Kazakistan: Rusya'nın yaptırımları aşmasına yardımcı olmuyoruz

Almanya Başbakanı Olaf Scholz (sağda), Almanya'nın Berlin kentinde düzenlenen basın toplantısının ardından Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile konuşurken 28 Eylül 2023 (AP)
Almanya Başbakanı Olaf Scholz (sağda), Almanya'nın Berlin kentinde düzenlenen basın toplantısının ardından Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile konuşurken 28 Eylül 2023 (AP)
TT

Kazakistan: Rusya'nın yaptırımları aşmasına yardımcı olmuyoruz

Almanya Başbakanı Olaf Scholz (sağda), Almanya'nın Berlin kentinde düzenlenen basın toplantısının ardından Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile konuşurken 28 Eylül 2023 (AP)
Almanya Başbakanı Olaf Scholz (sağda), Almanya'nın Berlin kentinde düzenlenen basın toplantısının ardından Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile konuşurken 28 Eylül 2023 (AP)

Orta Asya'nın en büyük ekonomisine sahip Kazakistan’ın Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, dün Berlin'de yaptığı açıklamada, ülkesinin Ukrayna işgali nedeniyle Moskova'ya uygulanan Batı yaptırımlarına bağlı olduğunu söyledi. Bu açıklama, Kazakistan'ın müttefiki Rusya’nın yaptırımları aşmasına yardım ettiği iddialarının ardından geldi.

AFP’ye göre, Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Berlin'de Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile yaptığı görüşmenin ardından, "Kazakistan, yaptırım sistemini açıkça uygulayacağını teyit etti" şeklinde konuştu.

Tokayev, “Yaptırım sistemine uymak için ilgili kurumlarla temaslarımız var. Yaptırım sistemini atlatmaya yönelik olası tedbirler konusunda Alman tarafının herhangi bir endişesi olmamalıdır” dedi.

AFP’ye göre Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Moskova ile farklı ittifaklar içinde olan Asya'nın merkezindeki beş eski Sovyet cumhuriyetini (Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan) dengeli bir pozisyon almaya zorladı.

Bu ülkeler, Moskova ile yakın siyasi, ekonomik ve askeri ilişkilere sahip olmalarına rağmen, diplomatik tarafsızlıklarını gösteriyor ve aynı zamanda Rusya ve Batı ile iyi ilişkiler kurmaya çalışıyor.

Ancak, Rusya ile dünyanın en uzun kesintisiz kara sınırını (7 bin 500 kilometreden fazla) paylaşan ve Rusya'nın yakın ekonomik ve askeri müttefiki olan Kazakistan, komşusunun belirli malları yaptırımları ihlal ederek ithalatına yardım etmekle suçlanıyor.

Rusya’nın olası toprak talebi hakkında ise Cumhurbaşkanı Tokayev, "Kazakistan ve Rusya arasındaki sınırlar, iki ülkenin parlamentoları tarafından onaylanan şekilde belirlendi, tespit edildi ve sabitlendi. Bu nedenle, Rusya'nın toprak talepleri konusunda herhangi bir endişemiz yok" dedi.

Geçtiğimiz aylarda Rusya’nın müdahalesiyle bastırılan olaylarda çok sayıda Kazak ayrılıkçılıkla suçlanırken, bazı Rus temsilciler ise Kremlin'in yayılmacı emellerinin bir sonraki hedefinin Kazakistan olacağı yönünde tehditte bulundu.

11. yaptırım paketi kapsamında Avrupa Birliği (AB), Rusya'ya hassas malların üçüncü ülkeler tarafından ihracını önlemek için sert önlemler almaya çalışıyor. Ayrıca, işbirliği yapmayan ülkelere bazı malların ihracatına kısıtlamalar getirildi.

Rus ekonomisi her ne kadar zayıflamış olsa da henüz bu yaptırımların yükü altında çökmedi. Bazı uzmanlar bunun tüm ülkelerin yaptırımlara tam anlamıyla uymamasından kaynaklı olduğunu iddia ediyor.

Almanya Başbakanı Scholz, Rusya'dan enerji ithalatını durdurduktan sonra yeni enerji kaynakları bulmaya çalışan ülkesi için Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in yanı sıra Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan liderlerini de bugün Berlin'de ağırlayacak.

İlk kez bir AB ülkesi Orta Asya'nın beş liderini bir araya getirecek.



Kuzey Kore lideri nükleere karşı saldırıları simüle eden tatbikatları denetledi

8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)
8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)
TT

Kuzey Kore lideri nükleere karşı saldırıları simüle eden tatbikatları denetledi

8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)
8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğrafta, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un (ortada) askeri eğitim tatbikatını denetlerken askeri yetkililerle konuştuğu görülüyor (DPA)

Pyongyang, bugün yaptığı açıklamada, Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un dün Güney Kore ve ABD'ye karşı nükleer karşı saldırıları simüle eden tatbikatlara nezaret ettiğini duyurdu.

Şarku’l Avsat’ın AFP'den aktardığına göre bu duyuru, Kuzey Kore'nin, Seul'ün iddiasına göre "çeşitli tiplerde" kısa menzilli balistik füzeler içeren füze denemeleri gerçekleştirmesinden bir gün sonra yapıldı.

scdfrgth
8 Mayıs 2025'te çekilen bir fotoğraf, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un askeri eğitimi izlediğini gösteriyor (DPA)

Güney Kore ordusu, bu füze denemelerinin Kuzey Kore'nin Rusya'ya silah ihracatı ile bağlantılı olabileceğini belirtti.

Güney Kore'nin iki Kore arasındaki ilişkileri yürüten Birleşme Bakanlığı sözcüsü Kim Eun-hye, Kuzey Kore'nin son füze denemelerini “açık bir provokasyon” olarak nitelendirerek, bunların BM Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal ettiğini ve bölgenin barış ve istikrarına ciddi bir tehdit oluşturduğunu söyledi.

Kuzey Kore'nin resmi haber ajansı ise tatbikatların bir füze sistemi ve taktik balistik füzeyi kapsadığını bildirdi.

Ajansa göre, tatbikatlar “nükleer karşı saldırı durumuna hızlı geçiş için gerekli prosedür ve operasyonlar” konusunda ayrıntılı eğitimleri de içeriyor.

Ajans, “tatbikatın amacına ulaşıldığını ve herhangi bir nükleer krize hızlı tepki verebilecek komuta ve seferberlik sisteminin güvenilirliğinin teyit edildiğini” belirtti.

fgtrhyju
8 Mayıs 2025'te çekilen fotoğraf, Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un askeri eğitimi denetlediğini gösteriyor (AFP)

Pyongyang, nükleer programı nedeniyle Birleşmiş Milletler tarafından yaptırımlara tabi tutuluyor. Bu yaptırımlar, Kuzey Kore'nin balistik füzelere sahip olmasını yasaklıyor.

Dün gerçekleşen fırlatma, Kuzey Kore'nin resmi medyasının Kim'in, Moskova ile ittifakını derinleştirirken mühimmat işçilerini top mermisi üretimini artırmaya çağırdığını bildirmesinden bir gün sonra yapıldı.

Dünki tatbikatlar, Kuzey Kore liderinin deniz kuvvetlerinin nükleer silahlanmasını hızlandırma emrini vermesinden yaklaşık bir hafta sonra gerçekleşti.

Kuzey Kore, Washington ve Seul'ün “saldırgan” tatbikatlarına karşı caydırıcı olarak gerekli olduğunu sürekli olarak iddia ettiği nükleer silahlara sahip.

scdvfbghy
Güney Kore'nin Seul kentindeki bir tren istasyonunda, Kuzey Kore'nin füze denemesi arşiv görüntülerini içeren bir haber bültenini gösteren televizyon ekranı, 8 Mayıs 2025 (AFP)

Geçtiğimiz nisan ayında, Pyongyang, 5 bin ton ağırlığındaki “Choi Hyun” adlı destroyerini tanıttı ve bazı analistler, bu geminin kısa menzilli taktik nükleer füzelerle donatılmış olabileceğini öne sürdü.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgiye göre teorik olarak, iki Kore hala savaş halindedir, çünkü 1950-1953 yılları arasında aralarında çıkan savaş bir barış antlaşmasıyla değil, ateşkesle sona erdi.

Pyongyang ve Seul arasındaki ilişkiler yıllardır en düşük seviyesinde. Geçen yıl Kuzey Kore birçok balistik füze fırlattı.