Hartum savaşından sonra Sudan Limanı'ndaki balık pazarları canlandı

Bu şehir, deniz limanlarının varlığı nedeniyle antik çağlardan beri öncelikle ekonomik olarak kabul edildi

Hartum'daki savaşın yoğunlaşmasının ardından Kızıldeniz kıyısındaki Sakkala/İskele turistik restoranları popüler hale geldi (Hasan Hamid- Independent Arabia)
Hartum'daki savaşın yoğunlaşmasının ardından Kızıldeniz kıyısındaki Sakkala/İskele turistik restoranları popüler hale geldi (Hasan Hamid- Independent Arabia)
TT

Hartum savaşından sonra Sudan Limanı'ndaki balık pazarları canlandı

Hartum'daki savaşın yoğunlaşmasının ardından Kızıldeniz kıyısındaki Sakkala/İskele turistik restoranları popüler hale geldi (Hasan Hamid- Independent Arabia)
Hartum'daki savaşın yoğunlaşmasının ardından Kızıldeniz kıyısındaki Sakkala/İskele turistik restoranları popüler hale geldi (Hasan Hamid- Independent Arabia)

İşraka Ali Abdullah

Sudan ordusu ile Hızlı Destek Güçleri arasında Hartum'da devam eden çatışmalar, nisan ortasında savaşın başlamasından bu yana yerinden edilmiş insanlar için güvenli bir varış noktası olan Kızıldeniz Eyaleti'nin başkenti Port Sudan şehrinin yeniden keşfedilmesini sağladı.

Ayrıca ekonominin çarklarının döndüğü bu kentte popülerlik kazanan ve yayılma şansı bulan pek çok mesleği yeniden canlandırdı ve bu canlanma sadece apartman ve otellerle sınırlı kalmadı, yerel ve uluslararası piyasaları da hareketlendirdi.

Son dönemde Sakkala adıyla bilinen balık pazarı büyük talep görüyor. İnci, deniz kabuğu ve nadir bulunan kokain taşları gibi dışarıya ihraç edilen diğer özlerin yanı sıra denizde farklı balık türlerinin bolluğu nedeniyle devlet ekonomisine büyük katkı sağladı.

Kızıldeniz kıyılarına yayılan balık lokantaları, herkesin savaşın durmasını ve Hartum'un normale dönmesini umduğu bir vakitte, savaşın çilesinden kaçmak isteyen yerinden edilmiş insanlar için de dinlenme yerleri ve Hartum'da yaşanan savaştaki gelişmelerin tartışılacağı bir forum haline geldi.

Yoğun talep

Sudanlı balıkçı Seyyid Ali, "Yoldan geçenler ve Hartum savaşından kaçanlarla dolup taşan, çeşitli balık yemekleri sunan balık restoranlarının yanı sıra balık pazarında da alışılmadık derecede gözle görülür bir iyileşme yaşandı. Uzun yıllardır görülmeyen bu durum piyasada balığa olan talebi artırdı" ifadelerini kullandı.

Seyyid Ali açıklamasında, "Sakkala/İskele ile 1960'lı yıllardan bu yana balık satışı için belirlenen yer kastediliyor. Eyalet hükümeti yakın zamanda çalışmayı düzenlemek için değişiklikler yaptı. Ancak bu meslek, balıkçılar şeyhi Ali Hac Musa gibi uzun süredir bu mesleği icra edenlerin bulunması nedeniyle en popüler mesleklerden biri olarak kabul ediliyor" dedi.

Ali, gruplar halinde yola çıkan balıkçıların takip ettiği balık tutma gezilerinin gruptan gruba farklılık gösterdiğine dikkat çekerek şunları söyledi:

Gece çıkıp sabah yerel avlarla dönenler var. Balıkçılar bu gezilerin kısa olduğunu söylüyor. Bazıları ise balıkçının yiyecek ve içecek ihtiyacını karşıladığı, yaklaşık 10 gün süren uzun yolculukları tercih ederken, dönüşte balık tüccarları tarafından karşılanıyor ve farklı büyüklük ve türde en fazla balığa sahip olmak için yarışıyorlar.

Sudanlı balıkçı Bay Ali, balık tutma gezisine hazırlık amacıyla ağlarını taşıyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Sudanlı balıkçı Bay Ali, balık tutma gezisine hazırlık amacıyla ağlarını taşıyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)

En meşhur türler

Sudanlı balıkçı, en meşhur balık türlerine ilişkin ise şunları söyledi:

Kızıldeniz, 30 metre derinliğe sahip çamurlu balıklar da dahil olmak üzere farklı balık türleriyle dolu ve bunlar genellikle olta ile avlanır. Meşhur türlerden bazıları şunlar: Nacil (leopar mercan orfoz), el-Hamur (Lahos), Ebu Cebbe, eş-Şuur (kum balığı), el- Arabi (Arap kelebek balığı), somon olarak bilinen el salmuni (süt balığı).

Ayrıca 120 metre derinlikte yakalanması için Şuar ağları kullanılan taş balıkları da var; bunlar arasında el Farisi (Aphareus), el Kuveyrib, Fulful, Hamarir, Haceri ve Ebu Karun yer alıyor.

Ayrıca 'Makvar' adı verilen ve farklı ağlarla avlanan karidesler de burada bulunuyor. Mercan resifleri arasında yaşayan ıstakoz, kalamar ve yengecin yanı sıra hepsinin lezzeti güzel olan Nacil ve taş balıklarına da balık severlerin talebi artıyor.

Seyyid Ali, "Yenmeyen ama başka amaçlarla kullanılan türler de var. Bunlar genellikle zumbak gibi kabuklu salyangozların içinde yaşıyorlar. Zumbakların küçük gövdesinden, Sudanlı kadınlara yönelik parfüm üretiminde kullanılan büyük miktarlarda aspir çıkarılıyor" dedi.

Ali, balık fiyatlarıyla ilgili açıklamasında, "Balığın cinsine ve büyüklüğüne göre fiyatlar balıkçıdan balıkçıya değişiklik gösteriyor ve en pahalı tür de nacil olarak değerlendiriliyor" ifadelerini kullandı.

Deniz tehditleri

Ali, "Balıkçıların denizin doğasına alışkın oldukları ve tehlike ne olursa olsun bundan korkmadıklarına" dikkat çekti.

Balıkçılığı en çok tehdit eden şeyin, balık avını engelleyen fırtınalar ve şiddetli yağışlar olduğunu kaydetti. Denizde yaşayan yırtıcı hayvanların da balık avını engellediğini belirtti.

Bu yırtıcı hayvanlar arasında ise özellikle köpekbalığı bulunduğunu, en tehlikelisinin ise kuyruğuyla balıkçı teknelerini deviren ve insanları yutma konusunda uzmanlaşmış dev kaplan olduğunu belirtti.

Kişisel çabalar

Ayrıca balıkçı Seyyid Ali, "Sakkala balık pazarı Port Sudan ekonomisinin toparlanmasına katkıda bulunsa da eyalet hükümeti bu mesleği kendi çabalarıyla yapan balıkçılara, balıkçılık sürecinde kullanılan ağ ve canlı yem sağlama konusunda destek vermiyor" dedi.

Ali, "İlk faydalanıcının, lisanslar ve yakıtın yanı sıra tüm balıkçılık malzemelerini kendi mağazalarında satan eyalet hükümeti olduğunu" vurguladı.

Mercan resifleri arasında yaşayan ıstakoz (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Mercan resifleri arasında yaşayan ıstakoz (Hasan Hamid-Independent Arabia)

İhracat

Port Sudan şehrinin toparlanmasında balık dışındaki Kızıldeniz ekstraktları, özellikle de popüler bir ticaret olan ve bunun için özel çiftliklerin bulunduğu inci ihracatı büyük önem taşıyordu.

Kuyumculuk sektöründe kullanılan kabuklu deniz ürünleri ve kokain taşlarının yanı sıra deniz salatalıkları ve ahtapotlar da bazı ülkelere ihraç ediliyor.

Av şarkıları

Balıkçıların plajın yakınında kendi yaz geceleri var. Bir grup balıkçının yer aldığı ve yakın zamanda başkentteki balıkçılara verilen bir isim olan "Hartum'un Havvat'ı"nın da katıldığı Samaka olarak bilinen bir müzik grubu var.

Bu müzik grubu, Sudan pentatonik ölçeğiyle karıştırılmış heptatonik dizideki bir Arap ritmine dayanıyor.

Denizde balık tutma yöntemini simüle eden operet tarzında müzikler sunan bu grup, daha önce bölgesel ve uluslararası festivallere katıldı ve birçok ödül kazandı.

Balık dışındaki Kızıldeniz özleri, Sudan Limanı şehrinin, özellikle de inci ihracatının toparlanmasında büyük önem taşıyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)
Balık dışındaki Kızıldeniz özleri, Sudan Limanı şehrinin, özellikle de inci ihracatının toparlanmasında büyük önem taşıyor (Hasan Hamid-Independent Arabia)

Diğer eyaletler

Ekonomi araştırmacısı Dr. Muhammad el-Nayer şunları söyledi:

Port Sudan şehri, deniz limanlarının varlığı nedeniyle uzun süredir ekonomik bir şehir olarak kabul ediliyor ve ayrıca sadece Sudan için değil, aynı zamanda ekonomik önemi artan diğer ülkeler -Etiyopya, Güney Sudan, Çad ve Orta Afrika- gibi kapalı ülkeler için de tek çıkış noktası.

El-Nayer, "Sakkala balık ve restoran pazarı genişleme ve popülerlikten nasibini aldı ve böylece Kızıldeniz Eyaletinin ekonomisi, Hartum'un tanık olduğu savaş çilesi ışığında yeniden canlanmış oldu. Hükümetin tesislerini Port Sudan'a devretmesi, devlete bağlı büyük şirket ve fabrikaların ticari faaliyetlerini buraya aktarmaya zorlayarak ekonomiyi canlandırdı" diye konuştu.

Nayer, "Hartum Savaşı'nın aynı zamanda Beyaz Nil, Nil Nehri, Gadarif, El Cezire ve Kassala gibi diğer devletlerin ekonomisini de canlandırdığını, bunun da piyasalardaki ticaret hareketini canlandırdığını" kaydetti.

Ekonomi araştırmacısı Nayer, açıklamalarına şöyle devam etti:

Sudan'ın savaştan etkilenmeyen tüm şehirleri gibi Port Sudan şehri de yerinden edilenler için bir merkez haline geldi. Bu şehir, Hızlı Destek Güçleri ile ordu arasındaki çatışmanın sona ermesine ve başkentin rehabilitasyonuna kadar savaş belasından kaçanlara kapılarını açtı.

Independent Arabia - Independent Türkçe



Katar, Gazze ateşkes görüşmelerinin yeni turuna ev sahipliği yapıyor

 Filistinli çocuklar, Gazze şehrinin Şeyh Rıdvan mahallesinde bir binanın enkazı arasında hayatta kalanları arayan insanları izliyor. (AFP)
Filistinli çocuklar, Gazze şehrinin Şeyh Rıdvan mahallesinde bir binanın enkazı arasında hayatta kalanları arayan insanları izliyor. (AFP)
TT

Katar, Gazze ateşkes görüşmelerinin yeni turuna ev sahipliği yapıyor

 Filistinli çocuklar, Gazze şehrinin Şeyh Rıdvan mahallesinde bir binanın enkazı arasında hayatta kalanları arayan insanları izliyor. (AFP)
Filistinli çocuklar, Gazze şehrinin Şeyh Rıdvan mahallesinde bir binanın enkazı arasında hayatta kalanları arayan insanları izliyor. (AFP)

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi Filistinli bir yetkiliye göre, Hamas ile İsrail arasında ateşkes anlaşmasına varılması ve esirlerin serbest bırakılmasını amaçlayan dolaylı müzakereler bugün Doha'da başlayacak.

AFP'ye konuşan yetkili, “Arabulucular Hamas ile İsrail arasında dolaylı müzakerelerin bugün Doha'da başlayacağı konusunda Hamas'ı bilgilendirdi” dedi. Yetkili, hareketin Halil el-Hayye başkanlığındaki müzakere heyetinin ve teknik personelin ‘şu anda Doha'da bulunduğunu ve ciddi müzakerelere hazır olduğunu’ bildirdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu dün akşam yaptığı açıklamada, Hamas'ın son taleplerini ‘kabul edilemez’ olarak değerlendirirken, Gazze Şeridi'nde bir ateşkes anlaşması sağlamayı amaçlayan dolaylı görüşmeler için pazar günü Katar'a bir müzakere ekibi göndereceğini duyurdu.

Netanyahu'nun ofisinden yapılan açıklamada, “Dün gece Hamas'ın Katar'ın teklifinde yapmak istediği değişiklikler hakkında bilgilendirildik ve bunlar İsrail için kabul edilemez” denildi.

İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik devam eden saldırılarında bugün şafak vaktinden bu yana 23 Filistinli hayatını kaybetti, çok sayıda kişi de yaralandı. Filistin Enformasyon Merkezi, hayatını kaybedenlerden 12'sinin Gazze şehrinin kuzeyindeki Şeyh Radvan mahallesinden olduğunu ve Şeyh Radvan Kliniği civarındaki iki eve düzenlenen İsrail bombardımanında 20 kişinin de yaralandığını bildirdi.

Gazze Şeridi'ndeki Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre İsrail'in 7 Ekim saldırısına karşılık olarak Gazze Şeridi'nde başlattığı savaşta çoğu sivil en az 57 bin Filistinli hayatını kaybetti.

Görüşmeler hakkında bilgi sahibi iki Filistinli kaynağın AFP'ye verdiği bilgiye göre, ABD'nin önerisi 60 günlük ateşkes ve İsrail'in bir dizi Filistinli mahkûmu serbest bırakması karşılığında Hamas'ın yaşayan İsrailli esirlerin yarısını serbest bırakmasını içeriyor. Hamas cuma günü yaptığı açıklamada, ABD'nin desteklediği Gazze ateşkesi önerisi üzerinde görüşmelere başlamaya hazır olduğunu duyurdu.

ABD Başkanı Donald Trump, Gazze Şeridi'nde 21 aydır devam eden savaşı sona erdirmek için yeni çabalar sarf ediyor. Ayrıca Netanyahu'nun yarın Washington'a gelmesi bekleniyor.

Netanyahu ile anlaşmaya söz veren Trump, İran ile İsrail arasındaki ateşkesten elde edilen ivmeyi harap olmuş Filistin bölgesinde bir ateşkes sağlamak için kullanmayı umuyor.