İran, Rusya'dan iki savaş uçağı teslim aldı

Rus Yak-130 muharebe eğitim uçağının İran ordusu tarafından yayılan bir fotoğrafı (AP)
Rus Yak-130 muharebe eğitim uçağının İran ordusu tarafından yayılan bir fotoğrafı (AP)
TT

İran, Rusya'dan iki savaş uçağı teslim aldı

Rus Yak-130 muharebe eğitim uçağının İran ordusu tarafından yayılan bir fotoğrafı (AP)
Rus Yak-130 muharebe eğitim uçağının İran ordusu tarafından yayılan bir fotoğrafı (AP)

İran Hava Kuvvetleri, Tahran'ın gelişmiş Su-35 savaş uçaklarını edinme çabaları kapsamında "pilotlarının eğitim ihtiyaçlarını karşılamak" ve savaş eğitimi için Rus yapımı iki savaş uçağı aldı. Şarku’l Avsat’ın Tesnim haber ajansından aktardığı habere göre, Rus muharebe eğitim uçağı YAK-130 teslim edilerek, ülkenin merkezinde yer alan İsfahan’daki hava üssüne katıldı. Haberde, İran ordusu halkla ilişkiler departmanının, Rusya’nın Yakovlev şirketi tarafından tasarlanan iki  adet Yak-130 savaş uçağının İran’a teslim edilmesinin, Rusya Federasyonu ile imzalanan silah sözleşmeleri çerçevesinde gerçekleştiği aktarıldı.

ABD merkezli Forbes dergisi, bu eğitim uçaklarının Rus Su-35 kadar yetenekli olmayan hafif savaş uçağı olarak da kullanılabileceğini, bunların Tahran'a teslim edilmesinin Moskova'nın daha sonra savaş uçağını da teslim edeceğinin göstergesi olabileceğini bildirdi. Forbes son haftalarda Moskova'nın Tahran'a üstün manevra kabiliyetine sahip 24-50 çok görevli Su savaş uçağı satma konusunda daha önceki bir anlaşmadan caydığına dair artan göstergelere ve raporlara dikkat çekti. İranlı yetkililer Rusya'nın Su-35'i bu yıl Mart ayında teslim edeceğine dair iyimserliğini dile getirdi ancak bir raporda Rusya'nın Tahran'a 50 adet Su-35 uçağı tedarik etme anlaşmasındaki yükümlülüklerini yerine getirmediğinin belirtilmesiyle bu iyimserlik duygusu o zamandan bu yana azaldı. Tahran ödemeyi 2021'de yaptı. Teslimin ise bu yıl tamamlanması bekleniyordu. Hem Rusya hem de İran, ticari faaliyetlerini kısıtlayan uluslararası yaptırımlara maruz kalıyor ancak geçtiğimiz yıl iki ülke, askeri iş birliği de dahil olmak üzere çeşitli sektörlerdeki ilişkilerini güçlendirdi.

Forbes'a göre Yak-130'un teslimi, Tahran'ın son 18 ayda Moskova'ya sağladığı tüm tedariklerden sonra Rusya'nın en azından İran'a bir şeyler teslim ettiğini doğruluyor. Rusya'nın İran'a en son askeri uçak transferi 21. yüzyılın ilk on yılında gerçekleşti. Pentagon Savunma İstihbarat Teşkilatı, 2019 yılında İran'ın Rusya'dan S-400 hava savunma füzeleri, Bastion kıyı savunma sistemleri, T-90 tipi tankların yanı Su-30 uçaklarını da alacağını öngörmüştü. Çünkü Birleşmiş Milletler'in 2019'da uyguladığı silah ambargosunun süresi Ekim 2020’de doldu. Ancak Tahran o dönem Su-30 yerine daha gelişmiş Su-35’i tercih etti. Ukrayna ve birçok Batılı müttefiki, Tahran'ı Moskova'ya Kiev'e karşı savaşta kullanması için silah sağlamakla suçladı. Tahran bu suçlamaları sıklıkla reddediyor. Geçtiğimiz Mayıs ayında Washington, Tahran ve Moskova'nın "benzeri görülmemiş askeri işbirliğini genişlettiklerini iddia etti. O dönem Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü John Kirby, Tahran'ın Ağustos 2022'den bu yana özellikle Şahid modelinde 400'den fazla insansız hava aracını Rusya'ya teslim ettiğini söyledi. Kirby, Tahran'ın ayrıca "saldırı helikopterleri, radar ekipmanı ve Yak-130 savaş eğitim uçağı dahil diğer askeri teçhizatı da satın almaya" çalıştığını aktardı. İran'ın, Rus MiG-29, SU-25 ve Çin F-7'si de dahil olmak üzere çeşitli modellerden oluşan yaklaşık 300 uçaktan oluşan savaş filosu var. Bu listede, 1979 öncesi Şah döneminde satın alınan Fransız "Mirage" uçaklarının yanı sıra, ABD yapımı F-4 ve F-1 uçakları da yer alıyor.

2006 yılında İran, ABD yapımı 80 F-14 Tomcat savaş uçağının tamamını resmen hizmetten çekti. Ancak hala kullanıyor çünkü ABD'nin uyguladığı yaptırımlar Tahran'ın Batı'dan uçak almasını engelliyor. Devrim Muhafızları'nın İran ordusunun hava birliğine paralel bir hava birimi var. 29 0cak 1991'de eski Irak Devlet Başkanı Saddam Hüseyin, Kuveyt'i kurtarmak için yapılan savaş sırasında bombalanma korkusuyla, 34'ü Su-22 savaşçısı da dahil olmak üzere 143 Irak savaş uçağını İran'a teslim etti. İran askeri havacılığına ilişkin özel internet sitelerinin yayınladığı bilgilere göre, 14 Su-22 savaş uçağı halen İran'da sorti ve hava görevleri yürütüyor. Temmuz 2018'de Devrim Muhafızları'nın internet siteleri, hava biriminin 10 Su-22 savaşçısını onardığını bildirdi. İran, Irak'ın silahlı isyancı gruplarla mücadelesine yardımcı olmak için 2014 yazında bir dizi Rus Su- 25 savaşçısını iade etmişti. Ancak Tahran, son yıllarda Iraklı yetkililerle İranlı mevkidaşlarıyla istişarede bulunma girişimlerine rağmen tüm Iraklı savaşçıları geri göndermeyi reddediyor.



Trump, Biden'ın affını otomatik imza kullanarak iptal etti

ABD Başkanı Donald Trump (EPA)
ABD Başkanı Donald Trump (EPA)
TT

Trump, Biden'ın affını otomatik imza kullanarak iptal etti

ABD Başkanı Donald Trump (EPA)
ABD Başkanı Donald Trump (EPA)

ABD Başkanı Donald Trump dün yaptığı açıklamada, selefi Joe Biden'ın otomatik kalem kullanarak imzaladığını iddia ettiği af belgeleri de dahil olmak üzere tüm belgeleri iptal etme kararı aldığını söyledi.

Otomatik kalem, bir kişinin imzasını doğru bir şekilde kopyalamak için kullanılır ve genellikle büyük miktarda belge veya protokol niteliğindeki belgeler için kullanılır. Her iki partiden başkanlar da resmi mektupları ve bildirileri imzalamak için bu kalemi kullanmıştır.

Trump ve destekçileri, Biden'ın görevdeyken cihazı kullanmasının eylemlerini geçersiz kıldığı veya bunların tam olarak farkında olmadığını gösterdiği yönünde bir dizi asılsız iddiada bulundu. Biden'ın cihazı af kararlarında kullanıp kullanmadığı ise bilinmiyor.

Trump, Truth Social platformunda, "Bu şekilde imzalanmış af, ceza indirimi veya başka herhangi bir yasal belge alan herkes, bu belgenin tamamen geçersiz ve hiçbir yasal etkisi olmadığını bilmelidir" ifadelerini kullandı.

Biden, ocak ayında görevden ayrılmadan önce, siyasi amaçlı soruşturmalardan korumak istediği aile üyeleri de dahil olmak üzere bir dizi af çıkarmıştı.

Ayrıca şiddet içermeyen uyuşturucu suçları için de bazı suçlulara verilen cezaların azaltılmasını emretti.


Rubio: Trump, Sudan savaş dosyasıyla bizzat ilgileniyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (solda), Washington DC'deki Beyaz Saray'ın Kabine Odası'nda solunda Başkan Donald Trump ile kabine toplantısı sırasında... 2 Aralık 2025 (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (solda), Washington DC'deki Beyaz Saray'ın Kabine Odası'nda solunda Başkan Donald Trump ile kabine toplantısı sırasında... 2 Aralık 2025 (AFP)
TT

Rubio: Trump, Sudan savaş dosyasıyla bizzat ilgileniyor

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (solda), Washington DC'deki Beyaz Saray'ın Kabine Odası'nda solunda Başkan Donald Trump ile kabine toplantısı sırasında... 2 Aralık 2025 (AFP)
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio (solda), Washington DC'deki Beyaz Saray'ın Kabine Odası'nda solunda Başkan Donald Trump ile kabine toplantısı sırasında... 2 Aralık 2025 (AFP)

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, dün yaptığı açıklamada, Başkan Donald Trump'ın Sudan'daki savaşı bizzat takip ettiğini söyledi.

Trump, geçen kasım ayında düzenlenen ABD-Suudi Yatırım Forumu'nda, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın çatışmayı çözmek için kendisinden müdahale etmesini istemesinin ardından Sudan'daki savaşı sona erdirmek için çalışacağını açıklamış, Sudan ise Suudi Arabistan ve ABD'nin barışa yönelik çabalarını memnuniyetle karşılamıştı.

ABD-Suudi Arabistan Zirvesi kapsamında düzenlenen ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi'nin de katıldığı ABD-Suudi Arabistan Yatırım Forumu'nda konuşan Trump, "Veliaht Prens Sudan'dan bahsederek, 'Efendim, çok sayıda savaştan bahsediyorsunuz ama dünyada Sudan adında bir yer var ve orada olanlar korkunç' dediğini" belirtti.

ABD Başkanı, "Biz zaten bunun üzerinde çalışmaya başladık" dedi. Suudi Veliaht Prensi'nin konunun önemini açıklamasından yarım saat sonra yönetiminin konuyu incelemeye başladığını belirten Trump, "Bu vahşete son vermek için Suudi Arabistan, BAE, Mısır ve Ortadoğu'daki diğer ortaklarımızla birlikte çalışacağız" ifadelerini kullandı.


Papa, Amerika'yı Venezuela Devlet Başkanı'nı askeri güç kullanarak devirmeye çalışmamaya çağırdı

Papa 14. Leo, Roma'ya giden uçakta gazetecilere seçimi ve ABD ile Venezuela arasındaki ilişkiler hakkında konuşuyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Roma'ya giden uçakta gazetecilere seçimi ve ABD ile Venezuela arasındaki ilişkiler hakkında konuşuyor (Reuters)
TT

Papa, Amerika'yı Venezuela Devlet Başkanı'nı askeri güç kullanarak devirmeye çalışmamaya çağırdı

Papa 14. Leo, Roma'ya giden uçakta gazetecilere seçimi ve ABD ile Venezuela arasındaki ilişkiler hakkında konuşuyor (Reuters)
Papa 14. Leo, Roma'ya giden uçakta gazetecilere seçimi ve ABD ile Venezuela arasındaki ilişkiler hakkında konuşuyor (Reuters)

Reuters'ın haberine göre Papa Leo, ABD Başkanı Donald Trump yönetimine, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro'yu askeri güç kullanarak devirmeye çalışmamaları çağrısında bulundu.

Katolik Kilisesi'nin başına geçen ilk Amerikalı olan Papa, Washington'ın Venezuela'da değişim yaratmak istemesi halinde diyalog yolunu denemesinin veya ekonomik baskı uygulamasının daha iyi olacağını söyledi.

Trump yönetimi, Amerikalıların ölümüne yol açan uyuşturucuların tedarikinde Maduro'nun rolü olduğunu iddia ettiği durumla mücadele etmek için seçenekleri değerlendiriyor. Sosyalist Venezuela Devlet Başkanı, uyuşturucu ticaretinde herhangi bir rolü olduğunu reddetti.

Trump'ın Maduro'yu zorla görevden alma tehditleri hakkında basın toplantısında sorulan soruya Papa Leo, "Diyalog veya belki de ekonomik baskı da dahil olmak üzere baskı yolları aramak daha iyidir" dedi.

Papa, papalık görevine başladıktan sonra ilk yurtdışı seyahatini gerçekleştirdiği Türkiye ve Lübnan ziyaretinden dönüşünde yaptığı açıklamada, Washington'un " Venezuela’da değişim yaratmak istiyorsa" başka yollar araması gerektiğini söyledi.

Şarku'l Avsat'ın Reuters'ten aktardığına göre ajans geçen ay, ABD'nin değerlendirdiği seçenekler arasında Venezuela Devlet Başkanı'nı devirmeye çalışmanın da olduğu ve ABD ordusunun Karayipler'de gerçekleştirdiği büyük çaplı askeri yığınak ve üç ay önce Venezuela açıklarında uyuşturucu kaçakçılığı yaptığı düşünülen teknelere yönelik saldırıların ardından yeni bir operasyon aşamasına hazırlandığını bildirmişti.

Aslen Chicago'lu olan Leo, geçen mayıs ayında seçildi, Peru'da uzun yıllar dini görevlerde bulunduğu için Latin Amerika hakkında da bilgi sahibi.