El Kaide, Sahel’deki nüfuzunu artırıyor

2016’da Mali’nin kuzeyindeki Kidal’da görüntülenen Azavad güçlerinden oluşan konvoy. (AFP)
2016’da Mali’nin kuzeyindeki Kidal’da görüntülenen Azavad güçlerinden oluşan konvoy. (AFP)
TT

El Kaide, Sahel’deki nüfuzunu artırıyor

2016’da Mali’nin kuzeyindeki Kidal’da görüntülenen Azavad güçlerinden oluşan konvoy. (AFP)
2016’da Mali’nin kuzeyindeki Kidal’da görüntülenen Azavad güçlerinden oluşan konvoy. (AFP)

Mali ordusunun ülkenin kuzeyinde Tuareg isyanıyla karşı karşıya olduğu bir dönemde El Kaide'nin bir kolu, Afrika kıyısındaki bu yoksul ülkedeki eylemlerine hız verdi. Gurup, geçtiğimiz ağustos ayının sonlarından bu yana tarihi Timbuktu şehrini kuşatma altında tutuyor.

Mali'nin kuzeyindeki Azavad bölgesinde şehir ve köyleri işgal eden bu radikal örgüt, 2022'de Fransız kuvvetlerinin ayrılması ve bu yıl Birleşmiş Milletler güçlerinin de ayrılacağını duyurması ardından nüfuzunu artırdı.

Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilere göre Sahel bölgesindeki krizlerden yararlanan örgüt, nüfuzunu üç ülke arasında ‘ölüm üçgeni’ olarak bilinen sınır üçgeninde Nijer topraklarına ve Burkina Faso'ya doğru genişletmek için kullandı. Bölgede, Wagner grubunun desteklediği Mali hükümet güçleri ve rakibi DEAŞ ile savaş yürütülüyor.

Kuzey Mali'de faaliyet gösteren hareketleri tek bir gövdede birleştiren Tuareg liderlerinden Iyad Ag Gali söz konusu sahnede ön plana çıkıyor. Ensaruddin, Macina Kurtuluş Cephesi, Murabitun örgütü ve El Kaide'nin Mağrip'teki sahra kanadını Nasrul İslam vel Müslimin (İslam’ın ve Müslümanların Galibiyeti) bloğu altında bir araya getiriyor. Gali’nin ismi, El Kaide'nin Eymen el Zevahiri'nin yerine geçecek olası liderlerinden biri olarak anılıyor.

Malili bir askeri yetkili, ordunun Tuareg isyanına karşı koymak için güçlerini yeniden kuzeye konuşlandırdığını bildirdi.



İtalya lideri Meloni’nin riskli ABD ziyareti: Avrupa, Trump’la anlaşabilecek mi?

Meloni, Trump'ın yemin törenine davet edilen tek Avrupalı siyasetçiydi (Reuters)
Meloni, Trump'ın yemin törenine davet edilen tek Avrupalı siyasetçiydi (Reuters)
TT

İtalya lideri Meloni’nin riskli ABD ziyareti: Avrupa, Trump’la anlaşabilecek mi?

Meloni, Trump'ın yemin törenine davet edilen tek Avrupalı siyasetçiydi (Reuters)
Meloni, Trump'ın yemin törenine davet edilen tek Avrupalı siyasetçiydi (Reuters)

Avrupalı liderler, gümrük vergilerinin kaldırılmasına dair umutlarını, bugün ABD Başkanı Donald Trump’ı ziyarete giden İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’ye bağladı.

Washington Post (WP), Avrupa Birliği (AB) ülkeleri liderleri arasında Trump’a en yakın isimlerden biri olan Meloni’nin ABD ziyaretinin büyük önem taşıdığını yazıyor.

İtalya Başbakanlığı’nın açıkladığı haftalık programa göre, Meloni bugün Trump’la yapacağı görüşmenin ardından Roma'ya dönecek ve yarın İtalya'ya gidecek olan ABD Başkan Yardımcısı JD Vance'i ağırlayacak.

Trump'ın getirdiği yeni gümrük tarifeleri, Meloni'nin ziyaretinin en öncelikli konu başlığı. Tarifeler dışında, savunma harcamalarına ayrılan payın arttırılması, Rusya-Ukrayna Savaşı, Ortadoğu’daki durum, ABD-AB ilişkileri, enerji yatırımları ve Çin'le ilişkiler de konuşulacak.

Trump, 2 Nisan'da açıkladığı gümrük vergileriyle piyasaları altüst etmişti. ABD ve Çin arasındaki misilleme tarifeler sonucunda Washington, Pekin'e uyguladığı vergi oranını yüzde 145'e kadar çıkarmıştı. Çin de tarife oranını son olarak yüzde 125'e yükseltmişti. Trump, diğer ticaret ortakları için ek tarifelerin 90 günlüğüne askıya alındığını açıklamıştı.

WP, AB’nin bu 90 günlük periyodu iyi değerlendirerek ABD’yle tarifeleri geri çekmesi için anlaşmayı umduğunu, Meloni’nin Avrupa ve ABD arasında köprü işlevi görmesinin beklendiğini yazıyor.

Meloni liderliğindeki radikal sağcı İtalya’nın Kardeşleri’nden Avrupa Parlamentosu üyesi Nicola Procaccini şunları söylüyor:

Donald Trump ve Giorgia Meloni arasında çok iyi bir ilişki var ve Meloni, Avrupa'nın hedeflerine ulaşmasını sağlamak istiyor.

Trump, AB’nin ABD’den daha fazla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) satın almasını talep ediyor. Procaccini, Trump'ın gümrük vergilerini eleştiren ama Avrupa’yı misilleme yapmama konusunda uyaran Meloni'nin bu yönde bir teklif yapabileceğini söylüyor.

İtalyan basınında yer alan haberlere göre Meloni'nin bazı vaatler sunması bekleniyor. Bunlar arasında savunma harcamalarının artırılması, İtalyan şirketlerinin ABD'de büyük ölçekli yatırımlar yapması ve İtalyan savunma şirketi Leonardo'nun ABD'ye gelişmiş bir sınır koruma sistemi satması yer alıyor.

Diğer yandan WP’nin analizinde, Meloni’nin hem Avrupa'daki hem de kendi ülkesindeki siyasi sermayesini olumsuz sonuçları olabilecek bir görüşme için riske attığına dikkat çekiliyor. Eli boş dönerse, “Trump’ın gözdesi olduğu” düşüncesi zayıflayabilir. AB’nin tamamı yerine sadece İtalya’ya fayda sağlayacak anlaşmalarla ABD’den ayrılırsa da Washington'un ticaret savaşına karşı birlik olmaya çalışan bloku bölme riskiyle karşı karşıya kalabilir.

New York Times (NYT) da Trump’ın Avrupa karşıtı politikalarının AB’de endişe yarattığını yazıyor. Kimliklerinin paylaşılmaması şartıyla NYT’ye konuşan Avrupalı yetkililer, AB liderlerinin Dışişleri Bakanı Marco Rubio veya Vance’le değil doğrudan Trump’la görüşmek istediğini belirtiyor.

Analizde, Brüksel’le Washington arasında dengeli bir siyaset izlemeye çalışan Meloni’nin, AB’nin beklediği “arabuluculuk” rolünü oynamasının pek muhtemel olmadığı değerlendirmesi yapılıyor.

Independent Türkçe, Washington Post, New York Times