da Batılı şirketlerden, Nord Stream 2 AG'yle ilgili tüm finansal işlemleri durdurmasını istemişti. 

Nord Stream 2 AG, yaptırımlar nedeniyle Mart 2022'de 140 çalışanını işten çıkarmış ve iflasın eşiğine gelmişti. Daha sonra İsviçre'de yürütülen hukuki süreçte şirkete borçlarını ödemesi için 10 Ocak 2025'e kadar süre verilmişti.  

Amerikan gazetesi Washington Post'un (WP) aktardığına göre Lynch, iflas duyurusu yapması durumunda Nord Stream 2 AG'yi satın alarak Kuzey Akım 2 hattının sahibi olmayı hedefliyor. WP, Gazprom'un ve Alman hükümetinin yorum taleplerine yanıt vermediğini bildiriyor. 

Ayrıca Lynch'in elini güçlendirmek için Alman danışmanlık firması Berlin Global Advisors'dan da destek aldığı belirtiliyor. Şirketin partnerlerinden Rüdiger von Fritsch, 2014-2019'da Almanya'nın Moskova Büyükelçisi olarak görev yapmış, Kuzey Akım 2'nin kurulmasıyla ilgili çalışmalarda da yer almıştı.

Yaklaşık 20 yıl Moskova'da yaşayan 57 yaşındaki Lynch, ABD Hazine Bakanlığı'ndan aldığı izinle, 2022'de Rusya'ya ait Sberbank'ın İsviçre şubesinin Cenevre merkezli M3 Groupe Holding firmasına satışında arabuluculuk yapmıştı. Lynch'in, satıldıktan sonra TradeXBank adı altında faaliyet gösteren bankada yüzde 10 hissesi var. 

Kuzey Akım hatlarına sabotaj

Rusya'dan Avrupa'ya Baltık Denizi'nin altından doğalgaz taşıyan Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında 26 Eylül 2022'de üç patlama gerçekleşmişti. Kuzey Akım sabotajıyla ilgili New York Times ve Almanya merkezli Die Zeit tarafından ortaya atılan bir teoride, saldırının Ukrayna destekçisi 6 kişi tarafından bir yat kiralanarak gerçekleştirilmiş olabileceği belirtilmişti.

WP de sabotajı 48 yaşındaki Ukraynalı albay Roman Çervinski'nin yönettiğini savunmuştu. Haberde Çervinski'nin yalnız hareket etmediği ve operasyonu planlayan isim olmadığı belirtilirken, emrin dönemin Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujni'ye rapor veren daha üst rütbedeki subaylardan geldiği ileri sürülmüştü. Böylelikle sabotajdan Ukrayna'nın sorumlu olduğu iddiası daha da güçlenmişti.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Washington Post, Interfax, Swiss Info