Nijer’e askeri müdahale yaklaşıyor mu?

Askeri yönetimin destekçileri, Nijer'e olası bir askeri müdahaleyi protesto ediyor (EPA)

Nijer’deki krizin çözümünde ilerleme sağlanamazken, ülkedeki darbeyle mücadelede Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) işaret ettiği askeri seçeneğin yakın olup olmadığı konusunda sorular gündeme geldi. Bazı uzmanlar olası bir askeri müdahalenin yakın olduğunu söylerken diğerleri ise bu seçeneği ihtimal dışı bırakıyor.

ECOWAS, Nijer'deki darbeci liderlerin üç yıllık geçiş dönemi için yaptığı öneriyi provokasyon olarak nitelendirmişti. ECOWAS'ın geçiş dönemi planını reddetmesi, grup heyetinin Niamey'den ayrılması ardından kaydedildi. Burada Bazoum ve darbe lideri Tchiani’nin de aralarında bulunduğu önemli görüşmeler gerçekleştirilmişti.

Diplomatik çözümü tercih eden ECOWAS, ancak sürekli olarak askeri güce başvurma olasılığına değiniyor. ECOWAS, darbe liderlerine Bazoum'u serbest bırakma, göreve geri getirme ve anayasal düzeni yeniden sağlama çağrısında bulunuyor. Ancak bu çağrılar reddediliyor.

ECOWAS Siyasi İşler, Güvenlik ve Barış Komiseri Abdulfettah Musa, 23 Ağustos’ta AP’ye verdiği demeçte, “Nijer'in askeri yönetimi ile diplomasinin kapısı hala açık. Ancak süresiz açık değil” vurgusunda bulundu.

Musa daha önce, grubun genelkurmay başkanlarının Gana'nın başkenti Akra'da yaptığı toplantının ardından, askeri müdahale gününün yanı sıra stratejik hedeflerin, gerekli teçhizatın ve üye devletlerin katılımının belirlendiğini duyurdu. Tchiani ise herhangi bir saldırının ‘bazılarının düşündüğü gibi bir gezinti olmayacağını’ vurguladı.

Mısırlı Afrika uzmanı Amani et-Tavil, “Askeri müdahalenin yakın olduğunu gösteren belirtilere rağmen, askeri çözüm teorikte mevcut. Ancak mekanizmalar açısından birçok engelle karşılaşıyor. Bu engellerden en belirgini ECOWAS Yedek Gücü’nün hazırlıksızlığı, grup içinde müdahale konusunda bölünmüşlük ve finansman eksikliği. Diğer yandan Cezayir ve Çad'ın başını çektiği komşu ülkelerdeki muhalefetin yanı sıra Burkina Faso ve Mali dayanışma gösteriyor. ECOWAS'ın seferberliği ve Nijer'deki karşı seferberlik askeri çözümün değil, müzakerenin önünü açabilir. Bu da sorunları çözmeyecek, tüm Afrika Sahel bölgesi üzerinde tehlikeli yansımaları olacaktır” ifadelerini kullandı.

Nijeryalı Siyasi Analist Ömer el-Ensari, Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “ECOWAS ülkeleri için askeri müdahale kaçınılmaz bir risk haline geldi. Bazoum'un yeniden iktidara gelmemesi halinde bu talep askeri yönetim tarafından kesinlikle reddedilecektir. Cezayir'in müdahalesi ve diğer arabuluculuk çabaları, potansiyel saldırının başlangıcını kırmak ve müzakere için başka fırsatlar vermek amacıyla kaydediliyor” ifadelerine başvurdu.

Şarku’l Avsat’a konuşan Cezayirli Güvenlik Uzmanı Ahmed Mizab ise “Tüm diplomatik ve müzakere çabalarının ve yaklaşımların başarısız olması nedeniyle felaketle sonuçlanacak askeri seçenek daha da yakınlaştı. Savaş, çatışma taraflarından herhangi bir taviz belirtisi olmaksızın yaklaşıyor” ifadelerini kullanıyor.

Moritanyalı Afrika uzmanı Sidi Muhtar Veled Sidi ise Şarku’l Avsat’a verdiği demeçte, “ECOWAS askeri müdahale konusunda bölünmüş durumda, Nijer'in komşuları bunu reddediyor. Herhangi bir askeri müdahale Bazoum'un hayatı açısından büyük risk taşıdığı gibi bölgenin güvenliği açısından da riskler taşıyor. Mali ve Burkina Faso, askeri açıdan Nijer'i teçhizat ve savaşçılarla desteklemekte zorlanıyor” açıklamalarında bulundu.