Afrika'da darbelerin tekrarlanma nedeni nedir?

Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
TT

Afrika'da darbelerin tekrarlanma nedeni nedir?

Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)
Gabon sokaklarında askeri darbe kutlamaları (EPA)

Gabon'da Bongo ailesinin 55 yıllık iktidarının ardından cumhurbaşkanının devrilmesinin açıklanmasının sonra birçok kişi bunu kutlamak için sokaklara döküldü.

Bu, 2020'den beri sekiz darbeye tanık olan Batı ve Orta Afrika'da tanıdık bir sahne haline geldi.

Başkent Libreville sakinlerinden Hermann N'Golo, “Bu, halkın hoşnutsuzluğunun bir ifadesidir. Kötü yönetim ve gıda fiyatları ile yaşam maliyetlerinin artması nedeniyle her düzeyde derinleşen bir kriz yaşıyorduk” dedi.

AP’nin haberine göre Afrika 1950'lerden bu yana yaklaşık yüz askeri darbe gördü. Analistler, darbelerin tekrarlanmasındaki ana nedenin, demokratik kazançların azalması olduğunu belirtiyor.

Birleşmiş Milletler (BM) İnsani Gelişme Endeksi'ne göre 54 Afrika ülkesinden 27'si dünyanın en az gelişmiş 30 ülkesi arasında yer alıyor. Bu ülkeler doğal kaynaklar açısından zengin olmasına rağmen, bu zenginlik vatandaşlara yansımıyor. Bu ülkelerin çoğu, Afrika'nın batı ve orta kesimlerinde yer alıyor.

Afrobarometer araştırma ağı tarafından 2023'te yürütülen bir anket, ankete katılanların çoğunun seçimleri "liderlerini seçmek için kusurlu ama önemli bir araç" olarak gördüğünü gösterdi.

Geçtiğimiz günlerde Gabon'da gerçekleşen darbe, ilk kez uluslararası gözlemcilerin katılımının engellendiği seçimlerde cumhurbaşkanının zaferinin açıklanmasının hemen ardından gerçekleşti.

Washington'daki Freedom House'un Afrika programları direktörü Tiseke Kasambala'ya göre seçim sahtekarlığıyla bilinen bölgede gözlemcilerin dışlanması alışılmadık bir durum değil. Liderler iktidarda kalma sürelerini uzatmaya veya bu konuda getirilen kısıtlamaları değiştirdikçe vatandaşlar arasında genel bir hoşnutsuzluk ve hayal kırıklığı hâkim oluyor.

Öte yandan, Afrika'daki darbeleri durdurmak için uygulanan uluslararası yaptırımlar genellikle başarısız oluyor. Yaptırımlar, zaten yüksek oranda yoksulluk ve açlıkla mücadele eden halk üzerinde daha fazla oluşmasına yol açıyor.

Bu bağlamda, Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Komisyonu Başkanı Omar Touray, dünyanın en az gelişmiş üçüncü ülkesi olan ve insani yardıma muhtaç 4,3 milyon insanın yaşadığı Nijer'de yaşananları aktardı. Burada, geçtiğimiz temmuz ayındaki darbeyi durdurmak için uluslararası yaptırımlar uygulama girişimleri, ciddi bir sosyal ve ekonomik felakete yol açtı.

Adekoya raporun sonunda, "Afrikalılar çok fazla bir şey istemiyor; yalnızca ülkelerinin zenginliği, güvenlik duygusu ve adil seçimler açısından birkaç basit düzenleme istiyorlar." değerlendirmesinde bulundu.



Trump, Biden'ın oğlu Hunter'ı affetmesini ‘adaletin kötüye kullanılması’ olarak nitelendirdi

ABD Başkanı seçilen Donald Trump (Reuters)
ABD Başkanı seçilen Donald Trump (Reuters)
TT

Trump, Biden'ın oğlu Hunter'ı affetmesini ‘adaletin kötüye kullanılması’ olarak nitelendirdi

ABD Başkanı seçilen Donald Trump (Reuters)
ABD Başkanı seçilen Donald Trump (Reuters)

Başkan seçilen Donald Trump, ABD Başkanı Joe Biden'ın oğlu Hunter'ı affetmesini ‘adaletin kötüye kullanılması’ olarak nitelendirdi.

Trump, Truth Social'daki bir paylaşımında, “Joe'nun Hunter'ı affetmesi, 6 Ocak olaylarında gözaltına alınan ve yıllarca hapiste tutulan insanları da kapsıyor mu? Ne büyük bir adaletsizlik!” diyerek, 6 Ocak 2021'de ABD Kongre Binası’nı basmakla suçlanan isyancılara atıfta bulundu.

Şarku’l Avsat’ın The Hill’den aktardığına göre Trump'ın Sözcüsü Steven Cheung, “Başkan Trump'a karşı yürütülen başarısız cadı avı, Demokratların kontrolündeki Adalet Bakanlığı ve diğer aşırılık yanlısı savcıların adalet sistemini silah olarak kullandıklarını kanıtlamıştır” dedi.

Cheung, “Bu adalet sistemi reforme edilmeli ve tüm Amerikalılar için adil yargılama süreci yeniden tesis edilmelidir. Başkan Trump, Amerikan halkının ezici çoğunluğunun verdiği yetkiyle Beyaz Saray'a döndüğünde tam da bunu yapacaktır” ifadelerini kullandı.

sxcdf
ABD Başkanı Joe Biden, oğlu Hunter ile birlikte (AP)

Biden dün (Pazar), vergi dolandırıcılığı ve yasadışı ateşli silah bulundurma suçlarından iki davada ceza almayı bekleyen oğlu Hunter'ı affettiğini açıkladı.

“Hunter'ın davasındaki gerçekleri inceleyen hiçbir makul kişi bundan başka bir sonuca varamaz. Hunter sırf benim oğlum olduğu için hedef alındı ve bu yanlış” diyen Demokrat Başkan, ‘adaletin yanlış işlediğinden’ söz etti.

Biden yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Adalet Bakanlığı'nın kararlarına müdahale etmeyeceğimi söyledim. Oğlumun haksız bir şekilde yargılanmasını izlerken bile sözümü tuttum. Oğlumun davalarındaki suçlamalar, Kongre'deki siyasi rakiplerimin birçoğunun bana saldırmak ve seçilmeme karşı çıkmak amacıyla bu suçlamaları kışkırtması sonrasında ortaya çıktı. Yargı sistemine inanıyorum ama aynı zamanda siyasetin kaba bir biçiminin bu sürece bulaştığına ve adaletin yanlış tecelli etmesine yol açtığına da inanıyorum.”

ABD Başkanı defalarca oğluna başkanlık affı vermeyeceğini söylemiş, Beyaz Saray da bunu eylül ayında yinelemişti.

Hunter, vergi kaçakçılığı davasındaki dokuz suçlamanın tamamını resmen kabul etti. Yargıç ceza duruşmasını 16 Aralık olarak belirlemişti. Hunter Biden 2024 yılının bir bölümünü mahkemede geçirdi; Delaware'de ateşli silah satın alırken uyuşturucu kullanımı hakkında yalan söylemekten suçlu bulundu ki bu ağır bir suçtu.