Oslo ile ilgili gizli belgeler açılırken, Netanyahu anlaşmayı ‘öldürmekle’ suçlanıyor

Eylül 2002’de Ramallah’ta Filistinli bir genç, İkinci İntifada’nın yıldönümünde İsrail askerlerinin devriyelerine taş atıyor (Getty Images)
Eylül 2002’de Ramallah’ta Filistinli bir genç, İkinci İntifada’nın yıldönümünde İsrail askerlerinin devriyelerine taş atıyor (Getty Images)
TT

Oslo ile ilgili gizli belgeler açılırken, Netanyahu anlaşmayı ‘öldürmekle’ suçlanıyor

Eylül 2002’de Ramallah’ta Filistinli bir genç, İkinci İntifada’nın yıldönümünde İsrail askerlerinin devriyelerine taş atıyor (Getty Images)
Eylül 2002’de Ramallah’ta Filistinli bir genç, İkinci İntifada’nın yıldönümünde İsrail askerlerinin devriyelerine taş atıyor (Getty Images)

İsrail’de devlet arşivinin açılmasına izin verdiği gizli belgeler yayınlandı. Belgeler, Yitzhak Rabin hükümetinin Oslo Anlaşmaları’nın onaylandığı tarihi toplantısının tutanaklarını içeriyor. 30 yıl önce bu hükümette Sağlık Bakanı olarak görev yapan Haim Ramon, Oslo’nun öldürülmesinin ve pratikte ikinci intifadanın patlak vermesinin Ehud Barak ve Binyamin Netanyahu’nun yüzünden olduğunu ifade etti.

Ramon’a göre o dönemde Genelkurmay Başkanı olan Barak, ilk andan itibaren Oslo’ya karşıydı. İçişleri bakanı olduğunda anlaşmaların ikinci kısmına olumsuz oy kullandı. 1999’da başbakan olup Camp David’e katıldığında ise bir trajediye yol açtı; çıkıp “Barış sürecinin Filistinli ortağı yoktur” dedi.

Netanyahu ise o dönemde “Oslo sürecini durduracağız ve durduracak güce de sahibiz” açıklamasında bulundu. 1996’da başbakan seçildiğinde de sahadaki uygulamalarıyla anlaşmadan geri kalanları ortadan kaldırdı.

Ramon’a göre, eğer Rabin 1995’te suikaste uğramasaydı ve İsrail artan şüphelere rağmen temkinli bir şekilde barışçıl yolda ilerlemiş olsaydı, “ikinci intifada patlamayacaktı ve Oslo başarı ile taçlandırılabilecekti”. O dönemden hayatta olan bazı İsrailli siyasetçiler de bu değerlendirmelerinde Ramon’a katılırken Oslo’nun büyük bir macera ancak “daha sonra kaybedilmiş tarihi bir fırsat” olduğu konusunda hemfikirler.



Saar: İsrail, Suriye ve Lübnan ile diplomatik ilişki kurmak istiyor

Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınıra yakın bir yerde bulunan İsrail askerî aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)
Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınıra yakın bir yerde bulunan İsrail askerî aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)
TT

Saar: İsrail, Suriye ve Lübnan ile diplomatik ilişki kurmak istiyor

Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınıra yakın bir yerde bulunan İsrail askerî aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)
Golan Tepeleri ile Suriye arasındaki sınıra yakın bir yerde bulunan İsrail askerî aracı, 4 Mayıs 2025 (Reuters)

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar bugün düzenlediği basın toplantısında, İsrail'in Suriye ve Lübnan ile resmi diplomatik ilişkiler kurmak istediğini, ancak herhangi bir barış anlaşmasında Golan Tepeleri’nin kaderini müzakere etmeyeceğini söyledi.

ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack dün yaptığı açıklamada, Lübnan ve Suriye'nin İsrail ile ‘barış anlaşmaları’ yapması gerektiğini, zira İsrail ile İran arasındaki savaşın Ortadoğu için yeni bir yol açtığını belirtti.

Barrack Anadolu Ajansı’na (AA) verdiği röportajda, “Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed eş-Şera İsrail'den nefret etmediğini ve sınırda barış istediğini belirtti. Bunun Lübnan ile de olacağını düşünüyorum. İsrail ile bir anlaşma şart” ifadelerini kullandı.

htyju
Golan Tepeleri'ndeki Kuneytra sınır kapısının yakınında bulunan BM gözlemci pozisyonunu (UNDOF) gösteren bir tabelanın yanında bir İsrail askeri duruyor (EPA)

Bu gelişme, İsrail'in Güney Lübnan'a yönelik ihlallerinin devam ettiği bir döneme denk geldi. Hizbullah yetkilileri, ateşkes anlaşmasının uygulanması ve İsrail'in beş noktadan çekilmesinden önce İsrail'e misilleme yapma ve silahlar konusunda diyalogu reddetme tehdidinde bulundu.

Diğer yandan İsrail’e ait insansız hava araçları (İHA) dün Bint Cubeyl bölgesindeki Ayta eş-Şaab ve Ramiye kasabalarında iki eve saldırı düzenleyerek önemli hasara yol açtı.